यत्खलु द्रव्यं यस्मिन्काले येन भावेन परिणमति तत् तस्मिन् काले किलौष्ण्य- परिणतायःपिण्डवत्तन्मयं भवति । ततोऽयमात्मा धर्मेण परिणतो धर्म एव भवतीति सिद्धमात्मनश्चारित्रत्वम् ।।८।। अथ जीवस्य शुभाशुभशुद्धत्वं निश्चिनोति — जीवो परिणमदि जदा सुहेण असुहेण वा सुहो असुहो ।
संक्षेपसूचनरूपेण द्वितीयस्थले गाथात्रयं गतम् ।।८।। अथ शुभाशुभशुद्धोपयोगत्रयेण परिणतो जीवः शुभाशुभशुद्धोपयोगस्वरूपो भवतीत्युपदिशति ---जीवो परिणमदि जदा सुहेण असुहेण वा जीवः कर्ता यदा परिणमति शुभेनाशुभेन वा परिणामेन सुहो असुहो हवदि तदा शुभेन शुभो भवति, अशुभेन वाऽशुभो भवति । सुद्धेण तदा सुद्धो हि शुद्धेन यदा परिणमति तदा शुद्धो भवति, हि स्फु टम् । कथंभूतः सन् ।
ṭīkāḥ — kharekhar je dravya je kāḷe je bhāvarūpe pariṇame chhe te dravya te kāḷe, uṣhṇatārūpe pariṇamelā lokhaṇḍanā goḷānī jem, te -may chhe; tethī ā ātmā dharme pariṇamyo thako dharma ja chhe. ā rīte ātmānun chāritrapaṇun siddha thayun.
bhāvārthaḥ — chāritra ātmāno ja bhāv chhe em 7mī gāthāmān kahyun hatun. ā gāthāmān abhedanaye em kahyun ke jem uṣhṇatābhāve pariṇamelo lokhaṇḍano goḷo te pote ja uṣhṇatā chhe — lokhaṇḍano goḷo ne uṣhṇatā judān nathī, tem chāritrabhāve pariṇamelo ātmā pote ja chāritra chhe. 8.
have jīvanun shubhapaṇun, ashubhapaṇun ane shuddhapaṇun (arthāt jīv ja shubh, ashubh ane shuddha chhe em) nakkī kare chheḥ —
anvayārthaḥ — [जीवः] jīv, [परिणामस्वभावः] pariṇāmasvabhāvī hovāthī, [यदा] jyāre [शुभेन वा अशुभेन] shubh ke ashubh bhāve [परिणमति] pariṇame chhe [शुभः अशुभः] tyāre shubh ke ashubh (pote ja) thāy chhe [शुद्धेन] ane jyāre shuddha bhāve pariṇame chhe [तदा शुद्धः हि भवति] tyāre shuddha thāy chhe.