Page 388 of 513
PDF/HTML Page 421 of 546
single page version
yādiparigrahaḥ kil śreyān, na punaḥ sarvathā kalyāṇalābh eveti sampradhārya vikalpenātmān-
mupasthāpayan chedopasthāpako bhavati
gr̥hṇāti, na ca sarvathā tyāgaṁ karoti; tathāyaṁ jīvo‘pi niścayamūlaguṇābhidhānaparamasamādhyabhāve
chedopasthānaṁ cāritraṁ gr̥hṇāti
‘kevalasuvarṇamātrake arthīko kuṇḍal, kaṁkaṇ, aṁgūṭhī ādiko grahaṇ karanā (bhī) śrey hai,
kintu aisā nahīṁ hai ki (kuṇḍal ityādikā grahaṇ kabhī na karake) sarvathā svarṇakī hī prāpti
karanā hī śrey hai’ aisā vicār karake mūlaguṇoṁmeṁ vikalparūpase (bhedarūpase) apaneko sthāpit
karatā huā chedopasthāpak hotā hai
chedadvaye sthāpan kare te śeṣ muni niryāpakā. 210
Page 389 of 513
PDF/HTML Page 422 of 546
single page version
pratyupasthāpakaḥ sa niryāpakaḥ, yo‘pi chinnasaṁyamapratisandhānavidhānapratipādakatven chede
satyupasthāpakaḥ so‘pi niryāpak ev
jo
chedopasthāpanāsaṁyamake pratipādak honese ‘chedake prati upasthāpak (bhedameṁ sthāpit karanevāle)’
haiṁ, ve niryāpak haiṁ; usīprakār jo (ācārya)
ve bhī niryāpak hī haiṁ
upasthāpak’ hai, arthāt saṁyamake chinna (khaṇḍit) hone par usameṁ punaḥ sthāpit karatā hai, vah bhī
chedopasthāpak hai
Page 390 of 513
PDF/HTML Page 423 of 546
single page version
ālocanāpūrvak kriyā kartavya che te sādhune. 211
nij doṣ ālocan karī, śramaṇopadiṣṭa kare vidhi. 212
Page 391 of 513
PDF/HTML Page 424 of 546
single page version
[ālocya ]
rahit hai isaliye ālocanāpūrvak kriyāse hī usakā pratīkār (ilāj) hotā hai
vyavahāravidhimeṁ kuśal śramaṇake āśrayase, ālocanāpūrvak, unake dvārā upadiṣṭa anuṣṭhān dvārā
(saṁyamakā) pratisaṁdhān hotā hai
locanapūrvikayā kriyayaiv pratīkāraḥ
pratisandhānam
prāyaścittaṁ pratikāro bhavati, na cādhikam
tātparyam
Page 392 of 513
PDF/HTML Page 425 of 546
single page version
sahakārīkāraṇabhūt pratikramaṇasvarūp ālocanāpūrvak kriyāse hī usakā pratīkār
svasaṁvedanabhāvanāke anukūl jo kuch bhī prāyaścitta upadeśeṁ vah karanā cāhiye
[nibaṁdhān ] (paradravyasambandhī) pratibaṁdhoṁko [pariharamāṇaḥ ] pariharaṇ karatā huā [śrāmaṇye ]
śrāmaṇyameṁ [chedavihīnaḥ bhūtvā ] chedavihīn hokar [śramaṇaḥ viharatu ] śramaṇ viharo
munirāj viharo sarvadā thaī chedahīn śrāmaṇyamāṁ. 213
Page 393 of 513
PDF/HTML Page 426 of 546
single page version
paradravyapratibandhān śrāmaṇye chedavihīno bhūtvā śramaṇo vartatām
hokar śramaṇ varto
[carati ] vicaraṇ karatā hai, [saḥ ] vah [paripūrṇaśrāmaṇyaḥ ] paripūrṇa śrāmaṇyavān hai
Page 394 of 513
PDF/HTML Page 427 of 546
single page version
tātparyam
bhāvaḥ
paripūrṇa śrāmaṇya hotā hai
vah pratibaṁdh nikaṭakā hai
upadhi
Page 395 of 513
PDF/HTML Page 428 of 546
single page version
raṁgadravyaprasiddhayarthamadhyāsyamāne girīndrakandaraprabhr̥tāvāvasathe, yathoktaśarīravr̥ttihetumārgaṇārthamārabhya-
(parigrahameṁ), [śramaṇe ]
jāye, tadanusār pravartamān anaśanameṁ), (3) nīraṁg aur nistaraṁg
parvatakī guphā ityādi nivāsasthānameṁ), (4) yathokta śarīrakī vr̥ttikī kāraṇabhūt bhikṣāke liye
4. nīraṁg = nīrāg; nirvikār
Page 396 of 513
PDF/HTML Page 429 of 546
single page version
anyonyabodhyabodhakabhāvamātreṇ kathaṁcitparicite śramaṇe, śabdapudgalollāsasaṁvalanakaśmalit-
cidbhittibhāgāyāṁ śuddhātmadravyaviruddhāyāṁ kathāyāṁ caiteṣvapi tadvikalpācitritacittabhittitayā
pratiṣedhyaḥ pratibandhaḥ
hai aise keval dehamātra parigrahameṁ, (6) mātra anyonya
(pudgalaparyāy) ke sāth saṁbaṁdhase jisameṁ caitanyarūpī bhittikā bhāg malin hotā hai, aisī
śuddhātmadravyase viruddha kathāmeṁ bhī pratibaṁdh niṣedhya
