Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 247.

< Previous Page   Next Page >


Page 457 of 513
PDF/HTML Page 488 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
चरणानुयोगसूचक चूलिका
४५७

सकलसङ्गसंन्यासात्मनि श्रामण्ये सत्यपि कषायलवावेशवशात् स्वयं शुद्धात्मवृत्ति- मात्रेणावस्थातुमशक्तस्य, परेषु शुद्धात्मवृत्तिमात्रेणावस्थितेष्वर्हदादिषु, शुद्धात्मवृत्तिमात्रावस्थिति- प्रतिपादकेषु प्रवचनाभियुक्तेषु च भक्त्या वत्सलतया च प्रचलितस्य, तावन्मात्रराग- प्रवर्तितपरद्रव्यप्रवृत्तिसंवलितशुद्धात्मवृत्तेः, शुभोपयोगि चारित्रं स्यात् अतः शुभोपयोगि- श्रमणानां शुद्धात्मानुरागयोगिचारित्रत्वलक्षणम् ।।२४६।।

अथ शुभोपयोगिश्रमणानां प्रवृत्तिमुपदर्शयति

वंदणणमंसणेहिं अब्भुट्ठाणाणुगमणपडिवत्ती समणेसु समावणओ ण णिंदिदा रागचरियम्हि ।।२४७।। संघो वा, तेन प्रवचनेनाभियुक्ताः प्रवचनाभियुक्ता आचार्योपाध्यायसाधवस्तेष्विति एतदुक्तं भवति स्वयं शुद्धोपयोगलक्षणे परमसामायिके स्थातुमसमर्थस्यान्येषु शुद्धोपयोगफलभूतकेवलज्ञानेन परिणतेषु, तथैव शुद्धोपयोगाराधकेषु च यासौ भक्तिस्तच्छुभोपयोगिश्रमणानां लक्षणमिति ।।२४६।। अथ शुभोपयोगिनां शुभप्रवृत्तिं दर्शयतिण णिंदिदा नैव निषिद्धा क्व रागचरियम्हि शुभरागचर्यायां

टीकाःसकळ संगना संन्यासस्वरूप श्रामण्य होवा छतां पण +कषायलवना आवेशने वश केवळ शुद्धात्मपरिणतिरूपे रहेवाने पोते अशक्त छे एवो जे श्रमण, पर एवा जे (१) केवळ शुद्धात्मपरिणतिरूपे रहेला अर्हंतादिक तथा (२) केवळ शुद्धात्मपरिणतिरूपे रहेवानुं प्रतिपादन करनार प्रवचनरत जीवो तेमना प्रत्ये (१) भक्ति तथा (२) वत्सलता वडे चंचळ छे, ते श्रमणने, मात्र तेटला राग वडे प्रवर्तती परद्रव्यप्रवृत्ति साथे शुद्धात्मपरिणति मिलित होवाने लीधे, शुभोपयोगी चारित्र छे.

आथी (एम कह्युं के) शुद्ध आत्माना अनुरागयुक्त चारित्र शुभोपयोगी श्रमणोनुं लक्षण छे.

भावार्थःएकली शुद्धात्मपरिणतिरूपे रहेवाने असमर्थ होवाने लीधे जे श्रमण, पर एवा अर्हंतादिक प्रत्ये भक्तिथी तथा पर एवा आगमपरायण जीवो प्रत्ये वात्सल्यथी चंचळ (अस्थिर) छे, ते श्रमणने शुभोपयोगी चारित्र छे, कारण के शुद्धात्मपरिणति परद्रव्यप्रवृत्ति (परद्रव्यमां प्रवृत्ति) साथे मळेली छे अर्थात् शुभ भाव साथे मिश्रित छे. २४६.

हवे शुभोपयोगी श्रमणोनी प्रवृत्ति दर्शावे छेः

श्रमणो प्रति वंदन, नमन, अनुगमन, अभ्युत्थान ने
वळी श्रमनिवारण छे न निंदित रागयुत चर्या विषे. २४७.
प्र. ५८

+कषायलव = जराक कषाय; थोडो कषाय.