स्वयमनशनस्वभावत्वादेषणादोषशून्यभैक्ष्यत्वाच्च, युक्ताहारः साक्षादनाहार एव स्यात् । तथाहि — यस्य सकलकालमेव सकलपुद्गलाहरणशून्यमात्मानमवबुद्धयमानस्य सकलाशनतृष्णा- शून्यत्वात्स्वयमनशन एव स्वभावः, तदेव तस्यानशनं नाम तपोऽन्तरङ्गस्य बलीयस्त्वात्; इति कृत्वा ये तं स्वयमनशनस्वभावं भावयन्ति श्रमणाः, तत्प्रतिषिद्धये चैषणादोषशून्य-
हवदि क्रोधादिपञ्चदशप्रमादरहितचिच्चमत्कारमात्रात्मतत्त्वभावनाच्युतः सन् भवति । स कः कर्ता । समणो सुखदुःखादिसमचित्तः श्रमणः । किंविशिष्टो भवति । पमत्तो प्रमत्तः प्रमादी । कैः कृत्वा । कोहादिएहि चउहि वि चतुर्भिरपि क्रोधादिभिः, विकहाहि स्त्रीभक्तचोरराजकथाभिः, तहिंदियाणमत्थेहिं तथैव पञ्चेन्द्रियाणामर्थैः स्पर्शादिविषयैः । पुनरपि किंरूपः। उवजुत्तो उपयुक्तः परिणतः । काभ्याम् । णेहणिद्दाहिं स्नेहनिद्राभ्यामिति ।।“३१।। अथ युक्ताहारविहारतपोधनस्वरूपमुपदिशति – जस्स यस्य मुनेः संबन्धी अप्पा आत्मा । किंविशिष्टः । अणेसणं स्वकीयशुद्धात्मतत्त्वभावनोत्पन्नसुखामृताहारेण तृप्तत्वान्न विद्यते
anvayArtha — [यस्य आत्मा अनेषणः] jeno AtmA eShaNArahit chhe (arthAt je anashanasvabhAvI AtmAne jANato hovAne lIdhe svabhAvathI AhAranI ichchhA rahit chhe) [तत् अपि तपः] tene te paN tap chhe; (vaLI) [तत्प्रत्येषकाः] tene prApta karavA mATe ( – anashanasvabhAvI AtmAne paripUrNapaNe prApta karavA mATe) prayatna karanArA [श्रमणाः] evA je shramaNo temane [अन्यत् भैक्षम्] anya ( – svarUpathI judI evI) bhikShA [अनेषणम्] eShaNA vinA ( – eShaNAdoSh rahit) hoy chhe; [अथ] tethI [ते श्रमणाः] te shramaNo [अनाहाराः] anAhArI chhe.
TIkA — (1) svayam anashanasvabhAvI hovAthI (arthAt potAnA AtmAne svayam anashanasvabhAvI jANato hovAthI) ane (2) eShaNAdoShashUnya bhikShAvALo hovAthI, yuktAhArI ( – yuktAhAravALo shramaN) sAkShAt anAhArI ja chhe. te A pramANe — sadAy samasta pudgalanA AhArathI shUnya evA AtmAne jANato thako samasta ashanatRuShNA rahit hovAne lIdhe jeno 1svayam anashan ja svabhAv chhe, te ja tene anashan nAmanun tap chhe, kAraN ke antaranganun visheSh baLavAnapaNun chhe; — Am samajIne je shramaNo (1) AtmAne svayam anashanasvabhAvI bhAve chhe ( – samaje chhe, anubhave chhe) ane (2) tenI siddhine mATe ( – pUrNa prAptine mATe ) eShaNAdoShashUnya evI anya ( – pararUp) bhikShA Achare chhe, teo
418pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
1. svayam = potAnI meLe; potAthI; sahajapaNe. [potAnA AtmAne svayam anashanasvabhAvI jANavo te ja anashan nAmanun tap chhe.]