Page 28 of 513
PDF/HTML Page 61 of 546
single page version

ಅಥ ಸ್ವಾಯಂಭುವಸ್ಯಾಸ್ಯ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಲಾಭಸ್ಯಾತ್ಯನ್ತಮನಪಾಯಿತ್ವಂ ಕಥಂಚಿದುತ್ಪಾದ- ವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯಯುಕ್ತತ್ವಂ ಚಾಲೋಚಯತಿ —

ಕೇವಲಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಸ್ತಾವೇ ಯತೋ ಭಿನ್ನಕಾರಕಂ ನಾಪೇಕ್ಷತೇ ತತಃ ಸ್ವಯಂಭೂರ್ಭವತೀತಿ ಭಾವಾರ್ಥಃ ..೧೬.. ಏವಂ ಸರ್ವಜ್ಞಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ಪ್ರಥಮಗಾಥಾ . ಸ್ವಯಂಭೂಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ಪ್ರಥಮಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ .. ಅಥಾಸ್ಯ ಭಗವತೋ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ ನಿತ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನಾನಿತ್ಯತ್ವಮುಪದಿಶತಿ — ಭಂಗವಿಹೂಣೋ ಯ ಭವೋ ಭಙ್ಗ- ವಿಹೀನಶ್ಚ ಭವಃ ಜೀವಿತಮರಣಾದಿಸಮತಾಭಾವಲಕ್ಷಣಪರಮೋಪೇಕ್ಷಾಸಂಯಮರೂಪಶುದ್ಧೋಪಯೋಗೇನೋತ್ಪನ್ನೋ ಯೋಽಸೌ ಭವಃ ಕೇವಲಜ್ಞಾನೋತ್ಪಾದಃ . ಸ ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಃ . ಭಙ್ಗವಿಹಿನೋ ವಿನಾಶರಹಿತಃ . ಸಂಭವಪರಿವಜ್ಜಿದೋ ವಿಣಾಸೋ ತ್ತಿ ಸಂಭವಪರಿವರ್ಜಿತೋ ವಿನಾಶ ಇತಿ . ಯೋಽಸೌ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವರಾಗಾದಿಸಂಸರಣರೂಪಸಂಸಾರಪರ್ಯಾಯಸ್ಯ ವಿನಾಶಃ . ಸ ಸಹಾಯತಾ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತೀ . ಇಸಲಿಯೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ ಇಚ್ಛುಕ ಆತ್ಮಾಕೋ ಬಾಹ್ಯ ಸಾಮಗ್ರೀಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ ರಖಕರ ಪರತಂತ್ರ ಹೋನಾ ನಿರರ್ಥಕ ಹೈ . ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಮೇಂ ಲೀನ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಛಹ ಕಾರಕರೂಪ ಹೋಕರ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತಾ ಹೈ . ವಹ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಅನನ್ತಶಕ್ತಿವಾನ ಜ್ಞಾಯಕಸ್ವಭಾವಸೇ ಸ್ವತನ್ತ್ರ ಹೈ ಇಸಲಿಏ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಕರ್ತಾ ಹೈ; ಸ್ವಯಂ ಅನನ್ತಶಕ್ತಿವಾಲೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರನೇಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಕರ್ಮ ಹೈ, ಅಥವಾ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸೇ ಸ್ವಯಂ ಅಭಿನ್ನ ಹೋನೇಸೇ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಕರ್ಮ ಹೈ; ಅಪನೇ ಅನನ್ತ ಶಕ್ತಿವಾಲೇ ಪರಿಣಮನ ಸ್ವಭಾವರೂಪ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಸಾಧನಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೋ ಪ್ರಗಟ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಕರಣ ಹೈ; ಅಪನೇಕೋ ಹೀ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ದೇತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಸಮ್ಪ್ರದಾನ ಹೈ; ಅಪನೇಮೇಂಸೇ ಮತಿ ಶ್ರುತಾದಿ ಅಪೂರ್ಣ ಜ್ಞಾನ ದೂರ ಕರಕೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಪ್ರಗಟ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಔರ ಸ್ವಯಂ ಸಹಜ ಜ್ಞಾನ ಸ್ವಭಾವಕೇ ದ್ವಾರಾ ಧ್ರುವ ರಹತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಅಪಾದಾನ ಹೈ, ಅಪನೇಮೇಂ ಹೀ ಅರ್ಥಾತ್ ಅಪನೇ ಹೀ ಆಧಾರಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಪ್ರಗಟ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಅಧಿಕರಣ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸ್ವಯಂ ಛಹ ಕಾರಕರೂಪ ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ‘ಸ್ವಯಂಭೂ’ ಕಹಲಾತಾ ಹೈ . ಅಥವಾ, ಅನಾದಿಕಾಲಸೇ ಅತಿ ದೃಢ ಬಂಧೇ ಹುಏ (ಜ್ಞಾನಾವರಣ, ದರ್ಶನಾವರಣ, ಮೋಹನೀಯ ಔರ ಅಂತರಾಯರೂಪ) ದ್ರವ್ಯ ತಥಾ ಭಾವ ಘಾತಿಕರ್ಮೋಂಕೋ ನಷ್ಟ ಕರಕೇ ಸ್ವಯಮೇವ ಆವಿರ್ಭೂತ ಹುಆ ಅರ್ಥಾತ್ ಕಿಸೀಕೀ ಸಹಾಯತಾಕೇ ಬಿನಾ ಅಪನೇ ಆಪ ಹೀ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಗಟ ಹುಆ ಇಸಲಿಯೇ ‘ಸ್ವಯಂಭೂ’ ಕಹಲಾತಾ ಹೈ ..೧೬..

ಅಬ ಇಸ ಸ್ವಯಂಭೂಕೇ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ ಅತ್ಯನ್ತ ಅವಿನಾಶೀಪನಾ ಔರ ಕಥಂಚಿತ್ (ಕೋಈ ಪ್ರಕಾರಸೇ) ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯಯುಕ್ತತಾಕಾ ವಿಚಾರ ಕರತೇ ಹೈಂ : –

ವ್ಯಯಹೀನ ಛೇ ಉತ್ಪಾದ ನೇ ಉತ್ಪಾದಹೀನ ವಿನಾಶ ಛೇ, ತೇನೇ ಜ ವಳೀ ಉತ್ಪಾದಧ್ರೌವ್ಯವಿನಾಶನೋ ಸಮವಾಯ ಛೇ.೧೭.

