Pravachansar-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 51.

< Previous Page   Next Page >


Page 86 of 513
PDF/HTML Page 117 of 544

 

यत्किल क्रमेणैकैकमर्थमालम्ब्य प्रवर्तते ज्ञानं तदेकार्थालम्बनादुत्पन्नमन्यार्थालम्बनात् प्रलीयमानं नित्यमसत्तथा कर्मोदयादेकां व्यक्तिं प्रतिपन्नं पुनर्व्यक्त्यन्तरं प्रतिपद्यमानं क्षायिक- मप्यसदनन्तद्रव्यक्षेत्रकालभावानाक्रान्तुमशक्तत्वात् सर्वगतं न स्यात् ।।५०।।

अथ यौगपद्यप्रवृत्त्यैव ज्ञानस्य सर्वगतत्वं सिद्धयतीति व्यवतिष्ठते

तिक्कालणिच्चविसमं सयलं सव्वत्थसंभवं चित्तं जुगवं जाणदि जोण्हं अहो हि णाणस्स माहप्पं ।।५१।।

त्रैकाल्यनित्यविषमं सकलं सर्वत्रसंभवं चित्रम्
युगपज्जानाति जैनमहो हि ज्ञानस्य माहात्म्यम् ।।५१।।

अथवा स्वसंवेदनज्ञानेनात्मा ज्ञायते, ततश्च भावना क्रियते, तया रागादिविकल्परहितस्व- संवेदनज्ञानभावनया केवलज्ञानं च जायते इति नास्ति दोषः ।।४९।। अथ क्रमप्रवृत्तज्ञानेन सर्वज्ञो न भवतीति व्यवस्थापयति ---उप्पज्जदि जदि णाणं उत्पद्यते ज्ञानं यदि चेत् कमसो क्रमशः सकाशात् किंकिं

ṭīkāḥje gnān kramashaḥ ek ek padārthane avalambīne pravarte chhe te (gnān) ek padārthanā avalamban dvārā utpanna thaīne bījā padārthanā avalamban dvārā naṣhṭa thatun hovāthī nitya nahi hotun tathā karmodayane līdhe ek *vyaktine pāmī pachhī anya vyaktine pāmatun hovāthī kṣhāyik paṇ nahi hotun, anant dravya -kṣhetra -kāḷ -bhāvane pahoñchī vaḷavāne (jāṇavāne) asamartha hovāne līdhe sarvagat nathī.

bhāvārthaḥkrame pravartatun gnān anitya chhe, kṣhāyopashamik chhe; evā kramik gnānavāḷo puruṣh sarvagna hoī shake nahi. 50.

have yugapad pravr̥utti vaḍe ja gnānanun sarvagatatva siddha thāy chhe (arthāt akrame pravartatun gnān ja sarvagat hoī shake) em nakkī thāy chheḥ

nitye viṣham, vidhavidh, sakaḷ padārthagaṇ sarvatrano,
jinagnān jāṇe yugapade, mahimā aho e gnānano! 51.

anvayārthaḥ[त्रैकाल्यनित्यविषमं ] traṇe kāḷe sadāy viṣham (asamān jātinā), [ सर्वत्रसंभवं ] sarva kṣhetranā [ चित्रं ] ane anek prakāranā [ सकलं ] samasta padārthone [ जैनं ] jinadevanun gnān [ युगपद् जानाति ] yugapad jāṇe chhe. [अहो हि] aho! [ ज्ञानस्य माहात्म्यम् ] gnānanun māhātmya!

86pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

*vyakti = pragaṭatā; visheṣh; bhed.