ये खलु विषयविषयिसन्निपातलक्षणमिन्द्रियार्थसन्निकर्षमधिगम्य क्रमोपजायमाने- नेहादिकप्रक्रमेण परिच्छिन्दन्ति, ते किलातिवाहितस्वास्तित्वकालमनुपस्थितस्वास्तित्वकालं वा न जानातीति विचारयति ---अत्थं घटपटादिज्ञेयपदार्थं । कथंभूतं । अक्खणिवदिदं अक्षनिपतितं इन्द्रियप्राप्तं इन्द्रियसंबद्धं । इत्थंभूतमर्थं ईहापुव्वेहिं जे विजाणंति अवग्रहेहावायादिक्रमेण ये पुरुषा विजानन्ति हि स्फु टं । तेसिं परोक्खभूदं तेषां सम्बन्धि ज्ञानं परोक्षभूतं सत् णादुमसक्कं ति पण्णत्तं सूक्ष्मादिपदार्थान् ज्ञातुमशक्यमिति प्रज्ञप्तं कथितम् । कैः । ज्ञानिभिरिति । तद्यथा --चक्षुरादीन्द्रियं घटपटादिपदार्थपार्श्वे गत्वा पश्चादर्थं जानातीति सन्निकर्षलक्षणं नैयायिकमते । अथवा संक्षेपेणेन्द्रियार्थयोः संबन्धः सन्निकर्षः स एव प्रमाणम् । स च सन्निकर्ष आकाशाद्यमूर्तपदार्थेषु देशान्तरितमेर्वादि-
have indriyagnAnane mATe ja naShTa ane anutpanna jANavAnun ashakya chhe (arthAt indriyagnAn ja naShTa ane anutpanna padArthone – paryAyone jANI shakatun nathI) em nyAyathI nakkI kare chhe —
anvayArtha — [ये] jeo [अक्षनिपतितं] akShapatit arthAt indriyagochar [अर्थं] padArthane [ईहापूर्वैः] IhAdik vaDe [विजानन्ति] jANe chhe, [तेषां] temane mATe [परोक्षभूतं] kahyun chhe.
TIkA — viShay ane viShayIno 1sannipAt jenun lakShaN ( – svarUp) chhe evo je indriy ane padArthano 2sannikarSha tene pAmIne, anukrame UpajatA IhAdik kramathI jeo jANe chhe, teo jeno sva -astitvakAL vItI gayo chhe tene tathA jeno sva -astitvakAL upasthit thayo nathI tene ( – atIt tathA anAgat padArthane) jANI shakatA nathI kAraN ke (atIt –
68pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
✽parokShabhUt padArthane [ज्ञातुं] jANavAnun [अशक्यं] ashakya chhe [इति प्रज्ञप्तम्] em sarvagnadeve
✽parokSha = akShathI par arthAt akShathI dUr hoy evun; indriy -agochar.
1. sannipAt = meLAp; sambandh thavo te. 2. sannikarSha = sambandh; samIpatA.