Page 29 of 513
PDF/HTML Page 62 of 546
single page version

ಅಸ್ಯ ಖಲ್ವಾತ್ಮನಃ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಪ್ರಸಾದಾತ್ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವೇನ ಯೋ ಭವಃ ಸ ಪುನಸ್ತೇನ ರೂಪೇಣ ಪ್ರಲಯಾಭಾವಾದ್ಭಂಗವಿಹೀನಃ . ಯಸ್ತ್ವಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವೇನ ವಿನಾಶಃ ಸ ಪುನರುತ್ಪಾದಾಭಾವಾತ್ಸಂಭವಪರಿವರ್ಜಿತಃ . ಅತೋಽಸ್ಯ ಸಿದ್ಧತ್ವೇನಾನಪಾಯಿತ್ವಮ್ . ಏವಮಪಿ ಸ್ಥಿತಿಸಂಭವನಾಶಸಮವಾಯೋಽಸ್ಯ ನ ವಿಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ, ಭಂಗರಹಿತೋತ್ಪಾದೇನ ಸಂಭವವರ್ಜಿತವಿನಾಶೇನ ತದ್ದ್ವಯಾಧಾರಭೂತದ್ರವ್ಯೇಣ ಚ ಸಮವೇತತ್ವಾತ್ ..೧೭.. ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಃ . ಸಂಭವವಿಹೀನಃ ನಿರ್ವಿಕಾರಾತ್ಮತತ್ತ್ವವಿಲಕ್ಷಣರಾಗಾದಿಪರಿಣಾಮಾಭಾವಾದುತ್ಪತ್ತಿರಹಿತಃ . ತಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾಯತೇ ತಸ್ಯೈವ ಭಗವತಃ ಸಿದ್ಧಸ್ವರೂಪತೋ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ ವಿನಾಶೋ ನಾಸ್ತಿ . ವಿಜ್ಜದಿ ತಸ್ಸೇವ ಪುಣೋ ಠಿದಿಸಂಭವ- ಣಾಸಸಮವಾಓ ವಿದ್ಯತೇ ತಸ್ಯೈವ ಪುನಃ ಸ್ಥಿತಿಸಂಭವನಾಶಸಮವಾಯಃ . ತಸ್ಯೈವ ಭಗವತಃ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಭಙ್ಗವಿಹಿನಃ ಚ ಭವಃ ] ಉಸಕೇ (ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಆತ್ಮಾಕೇ) ವಿನಾಶ ರಹಿತ ಉತ್ಪಾದ ಹೈ, ಔರ [ಸಂಭವಪರಿವರ್ಜಿತಃ ವಿನಾಶಃ ಹಿ ] ಉತ್ಪಾದ ರಹಿತ ವಿನಾಶ ಹೈ . [ತಸ್ಯ ಏವ ಪುನಃ ] ಉಸಕೇ ಹೀ ಫಿ ರ [ಸ್ಥಿತಿಸಂಭವನಾಶಸಮವಾಯಃ ವಿದ್ಯತೇ ] ಸ್ಥಿತಿ, ಉತ್ಪಾದ ಔರ ವಿನಾಶಕಾ ಸಮವಾಯ ಮಿಲಾಪ, ಏಕತ್ರಪನಾ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈ ..೧೭..

ಟೀಕಾ : — ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಇಸ (ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ) ಆತ್ಮಾಕೇ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ಪ್ರಸಾದಸೇ ಹುಆ ಜೋ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಸೇ (ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವರೂಪಸೇ) ಉತ್ಪಾದ ಹೈ ವಹ, ಪುನಃ ಉಸರೂಪಸೇ ಪ್ರಲಯಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ವಿನಾಶ ರಹಿತ ಹೈ; ಔರ (ಉಸ ಆತ್ಮಾಕೇ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ಪ್ರಸಾದಸೇ ಹುಆ) ಜೋ ಅಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಸೇ ವಿನಾಶ ಹೈ ವಹ ಪುನಃ ಉತ್ಪತ್ತಿಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ, ಉತ್ಪಾದ ರಹಿತ ಹೈ . ಇಸಸೇ (ಯಹ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ) ಉಸ ಆತ್ಮಾಕೇ ಸಿದ್ಧರೂಪಸೇ ಅವಿನಾಶೀಪನ ಹೈ . ಐಸಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಆತ್ಮಾಕೇ ಉತ್ಪಾದ, ವ್ಯಯ ಔರ ಧ್ರೌವ್ಯಕಾ ಸಮವಾಯ ವಿರೋಧಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ವಹ ವಿನಾಶ ರಹಿತ ಉತ್ಪಾದಕೇ ಸಾಥ, ಉತ್ಪಾದ ರಹಿತ ವಿನಾಶಕೇ ಸಾಥ ಔರ ಉನ ದೋನೋಂಕೇ ಆಧಾರಭೂತ ದ್ರವ್ಯಕೇ ಸಾಥ ಸಮವೇತ (ತನ್ಮಯತಾಸೇ ಯುಕ್ತ -ಏಕಮೇಕ) ಹೈ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಸ್ವಯಂಭೂ ಸರ್ವಜ್ಞ ಭಗವಾನಕೇ ಜೋ ಶುದ್ಧಾತ್ಮ ಸ್ವಭಾವ ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಆ ವಹ ಕಭೀ ನಷ್ಟ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ವಿನಾಶರಹಿತ ಉತ್ಪಾದ ಹೈ; ಔರ ಅನಾದಿ ಅವಿದ್ಯಾ ಜನಿತ ವಿಭಾವ ಪರಿಣಾಮ ಏಕ ಬಾರ ಸರ್ವಥಾ ನಾಶಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋನೇಕೇ ಬಾದ ಫಿ ರ ಕಭೀ ಉತ್ಪನ್ನ ನಹೀಂ ಹೋತೇ, ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ಉತ್ಪಾದ ರಹಿತ ವಿನಾಶ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಯಹಾಂ ಯಹ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ ವೇ ಸಿದ್ಧರೂಪಸೇ ಅವಿನಾಶೀ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಅವಿನಾಶೀ ಹೋನೇಪರ ಭೀ ವೇ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯಯುಕ್ತ ಹೈಂ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ಶುದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಉನಕೇ ಉತ್ಪಾದ ಹೈ, ಅಶುದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ವ್ಯಯ ಹೈ ಔರ ಉನ ದೋನೋಂಕೇ ಆಧಾರಭೂತ ಆತ್ಮತ್ವಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಧ್ರೌವ್ಯ ಹೈ ..೧೭..

