हि सदशनायोदन्यावृषस्यादिभिस्तृष्णाव्यक्तिभिरुपेतत्वात् अत्यन्ताकुलतया, विच्छिन्नं हि
सदसद्वेद्योदयप्रच्यावितसद्वेद्योदयप्रवृत्ततयाऽनुभवत्वादुद्भूतविपक्षतया, बन्धकारणं हि सद्विषयो- पभोगमार्गानुलग्नरागादिदोषसेनानुसारसंगच्छमानघनकर्मपांसुपटलत्वादुदर्कदुःसहतया, विषमं हि सदभिवृद्धिपरिहाणिपरिणतत्वादत्यन्तविसंष्ठुलतया च दुःखमेव भवति । अथैवं पुण्यमपि पापवद्दुःखसाधनमायातम् ।।७६।।
प्रभृत्यनेकापध्यानवशेन भाविनरकादिदुःखोत्पादककर्मबन्धोत्पादकत्वाद्बन्धकारणमिन्द्रियसुखं, अतीन्द्रिय-
सुखं तु सर्वापध्यानरहितत्वादबन्धकारणम् । विसमं विगतः शमः परमोपशमो यत्र तद्विषममतृप्तिकरं
हानिवृद्धिसहितत्वाद्वा विषमं, अतीन्द्रियसुखं तु परमतृप्तिकरं हानिवृद्धिरहितम् । जं इंदिएहिं लद्धं तं सोक्खं
दुक्खमेव तहा यदिन्द्रियैर्लब्धं संसारसुखं तत्सुखं यथा पूर्वोक्तपञ्चविशेषणविशिष्टं भवति तथैव
दुःखमेवेत्यभिप्रायः ।।७६।। एवं पुण्यानि जीवस्य तृष्णोत्पादकत्वेन दुःखकारणानि भवन्तीति कथनरूपेण
द्वितीयस्थले गाथाचतुष्टयं गतम् । अथ निश्चयेन पुण्यपापयोर्विशेषो नास्तीति कथयन् पुण्य-
(2) ‘bādhāsahit’ hotun thakun khāvānī ichchhā, pāṇī pīvānī ichchhā, maithunanī ichchhā ityādi tr̥uṣhṇāvyaktio ( –
tr̥uṣhṇānī pragaṭatāo) sahit hovāne līdhe atyant ākuḷ chhe, (3) ‘vichchhinna’ hotun thakun ashātāvedanīyano uday jene 1chyut kare chhe evā shātāvedanīyanā uday vaḍe pravartatun anubhavamān āvatun hovāne līdhe vipakṣhanī utpattivāḷun chhe, (4) ‘bandhanun kāraṇ’ hotun thakun viṣhayopabhoganā mārgane lāgelī ( – vaḷagelī) rāgādi doṣhonī senā anusār karmarajanān 2ghan paṭalano sambandh thato hovāne līdhe pariṇāme duḥsah chhe, ane (5) ‘viṣham’ hotun thakun hānivr̥uddhimān pariṇamatun hovāne līdhe atyant asthir chhe; māṭe te (indriyasukh) duḥkh ja chhe.
jo ām chhe ( arthāt jo indriyasukh duḥkh ja chhe) to puṇya paṇ, pāpanī jem, duḥkhanun sādhan chhe em phalit thayun.
bhāvārthaḥ — indriyasukh duḥkh ja chhe, kāraṇ ke te parādhīn chhe, atyant ākuḷ chhe, vipakṣhanī ( – virodhīnī) utpattivāḷun chhe, pariṇāme duḥsah chhe ane atyant asthir chhe.
āmānthī em phalit thayun ke puṇya paṇ duḥkhanun ja sādhan chhe. 76.
130pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
1. chyut karavun = khaseḍavun; padabhraṣhṭa karavun. (shātāvedanīyano uday tenī sthiti anusār rahīne khasī jāy chhe ane ashātāvedanīyano uday āve chhe.)
2. ghan paṭal = ghaṭṭa (ghāṭā) thar; ghaṇo jaththo.