kahAnajainashAstramALA ]
gneyatattva-pragnApan
173
तदेव द्रव्यमप्युत्तरावस्थयोत्पद्यमानं प्राक्तनावस्थया व्ययमानं तेन व्ययेन लक्ष्यते, न च तेन सह
स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते । यथैव च तदेवोत्तरीयमेककालम-
स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते । यथैव च तदेवोत्तरीयमेककालम-
मलावस्थयोत्पद्यमानं मलिनावस्थया व्ययमानमवस्थायिन्योत्तरीयत्वावस्थया ध्रौव्यमालम्बमानं
ध्रौव्येण लक्ष्यते, न च तेन सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते; तथैव
तदेव द्रव्यमप्येककालमुत्तरावस्थयोत्पद्यमानं प्राक्तनावस्थया व्ययमानमवस्थायिन्या द्रव्यत्वावस्थया
ध्रौव्यमालम्बमानं ध्रौव्येण लक्ष्यते, न च तेन सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव
तथाविधत्वमवलम्बते । यथैव च तदेवोत्तरीयं विस्तारविशेषात्मकैर्गुणैर्लक्ष्यते, न च तैः सह
ध्रौव्येण लक्ष्यते, न च तेन सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते; तथैव
तदेव द्रव्यमप्येककालमुत्तरावस्थयोत्पद्यमानं प्राक्तनावस्थया व्ययमानमवस्थायिन्या द्रव्यत्वावस्थया
ध्रौव्यमालम्बमानं ध्रौव्येण लक्ष्यते, न च तेन सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव
तथाविधत्वमवलम्बते । यथैव च तदेवोत्तरीयं विस्तारविशेषात्मकैर्गुणैर्लक्ष्यते, न च तैः सह
स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते; तथैव तदेव द्रव्यमपि विस्तार-
विशेषात्मकैर्गुणैर्लक्ष्यते, न च तैः सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते ।
विशेषात्मकैर्गुणैर्लक्ष्यते, न च तैः सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते ।
यथैव च तदेवोत्तरीयमायतविशेषात्मकैः पर्यायवर्तिभिस्तन्तुभिर्लक्ष्यते, न च तैः सह स्वरूप-
भेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते; तथैव तदेव द्रव्यमप्यायतविशेषात्मकैः
पर्यायैर्लक्ष्यते, न च तैः सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते ।।९५।।
भेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते; तथैव तदेव द्रव्यमप्यायतविशेषात्मकैः
पर्यायैर्लक्ष्यते, न च तैः सह स्वरूपभेदमुपव्रजति, स्वरूपत एव तथाविधत्वमवलम्बते ।।९५।।
निर्मलपर्यायेणोत्पन्नं मलिनपर्यायेण विनष्टं तदुभयाधारभूतवस्त्ररूपेण ध्रुवमविनश्वरं, तथैव शुक्ल-
वर्णादिगुणनवजीर्णादिपर्यायसहितं च सत् तैरुत्पादव्ययध्रौव्यैस्तथैव च स्वकीयगुणपर्यायैः सह
संज्ञादिभेदेऽपि सति सत्तारूपेण भेदं न करोति । तर्हि किं करोति । स्वरूपत एवोत्पादादिरूपेण
वर्णादिगुणनवजीर्णादिपर्यायसहितं च सत् तैरुत्पादव्ययध्रौव्यैस्तथैव च स्वकीयगुणपर्यायैः सह
संज्ञादिभेदेऽपि सति सत्तारूपेण भेदं न करोति । तर्हि किं करोति । स्वरूपत एवोत्पादादिरूपेण
pAmatun thakun te vyay vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te vyayanI sAthe svarUpabhed nathI,
svarUpathI ja tevun chhe. vaLI jevI rIte te ja vastra ekIvakhate nirmaL avasthAthI Upajatun,
malin avasthAthI vyay pAmatun ane TakatI evI vastratva -avasthAthI dhruv rahetun thakun dhrauvya
vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te dhrauvyanI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe;
tevI ja rIte te ja dravya paN ekIvakhate uttar avasthAthI Upajatun, pUrva avasthAthI vyay
pAmatun ane TakatI evI dravyatva -avasthAthI dhruv rahetun thakun dhrauvya vaDe lakShit thAy chhe; parantu
tene te dhrauvyanI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe.
svarUpathI ja tevun chhe. vaLI jevI rIte te ja vastra ekIvakhate nirmaL avasthAthI Upajatun,
malin avasthAthI vyay pAmatun ane TakatI evI vastratva -avasthAthI dhruv rahetun thakun dhrauvya
vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te dhrauvyanI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe;
tevI ja rIte te ja dravya paN ekIvakhate uttar avasthAthI Upajatun, pUrva avasthAthI vyay
pAmatun ane TakatI evI dravyatva -avasthAthI dhruv rahetun thakun dhrauvya vaDe lakShit thAy chhe; parantu
tene te dhrauvyanI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe.
vaLI jevI rIte te ja vastra vistAravisheShosvarUp (shuklatvAdi) guNo vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te guNonI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe; tevI ja rIte te ja dravya paN vistAravisheShosvarUp guNo vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te guNonI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe. vaLI jevI rIte te ja vastra AyatavisheShosvarUp paryAyavartI ( – paryAy tarIke vartatA, paryAyasthAnIy) tantuo vaDe lakShit thAy chhe; parantu tene te tantuonI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe; tevI ja rIte te ja dravya paN AyatavisheShosvarUp paryAyo vaDe lakShit thAy chhe, parantu tene te paryAyonI sAthe svarUpabhed nathI, svarUpathI ja tevun chhe. 95.