Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546
single page version
na punaranye svasvāmilakṣaṇādayaḥ sambandhāḥ
svabhāvaṁ gambhīraṁ samastamapi dravyajātamekakṣaṇ ev pratyakṣayantaṁ jñeyajñāyakalakṣaṇasambandhasyā-
śuddhātmāmeṁ pravr̥tta hotā hūn̐, kyoṁki anya kr̥tyakā abhāv hai
sāth bhī sahaj jñeyajñāyakalakṣaṇ sambandha hī hai, kintu anya svasvāmilakṣaṇādi sambandha nahīṁ
haiṁ; isaliye merā kisīke prati mamatva nahīṁ hai, sarvatra nirmamatva hī hai
Page 369 of 513
PDF/HTML Page 402 of 546
single page version
māsaṁsāramanayaiv sthityā sthitaṁ mohenānyathādhyavasyamānaṁ śuddhātmānameṣ mohamutkhāy yathāsthit-
mevātiniḥprakampaḥ sampratipadye
nityamev tadekaparāyaṇatvalakṣaṇo bhāvanamaskāraḥ
anādi saṁsārase isī sthitimeṁ (jñāyak bhāvarūp hī) rahā hai aur jo mohake dvārā dūsare
rūpameṁ jānā
tathā tathābhūt (siddhabhūt) paramātmāoṁko,
Page 370 of 513
PDF/HTML Page 403 of 546
single page version
sphītaṁ śabdabrahma samyagvigāhya
nityaṁ yuktaiḥ sthīyate‘smābhirevam
jñānīkurvan jñeyamākrāntabhedam
sphū rjatyātmā brahma sampadya sadyaḥ
yuktāstebhyaḥ
“
“
“
“
śuddhaātmadravyarūp ek vr̥ttise (pariṇatise) sadā yukta rahate haiṁ
karatā huā (anek prakārake jñeyoṁko jñānameṁ jānatā huā) aur sva
Page 371 of 513
PDF/HTML Page 404 of 546
single page version
dravyaṁ mitho dvayamidaṁ nanu savyapekṣam
dravyaṁ pratītya yadi vā caraṇaṁ pratītya
viśeṣāntarādhikārastadanantaraṁ ‘apadeso paramāṇū padesametto ya’ ityādigāthānavakaparyantaṁ pudgalānāṁ
parasparabandhamukhyatven dvitīyo viśeṣāntarādhikārastataḥ paraṁ ‘arasamarūvaṁ’ ityādyekonaviṁśatigāthāparyantaṁ
jīvasya pudgalakarmaṇā sah bandhamukhyatven tr̥tīyo viśeṣāntarādhikārastataśca ‘ṇa cayadi jo du mamattiṁ’
ityādidvādaśagāthāparyantaṁ viśeṣabhedabhāvanācūlikāvyākhyānarūpaścaturtho viśeṣāntarādhikār ityekādhik-
pañcāśadgāthābhirviśeṣāntarādhikāracatuṣṭayen viśeṣabhedabhāvanābhidhānaścaturtho‘ntarādhikāraḥ samāptaḥ
viśeṣajñeyavyākhyānaṁ, tataśca ‘sapadesehiṁ samaggo’ ityādigāthāṣṭakaparyantaṁ sāmānyabhedabhāvanā, tataḥ paraṁ
‘atthittaṇicchidassa hi’ ityādyekādhik pañcāśadgāthāparyantaṁ viśeṣabhedabhāvanā cetyantarādhikāracatuṣṭayen
trayodaśādhikaśatagāthābhiḥ
hai
mumukṣu (jñānī, muni) mokṣamārgameṁ ārohaṇ karo
Page 372 of 513
PDF/HTML Page 405 of 546
single page version
dravyāviruddhaṁ caraṇaṁ carantu
Page 373 of 513
PDF/HTML Page 406 of 546
single page version
samudāyen tr̥tīyasthale gāthātrayam
samudāyapātanikā
pūrvoktabhavyairvā yathā taccāritraṁ pratipannaṁ tathā pratipadyatām
Page 374 of 513
PDF/HTML Page 407 of 546
single page version
sambhāvitasausthityaṁ svayaṁ pratipannaṁ, pareṣāmātmāpi yadi duḥkhamokṣārthī tathā tatpratipadyatām
jinavaravr̥ṣabhā iti, tān jinavaravr̥ṣabhān
cāryopādhyāyasādhūṁśca punaḥ punaḥ praṇamyeti
jinavaravr̥ṣabhoṁko (-arhantoṁko) tathā [śramaṇān ] śramaṇoṁko [praṇamya ] praṇām karake, [śrāmaṇyaṁ
pratipadyatām ] (jīv) śrāmaṇyako aṁgīkār karo
hai use
Page 375 of 513
PDF/HTML Page 408 of 546
single page version
yuṣmākaṁ bhavatīti niścayen yūyaṁ jānīt; tat āpr̥ṣṭā yūyaṁ; ayamātmā adyodbhinnajñānajyotiḥ
pūrvāparavirodhaḥ
[jñānadarśanacāritratapovīryācāram āsādya ] jñānācār, darśanācār, cāritrācār, tapācār aur
vīryācārako aṁgīkār karake........
