Page 108 of 513
PDF/HTML Page 141 of 546
single page version
saukhyamityalan prapanchen
sukhamityabhiprAya
chukI hai
hI sukh hai
[na shraddadhati ] jo shraddhA nahIn karate [te abhavyA ] ve abhavya hain; [bhavyA vA ] aur bhavya [tat ]
use [pratIchchhanti ] svIkAr (-Adar) karate hain
shraddhe na teh abhavya chhe, ne bhavya te sammat kare. 62.
Page 109 of 513
PDF/HTML Page 142 of 546
single page version
shraddheyam
chAritramohodayen mohita sanniruparAgasvAtmotthasukhamalabhamAna san sarAgasamyagdRuShTirAtmanindAdipariNato
heyarUpeN tadanubhavati
apAramArthik rUDhi hai; aur jinake ghAtikarma naShTa ho chuke hain aise kevalIbhagavAnake,
svabhAvapratighAtake abhAvake kAraN aur AkulatAke kAraN sukhake yathokta
Page 110 of 513
PDF/HTML Page 143 of 546
single page version
[abhidrutA ] pIDit vartate hue [tad dukhan ] us dukhako [asahamAnA ] sahan na kar sakanese
[ramyeShu viShayeShu ] ramya viShayommen [ramante ] ramaN karate hain
hI) maitrI pravartatI hai
nav sahI shake te dukh tethI ramya viShayomAn rame
Page 111 of 513
PDF/HTML Page 144 of 546
single page version
viShayeShu ratirupajAyate
us dukhake vegako sahan na kar sakanese unhen vyAdhike pratikArake samAn (-rogamen thoDAsA
ArAm jaisA anubhav karAnevAle upachArake samAn) ramya viShayommen rati utpanna hotI hai
pAramArthik sukh nahIn hai
[tad ] vah dukh [svabhAvan na ] svabhAv na ho to [viShayArthan ] viShayArthamen [vyApAra ] vyApAr
[na asti ] na ho
jo te na hoy svabhAv to vyApAr nahi viShayo viShe
Page 112 of 513
PDF/HTML Page 145 of 546
single page version
pradIpArchIrUp iv, kurangasya mRugayugeyasvar iv, durnivArendriyavedanAvashIkRutAnAmAsannanipAteShvapi
viShayeShvabhipAta
vinaShTakarNashUlasya bastamUtrapUraNamiv, rUDhavraNasyAlepanadAnamiv, viShayavyApAro na dRushyet
hai, kyonki unakI viShayommen rati dekhI jAtI hai
kamalake gandhakI or, patangA dIpakakI jyotike rUpakI or aur hiran shikArIke sangItake
svarakI or dauDate hue dikhAI dete hain usIprakAr
or dauDate dikhAI dete hain
AnkhonkA dukh dUr ho gayA hai vah vaTAchUrNa (-shankh ityAdikA chUrNa) AnjatA tathA jisakA
karNashUl naShTa ho gayA ho vah kAnamen phi ra bakarekA mUtra DAlatA dikhAI nahIn detA aur
jisakA ghAv bhar jAtA hai vah phi ra lep karatA dikhAI nahIn detA
hI hai
Page 113 of 513
PDF/HTML Page 146 of 546
single page version
svAbhAvik hI hai
[pariNamamAna ] pariNaman karatA huA [AtmA ] AtmA [svayamev ] svayam hI [sukh ] sukharUp
(-indriyasukharUp) hotA hai [deha na bhavati ] deh sukharUp nahIn hotI
jIv praNamato svayamev sukharUp thAy, deh thato nathI
Page 114 of 513
PDF/HTML Page 147 of 546
single page version
kAraNatAmupAgaten svabhAven pariNamamAna svayamevAyamAtmA sukhatAmApadyate
paN viShayavash svayamev AtmA sukh vA dukh thAy chhe
huI indriyonke dvArA asamIchIn (ayogya) pariNatikA anubhav karanese jisakI
nishchay -kAraN na hotA huA kinchit mAtra bhI sukhatvako prApta nahIn karatA
hI hai arthAt indriyasukhakA bhI vAstavik kAraN AtmAkA hI ashuddha svabhAv hai
kyonki sukharUp pariNati aur sharIr sarvathA bhinna honeke kAraN sukh aur sharIramen nishchayase
kinchitmAtra bhI kAryakAraNatA nahIn hai
Page 115 of 513
PDF/HTML Page 148 of 546
single page version
tu ] parantu viShayonke vashase [saukhyan dukhan vA ] sukh athavA dukharUp [svayam AtmA bhavati ]
svayam AtmA hotA hai
athavA dukharUp svayam hI hotA hai
jyAn jIv svayam sukh pariName, viShayo kare chhe shun tahIn ?
