Pravachansar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 16 of 513
PDF/HTML Page 47 of 544

 

16pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
अन्तरेण वस्तु परिणामोऽपि न सत्तामालम्बते । स्वाश्रयभूतस्य वस्तुनोऽभावे निराश्रयस्य
परिणामस्य शून्यत्वप्रसङ्गात् । वस्तु पुनरूर्ध्वतासामान्यलक्षणे द्रव्ये सहभाविविशेषलक्षणेषु
गुणेषु क्रमभाविविशेषलक्षणेषु पर्यायेषु व्यवस्थितमुत्पादव्ययध्रौव्यमयास्तित्वेन निर्वर्तित-
निर्वृत्तिमच्च । अतः परिणामस्वभावमेव ।।१०।।
कः कर्ता । अत्थो परमात्मपदार्थः, सुवर्णद्रव्यपीतत्वादिगुणकुण्डलादिपर्यायस्थसुवर्णपदार्थवत् । पुनश्च
किंरूपः । अत्थित्तणिव्वत्तो शुद्धद्रव्यगुणपर्यायाधारभूतं यच्छुद्धास्तित्वं तेन निर्वृत्तोऽस्तित्वनिर्वृत्तः,
सुवर्णद्रव्यगुणपर्यायास्तित्वनिर्वृत्तसुवर्णपदार्थवदिति । अयमत्र तात्पर्यार्थः । यथा ---मुक्तजीवे द्रव्यगुण-
पर्यायत्रयं परस्पराविनाभूतं दर्शितं तथा संसारिजीवेऽपि मतिज्ञानादिविभावगुणेषु नरनारकादि-
विभावपर्यायेषु नयविभागेन यथासंभवं विज्ञेयम्, तथैव पुद्गलादिष्वपि । एवं शुभाशुभ-
शुद्धपरिणामव्याख्यानमुख्यत्वेन तृतीयस्थले गाथाद्वयं गतम् ।।१०।। अथ वीतरागसरागचारित्रसंज्ञयोः
ke (1) pariNAm vinAnI vastu gadheDAnAn shingaDAn samAn chhe (2) tathA tene, jovAmAn AvatA
goras vagerenA (dUdh, dahIn Adi) pariNAmo sAthe 1virodh Ave chhe. (jem pariNAm vinA
vastu hayAtI dharatI nathI tem) vastu vinA pariNAm paN hayAtI dharatA nathI, kAraN ke
sva -AshrayabhUt vastunA abhAvamAn (arthAt potAne AshrayarUp je vastu te na hoy to)
nirAshray pariNAmane shUnyapaNAno prasang Ave chhe.

vaLI vastu to 2UrdhvatAsAmAnyasvarUp dravyamAn, sahabhAvI visheShasvarUp (sAthe sAthe rahenArA visheSho – bhedo jemanun svarUp chhe evA) guNomAn ane kramabhAvI visheShasvarUp paryAyomAn rahelI ane utpAd -vyay -dhrauvyamay astitvathI banelI chhe; mATe vastu pariNAm- svabhAvavALI ja chhe.

bhAvArtha — jyAn jyAn vastu jovAmAn Ave chhe tyAn tyAn pariNAm jovAmAn Ave chhe; jem ke — goras tenA dUdh, dahIn, ghI, chhAsh vagere pariNAm sahit ja jovAmAn Ave chhe. jyAn pariNAm nathI tyAn vastu paN nathI; jem ke — kALAsh, sumvALap vagere pariNAm nathI to gadheDAnAn shingaDAnrUp vastu paN nathI. mATe siddha thayun ke vastu pariNAm vinA hotI ja nathI. jem vastu pariNAm vinA hotI nathI tem pariNAm paN vastu vinA hotA nathI; kAraN ke vasturUp Ashray vinA pariNAm konA AdhAre rahe? gorasarUp Ashray vinA dUdh, dahIn vagere pariNAm konA AdhAre thAy?

1. jo vastune pariNAm vinAnI mAnavAmAn Ave to goras vagere vastuonA dUdh, dahIn Adi pariNAmo pratyakSha dekhAy chhe tenI sAthe virodh Ave.

2. kALanI apekShAe Takavun tene arthAt kAL -apekShit pravAhane UnchAI athavA UrdhvatA kahevAmAn Ave chhe. UrdhvatAsAmAnya arthAt anAdi -anant Uncho (kAL -apekShit) pravAhasAmAnya te dravya.