इन्द्रियसुखभाजनेषु हि प्रधाना दिवौकसः । तेषामपि स्वाभाविकं न खलु सुखमस्ति, प्रत्युत तेषां स्वाभाविकं दुःखमेवावलोक्यते; यतस्ते पञ्चेन्द्रियात्मकशरीरपिशाचपीडया परवशा भृगुप्रपातस्थानीयान्मनोज्ञविषयानभिपतन्ति ।।७१।।
अथैवमिन्द्रियसुखस्य दुःखतायां युक्त्यावतारितायामिन्द्रियसुखसाधनीभूतपुण्यनिर्वर्तक- शुभोपयोगस्य दुःखसाधनीभूतपापनिर्वर्तकाशुभोपयोगविशेषादविशेषत्वमवतारयति — णरणारयतिरियसुरा भजंति जदि देहसंभवं दुक्खं ।
स्थानीयमहारण्ये मिथ्यात्वादिकुमार्गे नष्टः सन् मृत्युस्थानीयहस्तिभयेनायुष्कर्मस्थानीये साटिकविशेषे
शुक्लकृष्णपक्षस्थानीयशुक्लकृष्णमूषकद्वयछेद्यमानमूले व्याधिस्थानीयमधुमक्षिकावेष्टिते लग्नस्तेनैव
ṭīkāḥ — indriyasukhanān bhājanomān pradhān devo chhe; temane paṇ kharekhar svābhāvik sukh nathī; ūlaṭun temane svābhāvik duḥkh ja jovāmān āve chhe; kāraṇ ke teo pañchendriyātmak sharīrarūp pishāchanī pīḍā vaḍe paravash hovāthī *bhr̥uguprapāt samā manogna viṣhayo taraph dhase chhe. 71.
e rīte indriyasukhane duḥkhapaṇe yuktithī pragaṭ karīne, have indriyasukhanā sādhanabhūt puṇyane utpanna karanār shubhopayoganun, duḥkhanā sādhanabhūt pāpane utpanna karanār ashubhopayogathī avisheṣhapaṇun pragaṭ kare chheḥ —
anvayārthaḥ — [नरनारकतिर्यक्सुराः] manuṣhyo, nārako, tiryañcho ane devo ( – badhāy) [यदि] jo [देहसंभवं] dehotpanna [दुःखं] duḥkhane [भजन्ति] anubhave chhe, [जीवानां] to jīvono [सः उपयोगः] te (shuddhopayogathī vilakṣhaṇ – ashuddha) upayog [शुभः वा अशुभः] shubh ane ashubh — be prakārano [कथं भवति] kaī rīte chhe? (arthāt nathī.)
*bhr̥uguprapāt = ati duḥkhathī kaṇṭāḷīne āpaghāt karavā māṭe parvatanā nirādhār ūñchā sthān parathī
khāvāmān āvatī pachhāṭ. (bhr̥ugu = parvatanun nirādhār ūñchun sthān – shikhar. prapāt = pachhāḍ; bhūsako.)