Page 116 of 513
PDF/HTML Page 149 of 546
single page version
sukhatayA pariNamamAnasya sukhasAdhanadhiyA abudhairmudhAdhyAsyamAnA api viShayA kin hi nAm
kuryu
ityabhiprAya
nahIn kar sakatA, [tathA ] usIprakAr jahAn [AtmA ] AtmA [svayam ] svayam [saukhyan ] sukharUp
pariNaman karatA hai [tatra ] vahAn [viShayA ] viShay [kin kurvanti ] kyA kar sakate hain ?
dIpak -prakAshAdise koI prayojan nahIn hotA, (unhen dIpak -prakAsh kuchh nahIn karatA,)
isIprakAr
Page 117 of 513
PDF/HTML Page 150 of 546
single page version
mevauShNyapariNAmApannatvAduShNa, yathA cha devagatinAmakarmodayAnuvRuttivashavartisvabhAvatayA deva;
svayamev loke siddha paN tyam gnAn, sukh ne dev chhe
[loke ] lokamen [siddha api ] siddha bhagavAn bhI (svayamev) [gnAnan ] gnAn [sukhan cha ] sukh
[tathA deva ] aur dev hain
kabhI
Page 118 of 513
PDF/HTML Page 151 of 546
single page version
shaktisahajasamvedanatAdAtmyAt
nirantaran paramArAdhyan, tathaivAnantagnAnAdiguNastavanen stutyan cha yaddivyamAtmasvarUpan tatsvabhAvatvAttathaiv
devashcheti
prakAshit karanemen samartha nirvitath (
hai aise budh janonke manarUpI
bas ho
chhoDakar nirAlambI paramAnandasvabhAvarUp pariNaman karanA chAhiye
Page 119 of 513
PDF/HTML Page 152 of 546
single page version
kevalagnAnan, Ruddhishabden samavasaraNAdilakShaNA vibhUti, sukhashabdenAvyAbAdhAnantasukhan, tatpadAbhi-
lASheN indrAdayopi bhRutyatvan kurvantItyevanlakShaNamaishvaryan, tribhuvanAdhIshAnAmapi vallabhatvan daivan bhaNyate
“
“
“
“
lIn AtmA [shubhopayogAtmaka ] shubhopayogAtmak hai
jIv rakta upavAsAdike, shubh -upayogasvarUp chhe
Page 120 of 513
PDF/HTML Page 153 of 546
single page version
sukhasya sAdhanIbhUtAn shubhopayogabhUmikAmadhirUDhobhilapyet
maShTAdashagAthAbhi sukhaprapanycha iti samudAyen dvAsaptatigAthAbhirantarAdhikArachatuShTayen
samApta
dashagAthAparyantan prathamagnAnakaNDikA kathyate
tadanantaramupasanhArarUpeN gAthAdvayan, iti sthalatrayaparyantan krameN vyAkhyAnan kriyate
shubhopayogan pratipAdayati, athavA dvitIyapAtanikA --pIThikAyAn yachchhubhopayogasvarUpan sUchitan
tasyedAnImindriyasukhavisheShavichAraprastAve tatsAdhakatven visheShavivaraNan karoti ---
dANammi vA susIlesu devatAyatigurupUjAsu chaiv dAne vA sushIleShu
upavAsAdikake prItisvarUp dharmAnurAgako angIkAr karatA hai tab vah indriyasukhakI sAdhanabhUt
shubhopayogabhUmikAmen ArUDh kahalAtA hai
Page 121 of 513
PDF/HTML Page 154 of 546
single page version
pUjA, AhArAdichaturvidhadAnan cha AchArAdikathitashIlavratAni tathaivopavAsAdijinaguNasampattyAdividhi-
visheShAshva
shuddhAtmasvarUpamen prayatnaparAyaN ve yati hain
upavAsAdik tapamen prItikA honA vah dharmAnurAg hai
utane samay tak [vividhan ] vividh [aindriyan sukhan ] indriyasukh [labhate ] prApta karatA
hai
