स्वयं जातत्वात्, समन्तत्वात्, अनन्तार्थविस्तृतत्वात्, विमलत्वात्, अवग्रहादि- रहितत्वाच्च प्रत्यक्षं ज्ञानं सुखमैकान्तिकमिति निश्चीयते, अनाकुलत्वैकलक्षणत्वात्सौख्यस्य । यतो हि परतो जायमानं पराधीनतया, असमंतमितरद्वारावरणेन, कतिपयार्थप्रवृत्तमितरार्थ- बुभुत्सया, समलमसम्यगवबोधेन, अवग्रहादिसहितं क्रमकृतार्थग्रहणखेदेन परोक्षं ज्ञानमत्यन्त- उत्पन्नम् । किं कर्तृ । णाणं केवलज्ञानम् । कथं जातम् । सयं स्वयमेव । पुनरपि किंविशिष्टम् । समंतं परिपूर्णम् । पुनरपि किंरूपम् । अणंतत्थवित्थडं अनन्तार्थविस्तीर्णम् । पुनः कीदृशम् । विमलं संशयादिमल-
anvayArtha — [ स्वयं जातं ] svayam ( – potAthI ja) Upajatun, [ समंतं ] samant (arthAt sarva pradeshethI jANatun), [ अनन्तार्थविस्तृतं ] anant padArthomAn vistRut, [ विमलं ] vimaL [ तु ] ane [ अवग्रहादिभिः रहितं ] avagrahAdithI rahit — [ ज्ञानं ] evun gnAn [ ऐकान्तिकं सुखं ] ekAntik sukh chhe [ इति भणितम् ] em (sarvagnadeve) kahyun chhe.
TIkA — (1) ‘svayam Upajatun’ hovAthI, (2) 1‘samant’ hovAthI, (3)‘anant padArthomAn vistRut’ hovAthI, (4) ‘vimaL’ hovAthI ane (5) ‘avagrahAdi rahit’ hovAthI, pratyakSha gnAn 2ekAntik sukh chhe em nakkI thAy chhe, kAraN ke sukhanun anAkuLatA ja ek lakShaN chhe.
(A vAt vistArathI samajAvavAmAn Ave chhe — )
(1) ‘par dvArA Upajatun’ thakun parAdhInatAne lIdhe, (2) 3‘asamant’ hovAthI itar dvAronA AvaraNane lIdhe, (3) ‘(mAtra) keTalAk padArthomAn pravartatun’ thakun 4itar padArthone jANavAnI ichchhAne lIdhe, (4) ‘samaL’ hovAthI asamyak avabodhane lIdhe ( — karmamaLavALun hovAthI sanshay -vimoh -vibhram sahit jANavAne lIdhe), ane (5) ‘avagrahAdi sahit’ hovAthI krame thatA 5padArthagrahaNanA khedane lIdhe ( – A kAraNone lIdhe), parokSha gnAn atyant AkuL chhe; tethI te paramArthe sukh nathI.
102pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
1. samant = chAre taraph — sarva bhAgamAn vartatun; sarva AtmapradeshethI jANatun; samasta; Akhun; akhanD.
2. ekAntik = paripUrNa; chhevaTanun; ekalun; sarvathA.
3. parokSha gnAn khanDit chhe arthAt amuk pradesho dvArA ja jANe chhe, jem ke — varNa Ankh jeTalA pradesho
dvArA ja (indriyagnAnathI) jaNAy chhe; anya dvAro bandh chhe.
4. itar = anya; bIjA; te sivAyanA.
5. padArthagrahaN arthAt padArthano bodh ekIsAthe na thatAn avagrah, IhA vagere kramapUrvak thato hovAthI
khed thAy chhe.