Page 30 of 513
PDF/HTML Page 63 of 546
single page version

ಯಥಾ ಹಿ ಜಾತ್ಯಜಾಮ್ಬೂನದಸ್ಯಾಂಗದಪರ್ಯಾಯೇಣೋತ್ಪತ್ತಿದ್ರರ್ಷ್ಟಾ, ಪೂರ್ವವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಂಗುಲೀಯಕಾದಿಪರ್ಯಾಯೇಣ ಚ ವಿನಾಶಃ, ಪೀತತಾದಿಪರ್ಯಾಯೇಣ ತೂಭಯತ್ರಾಪ್ಯುತ್ಪತ್ತಿವಿನಾಶಾವನಾಸಾದಯತಃ ಧ್ರುವತ್ವಮ್; ಏವಮಖಿಲದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಶುದ್ಧವ್ಯಞ್ಜನಪರ್ಯಾಯಾಪೇಕ್ಷಯಾ ಸಿದ್ಧಪರ್ಯಾಯೇಣೋತ್ಪಾದಃ, ಸಂಸಾರಪರ್ಯಾಯೇಣ ವಿನಾಶಃ, ಕೇವಲಜ್ಞಾನಾದಿಗುಣಾಧಾರದ್ರವ್ಯತ್ವೇನ ಧ್ರೌವ್ಯಮಿತಿ . ತತಃ ಸ್ಥಿತಂ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ ನಿತ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನೋತ್ಪಾದವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯತ್ರಯಂ ಸಂಭವತೀತಿ ..೧೭.. ಅಥೋತ್ಪಾದಾದಿತ್ರಯಂ ಯಥಾ ಸುವರ್ಣಾದಿಮೂರ್ತಪದಾರ್ಥೇಷು ದೃಶ್ಯತೇ ತಥೈವಾಮೂರ್ತೇಽಪಿ ಸಿದ್ಧಸ್ವರೂಪೇ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಪದಾರ್ಥತ್ವಾದಿತಿ ನಿರೂಪಯತಿ — ಉಪ್ಪಾದೋ ಯ ವಿಣಾಸೋ ವಿಜ್ಜದಿ ಸವ್ವಸ್ಸ ಅಟ್ಠಜಾದಸ್ಸ ಉತ್ಪಾದಶ್ಚ ವಿನಾಶಶ್ಚ ವಿದ್ಯತೇ ತಾವತ್ಸರ್ವಸ್ಯಾರ್ಥಜಾತಸ್ಯ ಪದಾರ್ಥಸಮೂಹಸ್ಯ . ಕೇನ ಕೃತ್ವಾ . ಪಜ್ಜಾಏಣ ದು ಕೇಣವಿ ಪರ್ಯಾಯೇಣ ತು ಕೇನಾಪಿ ವಿವಕ್ಷಿತೇನಾರ್ಥವ್ಯಞ್ಜನರೂಪೇಣ ಸ್ವಭಾವವಿಭಾವರೂಪೇಣ ವಾ . ಸ ಚಾರ್ಥಃ ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಃ . ಅಟ್ಠೋ ಖಲು ಹೋದಿ ಸಬ್ಭೂದೋ ಅರ್ಥಃ ಖಲು ಸ್ಫು ಟಂ ಸತ್ತಾಭೂತಃ ಸತ್ತಾಯಾ ಅಭಿನ್ನೋ ಭವತೀತಿ . ತಥಾಹಿ — ಸುವರ್ಣಗೋರಸಮೃತ್ತಿಕಾಪುರುಷಾದಿಮೂರ್ತ- ಪದಾರ್ಥೇಷು ಯಥೋತ್ಪಾದಾದಿತ್ರಯಂ ಲೋಕೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ತಥೈವಾಮೂರ್ತೇಽಪಿ ಮುಕ್ತಜೀವೇ . ಯದ್ಯಪಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮರುಚಿಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿ-

ಅಬ, ಉತ್ಪಾದ ಆದಿ ತೀನೋಂ (ಉತ್ಪಾದ, ವ್ಯಯ ಔರ ಧ್ರೌವ್ಯ) ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಸಾಧಾರಣ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾ (ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನ ಔರ ಸಿದ್ಧ ಭಗವಾನ) ಕೇ ಭೀ ೧ಅವಶ್ಯಮ್ಭಾವೀ ಹೈ ಐಸಾ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ : —

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಉತ್ಪಾದಃ ] ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಉತ್ಪಾದ [ವಿನಾಶಃ ಚ ] ಔರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ವಿನಾಶ [ಸರ್ವಸ್ಯ ] ಸರ್ವ [ಅರ್ಥಜಾತಸ್ಯ ] ಪದಾರ್ಥಮಾತ್ರಕೇ [ವಿದ್ಯತೇ ] ಹೋತಾ ಹೈ; [ಕೇನ ಅಪಿ ಪರ್ಯಾಯೇಣ ತು ] ಔರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ [ಅರ್ಥಃ ] ಪದಾರ್ಥ [ಸದ್ಭೂತಃ ಖಲು ಭವತಿ ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಧ್ರುವ ಹೈ ..೧೮..

ಟೀಕಾ : — ಜೈಸೇ ಉತ್ತಮ ಸ್ವರ್ಣಕೀ ಬಾಜೂಬನ್ದರೂಪ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಉತ್ಪತ್ತಿ ದಿಖಾಈ ದೇತೀ ಹೈ, ಪೂರ್ವ ಅವಸ್ಥಾರೂಪಸೇ ವರ್ತನೇವಾಲೀ ಅಂಗೂಠೀ ಇತ್ಯಾದಿಕ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ವಿನಾಶ ದೇಖಾ ಜಾತಾ ಹೈ ಔರ ಪೀಲಾಪನ ಇತ್ಯಾದಿ ೧. ಅವಶ್ಯಮ್ಭಾವೀ = ಜರೂರ ಹೋನೇವಾಲಾ; ಅಪರಿಹಾರ್ಯ್ಯ .

