क्षयोपशमस्य विनाशनाद्विषममपि प्रकाशेत । अलमथवातिविस्तरेण, अनिवारितप्रसरप्रकाश- शालितया क्षायिकज्ञानमवश्यमेव सर्वदा सर्वत्र सर्वथा सर्वमेव जानीयात् ।।४७।। अथ सर्वमजानन्नेकमपि न जानातीति निश्चिनोति — जो ण विजाणदि जुगवं अत्थे तिक्कालिगे तिहुवणत्थे ।
पदार्थमिति विशेष्यपदम् । किंविशिष्टम् । तक्कालियमिदरं तात्कालिकं वर्तमानमितरं चातीतानागतम् । कथं
जानाति । जुगवं युगपदेकसमये समंतदो समन्ततः सर्वात्मप्रदेशैः सर्वप्रकारेण वा । कतिसंख्योपेतम् । सव्वं
समस्तम् । पुनरपि किंविशिष्टम् । विचित्तं नानाभेदभिन्नम् । पुनरपि किंरूपम् । विसमं
मूर्तामूर्तचेतनाचेतनादिजात्यन्तरविशेषैर्विसद्दशं । तं णाणं खाइयं भणियं यदेवंगुणविशिष्टं ज्ञानं तत्क्षायिकं
kShayopasham) nAsh pAmyo hovAthI te viShamane paN ( – asamAn jAtinA padArthone paN) prakAshe chhe. athavA, ati vistArathI bas thAo; anivArit ( – rokI na shakAy evo, amaryAdit) jeno phelAv chhe evA prakAshavALun hovAthI kShAyik gnAn avashyamev sarvadA sarvatra sarvathA sarvane jANe chhe.
bhAvArtha — kramapUrvak jANavun, niyat AtmapradeshethI ja jANavun, amukane ja jANavun — ityAdi maryAdAo mati -shrutAdi kShAyopashamik gnAnamAn ja sambhave chhe. kShAyik gnAn to amaryAdit hovAthI yugapad sarva AtmapradeshethI traNe kALanA paryAyo sahit sarva padArthone — te padArtho anek prakAranA ane viruddha jAtinA hovA chhatAn paN — jANe chhe arthAt kevaLagnAn ek ja samaye sarva AtmapradeshethI sarva dravya -kShetra -kAL -bhAvane jANe chhe. 47.
have sarvane nahi jANanAr ekane paN jANato nathI em nakkI kare chhe — jANe nahi yugapad trikALik tribhuvanastha padArthane, tene saparyay ek paN nahi dravya jANavun shakya chhe. 48.
anvayArtha — [यः] je [युगपद्] ekIsAthe [त्रैकालिकान् त्रिभुवनस्थान्] traikAlik tribhuvanastha ( – traNe kALanA ane traNe lokanA) [अर्थान्] padArthone [न विजानाति] jANato nathI, [तस्य] tene [सपर्ययं] paryAy sahit [एकं द्रव्यं वा] ek dravya paN [ज्ञातुं न शक्यं] jANavun shakya nathI.
80pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-