cāritrācār, tapācār tathā vīryācārako aṁgīkār karatā hai
Page 376 of 513
PDF/HTML Page 409 of 546
single page version
tat imamātmānaṁ yuvāṁ vimuṁcatam; ayamātmā adyodbhinnajñānajyotiḥ ātmānamevātmano-
‘nādijanakamupasarpati
svānubhūtimevātmano‘nādiramaṇīmupasarpati
adyodbhinnajñānajyotiḥ ātmānamevātmano‘nādijanyamupasarpati
paramātmānamev niścayanayenānādibandhuvargaṁ pitaraṁ mātaraṁ kalatraṁ putraṁ cāśrayati, ten kāraṇen māṁ muñcat
yūyamiti kṣamitavyaṁ karoti
niścayase
Page 377 of 513
PDF/HTML Page 410 of 546
single page version
yāvattvatprasādāt
jānāmi, tathāpi tvāṁ tāvadāsīdāmi yāvat
lakṣaṇacāritrācār, na śuddhasyātmanastvamasīti niścayen jānāmi, tathāpi tvāṁ tāvadāsīdāmi
yāvattvatprasādāt
mithyādr̥ṣṭirbhavati tadā dharmasyopasargaṁ karotīti
pūrvokta prakārake vacan nikalate haiṁ
(jisaprakār baṁdhuvargase vidā lī, apaneko baṛoṁse, strī aur putrase chuṛāyā)
aṁgīkār karatā hūn̐ jab tak ki tere prasādase śuddhātmāko upalabdha kar lūn̐
prabhāvanāsvarūp darśanācār
śuddhātmāko upalabdha kar lūn̐
Page 378 of 513
PDF/HTML Page 411 of 546
single page version
mamatvaṁ karoti tadā tapodhan ev na bhavati
tapācār ! maiṁ yah niścayase jānatā hūn̐ ki tū śuddhātmā nahīṁ hai tathāpi tujhe tab tak aṁgīkār
karatā hūn̐ jab tak tere prasādase śuddhātmāko upalabdha kar lūn̐ ! aho samasta itar (vīryācārake
atirikta anya) ācārameṁ pravr̥tti karānevālī svaśaktike agopanasvarūp vīryācār ! maiṁ yah
niścayase jānatā hūn̐ ki tū śuddhātmākā nahīṁ hai, tathāpi tujhe tab tak aṁgīkār karatā hūn̐ jab
tak ki tere prasādase śuddhātmāko upalabdha kar lūn̐
nijabhāv aṁgīkār kiyā hai
pratham aśubh pariṇatikī hāni hotī hai, aur phi ra dhīre dhīre śubh pariṇati bhī chūṭatī jātī hai
vyavahāraratnatrayarūp paṁcācārako aṁgīkār karatā hai
karatā hai
Page 379 of 513
PDF/HTML Page 412 of 546
single page version
aise gaṇīko [mām pratīccha iti ] ‘mujhe svīkār karo’ aisā kahakar [praṇataḥ ] praṇat hotā hai
(-praṇām karatā hai ) [ca ] aur [anugrahītaḥ ] anugr̥hīt hotā hai
yogya honese aur kulakramāgat (kulakramase utar ānevāle) krūratādi doṣoṁse rahit honese jo
Page 380 of 513
PDF/HTML Page 413 of 546
single page version
pauruṣeyadoṣatven mumukṣubhirabhyupagatataratvāt