te paryaye tAvatsamay indriyasukh vidhavidh lahe
Page 122 of 513
PDF/HTML Page 155 of 546
single page version
samAsAdayatIti
tiryagmanuShyadevarUpo bhUtvA
samay tak anek prakArakA indriyasukh prApta karatA hai
[dehavedanArtA ] (panchendriyamay) dehakI vedanAse pIDit honese [ramyesu viShayesu ] ramya viShayommen
[ramante ] ramate hain
Page 123 of 513
PDF/HTML Page 156 of 546
single page version
bhRuguprapAtasthAnIyAn manognaviShayAnabhipatanti
sthAnIyamahAraNye mithyAtvAdikumArge naShTa san mRutyusthAnIyahastibhayenAyuShkarmasthAnIye sATikavisheShe
shuklakRiShNapakShasthAnIyashuklakRiShNamUShakadvayachhedyamAnamUle vyAdhisthAnIyamadhumakShikAveShTite lagnastenaiv
to jIvano upayog e shubh ne ashubh kaI rIt chhe ?. 72
pishAchakI pIDAse paravash honese
ashubhopayogase avisheShatA pragaT karate hain :
to jIvonkA [sa upayoga ] vah (shuddhopayogase vilakShaN -ashuddha) upayog [shubha vA
ashubha ] shubh aur ashubh
Page 124 of 513
PDF/HTML Page 157 of 546
single page version
mevAnubhavanti, tata paramArthata shubhAshubhopayogayo pRuthaktvavyavasthA nAvatiShThate
vyavasthApayati
panychendriyAtmakasharIrotpannan nishchayanayen dukhamev bhajante sevante,
udayagat pApakI ApadAvAle nArakAdik
tab phi ra paramArthase shubh aur ashubh upayogakI pRuthaktvavyavasthA nahIn rahatI
(arthAt usamen doSh dikhAneke liye) us puNyako (-usake astitvako) svIkAr karake
usakI (puNyakI) bAtakA khanDan karate hain :
puShTi kare dehAdinI, sukhI sam dIse abhirat rahI
Page 125 of 513
PDF/HTML Page 158 of 546
single page version
puNyAnyavalokyante
ivAsaktA sukhAbhAsen dehAdInAn vRuddhin kurvanti
[dehAdInAn ] dehAdikI [vRuddhin kurvanti ] puShTi karate hain aur [abhiratA ] (isaprakAr) bhogommen
rat vartate hue [sukhitA iv ] sukhI jaise bhAsit hote hain
astitva dikhAI detA hai)
batAyenge)
Page 126 of 513
PDF/HTML Page 159 of 546
single page version
samutpAdayanti
vidyamAn hain, [devatAntAnAn jIvAnAn ] to ve devon takake jIvonko [viShayatRuShNAn ] viShayatRuShNA
[janayanti ] utpanna karate hain
viShayatRuShNA avashyamev utpanna karate hain (aisA bhI svIkAr karanA paDatA hai) vAstavamen tRuShNAke
binA; jaise jonk (gonch)ko dUShit raktamen usIprakAr samasta sansAriyonko viShayommen pravRutti
dikhAI na de; kintu vah to dikhAI detI hai
to puNya e devAnta jIvane viShayatRuShNodbhav kare. 74.
Page 127 of 513
PDF/HTML Page 160 of 546
single page version
viShayAkAngkShAgnijanitaparamadAhavinAshikAn svarUpatRuptimalabhamAnAnAn devendraprabhRutibahirmukhasansAri-
jIvAnAmiti
saukhyAni ichchhanti ] viShayasukhonko chAhate hain [cha ] aur [dukhasantaptA ] dukhonse santapta hote
hue (-dukhadAhako sahan na karate hue) [anubhavanti ] unhen bhogate hain
ichchhe ane AmaraN dukhasantapta tene bhogave. 75.