Page 308 of 513
PDF/HTML Page 341 of 546
single page version
dhyāyāmīti śuddhopayogalakṣaṇaṁ jñātavyam
karanese jisako śuddhopayog siddha huā hai aisā hotā huā, upayogātmā dvārā (upayogarūp nij
svarūpase) ātmāmeṁ hī sadā niścalarūpase upayukta rahatā hūn̐
[kārayitā na ] karānevālā nahīṁ hūn̐; [kartr̥ṇāṁ anumantā na ev ] (aur) kartākā anumodak
nahīṁ hūn̐
kartā na, kārayitā na, anumaṁtā hūn̐ kartāno nahīṁ. 160
Page 309 of 513
PDF/HTML Page 342 of 546
single page version
matasvarūpaṁ tannāhaṁ bhavāmi
Page 310 of 513
PDF/HTML Page 343 of 546
single page version
[pudgal dravyaṁ ] ve pudgaladravya [paramāṇudravyāṇāṁ piṇḍaḥ ] paramāṇudravyoṁkā piṇḍa hai
ne teh pudgaladravya bahu paramāṇuono piṁḍ che. 161
Page 311 of 513
PDF/HTML Page 344 of 546
single page version
kathaṁcidekatvenāvabhāsanāt
svarūpāstitva anek hone par bhī kathaṁcit (snigdhatva
isaliye [ahaṁ na dehaḥ ] maiṁ deh nahīṁ hūn̐, [vā ] tathā [tasya dehasya kartā ] us dehakā kartā
nahīṁ hūn̐
tethī nathī hun̐ deh vā te dehano kartā nathī. 162
Page 312 of 513
PDF/HTML Page 345 of 546
single page version
dravyaikapiṇḍaparyāyapariṇāmasyākartr̥ranekaparamāṇudravyaikapiṇḍaparyāyapariṇāmātmakaśarīrakartr̥tvasya
sarvathā virodhāt
nahīṁ hūn̐, kyoṁki maiṁ anek paramāṇudravyoṁke ekapiṇḍa paryāyarūp pariṇāmakā akartā aisā maiṁ
anek paramāṇudravyoṁke ekapiṇḍaparyāyarūp
vā ] vah snigdha athavā rūkṣa hotā huā [dvipradeśāditvam anubhavati ] dvipradeśādipanekā anubhav
karatā hai
te snigdha rūkṣa banī pradeśadvayādivattva anubhave. 163
Page 313 of 513
PDF/HTML Page 346 of 546
single page version
rūkṣasthānīyadveṣabhāven yadā pariṇamati tadā paramāgamakathitaprakāreṇ bandhamanubhavati, tathā paramāṇurapi
svabhāven bandharahito‘pi yadā bandhakāraṇabhūtasnigdharūkṣaguṇen pariṇato bhavati tadā pudgalāntareṇ sah
vibhāvaparyāyarūpaṁ bandhamanubhavatītyarthaḥ
paramāṇudravyātmak śabda paryāyakī vyaktikā (pragaṭatākā) asaṁbhav honese aśabda hai
snigdha athavā rūkṣa hotā hai, isīliye use
Page 314 of 513
PDF/HTML Page 347 of 546
single page version
vyāpi snigdhatvaṁ vā rūkṣatvaṁ vā bhavati
viśuddhisaṁkleśaparyantaṁ vardhate, tathā pudgalaparamāṇudravye‘pi snigdhatvaṁ rūkṣatvaṁ ca bandhakāraṇabhūtaṁ
pūrvoktajalāditāratamyaśaktidr̥ṣṭāntenaikaguṇasaṁjñāṁ jaghanyaśaktimādiṁ kr̥tvā guṇasaṁjñenāvibhāgaparicched-
tak (snigdhatvaṁ vā rūkṣatvaṁ) snigdhatva athavā rūkṣatva hotā hai aisā [bhaṇitam ] (jinendradevane)
kahā hai
snigdhatva vā rūkṣatva e pariṇāmathī paramāṇune. 164
Page 315 of 513
PDF/HTML Page 348 of 546
single page version
prakārake guṇoṁvālā hai
Page 316 of 513
PDF/HTML Page 349 of 546
single page version
ca sati jalavālukayoriv jīvasya bandho na bhavati, tathā pudgalaparamāṇorapi jaghanyasnigdha-
rūkṣaśaktiprastāve bandho na bhavatītyabhiprāyaḥ
parihīnāḥ ] jaghanyāṁśavāle nahīṁ baṁdhate
vah pariṇāmak (pariṇaman karānevālā) honese baṁdhakā kāraṇ hai
hai; athavā daś aṁś snigdhatāvālā paramāṇu bārah aṁś snigdhatāvāle paramāṇuke sāth baṁdhakar skaṁdh banane
par, daś aṁś snigdhatāvālā paramāṇu bārah aṁś snigdhatārūp pariṇamit ho jātā hai; isaliye kam
aṁśavālā paramāṇu pariṇamya hai aur do adhik aṁśavālā paramāṇu pariṇāmak hai
pariṇamya bhī nahīṁ hai
Page 317 of 513
PDF/HTML Page 350 of 546
single page version
jñātavyam
baṁdhakā anubhav karatā hai
athavā do rūkṣa paramāṇuoṁke athavā do snigdha
Page 318 of 513
PDF/HTML Page 351 of 546
single page version
snigdhakā (do adhik aṁśavāle) rūkṣa paramāṇuke sāth baṁdh hotā hai
snigdhatāvālā paramāṇu 93 aṁś rūkṣatāvāle paramāṇuke sāth baṁdhatā hai; 533 aṁś rūkṣatāvālā