saphalaṁ kurvityanen prakāreṇānugr̥hīto bhavatītyarthaḥ
hai, bālakatva aur vr̥ddhatvase honevālī
ācaraṇ karāne sambandhī
aise gaṇīke nikaṭ
hai
Page 381 of 513
PDF/HTML Page 414 of 546
single page version
samastasambandhaśūnyatvāt
dhr̥tayathāniṣpannātmadravyaśuddharūpatven yathājātarūpadharo bhavati
rūpadharaḥ nirgrantho jāt ityarthaḥ
yathājātarūpadhar (sahajarūpadhārī) [jātaḥ ] hotā hai
dravya
Page 382 of 513
PDF/HTML Page 415 of 546
single page version
aur aṁtaraṁg do liṁgoṁkā upadeś karate haiṁ :
śrr̥ṁgār)se rahit
hiṁsādithī śūnyatva, deh
nirapekṣatā parathī,
Page 383 of 513
PDF/HTML Page 416 of 546
single page version
bhūṣaṇadhāraṇasya mūrdhajavyaṁjanapālanasya sakiṁcanatvasya sāvadyayogayuktatvasya śarīrasaṁskār-
karaṇatvasya cābhāvādyathājātarūpatvamutpāṭitakeśaśmaśrutvaṁ śuddhatvaṁ hiṁsādirahitatvamapratikarmatvaṁ ca
bhavatyev, tadetadbahiraṁg liṁgam
vyāpārastābhyāṁ mūrcchārambhābhyāṁ vimuktaṁ mūrcchārambhavimukta m
yukta m
mokṣakā kāraṇ hai
aur ḍārḥī
janmasamayake rūp jaisā rūp, (2) sir aur ḍārḥī
Page 384 of 513
PDF/HTML Page 417 of 546
single page version
mupayogayogaśuddhiyuktatvamaparāpekṣatvaṁ ca bhavatyev, tadetadantaraṁg liṁgam
hotā hai; isaliye (us ātmāke) (1) mūrchā aur ārambhase rahitatā, (2) upayog aur
yogakī śuddhise yuktatā tathā (3) parakī apekṣāse rahitatā hotī hī hai
karate haiṁ :
vrat sahit kriyāko sunakar [upasthitaḥ ] upasthit (ātmāke samīp sthit) hotā huā
[saḥ ] vah [śramaṇaḥ bhavati ] śramaṇ hotā hai
Page 385 of 513
PDF/HTML Page 418 of 546
single page version
tadātve ca dīkṣācāryeṇ tadādānavidhānapratipādakatven vyavahārato dīyamānatvāddattamādānakriyayā
sambhāvya tanmayo bhavati
tadguṇapratipādakavacanarūpeṇ dravyanamaskāreṇ ca guruṁ namaskaroti
yā tu kriyā sā niścayen br̥hatpratikramaṇā bhaṇyate
śrāmaṇyakī sāmagrī paryāpta (paripūrṇa) honese śramaṇ hotā hai
Page 386 of 513
PDF/HTML Page 419 of 546
single page version
rohati
huā, atīt
hai
2. atīt
nahi snān
Page 387 of 513
PDF/HTML Page 420 of 546
single page version
vaśyakamacelakyamasnānaṁ kṣitiśayanamadantadhāvanaṁ sthitibhojanamekabhaktaścaivaṁ ete nirvikalpa-
[adaṁtadhāvanaṁ ] adaṁtadhāvan, [sthitibhojanam ] khaṛe
śramaṇ [chedopasthāpakaḥ bhavati ] chedopasthāpak hotā hai
tathā usakī