यतो हि शक्राश्चक्रिणश्च स्वेच्छोपगतैर्भोगैः शरीरादीन् पुष्णन्तस्तेषु दुष्टशोणित इव जलौकसोऽत्यन्तमासक्ताः सुखिता इव प्रतिभासन्ते, ततः शुभोपयोगजन्यानि फलवन्ति पुण्यान्यवलोक्यन्ते ।।७३।। जीवाणं व्यवहारेण विशेषेऽपि निश्चयेन सः प्रसिद्धः शुद्धोपयोगाद्विलक्षणः शुभाशुभोपयोगः कथं भिन्नत्वं लभते, न कथमपीति भावः ।।७२।। एवं स्वतन्त्रगाथाचतुष्टयेन प्रथमस्थलं गतम् । अथ पुण्यानि देवेन्द्रचक्रवर्त्यादिपदं प्रयच्छन्ति इति पूर्वं प्रशंसां करोति । किमर्थम् । तत्फलाधारेणाग्रे तृष्णोत्पत्तिरूपदुःखदर्शनार्थं । कुलिसाउहचक्कधरा देवेन्द्राश्चक्रवर्तिनश्च कर्तारः । सुहोवओगप्पगेहिं भोगेहिं शुभोपयोगजन्यभोगैः कृत्वा देहादीणं विद्धिं करेंति विकुर्वणारूपेण देहपरिवारादीनां वृद्धिं कुर्वन्ति । कथंभूताः सन्तः । सुहिदा इवाभिरदा सुखिता इवाभिरता आसक्ता इति । अयमत्रार्थः — यत्परमातिशय- तृप्तिसमुत्पादकं विषयतृष्णाविच्छित्तिकारकं च स्वाभाविकसुखं तदलभमाना दुष्टशोणिते जलयूका इवासक्ताः सुखाभासेन देहादीनां वृद्धिं कुर्वन्ति । ततो ज्ञायते तेषां स्वाभाविकं सुखं नास्तीति ।।७३।। अथ पुण्यानि जीवस्य विषयतृष्णामुत्पादयन्तीति प्रतिपादयति — जदि संति हि पुण्णाणि य यदि
anvayārthaḥ — [कुलिशायुधचक्रधराः] vajradharo ane chakradharo ( – indro ane chakravartīo) [शुभोपयोगात्मकैः भोगैः] shubhopayogamūlak (puṇyonā phaḷarūp) bhogo vaḍe [देहादीनां] dehādinī [वृद्धिं कुर्वन्ति] puṣhṭi kare chhe ane [अभिरताः] (e rīte) bhogomān rat vartatā thakā [सुखिताः इव] sukhī jevā bhāse chhe (māṭe puṇyo vidyamān chhe kharān).
ṭīkāḥ — shakrendro ane chakravartīo potānī ichchhā pramāṇe maḷelā bhogo vaḍe sharīrādine poṣhatā thakā — jem jaḷo dūṣhit lohīmān atyant āsakta vartatī thakī sukhī jevī bhāse chhe tem — te bhogomān atyant āsakta vartatā thakā sukhī jevā bhāse chhe; māṭe shubhopayogajanya phaḷavāḷān puṇyo jovāmān āve chhe (arthāt shubhopayogajanya evān je phaḷavāḷān puṇyo temanī hayātī jovāmān āve chhe).
bhāvārthaḥ — je bhogomān āsakta vartatā thakā indro vagere jaḷonī māphak sukhī jevā bhāse chhe, te bhogo puṇyanān phaḷ chhe; māṭe puṇyanī hayātī chhe kharī. (ā pramāṇe ā gāthāmān puṇyanun vidyamānapaṇun svīkārīne havenī gāthāomān puṇyane duḥkhanā kāraṇarūp darshāvashe.) 73.