मोहेण व रागेण व दोसेण व परिणदस्स जीवस्स । जायदि विविहो बंधो तम्हा ते संखवइदव्वा ।।८४।।
एवमस्य तत्त्वाप्रतिपत्तिनिमीलितस्य, मोहेन वा रागेण वा द्वेषेण वा परिणतस्य, तृणपटलावच्छन्नगर्तसंगतस्य करेणुकुट्टनीगात्रासक्तस्य प्रतिद्विरददर्शनोद्धतप्रविधावितस्य च सिन्धुरस्येव, भवति नाम नानाविधो बन्धः । ततोऽमी अनिष्टकार्यकारिणो मुमुक्षुणा मोहरागद्वेषाः सम्यग्निर्मूलकाषं कषित्वा क्षपणीयाः ।।८४।। मोहेण व रागेण व दोसेण व परिणदस्स जीवस्स मोहरागद्वेषपरिणतस्य मोहादिरहितपरमात्मस्वरूप- परिणतिच्युतस्य बहिर्मुखजीवस्य जायदि विविहो बंधो शुद्धोपयोगलक्षणो भावमोक्षस्तद्बलेन जीव- प्रदेशकर्मप्रदेशानामत्यन्तविश्लेषो द्रव्यमोक्षः, इत्थंभूतद्रव्यभावमोक्षाद्विलक्षणः सर्वप्रकारोपादेयभूतस्वा- भाविकसुखविपरीतस्य नारकादिदुःखस्य कारणभूतो विविधबन्धो जायते । तम्हा ते संखवइदव्वा यतो
have, traNe prakAranA mohane aniShTa kAryanun kAraN kahIne teno ( – traNe prakAranA mohano) kShay karavAnun sUtradvArA kahe chhe —
anvayArtha — [मोहेन वा] moharUpe, [रागेण वा] rAgarUpe [द्वेषेण वा] athavA dveSharUpe [परिणतस्य जीवस्य] pariNamatA jIvane [विविधः बन्धः] vividh bandh [जायते] thAy chhe; [तस्मात्] tethI [ते] temane (moh -rAg -dveShane) [संक्षपयितव्याः] sampUrNa rIte kShay karavAyogya chhe.
TIkA — e rIte tattva-apratipattithI ( – vastusvarUpanA agnAnathI) biDAI gayelA, moharUpe vA rAgarUpe vA dveSharUpe pariNamatA A jIvane — ghAsanA tharathI DhankAyelA khADAno sang karatA hAthInI mAphak, hAthaNIrUpI kUTaNInA gAtramAn Asakta hAthInI mAphak ane virodhI hastIne dekhatAn ushkerAIne (tenA taraph) doDatA hAthInI mAphak — nAnAvidh bandh thAy chhe; mATe mumaukShue aniShTa kArya karanArA A moh, rAg ane dveShane barAbar nirmUL nAsh thAy e rIte kShapAvavAyogya ( – kShay karavAyogya) chhe.
144pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-