Page 108 of 513
PDF/HTML Page 141 of 546
single page version
saukhyamityala.n prapa.nchen
sukhamityabhiprAyaH
chukI hai
hI sukh hai
[na shraddadhati ] jo shraddhA nahI.n karate [te abhavyAH ] ve abhavya hai.n; [bhavyAH vA ] aur bhavya [tat ]
use [pratIchChanti ] svIkAr (-Adar) karate hai.n
shraddhe na teh abhavya Che, ne bhavya te sa.nmat kare. 62.
Page 109 of 513
PDF/HTML Page 142 of 546
single page version
shraddheyam
chAritramohodayen mohitaH sanniruparAgasvAtmotthasukhamalabhamAnaH san sarAgasamyagdR^iShTirAtmanindAdipariNato
heyarUpeN tadanubhavati
apAramArthik rU.Dhi hai; aur jinake ghAtikarma naShTa ho chuke hai.n aise kevalIbhagavAnake,
svabhAvapratighAtake abhAvake kAraN aur AkulatAke kAraN sukhake yathokta
Page 110 of 513
PDF/HTML Page 143 of 546
single page version
[abhidrutAH ] pI.Dit vartate hue [tad duHkha.n ] us duHkhako [asahamAnAH ] sahan na kar sakanese
[ramyeShu viShayeShu ] ramya viShayo.nme.n [ramante ] ramaN karate hai.n
hI) maitrI pravartatI hai
nav sahI shake te duHkh tethI ramya viShayomA.n rame
Page 111 of 513
PDF/HTML Page 144 of 546
single page version
viShayeShu ratirupajAyate
us duHkhake vegako sahan na kar sakanese unhe.n vyAdhike pratikArake samAn (-rogame.n tho.DAsA
ArAm jaisA anubhav karAnevAle upachArake samAn) ramya viShayo.nme.n rati utpanna hotI hai
pAramArthik sukh nahI.n hai
[tad ] vah duHkh [svabhAva.n na ] svabhAv na ho to [viShayArtha.n ] viShayArthame.n [vyApAraH ] vyApAr
[na asti ] na ho
jo te na hoy svabhAv to vyApAr nahi viShayo viShe
Page 112 of 513
PDF/HTML Page 145 of 546
single page version
pradIpArchIrUp iv, kura.ngasya mR^igayugeyasvar iv, durnivArendriyavedanAvashIkR^itAnAmAsannanipAteShvapi
viShayeShvabhipAtaH
vinaShTakarNashUlasya bastamUtrapUraNamiv, rUDhavraNasyAlepanadAnamiv, viShayavyApAro na dR^ishyet
hai, kyo.nki unakI viShayo.nme.n rati dekhI jAtI hai
kamalake ga.ndhakI or, pata.ngA dIpakakI jyotike rUpakI or aur hiran shikArIke sa.ngItake
svarakI or dau.Dte hue dikhAI dete hai.n usIprakAr
or dau.Dte dikhAI dete hai.n
A.Nkho.nkA duHkh dUr ho gayA hai vah vaTAchUrNa (-sha.nkh ityAdikA chUrNa) A.NjatA tathA jisakA
karNashUl naShTa ho gayA ho vah kAname.n phi ra bakarekA mUtra DAlatA dikhAI nahI.n detA aur
jisakA ghAv bhar jAtA hai vah phi ra lep karatA dikhAI nahI.n detA
hI hai
Page 113 of 513
PDF/HTML Page 146 of 546
single page version
svAbhAvik hI hai
[pariNamamAnaH ] pariNaman karatA huA [AtmA ] AtmA [svayamev ] svaya.n hI [sukh ] sukharUp
(-indriyasukharUp) hotA hai [dehaH na bhavati ] deh sukharUp nahI.n hotI
jIv praNamato svayamev sukharUp thAy, deh thato nathI
Page 114 of 513
PDF/HTML Page 147 of 546
single page version
kAraNatAmupAgaten svabhAven pariNamamAnaH svayamevAyamAtmA sukhatAmApadyate
paN viShayavash svayamev AtmA sukh vA duHkh thAy Che
huI indriyo.nke dvArA asamIchIn (ayogya) pariNatikA anubhav karanese jisakI
nishchay -kAraN na hotA huA ki.nchit mAtra bhI sukhatvako prApta nahI.n karatA
hI hai arthAt indriyasukhakA bhI vAstavik kAraN AtmAkA hI ashuddha svabhAv hai
kyo.nki sukharUp pariNati aur sharIr sarvathA bhinna honeke kAraN sukh aur sharIrame.n nishchayase
ki.nchitmAtra bhI kAryakAraNatA nahI.n hai
Page 115 of 513
PDF/HTML Page 148 of 546
single page version
tu ] parantu viShayo.nke vashase [saukhya.n duHkha.n vA ] sukh athavA duHkharUp [svaya.n AtmA bhavati ]
svaya.n AtmA hotA hai
athavA duHkharUp svaya.n hI hotA hai
jyA.n jIv svaya.n sukh pariName, viShayo kare Che shu.n tahI.n ?