dehamātra parigrah, anya muniyoṁkā paricay aur dhārmik carcā
Page 397 of 513
PDF/HTML Page 430 of 546
single page version
nāyāti
vah [sarvakāle ] sadā [saṁtatā hiṁsā iti matā ] satat hiṁsā mānī gaī hai
śuddhopayogarūp śrāmaṇyakā hiṁsan (hanan) hotā hai
isaliye aprayat ācaraṇ ched hī hai, hiṁsā hī hai
Page 398 of 513
PDF/HTML Page 431 of 546
single page version
vyavahārahiṁseti dvidhā hiṁsā jñātavyā
[prayatasya samitasya ]
2. śuddhātmasvarūpameṁ (munitvocit) samyak ‘iti’ arthāt pariṇati vah niścay samiti hai
bhī nahīṁ hai
Page 399 of 513
PDF/HTML Page 432 of 546
single page version
vyaparopasadbhāve‘pi bandhāprasiddhayā suniścitahiṁsā‘bhāvaprasiddheścāntaraṁg ev chedo balīyān, na
punarbahiraṁgaḥ
binā hotā hai aise
prasiddhi suniścit hai
Page 400 of 513
PDF/HTML Page 433 of 546
single page version
stoko‘pi naiv dr̥ṣṭaḥ samaye paramāgame
jantughāte‘pi yāvatāṁśen svasthabhāvacalanarūpā rāgādipariṇatilakṣaṇabhāvahiṁsā tāvatāṁśen bandho bhavati,
jalameṁ kamalakī bhān̐ti [nirupalepaḥ ] nirlep kahā gayā hai
prayat ācārase prasiddha honevālā aśuddhopayogakā asadbhāv ahiṁsak hī hai, kyoṁki parake
jalakamalavat nirlep bhākhyo, nitya yatnasahit jo. 218
Page 401 of 513
PDF/HTML Page 434 of 546
single page version
prasiddherahiṁsak ev syāt
nirlepatākī prasiddhi hai
Page 402 of 513
PDF/HTML Page 435 of 546
single page version
prasiddhayadaikāntikāśuddhopayogasadbhāvasyaikāntikabandhatven chedatvamaikāntikamev
charditavantastyaktavantaḥ
[na bhavati ] nahīṁ hotā; [upadheḥ ] (kintu) upadhise
[tyaktavantaḥ ] choṛā hai
honevāle
hī sarva parigrah choṛane yogya hai, kyoṁki vah (parigrah) antaraṁg chedake binā nahīṁ hotā
Page 403 of 513
PDF/HTML Page 436 of 546
single page version
niścetanasya vacasāmativistare‘pi
‘ntarādhikāraḥ prārabhyate
nimittamapavādavyākhyānamukhyatven ‘chedo jeṇ ṇa vijjadi’ ityādi sūtratrayam
baṁdh nahīṁ hotā; isaprakār kāyaceṣṭāpūrvak honevāle paraprāṇoṁke ghātase baṁdhakā honā anaikāntik
honese usake chedapanā anaikāntik hai
pahalese
Page 404 of 513
PDF/HTML Page 437 of 546
single page version
ityādyekādaśagāthā bhavanti
grahābhilāṣe sati nirmalaśuddhātmānubhūtirūpāṁ cittaśuddhiṁ kartuṁ nāyāti
bhavati ] nahīṁ hotī; [ca ] aur [citte aviśuddhasya ] jo bhāvameṁ aviśuddha hai usake
[karmakṣayaḥ ] karmakṣay [kathaṁ nu ] kaise [vihitaḥ ] ho sakatā hai ?
ne bhāvamāṁ aviśuddhane kṣay karmano kai rīt bane? 220
Page 405 of 513
PDF/HTML Page 438 of 546
single page version
ev syāt
aṇāraṁbho niḥkriyanirārambhanijātmatattvabhāvanārahitatven nirārambho vā kathaṁ bhavati, kiṁtu sārambha ev;
kaivalya (mokṣa) kī upalabdhi nahīṁ hotī
upadhikā niṣedh vah antaraṁg chedakā hī niṣedh hai
Page 406 of 513
PDF/HTML Page 439 of 546
single page version
dravyaratatven śuddhātmadravyaprasādhakatvābhāvācca aikāntikāntaraṁgacchedatvamupadheravadhāryat ev
prāṇārambhaḥ,
ho sakatā hai ? (kadāpi nahīṁ ho sakatā), [tathā ] tathā [paradravye rataḥ ] jo paradravyameṁ rat ho
vah [ātmānaṁ ] ātmāko [kathaṁ ] kaise [prasādhayati ] sādh sakatā hai ?
tathā upadhi jisakā dvitīy ho (arthāt ātmāse anya aisā parigrah jisane grahaṇ kiyā ho)
usake paradravyameṁ ratapanā (
Page 407 of 513
PDF/HTML Page 440 of 546
single page version
grāhyamityapavādamupadiśati
chedo na bhavati ten vartat iti
vidyate ] nahīṁ hotā, [ten ] us upadhiyukta, [kālaṁ kṣetraṁ vijñāy ] kāl kṣetrako jānakar,
[ih ] is lokameṁ [śramaṇaḥ ] śramaṇ [vartatām ] bhale varte
te upadhi sah varto bhale muni kāḷakṣetra vijāṇīne. 222