Pravachansar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 59.

< Previous Page   Next Page >


Page 101 of 513
PDF/HTML Page 132 of 544

 

kahAnajainashAstramALA ]
gnAnatattva-pragnApan
101

निमित्ततामुपगतात् स्वविषयमुपगतस्यार्थस्य परिच्छेदनं तत् परतः प्रादुर्भवत्परोक्षमित्या- लक्ष्यते यत्पुनरन्तःकरणमिन्द्रियं परोपदेशमुपलब्धिं संस्कारमालोकादिकं वा समस्तमपि परद्रव्यमनपेक्ष्यात्मस्वभावमेवैकं कारणत्वेनोपादाय सर्वद्रव्यपर्यायजातमेकपद एवाभिव्याप्य प्रवर्तमानं परिच्छेदनं तत् केवलादेवात्मनः संभूतत्वात् प्रत्यक्षमित्यालक्ष्यते इह हि सहजसौख्यसाधनीभूतमिदमेव महाप्रत्यक्षमभिप्रेतमिति ।।५८।।

अथैतदेव प्रत्यक्षं पारमार्थिकसौख्यत्वेनोपक्षिपति

जादं सयं समंतं णाणमणंतत्थवित्थडं विमलं रहियं तु ओग्गहादिहिं सुहं ति एगंतियं भणिदं ।।५९।। केवलेण णादं हवदि हि यदि केवलेनासहायेन ज्ञातं भवति हि स्फु टम् केन कर्तृभूतेन जीवेण जीवेन तर्हि पच्चक्खं प्रत्यक्षं भवतीति अतो विस्तरःइन्द्रियमनःपरोपदेशालोकादिबहिरङ्गनिमित्तभूतात्तथैव च ज्ञानावरणीयक्षयोपशमजनितार्थग्रहणशक्तिरूपाया उपलब्धेरर्थावधारणरूपसंस्काराच्चान्तरङ्गकारणभूतात्- सकाशादुत्पद्यते यद्विज्ञानं तत्पराधीनत्वात्परोक्षमित्युच्यते यदि पुनः पूर्वोक्तसमस्तपरद्रव्यमनपेक्ष्य केवलाच्छुद्धबुद्धैकस्वभावात्परमात्मनः सकाशात्समुत्पद्यते ततोऽक्षनामानमात्मानं प्रतीत्योत्पद्यमानत्वा- त्प्रत्यक्षं भवतीति सूत्राभिप्रायः ।।५८।। एवं हेयभूतेन्द्रियज्ञानकथनमुख्यतया गाथाचतुष्टयेन तृतीयस्थलं गतम् अथाभेदनयेन पञ्चविशेषणविशिष्टं केवलज्ञानमेव सुखमिति प्रतिपादयतिजादं जातं


thatun je svaviShayabhUt padArthanun gnAn, te par dvArA 1prAdurbhAv pAmatun hovAthI ‘parokSha’ tarIke oLakhAy chhe; ane antakaraN, indriy, paropadesh, upalabdhi, sanskAr ke prakAshAdik e badhay paradravyanI apekShA rAkhyA vinA ek AtmasvabhAvane ja kAraNapaNe grahIne sarva dravya -paryAyonA samUhamAn ekIvakhate ja vyApIne pravartatun je gnAn, te kevaL AtmA dvArA ja utpanna thatun hovAthI ‘pratyakSha’ tarIke oLakhAy chhe.

ahIn (A gAthAmAn) sahaj sukhanA sAdhanabhUt evun A ja mahApratyakSha gnAn ichchhavAmAn Avyun chheupAdey mAnavAmAn Avyun chhe (em Ashay samajavo). 58.

have A ja pratyakSha gnAnane pAramArthik sukhapaNe darshAve chhe

svayamev jAt, samant, artha anantamAn vistRut ne
avagrah -IhAdi rahit, nirmaL gnAn sukh ekAnt chhe. 59.

1. prAdurbhAv pAmatun = pragaT thatun; utpanna thatun.