क्षायिकं हि ज्ञानमतिशयास्पदीभूतपरममाहात्म्यम् । यत्तु युगपदेव सर्वार्थानालम्ब्य प्रवर्तते ज्ञानं तट्टङ्कोत्कीर्णन्यायावस्थितसमस्तवस्तुज्ञेयाकारतयाधिरोपितनित्यत्वं प्रतिपन्नसमस्त- व्यक्तित्वेनाभिव्यक्तस्वभावभासिक्षायिकभावं त्रैकाल्येन नित्यमेव विषमीकृतां सकलामपि सर्वार्थसंभूतिमनन्तजातिप्रापितवैचित्र्यां परिच्छिन्ददक्रमसमाक्रान्तानन्तद्रव्यक्षेत्रकालभावतया प्रकटीकृताद्भुतमाहात्म्यं सर्वगतमेव स्यात् ।।५१।। कृत्वा । अट्ठे पडुच्च ज्ञेयार्थानाश्रित्य । कस्य । णाणिस्स ज्ञानिनः आत्मनः । तं णेव हवदि णिच्चं उत्पत्तिनिमित्तभूतपदार्थविनाशे तस्यापि विनाश इति नित्यं न भवति । ण खाइगं ज्ञानावरणीय- कर्मक्षयोपशमाधीनत्वात् क्षायिकमपि न भवति । णेव सव्वगदं यत एव पूर्वोक्तप्रकारेण पराधीनत्वेन नित्यं न भवति, क्षयोपशमाधीनत्वेन क्षायिकं च न भवति, तत एव युगपत्समस्तद्रव्यक्षेत्रकालभावानां परिज्ञानसामर्थ्याभावात्सर्वगतं न भवति । अत एतत्स्थितं यद्ज्ञानं क्रमेणार्थान् प्रतीत्य जायते तेन सर्वज्ञो न भवति इति ।।५०।। अथ युगपत्परिच्छित्तिरूपज्ञानेनैव सर्वज्ञो भवतीत्यावेदयति ---जाणदि जानाति । किं कर्तृ । जोण्हं जैनज्ञानम् । कथम् । जुगवं युगपदेकसमये । अहो हि णाणस्स माहप्पं अहो हि स्फु टं जैनज्ञानस्य माहात्म्यं पश्यताम् । किं जानाति । अर्थमित्यध्याहारः । कथंभूतम् । तिक्कालणि- च्चविसयं त्रिकालविषयं त्रिकालगतं नित्यं सर्वकालम् । पुनरपि किंविशिष्टम् । सयलं समस्तम् । पुनरपि कथंभूतम् । सव्वत्थसंभवं सर्वत्र लोके संभवं समुत्पन्नं स्थितम् । पुनश्च किंरूपम् । चित्तं नानाजातिभेदेन विचित्रमिति । तथा हि --युगपत्सकलग्राहकज्ञानेन सर्वज्ञो भवतीति ज्ञात्वा किं कर्तव्यम् । ज्योतिष्क-

ṭīkāḥ — kharekhar kṣhāyik gnānanun, sarvotkr̥uṣhṭatānā sthānabhūt param māhātmya chhe; ane je gnān ekīsāthe ja sarva padārthone avalambīne pravarte chhe te gnān — potāmān samasta vastuonā gneyākāro *ṭaṅkotkīrṇanyāye sthit hovāthī jeṇe nityatva prāpta karyun chhe ane samasta vyaktio prāpta karī hovāthī jeṇe svabhāvaprakāshak kṣhāyikabhāv pragaṭ karyo chhe evun — traṇe kāḷe sadāy viṣham rahetā ( – asamānajātipaṇe pariṇamatā) ane anant prakārone līdhe vichitratāne pāmelā evā ākhāy sarva padārthonā samūhane jāṇatun thakun, akrame anant dravya -kṣhetra -kāḷ -bhāvane pahoñchī vaḷatun hovāthī jeṇe adbhut māhātmya pragaṭ karyun chhe evun sarvagat ja chhe.

bhāvārthaḥ — akrame pravartatun gnān ek gneyathī bījā gney pratye palaṭātun nahi hovāthī nitya chhe, potānī samasta shaktio khulī gaī hovāthī kṣhāyik chhe; āvā akramik gnānavāḷo puruṣh ja sarvagna hoī shake. sarvagnanā e gnānanun koī param adbhut māhātmya chhe. 51.

*ṭaṅkotkīrṇanyāye = paththaramān ṭāṅkaṇāthī korelī ākr̥uti māphak