तयैकमेव वस्तु, न वस्त्वन्तरं; तथा द्रव्यं स्वयमेव पूर्वावस्थावस्थितगुणादुत्तरावस्थावस्थित- गुणं परिणमत्पूर्वोत्तरावस्थावस्थितगुणाभ्यां ताभ्यामनुभूतात्मसत्ताकं पूर्वोत्तरावस्थावस्थित- गुणाभ्यां सममविशिष्टसत्ताकतयैकमेव द्रव्यं, न द्रव्यान्तरम् । यथैव चोत्पद्यमानं पाण्डुभावेन व्ययमानं हरितभावेनावतिष्ठमानं सहकारफलत्वेनोत्पादव्ययध्रौव्याण्येकवस्तुपर्यायद्वारेण सहकारफलं, तथैवोत्पद्यमानमुत्तरावस्थावस्थितगुणेन व्ययमानं पूर्वावस्थावस्थितगुणेनावतिष्ठमानं द्रव्यत्वगुणेनोत्पादव्ययध्रौव्याण्येकद्रव्यपर्यायद्वारेण द्रव्यं भवति ।।१०४।। गुणात् केवलज्ञानोत्पत्तिबीजभूतात्सकाशात्सकलविमलकेवलज्ञानगुणान्तरम् । कथंभूतं सत्परिणमति ।
सदविसिट्ठं स्वकीयस्वरूपत्वाच्चिद्रूपास्तित्वादविशिष्टमभिन्नम् । तम्हा गुणपज्जाया भणिया पुण दव्वमेव त्ति
तस्मात् कारणान्न केवलं पूर्वसूत्रोदिताः द्रव्यपर्यायाः द्रव्यं भवन्ति, गुणरूपपर्याया गुणपर्याया भण्यन्ते तेऽपि द्रव्यमेव भवन्ति । अथवा संसारिजीवद्रव्यं मतिस्मृत्यादिविभावगुणं त्यक्त्वा श्रुतज्ञानादि-
pItabhAvanI sAthe 1avishiShTasattAvALun hovAthI ek ja vastu chhe, anya vastu nathI; tem dravya pote ja 2pUrva avasthAe avasthit guNamAnthI uttar avasthAe avasthit guNe pariNamatun thakun, pUrva ane uttar avasthAe avasthit te guNo vaDe potAnI sattA anubhavatun hovAne lIdhe, pUrva ane uttar avasthAe avasthit guNo sAthe avishiShTasattAvALun hovAthI ek ja dravya chhe, dravyAntar nathI. (kerInA draShTAntanI jem, dravya pote ja guNanA pUrva paryAyamAnthI uttar paryAye pariNamatun thakun, pUrva ane uttar guNaparyAyo vaDe potAnI hayAtI anubhavatun hovAne lIdhe, pUrva ane uttar guNaparyAyo sAthe abhinna hayAtI hovAthI ek ja dravya chhe, dravyAntar nathI; arthAt te te guNaparyAyo ane dravya ek ja dravyarUp chhe, bhinnabhinna dravyo nathI.)
vaLI jem pItabhAve Upajatun, haritabhAvathI naShTa thatun ane AmraphaLapaNe Takatun hovAthI, AmraphaL ek vastunA paryAy dvArA utpAd -vyay -dhrauvya chhe, tem uttar avasthAe avasthit guNe Upajatun, pUrva avasthAe avasthit guNathI naShTa thatun ane dravyatvaguNe Takatun hovAthI, dravya ekadravyaparyAy dvArA utpAd -vyay -dhrauvya chhe.
bhAvArtha — AnA pahelAnI gAthAmAn dravyaparyAy dvArA (anekadravyaparyAy dvArA) dravyanAn utpAd -vyay -dhrauvya batAvavAmAn AvyAn hatAn. A gAthAmAn guNaparyAy dvArA (ekadravya- paryAy dvArA) dravyanAn utpAd -vyay -dhrauvya batAvyAn chhe. 104. pra. 26
1. avishiShTasattAvALun = abhinna sattAvALun; ek ja sattAvALun. (kerInI sattA lIlA tathA pILA bhAvanI
sattAthI abhinna chhe, tethI kerI ane lIlo bhAv tathA pILo bhAv ek ja vastuo chhe, bhinna
vastuo nathI.
2. pUrva avasthAe avasthit guN = pahelAnI avasthAmAn rahelo guN; guNano pUrva paryAy; pUrva guNaparyAy.