Page 31 of 513
PDF/HTML Page 64 of 546
single page version

ಕೇನಚಿತ್ಪರ್ಯಾಯೇಣೋತ್ಪಾದಃ ಕೇನಚಿದ್ವಿನಾಶಃ ಕೇನಚಿದ್ಧ್ರ್ರೌವ್ಯಮಿತ್ಯವಬೋದ್ಧವ್ಯಮ್ . ಅತಃ ಶುದ್ಧಾತ್ಮನೋಽಪ್ಯುತ್ಪಾ- ದಾದಿತ್ರಯರೂಪಂ ದ್ರವ್ಯಲಕ್ಷಣಭೂತಮಸ್ತಿತ್ವಮವಶ್ಯಂಭಾವಿ ..೧೮.. ನಿಶ್ಚಲಾನುಭೂತಿಲಕ್ಷಣಸ್ಯ ಸಂಸಾರಾವಸಾನೋತ್ಪನ್ನಕಾರಣಸಮಯಸಾರಪರ್ಯಾಯಸ್ಯ ವಿನಾಶೋ ಭವತಿ ತಥೈವ ಕೇವಲ- ಜ್ಞಾನಾದಿವ್ಯಕ್ತಿರೂಪಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಸಮಯಸಾರಪರ್ಯಾಯಸ್ಯೋತ್ಪಾದಶ್ಚ ಭವತಿ, ತಥಾಪ್ಯುಭಯಪರ್ಯಾಯಪರಿಣತಾತ್ಮದ್ರವ್ಯತ್ವೇನ ಧ್ರೌವ್ಯತ್ವಂ ಪದಾರ್ಥತ್ವಾದಿತಿ . ಅಥವಾ ಯಥಾ ಜ್ಞೇಯಪದಾರ್ಥಾಃ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣಂ ಭಙ್ಗತ್ರಯೇಣ ಪರಿಣಮನ್ತಿ ತಥಾ ಜ್ಞಾನಮಪಿ ಪರಿಚ್ಛಿತ್ತ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ಭಙ್ಗತ್ರಯೇಣ ಪರಿಣಮತಿ . ಷಟ್ಸ್ಥಾನಗತಾಗುರುಲಘುಕಗುಣವೃದ್ಧಿಹಾನ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ವಾ ಭಙ್ಗತ್ರಯಮವ- ಬೋದ್ಧವ್ಯಮಿತಿ ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯಮ್ ..೧೮.. ಏವಂ ಸಿದ್ಧಜೀವೇ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ ನಿತ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ವಿವಕ್ಷಿತಪರ್ಯಾಯೇಣೋತ್ಪಾದ- ವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯಸ್ಥಾಪನರೂಪೇಣ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ . ಅಥ ತಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸರ್ವಜ್ಞಂ ಯೇ ಮನ್ಯನ್ತೇ ತೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಯೋ ಭವನ್ತಿ, ಪರಮ್ಪರಯಾ ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ಲಭನ್ತ ಇತಿ ಪ್ರತಿಪಾದಯತಿ —

ತಂ ಸವ್ವಟ್ಠವರಿಟ್ಠಂ ತಂ ಸರ್ವಾರ್ಥವರಿಷ್ಠಂ ಇಟ್ಠಂ ಇಷ್ಟಮಭಿಮತಂ . ಕೈಃ . ಅಮರಾಸುರಪ್ಪಹಾಣೇಹಿಂ ಅಮರಾಸುರಪ್ರಧಾನೈಃ . ಯೇ ಸದ್ದಹಂತಿ ಯೇ ಶ್ರದ್ದಧತಿ ರೋಚನ್ತೇ ಜೀವಾ ಭವ್ಯಜೀವಾಃ . ತೇಸಿಂ ತೇಷಾಮ್ . ದುಕ್ಖಾಣಿ ವೀತರಾಗಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ- ಸುಖವಿಲಕ್ಷಣಾನಿ ದುಃಖಾನಿ . ಖೀಯಂತಿ ವಿನಾಶಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಇತಿ ಸೂತ್ರಾರ್ಥಃ ..“ “ “ “ “

ಪರ್ಯಾಯಸೇ ದೋನೋಂಮೇಂ (ಬಾಜೂಬನ್ದ ಔರ ಅಂಗೂಠೀ ಮೇಂ) ಉತ್ಪತ್ತಿ -ವಿನಾಶಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನ ಹೋನೇಸೇ ಧ್ರೌವ್ಯತ್ವ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಉತ್ಪಾದ, ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ವಿನಾಶ ಔರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಧ್ರೌವ್ಯ ಹೋತಾ ಹೈ, ಐಸಾ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಏ . ಇಸಸೇ (ಯಹ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ ಕಿ) ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ ಭೀ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಲಕ್ಷಣಭೂತ ಉತ್ಪಾದ, ವ್ಯಯ, ಧ್ರೌವ್ಯರೂಪ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಅವಶ್ಯಮ್ಭಾವೀ ಹೈ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ದ್ರವ್ಯಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಹೈ ಔರ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯರೂಪ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಉತ್ಪಾದ, ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ವಿನಾಶ ಔರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಧ್ರೌವ್ಯತ್ವ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪದಾರ್ಥಕೇ ಹೋತಾ ಹೈ .

ಪ್ರಶ್ನ : — ‘ದ್ರವ್ಯಕಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಉತ್ಪಾದಾದಿಕ ತೀನೋಂಸೇ ಕ್ಯೋಂ ಕಹಾ ಹೈ ? ಏಕಮಾತ್ರ ಧ್ರೌವ್ಯಸೇ ಹೀ ಕಹನಾ ಚಾಹಿಯೇ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ಜೋ ಧ್ರುವ ರಹತಾ ಹೈ ವಹ ಸದಾ ಬನಾ ರಹ ಸಕತಾ ಹೈ ?’

