स्वरूपे चरणं चारित्रं, स्वसमयप्रवृत्तिरित्यर्थः । तदेव वस्तुस्वभावत्वाद्धर्मः, शुद्ध- चैतन्यप्रकाशनमित्यर्थः । तदेव च यथावस्थितात्मगुणत्वात्साम्यम् । साम्यं तु दर्शनचारित्र – मोहनीयोदयापादितसमस्तमोहक्षोभाभावादत्यन्तनिर्विकारो जीवस्य परिणामः ।।७।। वस्थानं तल्लक्षणनिश्चयचारित्राज्जीवस्य समुत्पद्यते । किम् । पराधीनेन्द्रियजनितज्ञानसुखविलक्षणं, स्वाधीनातीन्द्रियरूपपरमज्ञानसुखलक्षणं निर्वाणम् । सरागचारित्रात्पुनर्देवासुरमनुष्यराजविभूतिजनको मुख्यवृत्त्या विशिष्टपुण्यबन्धो भवति, परम्परया निर्वाणं चेति । असुरेषु मध्ये सम्यग्दृष्टिः कथमुत्पद्यते इति चेत् – निदानबन्धेन सम्यक्त्वविराधनां कृत्वा तत्रोत्पद्यत इति ज्ञातव्यम् । अत्र निश्चयेन वीतरागचारित्रमुपादेयं सरागं हेयमिति भावार्थः ।।६।। अथ निश्चयचारित्रस्य पर्यायनामानि कथयामीत्यभिप्रायं मनसि संप्रधार्य सूत्रमिंद निरूपयति, एवमग्रेऽपि विवक्षितसूत्रार्थं मनसि धृत्वाथवास्य सूत्रस्याग्रे सूत्रमिदमुचितं भवत्येवं निश्चित्य सूत्रमिदं प्रतिपादयतीति पातनिकालक्षणं यथासंभवं सर्वत्र ज्ञातव्यम् --चारित्तं चारित्रं कर्तृ खलु धम्मो खलु स्फु टं धर्मो भवति । धम्मो जो सो समो त्ति णिद्दिट्ठो धर्मो यः स तु शम इति निर्दिष्टः । समो यस्तु शमः सः मोहक्खोहविहीणो परिणामो अप्पणो
anvayārthaḥ — [चारित्रं] chāritra [खलु] kharekhar [धर्मः] dharma chhe. [यः धर्मः] je dharma chhe [तत् साम्यम्] te sāmya chhe [इति निर्दिष्टम्] em (shāstramān) kahyun chhe. [साम्यं हि] sāmya [मोहक्षोभविहीनः] mohakṣhobharahit evo [आत्मनः परिणामः] ātmāno pariṇām (bhāv) chhe.
ṭīkāḥ — svarūpamān charavun (-ramavun) te chāritra chhe; svasamayamān pravr̥utti (arthāt potānā svabhāvamān pravartavun) evo teno artha chhe. te ja vastuno svabhāv hovāthī dharma chhe; shuddha chaitanyanun prakāshavun evo teno artha chhe. te ja yathāvasthit ātmaguṇ hovāthī (arthāt viṣhamatā vināno – susthit – ātmāno guṇ hovāthī) sāmya chhe. ane sāmya, darshanamohanīy tathā chāritramohanīyanā udayathī utpanna thatā samasta moh ane kṣhobhanā abhāvane līdhe atyant nirvikār evo jīvano pariṇām chhe.
bhāvārthaḥ — shuddha ātmānī shraddhārūp samyaktvathī viruddha bhāv (arthāt mithyātva) te moh, ane nirvikār nishchaḷ chaitanyapariṇatirūp chāritrathī viruddha bhāv (arthāt asthiratā) te kṣhobh. moh ane kṣhobh rahit pariṇām, sāmya, dharma ane chāritra e badhān ekārthavāchak chhe. 7.