Pravachansar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 137.

< Previous Page   Next Page >


Page 270 of 513
PDF/HTML Page 301 of 544

 

धर्मत्वाच्च तदेकदेशसर्वलोकनियमो नास्ति कालजीवपुद्गलानामित्येकद्रव्यापेक्षया एकदेश अनेकद्रव्यापेक्षया पुनरञ्जनचूर्णपूर्णसमुद्गकन्यायेन सर्वलोक एवेति ।।१३६।।

अथ प्रदेशवत्त्वाप्रदेशवत्त्वसंभवप्रकारमासूत्रयति
जध ते णभप्पदेसा तधप्पदेसा हवंति सेसाणं
अपदेसो परमाणू तेण पदेसुब्भवो भणिदो ।।१३७।।
यथा ते नभःप्रदेशास्तथा प्रदेशा भवन्ति शेषाणाम्
अप्रदेशः परमाणुस्तेन प्रदेशोद्भवो भणितः ।।१३७।।

स्वकीयस्वकीयस्वरूपे तिष्ठन्ति तथापि व्यवहारेण लोकाकाशे तिष्ठन्तीति अत्र यद्यप्यनन्तजीव- द्रव्येभ्योऽनन्तगुणपुद्गलास्तिष्ठन्ति तथाप्येकदीपप्रकाशे बहुदीपप्रकाशवद्विशिष्टावगाहशक्तियोगेना- संख्येयप्रदेशेऽपि लोकेऽवस्थानं न विरुध्यते ।।१३६।। अथ यदेवाकाशस्य परमाणुव्याप्तक्षेत्रं प्रदेश- लक्षणमुक्तं शेषद्रव्यप्रदेशानां तदेवेति सूचयतिजध ते णभप्पदेसा यथा ते प्रसिद्धाः परमाणु- व्याप्तक्षेत्रप्रमाणाकाशप्रदेशाः तधप्पदेसा हवंति सेसाणं तेनैवाकाशप्रदेशप्रमाणेन प्रदेशा भवन्ति केषाम् शुद्धबुद्धैकस्वभावं यत्परमात्मद्रव्यं तत्प्रभृतिशेषद्रव्याणाम् अपदेसो परमाणू अप्रदेशो द्वितीयादि- प्रदेशरहितो योऽसौ पुद्गलपरमाणुः तेण पदेसुब्भवो भणिदो तेन परमाणुना प्रदेशस्योद्भव


jIv ane pudgalane AkhA lokamAn ke tenA ek deshamAn rahevAno niyam nathI. (vaLI) kAL, jIv ane pudgal ek dravyanI apekShAe lokanA ek deshamAn rahe chhe ane anek dravyonI apekShAe anjanachUrNathI (AnjaNanA jhINA bhUkAthI) bharelI DAbalInA nyAye AkhA lokamAn ja chhe. 136.

have pradeshavattva ane apradeshavattva kayA prakAre sambhave chheudbhave chhe te kahe chhe
je rIt Abh -pradesh, te rIt sheShadravya -pradesh chhe;
apradesh paramANu vaDe udbhav pradesh taNo bane.137.

anvayArtha[यथा] je rIte [ते नभःप्रदेशाः] te AkAshapradesho chhe, [तथा] te ja rIte [शेषाणां] bAkInAn dravyonA [प्रदेशाः भवन्ति] pradesh chhe (arthAt jem AkAshanA pradesho paramANurUpI gajathI mapAy chhe tem bAkInAn dravyonA pradesh paN e ja rIte mapAy chhe). [परमाणुः अप्रदेशः] paramANu apradeshI chhe; [तेन] tenA vaDe [प्रदेशोद्भवः भणितः] pradeshodbhav kahyo chhe.

270pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-