Page 116 of 513
PDF/HTML Page 149 of 546
single page version
sukhatayA pariNamamAnasya sukhasAdhanadhiyA abudhairmudhAdhyAsyamAnA api viShayAH ki.n hi nAm
kuryuH
ityabhiprAyaH
nahI.n kar sakatA, [tathA ] usIprakAr jahA.N [AtmA ] AtmA [svaya.n ] svaya.n [saukhya.n ] sukharUp
pariNaman karatA hai [tatra ] vahA.N [viShayAH ] viShay [ki.n kurvanti ] kyA kar sakate hai.n ?
dIpak -prakAshAdise koI prayojan nahI.n hotA, (unhe.n dIpak -prakAsh kuCh nahI.n karatA,)
isIprakAr
Page 117 of 513
PDF/HTML Page 150 of 546
single page version
mevauShNyapariNAmApannatvAduShNaH, yathA cha devagatinAmakarmodayAnuvR^ittivashavartisvabhAvatayA devaH;
svayamev loke siddha paN tyam j~nAn, sukh ne dev Che
[loke ] lokame.n [siddhaH api ] siddha bhagavAn bhI (svayamev) [j~nAna.n ] j~nAn [sukha.n cha ] sukh
[tathA devaH ] aur dev hai.n
kabhI
Page 118 of 513
PDF/HTML Page 151 of 546
single page version
shaktisahajasa.nvedanatAdAtmyAt
nirantara.n paramArAdhya.n, tathaivAnantaj~nAnAdiguNastavanen stutya.n cha yaddivyamAtmasvarUpa.n tatsvabhAvatvAttathaiv
devashcheti
prakAshit karaneme.n samartha nirvitath (
hai aise budh jano.nke manarUpI
bas ho
Cho.Dkar nirAlambI paramAnandasvabhAvarUp pariNaman karanA chAhiye
Page 119 of 513
PDF/HTML Page 152 of 546
single page version
kevalaj~nAna.n, R^iddhishabden samavasaraNAdilakShaNA vibhUtiH, sukhashabdenAvyAbAdhAnantasukha.n, tatpadAbhi-
lASheN indrAdayo.api bhR^ityatva.n kurvantItyeva.nlakShaNamaishvarya.n, tribhuvanAdhIshAnAmapi vallabhatva.n daiva.n bhaNyate
“
“
“
“
lIn AtmA [shubhopayogAtmakaH ] shubhopayogAtmak hai
jIv rakta upavAsAdike, shubh -upayogasvarUp Che
Page 120 of 513
PDF/HTML Page 153 of 546
single page version
sukhasya sAdhanIbhUtA.n shubhopayogabhUmikAmadhirUDho.abhilapyet
maShTAdashagAthAbhiH sukhaprapa~ncha iti samudAyen dvAsaptatigAthAbhirantarAdhikArachatuShTayen
samAptaH
dashagAthAparyanta.n prathamaj~nAnakaNDikA kathyate
tadanantaramupasa.nhArarUpeN gAthAdvaya.n, iti sthalatrayaparyanta.n krameN vyAkhyAna.n kriyate
shubhopayoga.n pratipAdayati, athavA dvitIyapAtanikA --pIThikAyA.n yachChubhopayogasvarUpa.n sUchita.n
tasyedAnImindriyasukhavisheShavichAraprastAve tatsAdhakatven visheShavivaraNa.n karoti ---
dANammi vA susIlesu devatAyatigurupUjAsu chaiv dAne vA sushIleShu
upavAsAdikake prItisvarUp dharmAnurAgako a.ngIkAr karatA hai tab vah indriyasukhakI sAdhanabhUt
shubhopayogabhUmikAme.n ArU.Dh.h.h kahalAtA hai
Page 121 of 513
PDF/HTML Page 154 of 546
single page version
pUjA, AhArAdichaturvidhadAna.n cha AchArAdikathitashIlavratAni tathaivopavAsAdijinaguNasa.npattyAdividhi-
visheShAshva
shuddhAtmasvarUpame.n prayatnaparAyaN ve yati hai.n
upavAsAdik tapame.n prItikA honA vah dharmAnurAg hai
utane samay tak [vividha.n ] vividh [aindriya.n sukha.n ] indriyasukh [labhate ] prApta karatA
hai
