लोकनमेकदेशावलोकनं, द्विचक्षुरवलोकनं सर्वावलोकनम् । ततः सर्वावलोकने द्रव्यस्या- न्यत्वानन्यत्वं च न विप्रतिषिध्यते ।।११४।।
सर्वद्रव्येषु यथासंभवं ज्ञातव्यमित्यर्थः ।।११४।। एवं सदुत्पादासदुत्पादकथनेन प्रथमा, सदुत्पाद- विशेषविवरणरूपेण द्वितीया, तथैवासदुत्पादविशेषविवरणरूपेण तृतीया, द्रव्यपर्याययोरेकत्वानेकत्व- प्रतिपादनेन चतुर्थीति सदुत्पादासदुत्पादव्याख्यानमुख्यतया गाथाचतुष्टयेन सप्तमस्थलं गतम् । अथ समस्तदुर्नयैकान्तरूपविवादनिषेधिकां नयसप्तभङ्गीं विस्तारयति — अत्थि त्ति य स्यादस्त्येव । स्यादिति
tyān, ek chakṣhu vaḍe avalokan te ekadesh avalokan chhe ane be chakṣhuo vaḍe avalokan te sarva avalokan ( – sampūrṇa avalokan) chhe. māṭe sarva avalokanamān dravyanān anyatva ane ananyatva virodh pāmatān nathī.
bhāvārthaḥ — darek dravya sāmānya -visheṣhātmak chhe. tethī darek dravya tenun te ja paṇ rahe chhe ane badalāy paṇ chhe. dravyanun svarūp ja āvun ubhayātmak hovāthī dravyanā ananyapaṇāmān ane anyapaṇāmān virodh nathī. jemake, marīchi ane shrī mahāvīrasvāmīnun jīvasāmānyanī apekṣhāe ananyapaṇun ane jīvanā visheṣhonī apekṣhāe anyapaṇun hovāmān koī prakārano virodh nathī.
dravyārthikanayarūpī ek chakṣhuthī jotān dravyasāmānya ja jaṇāy chhe tethī dravya ananya arthāt tenun te ja bhāse chhe ane paryāyārthikanayarūpī bījā ek chakṣhuthī jotān dravyanā paryāyorūpī visheṣho jaṇāy chhe tethī dravya anya – anya bhāse chhe. banne nayorūpī banne chakṣhuothī jotān dravyasāmānya tathā dravyanā visheṣho banne jaṇāy chhe tethī dravya ananya tem ja anya -anya banne bhāse chhe. 114.
have sarva virodhane dūr karanārī saptabhaṅgī pragaṭ kare chheḥ —