Page 388 of 513
PDF/HTML Page 421 of 546
single page version
yādiparigrahaḥ kil shreyān, na punaḥ sarvathā kalyāṇalābh eveti sampradhārya vikalpenātmān-
mupasthāpayan chhedopasthāpako bhavati
gr̥uhṇāti, na cha sarvathā tyāgan karoti; tathāyan jīvo‘pi nishchayamūlaguṇābhidhānaparamasamādhyabhāve
chhedopasthānan chāritran gr̥uhṇāti
‘kevalasuvarṇamātrake arthīko kuṇḍal, kaṅkaṇ, aṅgūṭhī ādiko grahaṇ karanā (bhī) shrey hai,
kintu aisā nahīn hai ki (kuṇḍal ityādikā grahaṇ kabhī na karake) sarvathā svarṇakī hī prāpti
karanā hī shrey hai’ aisā vichār karake mūlaguṇommen vikalparūpase (bhedarūpase) apaneko sthāpit
karatā huā chhedopasthāpak hotā hai
chhedadvaye sthāpan kare te sheṣh muni niryāpakā. 210
Page 389 of 513
PDF/HTML Page 422 of 546
single page version
pratyupasthāpakaḥ sa niryāpakaḥ, yo‘pi chhinnasanyamapratisandhānavidhānapratipādakatven chhede
satyupasthāpakaḥ so‘pi niryāpak ev
jo
chhedopasthāpanāsanyamake pratipādak honese ‘chhedake prati upasthāpak (bhedamen sthāpit karanevāle)’
hain, ve niryāpak hain; usīprakār jo (āchārya)
ve bhī niryāpak hī hain
upasthāpak’ hai, arthāt sanyamake chhinna (khaṇḍit) hone par usamen punaḥ sthāpit karatā hai, vah bhī
chhedopasthāpak hai
Page 390 of 513
PDF/HTML Page 423 of 546
single page version
ālochanāpūrvak kriyā kartavya chhe te sādhune. 211
nij doṣh ālochan karī, shramaṇopadiṣhṭa kare vidhi. 212
Page 391 of 513
PDF/HTML Page 424 of 546
single page version
[ālochya ]
rahit hai isaliye ālochanāpūrvak kriyāse hī usakā pratīkār (ilāj) hotā hai
vyavahāravidhimen kushal shramaṇake āshrayase, ālochanāpūrvak, unake dvārā upadiṣhṭa anuṣhṭhān dvārā
(sanyamakā) pratisandhān hotā hai
lochanapūrvikayā kriyayaiv pratīkāraḥ
pratisandhānam
prāyashchittan pratikāro bhavati, na chādhikam
tātparyam
Page 392 of 513
PDF/HTML Page 425 of 546
single page version
sahakārīkāraṇabhūt pratikramaṇasvarūp ālochanāpūrvak kriyāse hī usakā pratīkār
svasamvedanabhāvanāke anukūl jo kuchh bhī prāyashchitta upadeshen vah karanā chāhiye
[nibandhān ] (paradravyasambandhī) pratibandhoṅko [pariharamāṇaḥ ] pariharaṇ karatā huā [shrāmaṇye ]
shrāmaṇyamen [chhedavihīnaḥ bhūtvā ] chhedavihīn hokar [shramaṇaḥ viharatu ] shramaṇ viharo
munirāj viharo sarvadā thaī chhedahīn shrāmaṇyamān. 213
Page 393 of 513
PDF/HTML Page 426 of 546
single page version
paradravyapratibandhān shrāmaṇye chhedavihīno bhūtvā shramaṇo vartatām
hokar shramaṇ varto
[charati ] vicharaṇ karatā hai, [saḥ ] vah [paripūrṇashrāmaṇyaḥ ] paripūrṇa shrāmaṇyavān hai
Page 394 of 513
PDF/HTML Page 427 of 546
single page version
tātparyam
bhāvaḥ
paripūrṇa shrāmaṇya hotā hai
vah pratibandh nikaṭakā hai
upadhi
Page 395 of 513
PDF/HTML Page 428 of 546
single page version
raṅgadravyaprasiddhayarthamadhyāsyamāne girīndrakandaraprabhr̥utāvāvasathe, yathoktasharīravr̥uttihetumārgaṇārthamārabhya-
(parigrahamen), [shramaṇe ]
jāye, tadanusār pravartamān anashanamen), (3) nīraṅg aur nistaraṅg
parvatakī guphā ityādi nivāsasthānamen), (4) yathokta sharīrakī vr̥uttikī kāraṇabhūt bhikṣhāke liye
4. nīraṅg = nīrāg; nirvikār
Page 396 of 513
PDF/HTML Page 429 of 546
single page version
anyonyabodhyabodhakabhāvamātreṇ kathañchitparichite shramaṇe, shabdapudgalollāsasamvalanakashmalit-
chidbhittibhāgāyān shuddhātmadravyaviruddhāyān kathāyān chaiteṣhvapi tadvikalpāchitritachittabhittitayā
pratiṣhedhyaḥ pratibandhaḥ
hai aise keval dehamātra parigrahamen, (6) mātra anyonya
(pudgalaparyāy) ke sāth sambandhase jisamen chaitanyarūpī bhittikā bhāg malin hotā hai, aisī
shuddhātmadravyase viruddha kathāmen bhī pratibandh niṣhedhya