ಉತ್ತರ : — ಯದಿ ಪದಾರ್ಥ ಧ್ರುವ ಹೀ ಹೋ ತೋ ಮಿಟ್ಟೀ, ಸೋನಾ, ದೂಧ ಇತ್ಯಾದಿ ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥ ಏಕ ಹೀ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಕಾರಸೇ ರಹನಾ ಚಾಹಿಯೇ; ಔರ ಘಡಾ, ಕುಂಡಲ, ದಹೀ ಇತ್ಯಾದಿ ಭೇದ ಕಭೀ ನ ಹೋನಾ ಚಾಹಿಯೇ . ಕಿನ್ತು ಐಸಾ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಭೇದ ತೋ ಅವಶ್ಯ ದಿಖಾಈ ದೇತೇ ಹೈಂ . ಇಸಲಿಯೇ ಪದಾರ್ಥ ಸರ್ವಥಾ ಧ್ರುವ ನ ರಹಕರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಔರ ಕಿಸೀ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ನಷ್ಟ ಭೀ ಹೋತೇ ಹೈಂ . ಯದಿ ಐಸಾ ನ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಸಂಸಾರಕಾ ಹೀ ಲೋಪ ಹೋ ಜಾಯೇ . ೧. ಐಸೀ ಜೋ ಜೋ ಗಾಥಾಯೇಂ ಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತ ತತ್ತ್ವಪ್ರದೀಪಿಕಾ ಟೀಕಾಮೇಂ ನಹೀಂ ಲೇಕಿನ ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವ

Page 32 of 513
PDF/HTML Page 65 of 546
single page version

ಅಥಾಸ್ಯಾತ್ಮನಃ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಾನುಭಾವಾತ್ಸ್ವಯಂಭುವೋ ಭೂತಸ್ಯ ಕಥಮಿನ್ದ್ರಿಯೈರ್ವಿನಾ ಜ್ಞಾನಾನನ್ದಾವಿತಿ ಸಂದೇಹಮುದಸ್ಯತಿ —

ನಿರ್ದೋಷಿಪರಮಾತ್ಮಶ್ರದ್ಧಾನಾನ್ಮೋಕ್ಷೋ ಭವತೀತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ತೃತೀಯಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾ ಗತಾ .. ಅಥಾಸ್ಯಾತ್ಮನೋ ನಿರ್ವಿಕಾರಸ್ವಸಂವೇದನಲಕ್ಷಣಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಪ್ರಭಾವಾತ್ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವೇ ಸತೀನ್ದ್ರಿಯೈರ್ವಿನಾ ಕಥಂ ಜ್ಞಾನಾನನ್ದಾವಿತಿ ಪೃಷ್ಟೇ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರಂ ದದಾತಿ — ಪಕ್ಖೀಣಘಾದಿಕಮ್ಮೋ ಜ್ಞಾನಾದ್ಯನನ್ತಚತುಷ್ಟಯಸ್ವರೂಪಪರಮಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಭಾವನಾಲಕ್ಷಣಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಬಲೇನ ಪ್ರಕ್ಷೀಣ- ಘಾತಿಕರ್ಮಾ ಸನ್ . ಅಣಂತವರವೀರಿಓ ಅನನ್ತವರವೀರ್ಯಃ . ಪುನರಪಿ ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಃ . ಅಹಿಯತೇಜೋ ಅಧಿಕತೇಜಾಃ . ಅತ್ರ ತೇಜಃ ಶಬ್ದೇನ ಕೇವಲಜ್ಞಾನದರ್ಶನದ್ವಯಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಮ್ . ಜಾದೋ ಸೋ ಸ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಲಕ್ಷಣ ಆತ್ಮಾ ಜಾತಃ ಸಂಜಾತಃ . ಕಥಂಭೂತಃ . ಅಣಿಂದಿಯೋ ಅನಿನ್ದ್ರಿಯ ಇನ್ದ್ರಿಯವಿಷಯವ್ಯಾಪಾರರಹಿತಃ . ಅನಿನ್ದ್ರಿಯಃ ಸನ್ ಕಿಂ ಕರೋತಿ . ಣಾಣಂ ಸೋಕ್ಖಂ ಚ ಪರಿಣಮದಿ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮನನ್ತಸೌಖ್ಯಂ ಚ ಪರಿಣಮತೀತಿ . ತಥಾಹಿ — ಅನೇನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನೇನ ಕಿಮುಕ್ತಂ ಭವತಿ . ಆತ್ಮಾ

ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದ್ರವ್ಯ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯಮಯ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಾಕೇ ಭೀ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯ ಅವಶ್ಯ ಹೋತೇ ಹೈಂ . ಯದಿ ಸ್ಥೂಲತಾಸೇ ದೇಖಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಸಿದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯಕಾ ಉತ್ಪಾದ ಔರ ಸಂಸಾರ ಪರ್ಯಾಯಕಾ ವ್ಯಯ ಹುಆ ತಥಾ ಆತ್ಮತ್ವ ಧ್ರುವ ಬನಾ ರಹಾ . ಇಸ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಾಕೇ ಭೀ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯ ಹೋತಾ ಹೈ . ಅಥವಾ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಾಕಾ ಜ್ಞಾನ ಜ್ಞೇಯ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಆಕಾರರೂಪ ಹುಆ ಕರತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ಸಮಸ್ತ ಜ್ಞೇಯ ಪದಾರ್ಥೋಮೇಂ ಜಿಸ ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಉತ್ಪಾದಾದಿಕ ಹೋತಾ ಹೈ ಉಸ -ಉಸ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಉತ್ಪಾದಾದಿಕ ಹೋತಾ ರಹತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಾಕೇ ಸಮಯ ಸಮಯ ಪರ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯ ಹೋತಾ ಹೈ . ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮತಾಸೇ ದೇಖಾ ಜಾಯೇ ತೋ, ಅಗುರುಲಘುಗುಣಮೇಂ ಹೋನೇವಾಲೀ ಷಟಗುನೀ ಹಾನೀ ವೃದ್ಧಿಕೇ ಕಾರಣ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಾಕೋ ಸಮಯ ಸಮಯ ಪರ ಉತ್ಪಾದ -ವ್ಯಯ -ಧ್ರೌವ್ಯಮಯ ವರ್ತತಾ ಹೈ . ಯಹಾಂ ಜೈಸೇ ಸಿದ್ಧಭಗವಾನಕೇ ಉತ್ಪಾದಾದಿ ಕಹೇ ಹೈಂ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಭೀ ಯಥಾಯೋಗ್ಯ ಸಮಝ ಲೇನಾ ಚಾಹಿಯೇ ..೧೮..

ಅಬ, ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ಪ್ರಭಾವಸೇ ಸ್ವಯಂಭೂ ಹುಏ ಇಸ (ಪೂರ್ವೋಕ್ತ) ಆತ್ಮಾಕೇ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ಬಿನಾ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಆನನ್ದ ಕೈಸೇ ಹೋತಾ ಹೈ ? ಐಸೇ ಸಂದೇಹಕಾ ನಿವಾರಣ ಕರತೇ ಹೈಂ : —

ಪ್ರಕ್ಷೀಣಘಾತಿಕರ್ಮ, ಅನಹದವೀರ್ಯ, ಅಧಿಕಪ್ರಕಾಶ ನೇ ಇನ್ದ್ರಿಯ -ಅತೀತ ಥಯೇಲ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಸೌಖ್ಯೇ ಪರಿಣಮೇ.೧೯.

