णाणी णाणसहावो अट्ठा णेयप्पगा हि णाणिस्स । रूवाणि व चक्खूणं णेवण्णोण्णेसु वट्टंति ।।२८।।
ज्ञानी चार्थाश्च स्वलक्षणभूतपृथक्त्वतो न मिथो वृत्तिमासादयन्ति किंतु तेषां
ज्ञानज्ञेयस्वभावसंबन्धसाधितमन्योन्यवृत्तिमात्रमस्ति चक्षुरूपवत् । यथा हि चक्षूंषि तद्विषय-
तन्निष्ठमेव च’ ।।२७।। इत्यात्मज्ञानयोरेकत्वं, ज्ञानस्य व्यवहारेण सर्वगतत्वमित्यादिकथनरूपेण
द्वितीयस्थले गाथापञ्चकं गतम् । अथ ज्ञानं ज्ञेयसमीपे न गच्छतीति निश्चिनोति --णाणी णाणसहावो ज्ञानी
सर्वज्ञः केवलज्ञानस्वभाव एव । अट्ठा णेयप्पगा हि णाणिस्स जगत्त्रयकालत्रयवर्तिपदार्था ज्ञेयात्मका एव
भवन्ति न च ज्ञानात्मकाः । कस्य । ज्ञानिनः । रूवाणि व चक्खूणं णेवण्णोण्णेसु वट्टंति ज्ञानी
पदार्थाश्चान्योन्यं परस्परमेकत्वेन न वर्तन्ते । कानीव, केषां संबंधित्वेन । रूपाणीव चक्षुषामिति ।
थाय अने तेमनी साथे अविनाभावी संबंधवाळा आत्मानो पण अभाव थाय (कारण के सुख, वीर्य वगेरे गुणो न होय त्यां आत्मा पण होतो नथी). २७.
हवे ज्ञान अने ज्ञेयना परस्पर गमनने रद करे छे (अर्थात् ज्ञान अने ज्ञेयो एकबीजामां प्रवेशतां नथी एम कहे छे)ः —
अन्वयार्थः — [ज्ञानी] आत्मा [ज्ञानस्वभावः] ज्ञानस्वभाव छे [अर्थाः हि] अने पदार्थो [ज्ञानिनः] आत्माना [ज्ञेयात्मकाः] ज्ञेयस्वरूप छे, [रूपाणि इव चक्षुषोः] जेम रूप ( – रूपी पदार्थो) नेत्रोनां ज्ञेय छे तेम. [अन्योन्येषु] तेओ एकबीजामां [न एव वर्तन्ते] वर्तता नथी.
टीकाः — आत्मा अने पदार्थो स्वलक्षणभूत पृथक्पणाने लीधे एकबीजामां वर्तता नथी परंतु तेमने मात्र ज्ञानज्ञेयस्वभाव -संबंधथी सधातुं एकबीजामां वर्तवुं छे, नेत्र अने रूपनी जेम. (अन्य द्रव्योथी भिन्नपणुं दरेक द्रव्यनुं लक्षण होवाथी आत्मा अने पदार्थो एकबीजामां वर्तता नथी, परंतु आत्मानो ज्ञानस्वभाव छे अने पदार्थोनो ज्ञेयस्वभाव छे — एवा ज्ञानज्ञेयस्वभावरूप संबंधना कारणे ज मात्र तेमनुं एकबीजामां वर्तवुं उपचारथी कही