paramāṇu 535 aṁś rūkṣatāvāle paramāṇuke sāth baṁdhatā hai; 7006 aṁś rūkṣatāvālā paramāṇu
7008 aṁś snigdhatāvāle paramāṇuke sāth baṁdhatā hai
baṁdhatā
sāth nahīṁ baṁdhatā
Page 319 of 513
PDF/HTML Page 352 of 546
single page version
prathamasthale gāthācatuṣṭayaṁ gatam
[sasaṁsthānāḥ ] saṁsthānoṁ (ākāroṁ) sahit hote haiṁ ve
viśiṣṭa ākār dhāraṇ karanekī śaktike vaś hokar vicitra saṁsthān grahaṇ kiye haiṁ ve
te pr̥thvī
Page 320 of 513
PDF/HTML Page 353 of 546
single page version
pudgalaskaṁdhoṁke dvārā [avagāḍhagāḍhanicitaḥ ] (viśiṣṭa prakārase) avagāhit hokar gārḥ
(
ā lok bādar
Page 321 of 513
PDF/HTML Page 354 of 546
single page version
pudgalakāyairgāḍhaṁ nicito lokaḥ, tato‘vadhāryate na pudgalapiṇḍānāmānetā puruṣo‘sti
bhr̥tastiṣṭhati tathā pudgalairapi
pariṇat honekī śaktise rahit
hi te jīven pariṇamitāḥ ] jīv unako nahīṁ pariṇamātā
karmatvane pāme; nahi jīv pariṇamāve temane. 169
Page 322 of 513
PDF/HTML Page 355 of 546
single page version
tato‘vadhāryate na pudgalapiṇḍānāṁ karmatvakartā puruṣo‘sti
jīv unheṁ karmarūp pariṇamit nahīṁ karatā
śarīro bane che jīvane, saṁkrāṁti pāmī dehanī. 170
Page 323 of 513
PDF/HTML Page 356 of 546
single page version
svayamev ca śarīrāṇi jāyante
nokarmapudgalā audārikādiśarīrākāreṇ svayamev pariṇamanti
[punaḥ api ] punaḥ
(bhavāṁtar) rūp parivartanakā āśray lekar ve
svayamev śarīrarūp pariṇamit hote haiṁ
Page 324 of 513
PDF/HTML Page 357 of 546
single page version
śarīr
Page 325 of 513
PDF/HTML Page 358 of 546
single page version
vibhāgasādhanamarasatvamarūpatvamagandhatvamavyakta tvamaśabdatvamaliṁgagrāhyatvamasaṁsthānatvaṁ cāsti
gāthātrayam
[aliṁgagrahaṇam ] aliṁgagrahaṇ (liṁg dvārā grahaṇ na hone yogya) aur [anirdiṣṭasaṁsthānam ]
jisakā koī saṁsthān nahīṁ kahā gayā hai aisā [jānīhi ] jāno
sparśaguṇarūp vyaktatāke abhāvarūp svabhāvavālā honese, (5) śabdaparyāyake abhāvarūp
svabhāvavālā honese, tathā (6) in sabake kāraṇ (arthāt ras
svabhāvavālā honese, ātmāko pudgaladravyase vibhāgakā sādhanabhūt (1) arasapanā, (2)
arūpapanā, (3) agaṁdhapanā, (4) avyaktapanā, (5) aśabdapanā, (6) aliṁgagrāhyapanā aur
(7) asaṁsthānapanā hai
huā, ātmākā śeṣ anya dravyoṁse vibhāg (bhed) siddha karatā hai
Page 326 of 513
PDF/HTML Page 359 of 546
single page version
isaprakār ‘ātmā atīndriyajñānamay’ hai is arthakī prāpti hotī hai
‘ātmā indriyapratyakṣakā viṣay nahīṁ hai’ is arthakī prāpti hotī hai
cihna) dvārā jisakā grahaṇ nahīṁ hotā vah aliṁgagrahaṇ hai
anumānase hī jñāt hone yogya) nahīṁ hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
karanevālā ho) nahīṁ hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
arthakī prāpti hotī hai
padārthoṁkā ālambanavālā jñān nahīṁ hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
aliṁgagrahaṇ hai; isaprakār ‘ātmā jo kahīṁse nahīṁ lāyā jātā aise jñānavālā hai’ aise arthakī
prāpti hotī hai
Page 327 of 513
PDF/HTML Page 360 of 546
single page version
jñānakā haraṇ nahīṁ kiyā jā sakatā’ aise arthakī prāpti hotī hai
aliṁgagrahaṇ hai; isaprakār ‘ātmā śuddhopayogasvabhāvī hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
nahīṁ hai, vah aliṁgagrahaṇ hai; isaprakār ‘ātmā dravyakarmase asaṁyukta (asaṁbaddha) hai’ aise
arthakī prāpti hotī hai
aise arthakī prāpti hotī hai
aur ārtavako anuvidhāyī (-anusār honevālā) nahīṁ hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
aliṁgagrahaṇ hai; isaprakār ‘ātmā laukikasādhanamātra nahīṁ hai’ aise arthakī prāpti hotī hai
hai so aliṁgagrahaṇ hai; isaprakār ‘ātmā pākhaṇḍiyoṁke prasiddha sādhanarūp ākāravālā