Page 33 of 513
PDF/HTML Page 66 of 546
single page version

ಅಯಂ ಖಲ್ವಾತ್ಮಾ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ ಪ್ರಕ್ಷೀಣಘಾತಿಕರ್ಮಾ, ಕ್ಷಾಯೋಪಶಮಿಕಜ್ಞಾನ- ದರ್ಶನಾಸಂಪೃಕ್ತತ್ವಾದತೀನ್ದ್ರಿಯೋ ಭೂತಃ ಸನ್ನಿಖಿಲಾನ್ತರಾಯಕ್ಷಯಾದನನ್ತವರವೀರ್ಯಃ, ಕೃತ್ಸ್ನಜ್ಞಾನದರ್ಶನಾವರಣ- ಪ್ರಲಯಾದಧಿಕ ಕೇ ವಲಜ್ಞಾನದರ್ಶನಾಭಿಧಾನತೇಜಾಃ, ಸಮಸ್ತಮೋಹನೀಯಾಭಾವಾದತ್ಯನ್ತನಿರ್ವಿಕಾರಶುದ್ಧಚೈತನ್ಯ- ಸ್ವಭಾವಮಾತ್ಮಾನಮಾಸಾದಯನ್ ಸ್ವಯಮೇವ ಸ್ವಪರಪ್ರಕಾಶಕತ್ವಲಕ್ಷಣಂ ಜ್ಞಾನಮನಾಕು ಲತ್ವಲಕ್ಷಣಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಚ ಭೂತ್ವಾ ಪರಿಣಮತೇ . ಏವಮಾತ್ಮನೋ ಜ್ಞಾನಾನನ್ದೌ ಸ್ವಭಾವ ಏವ . ಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ತು ಪರಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾದಿನ್ದ್ರಿಯೈ- ರ್ವಿನಾಪ್ಯಾತ್ಮನೋ ಜ್ಞಾನಾನನ್ದೌ ಸಂಭವತಃ ..೧೯.. ತಾವನ್ನಿಶ್ಚಯೇನಾನನ್ತಜ್ಞಾನಸುಖಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ಸಂಸಾರಾವಸ್ಥಾಯಾಂ ಕರ್ಮಪ್ರಚ್ಛಾದಿತಜ್ಞಾನಸುಖಃ ಸನ್ ಪಶ್ಚಾದಿನ್ದ್ರಿಯಾಧಾರೇಣ ಕಿಮಪ್ಯಲ್ಪಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚ ಪರಿಣಮತಿ . ಯದಾ ಪುನರ್ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪಸ್ವಸಂವಿತ್ತಿಬಲೇನ ಕರ್ಮಾಭಾವೋ ಭವತಿ ತದಾ ಕ್ಷಯೋಪಶಮಾಭಾವಾದಿನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ನ ಸನ್ತಿ ಸ್ವಕೀಯಾತೀನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚಾನುಭವತಿ . ತತಃ ಸ್ಥಿತಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾಭಾವೇಽಪಿ ಸ್ವಕೀಯಾನನ್ತಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚಾನುಭವತಿ . ತದಪಿ ಕಸ್ಮಾತ್ . ಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಪರಾಪೇಕ್ಷಾ ನಾಸ್ತೀತ್ಯಭಿಪ್ರಾಯಃ ..೧೯.. ಅಥಾತೀನ್ದ್ರಿಯತ್ವಾದೇವ ಕೇವಲಿನಃ ಶರೀರಾಧಾರೋದ್ಭೂತಂ ಭೋಜನಾದಿಸುಖಂ ಕ್ಷುಧಾದಿದುಃಖಂ ಚ ನಾಸ್ತೀತಿ ವಿಚಾರಯತಿ — ಸೋಕ್ಖಂ ವಾ ಪುಣ ದುಕ್ಖಂ ಕೇವಲಣಾಣಿಸ್ಸ ಣತ್ಥಿ ಸುಖಂ ವಾ ಪುನರ್ದುಃಖಂ ವಾ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಿನೋ

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಪ್ರಕ್ಷೀಣಘಾತಿಕರ್ಮಾ ] ಜಿಸಕೇ ಘಾತಿಕರ್ಮ ಕ್ಷಯ ಹೋ ಚುಕೇ ಹೈಂ, [ಅತೀನ್ದ್ರಿಯಃ ಜಾತಃ ] ಜೋ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಹೋ ಗಯಾ ಹೈ, [ಅನನ್ತವರವೀರ್ಯಃ ] ಅನನ್ತ ಜಿಸಕಾ ಉತ್ತಮ ವೀರ್ಯ ಹೈ ಔರ [ಅಧಿಕತೇಜಾಃ ] ೧ಅಧಿಕ ಜಿಸಕಾ (ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಔರ ಕೇವಲದರ್ಶನರೂಪ) ತೇಜ ಹೈ [ಸಃ ] ಐಸಾ ವಹ (ಸ್ವಯಂಭೂ ಆತ್ಮಾ) [ಜ್ಞಾನಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಚ ] ಜ್ಞಾನ ಔರ ಸುಖರೂಪ [ಪರಿಣಮತಿ ] ಪರಿಣಮನ ಕರತಾ ಹೈ ..೧೯..

