कहानजैनशास्त्रमाळा ]
पि२शिष्ट
५०३
बहिरर्थव्यक्तिषु प्रवृत्तमैत्रीकस्य शिथिलितात्मविवेकतयात्यन्तबहिर्मुखस्य पुनः पौद्गलिक-
कर्मनिर्मापकरागद्वेषद्वैतमनुवर्तमानस्य दूरत एवात्मावाप्तिः । अथ यदा त्वयमेव प्रचण्ड-
कर्मनिर्मापकरागद्वेषद्वैतमनुवर्तमानस्य दूरत एवात्मावाप्तिः । अथ यदा त्वयमेव प्रचण्ड-
कर्मकाण्डोच्चण्डीकृताखण्डज्ञानकाण्डत्वेनानादिपौद्गलिकक र्मनिर्मितस्य मोहस्य वध्यघातकविभाग-
ज्ञानपूर्वकविभागकरणात् केवलात्मभावानुभावनिश्चलीकृतवृत्तितया तोयाकर इवात्मन्येवाति-
ज्ञानपूर्वकविभागकरणात् केवलात्मभावानुभावनिश्चलीकृतवृत्तितया तोयाकर इवात्मन्येवाति-
निष्प्रकम्पस्तिष्ठन् युगपदेव व्याप्यानन्ता ज्ञप्तिव्यक्तीरवकाशाभावान्न जातु विवर्तते, तदास्य
ज्ञप्तिव्यक्तिनिमित्ततया ज्ञेयभूतासु बहिरर्थव्यक्तिषु न नाम मैत्री प्रवर्तते; ततः
सुप्रतिष्ठितात्मविवेकतयात्यन्तमन्तर्मुखीभूतः पौद्गलिककर्मनिर्मापकरागद्वेषद्वैतानुवृत्तिदूरीभूतो
दूरत एवाननुभूतपूर्वमपूर्वज्ञानानन्दस्वभावं भगवन्तमात्मानमवाप्नोति । अवाप्नोत्वेव
ज्ञप्तिव्यक्तिनिमित्ततया ज्ञेयभूतासु बहिरर्थव्यक्तिषु न नाम मैत्री प्रवर्तते; ततः
सुप्रतिष्ठितात्मविवेकतयात्यन्तमन्तर्मुखीभूतः पौद्गलिककर्मनिर्मापकरागद्वेषद्वैतानुवृत्तिदूरीभूतो
दूरत एवाननुभूतपूर्वमपूर्वज्ञानानन्दस्वभावं भगवन्तमात्मानमवाप्नोति । अवाप्नोत्वेव
ज्ञानानन्दात्मानं जगदपि परमात्मानमिति ।
लक्षणसुखामृतरसास्वादानुभवलाभे सत्यमावास्या दिवसे जलकल्लोलक्षोभरहितसमुद्र इव रागद्वेष-
मोहकल्लोलक्षोभरहितप्रस्तावे यदा निजशुद्धात्मस्वरूपे स्थिरो भवति तदा तदैव निजशुद्धात्मस्वरूपं
प्राप्नोति ।।
मोहकल्लोलक्षोभरहितप्रस्तावे यदा निजशुद्धात्मस्वरूपे स्थिरो भवति तदा तदैव निजशुद्धात्मस्वरूपं
प्राप्नोति ।।
छे, तेथी १ज्ञप्तिव्यक्तिओनां निमित्तरूप होवाथी जे ज्ञेयभूत छे एवी बाह्यपदार्थव्यक्तिओ
प्रत्ये तेने मैत्री प्रवर्ते छे, तेथी आत्मविवेक शिथिल थयो होवाने लीधे अत्यंत बहिर्मुख
एवो ते फरीने पौद्गलिक कर्मने रचनारा रागद्वेषद्वैतरूपे परिणमे छे अने तेथी तेने
आत्मप्राप्ति दूर ज छे. परंतु हवे ज्यारे आ ज आत्मा प्रचंड कर्मकांड वडे अखंड ज्ञानकांडने
प्रचंड करवाथी अनादि -पौद्गलिक -कर्मरचित मोहने २वध्यघातकना विभागज्ञानपूर्वक विभक्त
एवो ते फरीने पौद्गलिक कर्मने रचनारा रागद्वेषद्वैतरूपे परिणमे छे अने तेथी तेने
आत्मप्राप्ति दूर ज छे. परंतु हवे ज्यारे आ ज आत्मा प्रचंड कर्मकांड वडे अखंड ज्ञानकांडने
प्रचंड करवाथी अनादि -पौद्गलिक -कर्मरचित मोहने २वध्यघातकना विभागज्ञानपूर्वक विभक्त
(जुदो) करवाने लीधे (पोते) केवळ आत्मभावनाना (आत्माना अनुभवना) प्रभाव वडे
परिणति निश्चळ करी होवाथी समुद्रनी माफक पोतामां ज अति निष्कंप रहेतो थको
एकीसाथे ज अनंत ज्ञप्तिव्यक्तिओमां व्यापीने अवकाशना अभावने लीधे बिलकुल विवर्तन
(परिवर्तन) पामतो नथी, त्यारे ज्ञप्तिव्यक्तिओनां निमित्तरूप होवाथी जे ज्ञेयभूत छे एवी
बाह्यपदार्थव्यक्तिओ प्रत्ये तेने खरेखर मैत्री प्रवर्तती नथी अने तेथी आत्मविवेक सुप्रतिष्ठित
(सुस्थित) थयो होवाने लीधे अत्यंत अंतर्मुख थयेलो एवो आ आत्मा पौद्गलिक कर्मने
रचनारा रागद्वेषद्वैतरूप परिणतिथी दूर थयो थको पूर्वे नहि अनुभवेला अपूर्व
ज्ञानानंदस्वभावी भगवान आत्माने अत्यंतपणे ज प्राप्त करे छे. जगत पण ज्ञानानंदात्मक
परमात्माने प्राप्त करो ज.
परिणति निश्चळ करी होवाथी समुद्रनी माफक पोतामां ज अति निष्कंप रहेतो थको
एकीसाथे ज अनंत ज्ञप्तिव्यक्तिओमां व्यापीने अवकाशना अभावने लीधे बिलकुल विवर्तन
(परिवर्तन) पामतो नथी, त्यारे ज्ञप्तिव्यक्तिओनां निमित्तरूप होवाथी जे ज्ञेयभूत छे एवी
बाह्यपदार्थव्यक्तिओ प्रत्ये तेने खरेखर मैत्री प्रवर्तती नथी अने तेथी आत्मविवेक सुप्रतिष्ठित
(सुस्थित) थयो होवाने लीधे अत्यंत अंतर्मुख थयेलो एवो आ आत्मा पौद्गलिक कर्मने
रचनारा रागद्वेषद्वैतरूप परिणतिथी दूर थयो थको पूर्वे नहि अनुभवेला अपूर्व
ज्ञानानंदस्वभावी भगवान आत्माने अत्यंतपणे ज प्राप्त करे छे. जगत पण ज्ञानानंदात्मक
परमात्माने प्राप्त करो ज.
१. व्यक्तिओ = प्रगटताओ; पर्यायो; विशेषो. [बाह्यपदार्थविशेषो ज्ञप्तिविशेषोनां निमित्त होवाथी
ज्ञेयभूत छे.] २. आत्मा वध्य अर्थात् हणावायोग्य छे अने मोह घातक अर्थात् हणनार छे.