अथ कारणवैपरीत्यात् फलमविपरीतं न सिध्यतीति श्रद्धापयति — जदि ते विसयकसाया पाव त्ति परूविदा व सत्थेसु ।
विषयकषायास्तावत्पापमेव; तद्वन्तः पुरुषा अपि पापमेव; तदनुरक्ता अपि पापानुरक्तत्वात् पापमेव भवन्ति । ततो विषयकषायवन्तः स्वानुरक्तानां पुण्यायापि न कल्प्यन्ते, कथं पुनः संसारनिस्तारणाय । ततो न तेभ्यः फलमविपरीतं सिध्येत् ।।२५८।। मनुजेषु । किं कर्तृ । जुट्ठं जुष्टं सेवा कृता, कदं व कृतं वा किमपि वैयावृत्त्यादिकम्, दत्तं दत्तं किमप्याहारादिकम् । केषु । पुरिसेसु पुरुषेषु पात्रेषु । किंविशिष्टेषु । अविदिदपरमत्थेसु य अविदितपरमार्थेषु च, परमात्मतत्त्वश्रद्धानज्ञानशून्येषु । पुनरपि किंरूपेषु । विसयकसायाधिगेसु विषयकषायाधिकेषु, विषय- कषायाधीनत्वेन निर्विषयशुद्धात्मस्वरूपभावनारहितेषु इत्यर्थः ।।२५७।। अथ तमेवार्थं प्रकारान्तरेण द्रढयति — जदि ते विसयकसाया पाव त्ति परूविदा व सत्थेसु यदि चेत् ते विषयकषायाः पापमिति प्ररूपिताः
have kAraNanI viparItatAthI aviparIt phaL siddha thatun nathI em shraddhA karAve chhe —
anvayArtha — [यदि वा] jo ‘[ते विषयकषायाः] te viShayakaShAyo [पापम्] pAp chhe’ [इति] em [शास्त्रेषु] shAstromAn [प्ररूपिताः] prarUpaN karavAmAn Avyun chhe, to [तत्प्रतिबद्धाः] temAn pratibaddha (viShayakaShAyomAn lIn) [ते पुरुषाः] te puruSho [निस्तारकाः] +nistArak [कथं भवन्ति] kem hoI shake?
TIkA — pratham to viShayakaShAyo pAp ja chhe; viShayakaShAyavant puruSho paN pAp ja chhe; viShayakaShAyavant puruSho pratye anurakta jIvo paN pApamAn anurakta hovAthI pAp ja chhe. tethI viShayakaShAyavant puruSho svAnurakta (potAnA pratye anurAgavALA) puruShone puNyanun kAraN paN thatA nathI to pachhI sansArathI nistAranun kAraN to kem thAy? (na ja thAy.) mATe temanAthI aviparIt phaL siddha thatun nathI (arthAt viShayakaShAyavant puruShorUp viparIt kAraNanun phaL aviparIt hotun nathI). 258.
470pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
+nistArak = nistAr karanArA; tAranArA; pAr utAranArA.