ಟೀಕಾ : — ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಸೇ ಜಿಸಕೇ ಘಾತಿಕರ್ಮ ಕ್ಷಯಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ, ಕ್ಷಾಯೋಪಶಮಿಕ ಜ್ಞಾನ -ದರ್ಶನಕೇ ಸಾಥ ಅಸಂಪೃಕ್ತ (ಸಂಪರ್ಕ ರಹಿತ) ಹೋನೇಸೇ ಜೋ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಹೋ ಗಯಾ ಹೈ, ಸಮಸ್ತ ಅನ್ತರಾಯಕಾ ಕ್ಷಯ ಹೋನೇಸೇ ಅನನ್ತ ಜಿಸಕಾ ಉತ್ತಮ ವೀರ್ಯ ಹೈ, ಸಮಸ್ತ ಜ್ಞಾನಾವರಣ ಔರ ದರ್ಶನಾವರಣಕಾ ಪ್ರಲಯ ಹೋ ಜಾನೇಸೇ ಅಧಿಕ ಜಿಸಕಾ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಔರ ಕೇವಲದರ್ಶನ ನಾಮಕ ತೇಜ ಹೈ — ಐಸಾ ಯಹ (ಸ್ವಯಂಭೂ) ಆತ್ಮಾ, ಸಮಸ್ತ ಮೋಹನೀಯಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ವಿಕಾರ ಶುದ್ಧ ಚೈತನ್ಯ ಸ್ವಭಾವವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕಾ (ಅತ್ಯನ್ತ ನಿರ್ವಿಕಾರ ಶುದ್ಧ ಚೈತನ್ಯ ಜಿಸಕಾ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ ಐಸೇ ಆತ್ಮಾಕಾ ) ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹುಆ ಸ್ವಯಮೇವ ಸ್ವಪರಪ್ರಕಾಶಕತಾ ಲಕ್ಷಣ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಅನಾಕುಲತಾ ಲಕ್ಷಣ ಸುಖ ಹೋಕರ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ . ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಆತ್ಮಾಕಾ, ಜ್ಞಾನ ಔರ ಆನನ್ದ ಸ್ವಭಾವ ಹೀ ಹೈ . ಔರ ಸ್ವಭಾವ ಪರಸೇ ೨ಅನಪೇಕ್ಷ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ಬಿನಾ ಭೀ ಆತ್ಮಾಕೇ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಆನನ್ದ ಹೋತಾ ಹೈ . ೧. ಅಧಿಕ = ಉತ್ಕೃಷ್ಟ; ಅಸಾಧಾರಣ; ಅತ್ಯನ್ತ . ೨. ಅನಪೇಕ್ಷ = ಸ್ವತಂತ್ರ; ಉದಾಸೀನ; ಅಪೇಕ್ಷಾ ರಹಿತ . પ્ર. ૫

Page 34 of 513
PDF/HTML Page 67 of 546
single page version

ನಾಸ್ತಿ . ಕಥಂಭೂತಮ್ . ದೇಹಗದಂ ದೇಹಗತಂ ದೇಹಾಧಾರಜಿಹ್ವೇನ್ದ್ರಿಯಾದಿಸಮುತ್ಪನ್ನಂ ಕವಲಾಹಾರಾದಿಸುಖಮ್, ಅಸಾತೋದಯಜನಿತಂ ಕ್ಷುಧಾದಿದುಃಖಂ ಚ . ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಸ್ತಿ . ಜಮ್ಹಾ ಅದಿಂದಿಯತ್ತಂ ಜಾದಂ ಯಸ್ಮಾನ್ಮೋಹಾದಿಘಾತಿಕರ್ಮಾಭಾವೇ ಪಞ್ಚೇನ್ದ್ರಿಯ- ವಿಷಯವ್ಯಾಪಾರರಹಿತತ್ವಂ ಜಾತಮ್ . ತಮ್ಹಾ ದು ತಂ ಣೇಯಂ ತಸ್ಮಾದತೀನ್ದ್ರಿಯತ್ವಾದ್ಧೇತೋರತೀನ್ದ್ರಿಯಮೇವ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚ ಜ್ಞೇಯಮಿತಿ . ತದ್ಯಥಾ — ಲೋಹಪಿಣ್ಡಸಂಸರ್ಗಾಭಾವಾದಗ್ನಿರ್ಯಥಾ ಘನಘಾತಪಿಟ್ಟನಂ ನ ಲಭತೇ ತಥಾಯಮಾತ್ಮಾಪಿ ಲೋಹಪಿಣ್ಡ- ಸ್ಥಾನೀಯೇನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಾಭಾವಾತ್ ಸಾಂಸಾರಿಕಸುಖದುಃಖಂ ನಾನುಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ . ಕಶ್ಚಿದಾಹ – ಕೇವಲಿನಾಂ ಭುಕ್ತಿರಸ್ತಿ, ಔದಾರಿಕಶರೀರಸದ್ಭಾವಾತ್ . ಅಸದ್ವೇದ್ಯಕರ್ಮೋದಯಸದ್ಭಾವಾದ್ವಾ . ಅಸ್ಮದಾದಿವತ್ . ಪರಿಹಾರಮಾಹ — ತದ್ಭಗವತಃ ಶರೀರ- ಮೌದಾರಿಕಂ ನ ಭವತಿ ಕಿಂತು ಪರಮೌದಾರಿಕಮ್ . ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ – ‘‘ಶುದ್ಧಸ್ಫ ಟಿಕಸಂಕಾಶಂ ತೇಜೋಮೂರ್ತಿಮಯಂ ವಪುಃ . ಜಾಯತೇ ಕ್ಷೀಣದೋಷಸ್ಯ ಸಪ್ತಧಾತುವಿವರ್ಜಿತಮ್’’ .. ಯಚ್ಚೋಕ್ತಮಸದ್ವೇದ್ಯೋದಯಸದ್ಭಾವಾತ್ತತ್ರ ಪರಿಹಾರಮಾಹ — ಯಥಾ ವ್ರೀಹ್ಯಾದಿಬೀಜಂ ಜಲಸಹಕಾರಿಕಾರಣಸಹಿತಮಙ್ಕಕಕಕಕುುುುುರಾದಿಕಾರ್ಯಂ ಜನಯತಿ ತಥೈವಾಸದ್ವೇದ್ಯಕರ್ಮ ಮೋಹನೀಯಸಹಕಾರಿಕಾರಣಸಹಿತಂ ಕ್ಷುಧಾದಿ- ಕಾರ್ಯಮುತ್ಪಾದಯತಿ . ಕ ಸ್ಮಾತ್ . ‘ಮೋಹಸ್ಸ ಬಲೇಣ ಘಾದದೇ ಜೀವಂ’ ಇತಿ ವಚನಾತ್ . ಯದಿ ಪುನರ್ಮೋಹಾಭಾವೇಽಪಿ ಕ್ಷುಧಾದಿಪರೀಷಹಂ ಜನಯತಿ ತರ್ಹಿ ವಧರೋಗಾದಿಪರೀಷಹಮಪಿ ಜನಯತು, ನ ಚ ತಥಾ . ತದಪಿ ಕಸ್ಮಾತ್ . ‘ಭುಕ್ತ್ಯುಪಸರ್ಗಾಭಾವಾತ್’ ಇತಿ ವಚನಾತ್ . ಅನ್ಯದಪಿ ದೂಷಣಮಸ್ತಿ . ಯದಿ ಕ್ಷುಧಾಬಾಧಾಸ್ತಿ ತರ್ಹಿ ಕ್ಷುಧಾಕ್ಷೀಣಶಕ್ತೇರನನ್ತವೀರ್ಯಂ ನಾಸ್ತಿ . ತಥೈವ ಕ್ಷುಧಾದುಃಖಿತಸ್ಯಾನನ್ತಸುಖಮಪಿ ನಾಸ್ತಿ . ಜಿಹ್ವೇನ್ದ್ರಿಯಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿ- ರೂಪಮತಿಜ್ಞಾನಪರಿಣತಸ್ಯ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮಪಿ ನ ಸಂಭವತಿ . ಅಥವಾ ಅನ್ಯದಪಿ ಕಾರಣಮಸ್ತಿ . ಅಸದ್ವೇದ್ಯೋದಯಾಪೇಕ್ಷಯಾ ಸದ್ವೇದ್ಯೋದಯೋಽನನ್ತಗುಣೋಽಸ್ತಿ . ತತಃ ಕಾರಣಾತ್ ಶರ್ಕರಾರಾಶಿಮಧ್ಯೇ ನಿಮ್ಬಕಣಿಕಾವದಸದ್ವೇದ್ಯೋದಯೋ ವಿದ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ನ ಜ್ಞಾಯತೇ . ತಥೈವಾನ್ಯದಪಿ ಬಾಧಕಮಸ್ತಿ — ಯಥಾ ಪ್ರಮತ್ತಸಂಯತಾದಿತಪೋಧನಾನಾಂ ವೇದೋದಯೇ ವಿದ್ಯಮಾನೇಽಪಿ ಮನ್ದಮೋಹೋದಯತ್ವಾದಖಣ್ಡಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ಸ್ತ್ರೀಪರೀಷಹಬಾಧಾ ನಾಸ್ತಿ, ಯಥೈವ ಚ ನವಗ್ರೈವೇಯಕಾದ್ಯಹಮಿನ್ದ್ರದೇವಾನಾಂ