te paryaye tAvatsamay indriyasukh vidhavidh lahe
Page 122 of 513
PDF/HTML Page 155 of 546
single page version
samAsAdayatIti
tiryagmanuShyadevarUpo bhUtvA
samay tak anek prakArakA indriyasukh prApta karatA hai
[dehavedanArtA ] (pa.nchendriyamay) dehakI vedanAse pI.Dit honese [ramyesu viShayesu ] ramya viShayo.nme.n
[ramante ] ramate hai.n
Page 123 of 513
PDF/HTML Page 156 of 546
single page version
bhR^iguprapAtasthAnIyAn manoj~naviShayAnabhipatanti
sthAnIyamahAraNye mithyAtvAdikumArge naShTaH san mR^ityusthAnIyahastibhayenAyuShkarmasthAnIye sATikavisheShe
shuklakR^iShNapakShasthAnIyashuklakR^iShNamUShakadvayaChedyamAnamUle vyAdhisthAnIyamadhumakShikAveShTite lagnastenaiv
to jIvano upayog e shubh ne ashubh kaI rIt Che ?. 72
pishAchakI pI.DAse paravash honese
ashubhopayogase avisheShatA pragaT karate hai.n :
to jIvo.nkA [saH upayogaH ] vah (shuddhopayogase vilakShaN -ashuddha) upayog [shubhaH vA
ashubhaH ] shubh aur ashubh
Page 124 of 513
PDF/HTML Page 157 of 546
single page version
mevAnubhavanti, tataH paramArthataH shubhAshubhopayogayoH pR^ithaktvavyavasthA nAvatiShThate
vyavasthApayati
pa~nchendriyAtmakasharIrotpanna.n nishchayanayen duHkhamev bhajante sevante,
udayagat pApakI ApadAvAle nArakAdik
tab phi ra paramArthase shubh aur ashubh upayogakI pR^ithaktvavyavasthA nahI.n rahatI
(arthAt usame.n doSh dikhAneke liye) us puNyako (-usake astitvako) svIkAr karake
usakI (puNyakI) bAtakA kha.nDan karate hai.n :
puShTi kare dehAdinI, sukhI sam dIse abhirat rahI
Page 125 of 513
PDF/HTML Page 158 of 546
single page version
puNyAnyavalokyante
ivAsaktAH sukhAbhAsen dehAdInA.n vR^iddhi.n kurvanti
[dehAdInA.n ] dehAdikI [vR^iddhi.n kurvanti ] puShTi karate hai.n aur [abhiratAH ] (isaprakAr) bhogo.nme.n
rat vartate hue [sukhitAH iv ] sukhI jaise bhAsit hote hai.n
astitva dikhAI detA hai)
batAye.nge)
Page 126 of 513
PDF/HTML Page 159 of 546
single page version
samutpAdayanti
vidyamAn hai.n, [devatAntAnA.n jIvAnA.n ] to ve devo.n takake jIvo.nko [viShayatR^iShNA.n ] viShayatR^iShNA
[janayanti ] utpanna karate hai.n
viShayatR^iShNA avashyamev utpanna karate hai.n (aisA bhI svIkAr karanA pa.DtA hai) vAstavame.n tR^iShNAke
binA; jaise jo.nk (go.nch)ko dUShit raktame.n usIprakAr samasta sa.nsAriyo.nko viShayo.nme.n pravR^itti
dikhAI na de; kintu vah to dikhAI detI hai
to puNya e devAnta jIvane viShayatR^iShNodbhav kare. 74.
Page 127 of 513
PDF/HTML Page 160 of 546
single page version
viShayAkA~N.hkShAgnijanitaparamadAhavinAshikA.n svarUpatR^iptimalabhamAnAnA.n devendraprabhR^itibahirmukhasa.nsAri-
jIvAnAmiti
saukhyAni ichChanti ] viShayasukho.nko chAhate hai.n [cha ] aur [duHkhasantaptAH ] duHkho.nse sa.ntapta hote
hue (-duHkhadAhako sahan na karate hue) [anubhava.nti ] unhe.n bhogate hai.n
ichChe ane AmaraN duHkhasa.ntapta tene bhogave. 75.