यतो हि श्रमणः श्रामण्यपर्यायसहकारिकारणत्वेन केवलदेहमात्रस्योपधेः प्रसह्या-
प्रतिषेधकत्वात्केवलदेहत्वे सत्यपि देहे ‘किं किंचण’ इत्यादिप्राक्तनसूत्रद्योतितपरमेश्वराभिप्राय- परिग्रहेण न नाम ममायं ततो नानुग्रहार्हः किन्तूपेक्ष्य एवेति परित्यक्तसमस्तसंस्कारत्वाद्रहित- परिकर्मा स्यात् । ततस्तन्ममत्वपूर्वकानुचिताहारग्रहणाभावाद्युक्ताहारत्वं सिद्धयेत् । यतश्च समस्तामप्यात्मशक्तिं प्रकटयन्ननन्तरसूत्रोदितेनानशनस्वभावलक्षणेन तपसा तं देहं सर्वारम्भेणा- भियुक्तवान् स्यात्, तत आहारग्रहणपरिणामात्मकयोगध्वंसाभावाद्युक्तस्यैवाहारेण च युक्ताहारत्वं सिद्धयेत् ।।२२८।।
भवति । स कः कर्ता । समणो निन्दाप्रशंसादिसमचित्तः श्रमणः । तर्हि किं देहे ममत्वं भविष्यति । नैवं ।
देहे वि ममत्तरहिदपरिकम्मो देहेऽपि ममत्वरहितपरिकर्मा, ‘‘ममत्तिं परिवज्जामि णिम्ममत्तिं उवट्ठिदो ।
आलंबणं च मे आदा अवसेसाइं वोसरे ।।’’ इति श्लोककथितक्रमेण देहेऽपि ममत्वरहितः । आजुत्तो
तं तवसा आयुक्तवान् आयोजितवांस्तं देहं तपसा । किं कृत्वा । अणिगूहिय अनिगूह्य प्रच्छादनमकृत्वा ।
कां । अप्पणो सत्तिं आत्मनः शक्तिमिति । अनेन किमुक्तं भवति – यः कोऽपि देहाच्छेषपरिग्रहं त्यक्त्वा
परिकर्मा] 1
parikarma rahit vartatAn thakAn, [आत्मनः] potAnA AtmAnI [शक्तिं] shaktine [अनिगूह्य] gopavyA vinA [तपसा] tap sAthe [तं] tene ( – dehane) [आयुक्तवान्] yukta karyo ( – joDyo) chhe.
TIkA — shrAmaNyaparyAyanA sahakArI kAraN tarIke kevaL dehamAtra upadhine shramaN jorathI – haThathI nahi niShedhato hovAne lIdhe te kevaL dehavALo chhe; em (dehavALo) hovA chhatAn paN, ‘किं किंचण’ ityAdi pUrvasUtra (224 mI gAthA) vaDe prakAshit karavAmAn AvelA parameshvaranA abhiprAyanun grahaN karI ‘A (deh) kharekhar mAro nathI, tethI te anugrahayogya nathI parantu upekShAyogya ja chhe’ em dehamAn samasta sanskArane chhoDel hovAthI 1parikarma rahit chhe; tethI tene dehanA mamatvapUrvak anuchit AhAragrahaNano abhAv hovAne lIdhe yuktAhArIpaNun siddha thAy chhe. vaLI (bIjI rIte), teNe (Atmashaktine jarAy gopavyA vinA) saghaLIye Atmashaktine pragaT karIne, chhellA sUtra (227 mI gAthA) dvArA kahevAmAn AvelA 2anashanasvabhAvalakShaN tap sAthe te dehane sarva ArambhathI (udyamathI) yukta karyo ( – joDyo) chhe; tethI AhAragrahaNanA pariNAmasvarUp je 3yogadhvans teno abhAv hovAne lIdhe teno AhAr yuktano ( – yogIno) AhAr chhe; mATe tene yuktAhArIpaNun siddha thAy chhe.
420pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
1. parikarma = shobhA; shaNagAr; sanskAr; pratikarma.
2. anashanasvabhAvalakShaN tap = anashanasvabhAv jenun lakShaN chhe evun tap. [je AtmAnA
anashanasvabhAvane jANe chhe tene anashanasvabhAvalakShaN tap varte chhe.]
3. yogadhvans = yogano nAsh. [‘AhAr grahavAno AtmAno svabhAv chhe’ evA pariNAme pariNamavun te yogadhvans chhe. shramaNane Avo yogadhvans nahi hovAthI te yukta arthAt yogI chhe ane tethI teno AhAr yuktAhAr arthAt yogIno AhAr chhe.]