किलाश्रित्य वर्तिनी निर्गुणैकगुणसमुदिता विशेषणं विधायिका वृत्तिस्वरूपा च सत्ता भवति, न खलु तदनाश्रित्य वर्ति गुणवदनेकगुणसमुदितं विशेष्यं विधीयमानं वृत्तिमत्स्वरूपं च द्रव्यं भवति; यत्तु किलानाश्रित्य वर्ति गुणवदनेकगुणसमुदितं विशेष्यं विधीयमानं वृत्तिमत्स्वरूपं च द्रव्यं भवति, न खलु साश्रित्य वर्तिनी निर्गुणैकगुणसमुदिता विशेषणं विधायिका वृत्तिस्वरूपा च सत्ता भवतीति तयोस्तद्भावस्याभावः । अत एव च सत्ताद्रव्ययोः कथंचिदनर्थान्तरत्वेऽपि संज्ञादिरूपेण तन्मयं न भवति । कधमेगं तन्मयत्वं हि किलैकत्वलक्षणं । संज्ञादिरूपेण तन्मयत्वाभावे
कथमेकत्वं, किंतु नानात्वमेव । यथेदं मुक्तात्मद्रव्ये प्रदेशाभेदेऽपि संज्ञादिरूपेण नानात्वं कथितं तथैव
āshraye rahetī, 1nirguṇ, ek guṇanī banelī, 2visheṣhaṇ, 3vidhāyak (-rachanārī) ane 4vr̥uttisvarūp evī je sattā chhe te koīnā āshray vinā rahetun, guṇavāḷun, anek guṇonun banelun, 5visheṣhya, 6vidhīyamān (-rachānārun) ane 7vr̥uttimānasvarūp evun dravya nathī, tathā je koīnā āshray vinā rahetun, guṇavāḷun, anek guṇonun banelun, visheṣhya, vidhīyamān ane vr̥uttimānasvarūp evun dravya chhe te koīnā āshraye rahetī, nirguṇ, ek guṇanī banelī, visheṣhaṇ, vidhāyak ane vr̥uttisvarūp evī sattā nathī, tethī temane tadbhāvano abhāv chhe. ām hovāthī ja, joke sattā ane dravyane kanthachit anarthāntarapaṇun (-abhinna- padārthapaṇun, ananyapadārthapaṇun) chhe topaṇ, temane sarvathā ekatva hashe em shaṅkā na karavī;
206pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
1. nirguṇ = guṇ vinānī. [sattā nirguṇ chhe, dravya guṇavāḷun chhe. jem kerī varṇaguṇavāḷī, gandhaguṇavāḷī,
sparshaguṇavāḷī vagere chhe, parantu varṇaguṇ koī gandhaguṇavāḷo, sparshaguṇavāḷo ke anya koī guṇavāḷo nathī
(kāraṇ ke varṇa kāī sūṅghāto ke sparshāto nathī); vaḷī jem ātmā gnānaguṇavāḷo, vīryaguṇavāḷo vagere
chhe, parantu gnānaguṇ kāī vīryaguṇavāḷo ke anya koī guṇavāḷo nathī; tem dravya anant guṇovāḷun chhe,
parantu sattā guṇavāḷī nathī. (ahīn, jem daṇḍī daṇḍavāḷo chhe, tem dravyane guṇavāḷun na samajavun; kāraṇ ke
daṇḍī ane daṇḍane to pradeshabhed chhe, dravya ne guṇ to abhinnapradeshī chhe.)]
2. visheṣhaṇ = khāsiyat; lakṣhaṇ; bhedak dharma.
3. vidhāyak = vidhān karanār; rachanār.
4. vr̥utti = vartavun te; hovun te; hayātī; utpādavyayadhrauvya.
5. visheṣhya = khāsiyatono dharanār padārtha; lakṣhya; bhedya padārtha — dharmī. [jem gaḷapaṇ, saphedapaṇun, sumvāḷap
vagere sākaranān visheṣhaṇo chhe ane sākar te visheṣhaṇothī visheṣhit thato ( – te te khāsiyatothī oḷakhāto,
te te bhedothī bhedāto) padārtha chhe, vaḷī jem gnān, darshan, chāritra, vīrya vagere ātmānān visheṣhaṇo chhe
ane ātmā te visheṣhaṇothī visheṣhit thato (oḷakhāto, lakṣhit thato, bhedāto) padārtha chhe, tem sattā
visheṣhaṇ chhe ane dravya visheṣhya chhe. (visheṣhya ane visheṣhaṇone pradeshabhed nathī e khyāl na chūkavo.)]
6. vidhīyamān = rachānārun; je rachātun hoy te. (sattā vagere guṇo dravyanā rachanārā chhe ane dravya temanāthī rachāto padārtha chhe.)
7. vr̥uttimān = vr̥uttivāḷun; hayātīvāḷun; hayāt rahenār. (sattā vr̥uttisvarūp arthāt hayātīsvarūp chhe ane dravya hayāt rahenārasvarūp chhe.)