Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 492 of 513
PDF/HTML Page 523 of 544

 

पूर्वकानुभावेन केवलमात्मानमनुभवन् शासनमेतद्बुध्यते स खलु निरवधित्रिसमय-
प्रवाहावस्थायित्वेन सकलार्थसार्थात्मकस्य प्रवचनस्य सारभूतं भूतार्थस्वसंवेद्यदिव्यज्ञानानन्द-
स्वभावमननुभूतपूर्वं भगवन्तमात्मानमवाप्नोति
।।२७५।।

इति तत्त्वदीपिकायां श्रीमदमृतचन्द्रसूरिविरचितायां प्रवचनसारवृत्तौ चरणानुयोगसूचिका चूलिका नाम तृतीयः श्रुतस्कन्धः समाप्तः ।।३।।

✽ ✽ ✽

ज्ञेयभूतपरमात्मादिपदार्थानां तत्साध्यस्य निर्विकारस्वसंवेदनज्ञानस्य च, तथैव तत्त्वार्थश्रद्धानलक्षण- सम्यग्दर्शनस्य तद्विषयभूतानेकान्तात्मकपरमात्मादिद्रव्याणां तेन व्यवहारसम्यक्त्वेन साध्यस्य निज- शुद्धात्मरुचिरूपनिश्चयसम्यक्त्वस्य च, तथैव च व्रतसमितिगु प्त्याद्यनुष्ठानरूपस्य सरागचारित्रस्य तेनैव साध्यस्य स्वशुद्धात्मनिश्चलानुभूतिरूपस्य वीतरागचारित्रस्य च प्रतिपादकत्वात्प्रवचनसाराभिधेयम् कथंभूतः सः शिष्यजनः सागारणगारचरियया जुत्तो सागारानागारचर्यया युक्तः आभ्यन्तररत्न -त्रयानुष्ठानमुपादेयं कृत्वा बहिरङ्गरत्नत्रयानुष्ठानं सागारचर्या श्रावकचर्या बहिरङ्गरत्नत्रयाधारेणाभ्यन्तर -रत्नत्रयानुष्ठानमनागारचर्या प्रमत्तसंयतादितपोधनचर्येत्यर्थः ।।२७५।। इति गाथापञ्चकेन पञ्चरत्नसंज्ञं पञ्चमस्थलं व्याख्यातम् एवं ‘णिच्छिदसुत्तत्थपदो’ इत्यादि द्वात्रिंशद्गाथाभिः स्थलपञ्चकेन शुभोप -योगाभिधानश्चतुर्थान्तराधिकारः समाप्तः ।।

इति श्रीजयसेनाचार्यकृतायां तात्पर्यवृत्तौ पूर्वोक्तक्रमेण ‘एवं पणमिय सिद्धे’ इत्याद्येक- विंशतिगाथाभिरुत्सर्गाधिकारः तदनन्तरं ‘ण हि णिरवेक्खो चागो’ इत्यादि त्रिंशद्गाथाभिरपवादाधिकारः ततः परं ‘एयग्गगदो समणो’ इत्यादिचतुर्दशगाथाभिः श्रामण्यापरनामा मोक्षमार्गाधिकारः ततोऽप्यनन्तरं ‘णिच्छिदसुत्तत्थपदो’ इत्यादिद्वात्रिंशद्गाथाभिः शुभोपयोगाधिकारश्चेत्यन्तराधिकारचतुष्टयेन सप्तनवतिगाथाभिश्चरणानुयोगचूलिका नामा तृतीयो महाधिकारः समाप्तः ।।३।। अनुभवतो, आ उपदेशने जाणे छे, ते (शिष्यवर्ग) खरेखर, भूतार्थ -स्वसंवेद्य दिव्य ज्ञानानंद जेनो स्वभाव छे एवा, पूर्वे नहि अनुभवेला, भगवान आत्माने पामे छे के जे (आत्मा) त्रणे काळना निरवधि प्रवाहमां अवस्थायी (टकनारो) होवाथी सकळ पदार्थोना समूहात्मक प्रवचनना सारभूत छे. २७५.

आम (श्रीमद्भगवत्कुंदकुंदाचार्यदेवप्रणीत) श्री प्रवचनसार शास्त्रनी श्रीमद्- अमृतचंद्राचार्यदेवविरचित तत्त्वदीपिका नामनी टीकामां चरणानुयोगसूचक चूलिका नामनो तृतीय श्रुतस्कंध समाप्त थयो.

✽ ✽ ✽

४९२प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-

१. पारमार्थिक (सत्यार्थ), स्वसंवेद्य अने दिव्य एवां जे ज्ञान अने आनंद ते भगवान आत्मानो स्वभाव छे.
२. प्रवचन सकळ पदार्थोना समूहनुं प्रतिपादन करे छे तेथी तेने सकळ पदार्थोना समूहात्मक कह्युं छे.
[निज शुद्धात्मा प्रवचनना सारभूत छे, कारण के प्रवचन जे सर्व पदार्थसमूहनुं प्रतिपादन करे छे
तेमां एक निजात्मपदार्थ ज पोताने ध्रुव छे, बीजो कोई पदार्थ पोताने ध्रुव नथी.]