dehamātra parigrah, anya muniyoṅkā parichay aur dhārmik charchā
Page 397 of 513
PDF/HTML Page 430 of 546
single page version
nāyāti
vah [sarvakāle ] sadā [santatā hinsā iti matā ] satat hinsā mānī gaī hai
shuddhopayogarūp shrāmaṇyakā hinsan (hanan) hotā hai
isaliye aprayat ācharaṇ chhed hī hai, hinsā hī hai
Page 398 of 513
PDF/HTML Page 431 of 546
single page version
vyavahārahinseti dvidhā hinsā gnātavyā
[prayatasya samitasya ]
2. shuddhātmasvarūpamen (munitvochit) samyak ‘iti’ arthāt pariṇati vah nishchay samiti hai
bhī nahīn hai
Page 399 of 513
PDF/HTML Page 432 of 546
single page version
vyaparopasadbhāve‘pi bandhāprasiddhayā sunishchitahinsā‘bhāvaprasiddheshchāntaraṅg ev chhedo balīyān, na
punarbahiraṅgaḥ
binā hotā hai aise
prasiddhi sunishchit hai
Page 400 of 513
PDF/HTML Page 433 of 546
single page version
stoko‘pi naiv dr̥uṣhṭaḥ samaye paramāgame
jantughāte‘pi yāvatānshen svasthabhāvachalanarūpā rāgādipariṇatilakṣhaṇabhāvahinsā tāvatānshen bandho bhavati,
jalamen kamalakī bhān̐ti [nirupalepaḥ ] nirlep kahā gayā hai
prayat āchārase prasiddha honevālā ashuddhopayogakā asadbhāv ahinsak hī hai, kyoṅki parake
jalakamalavat nirlep bhākhyo, nitya yatnasahit jo. 218
Page 401 of 513
PDF/HTML Page 434 of 546
single page version
prasiddherahinsak ev syāt
nirlepatākī prasiddhi hai
Page 402 of 513
PDF/HTML Page 435 of 546
single page version
prasiddhayadaikāntikāshuddhopayogasadbhāvasyaikāntikabandhatven chhedatvamaikāntikamev
chharditavantastyaktavantaḥ
[na bhavati ] nahīn hotā; [upadheḥ ] (kintu) upadhise
[tyaktavantaḥ ] chhoṛā hai
honevāle
hī sarva parigrah chhoṛane yogya hai, kyoṅki vah (parigrah) antaraṅg chhedake binā nahīn hotā
Page 403 of 513
PDF/HTML Page 436 of 546
single page version
nishchetanasya vachasāmativistare‘pi
‘ntarādhikāraḥ prārabhyate
nimittamapavādavyākhyānamukhyatven ‘chhedo jeṇ ṇa vijjadi’ ityādi sūtratrayam
bandh nahīn hotā; isaprakār kāyacheṣhṭāpūrvak honevāle paraprāṇoṅke ghātase bandhakā honā anaikāntik
honese usake chhedapanā anaikāntik hai
pahalese
Page 404 of 513
PDF/HTML Page 437 of 546
single page version
ityādyekādashagāthā bhavanti
grahābhilāṣhe sati nirmalashuddhātmānubhūtirūpān chittashuddhin kartun nāyāti
bhavati ] nahīn hotī; [cha ] aur [chitte avishuddhasya ] jo bhāvamen avishuddha hai usake
[karmakṣhayaḥ ] karmakṣhay [kathan nu ] kaise [vihitaḥ ] ho sakatā hai ?
ne bhāvamān avishuddhane kṣhay karmano kai rīt bane? 220
Page 405 of 513
PDF/HTML Page 438 of 546
single page version
ev syāt
aṇārambho niḥkriyanirārambhanijātmatattvabhāvanārahitatven nirārambho vā kathan bhavati, kintu sārambha ev;
kaivalya (mokṣha) kī upalabdhi nahīn hotī
upadhikā niṣhedh vah antaraṅg chhedakā hī niṣhedh hai
Page 406 of 513
PDF/HTML Page 439 of 546
single page version
dravyaratatven shuddhātmadravyaprasādhakatvābhāvāchcha aikāntikāntaraṅgachchhedatvamupadheravadhāryat ev
prāṇārambhaḥ,
ho sakatā hai ? (kadāpi nahīn ho sakatā), [tathā ] tathā [paradravye rataḥ ] jo paradravyamen rat ho
vah [ātmānan ] ātmāko [kathan ] kaise [prasādhayati ] sādh sakatā hai ?
tathā upadhi jisakā dvitīy ho (arthāt ātmāse anya aisā parigrah jisane grahaṇ kiyā ho)
usake paradravyamen ratapanā (
Page 407 of 513
PDF/HTML Page 440 of 546
single page version
grāhyamityapavādamupadishati
chhedo na bhavati ten vartat iti
vidyate ] nahīn hotā, [ten ] us upadhiyukta, [kālan kṣhetran vignāy ] kāl kṣhetrako jānakar,
[ih ] is lokamen [shramaṇaḥ ] shramaṇ [vartatām ] bhale varte
te upadhi sah varto bhale muni kāḷakṣhetra vijāṇīne. 222