दुत्तरोत्तरक्षणक्षीयमाणकर्तृकर्मक्रियाविभागतया निष्क्रियं चिन्मात्रं भावमधिगतस्य जातस्य मणेरिवाकम्पप्रवृत्तनिर्मलालोकस्यावश्यमेव निराश्रयतया मोहतमः प्रलीयते । यद्येवं लब्धो मया मोहवाहिनीविजयोपायः ।।८०।।
शुद्धचैतन्यान्वयरूपं द्रव्यं चेति । इत्थंभूतं द्रव्यगुणपर्यायस्वरूपं पूर्वमर्हदभिधाने परमात्मनि ज्ञात्वा
पश्चान्निश्चयनयेन तदेवागमसारपदभूतयाऽध्यात्मभाषया निजशुद्धात्मभावनाभिमुखरूपेण सविकल्पस्व- संवेदनज्ञानेन तथैवागमभाषयाधःप्रवृत्तिकरणापूर्वकरणानिवृत्तिकरणसंज्ञदर्शनमोहक्षपणसमर्थपरिणाम- विशेषबलेन पश्चादात्मनि योजयति । तदनन्तरमविकल्पस्वरूपे प्राप्ते, यथा पर्यायस्थानीयमुक्ताफलानि गुणस्थानीयं धवलत्वं चाभेदनयेन हार एव, तथा पूर्वोक्तद्रव्यगुणपर्याया अभेदनयेनात्मैवेति भावयतो दर्शनमोहान्धकारः प्रलीयते । इति भावार्थः ।।८०।। अथ प्रमादोत्पादकचारित्रमोहसंज्ञश्चौरोऽस्तीति मत्वाऽऽप्तपरिज्ञानादुपलब्धस्य शुद्धात्मचिन्तामणेः रक्षणार्थं जागर्तीति कथयति — जीवो जीवः कर्ता ।
tenī uttarottar kṣhaṇe kartā -karma -kriyāno vibhāg kṣhay pāmato jato hovāthī, niṣhkriy chinmātra bhāvane pāme chhe; ane e rīte maṇinī jem jeno nirmaḷ prakāsh akampapaṇe pravarte chhe evā te (chinmātra bhāvane pāmelā) jīvane mohāndhakār nirāshrayapaṇāne līdhe avashyamev pralay pāme chhe. jo ām chhe to mohanī senāne jītavāno upāy men meḷavyo chhe.
bhāvārthaḥ — arhantabhagavān ane potāno ātmā nishchayathī samān chhe; vaḷī arhantabhagavān moharāgadveṣh rahit hovāne līdhe temanun svarūp atyant spaṣhṭa chhe, tethī jo jīv dravya -guṇ -paryāyapaṇe te (arhantabhagavānanā) svarūpane man vaḍe pratham samajī le to ‘‘ā je ‘ātmā, ātmā’ evo ekarūp ( – kathañchit sadrash) trikāḷik pravāh te dravya chhe, tenun je ekarūp rahetun chaitanyarūp visheṣhaṇ te guṇ chhe ane te pravāhamān je kṣhaṇavartī vyatireko te paryāyo chhe’’ em potāno ātmā paṇ dravya -guṇ -paryāyapaṇe tene man vaḍe khyālamān āve chhe. e rīte trikāḷik nij ātmāne man vaḍe khyālamān laīne pachhī — jem motīone ane dhoḷāshane hāramān ja antargat karīne kevaḷ hārane jāṇavāmān āve chhe tem — ātmaparyāyone ane chaitanyaguṇane ātmāmān ja antargarbhit karīne kevaḷ ātmāne jāṇatān pariṇāmī -pariṇām -pariṇatinā bhedano vikalpa nāsh pāmato jato hovāthī jīv niṣhkriy chinmātra bhāvane pāme chhe ane tethī moh ( – darshanamoh) nirāshray thayo thako vināsh pāme chhe.
jo ām chhe, to mohanī senā upar vijay meḷavavāno upāy men prāpta karyo chhe — em kahyun. 80.
138pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-