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಆತ್ಮಾಕೋ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಸುಖರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಮೇಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾದಿಕ ಪರ ನಿಮಿತ್ತೋಂಕೀ ಆವಶ್ಯಕ ತಾ ನಹೀಂ ಹೈ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ಜಿಸಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅರ್ಥಾತ್ ಸ್ವರೂಪ ಸ್ವಪರಪ್ರಕಾಶಕತಾ ಹೈ ಐಸಾ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜಿಸಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅನಾಕುಲತಾ ಹೈ ಐಸಾ ಸುಖ ಆತ್ಮಾಕಾ ಸ್ವಭಾವ ಹೀ ಹೈ ..೧೯..

ಅಬ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಹೀ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ (ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ) ಶಾರೀರಿಕ ಸುಖ ದುಃಖ ನಹೀಂ ಹೈ ಯಹ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ : —

ಕಂಈ ದೇಹಗತ ನಥೀ ಸುಖ ಕೇ ನಥೀ ದುಃಖ ಕೇವಳಜ್ಞಾನೀನೇ, ಜೇಥೀ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯತಾ ಥಈ ತೇ ಕಾರಣೇ ಏ ಜಾಣಜೇ.೨೦.

Page 35 of 513
PDF/HTML Page 68 of 546
single page version

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಕೇವಲಜ್ಞಾನಿನಃ ] ಕೇವಲಜ್ಞಾನೀಕೇ [ದೇಹಗತಂ ] ಶರೀರಸಮ್ಬನ್ಧೀ [ಸೌಖ್ಯಂ ] ಸುಖ [ವಾ ಪುನಃ ದುಃಖಂ ] ಯಾ ದುಃಖ [ನಾಸ್ತಿ ] ನಹೀಂ ಹೈ, [ಯಸ್ಮಾತ್ ] ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಅತೀನ್ದ್ರಿಯತ್ವಂ ಜಾತಂ ] ಅತೀನ್ದ್ರಿಯತಾ ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಈ ಹೈ [ತಸ್ಮಾತ್ ತು ತತ್ ಜ್ಞೇಯಮ್ ] ಇಸಲಿಯೇ ಐಸಾ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ ..೨೦..

Page 36 of 513
PDF/HTML Page 69 of 546
single page version

ಯತ ಏವ ಶುದ್ಧಾತ್ಮನೋ ಜಾತವೇದಸ ಇವ ಕಾಲಾಯಸಗೋಲೋತ್ಕೂಲಿತಪುದ್ಗಲಾಶೇಷವಿಲಾಸಕಲ್ಪೋ ನಾಸ್ತೀನ್ದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಸ್ತತ ಏವ ಘೋರಘನಘಾತಾಭಿಘಾತಪರಮ್ಪರಾಸ್ಥಾನೀಯಂ ಶರೀರಗತಂ ಸುಖದುಃಖಂ ನ ಸ್ಯಾತ್ ..೨೦..

ಅಥ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಪ್ರಪಂಚ ಸೌಖ್ಯಸ್ವರೂಪಪ್ರಪಂಚ ಚ ಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಪ್ರಬನ್ಧದ್ವಯೇನಾಭಿದಧಾತಿ . ತತ್ರ ಕೇವಲಿನೋಽತೀನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಪರಿಣತತ್ವಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ವಿಭಾವಯತಿ —

ಚಾಧ್ಯಾತ್ಮಗ್ರನ್ಥತ್ವಾನ್ನೋಚ್ಯನ್ತ ಇತಿ . ಅಯಮತ್ರ ಭಾವಾರ್ಥಃ — ಇದಂ ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಮೇವ ಜ್ಞಾತವ್ಯಮತ್ರಾಗ್ರಹೋ ನ ಕರ್ತವ್ಯಃ . ಕಸ್ಮಾತ್ . ದುರಾಗ್ರಹೇ ಸತಿ ರಾಗದ್ವೇಷೋತ್ಪತ್ತಿರ್ಭವತಿ ತತಶ್ಚ ನಿರ್ವಿಕಾರಚಿದಾನನ್ದೈಕಸ್ವಭಾವಪರಮಾತ್ಮಭಾವನಾವಿಘಾತೋ ಭವತೀತಿ ..೨೦.. ಏವಮನನ್ತಜ್ಞಾನಸುಖಸ್ಥಾಪನೇ ಪ್ರಥಮಗಾಥಾ ಕೇವಲಿಭುಕ್ತಿನಿರಾಕರಣೇ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ .

ಟೀಕಾ : – ಜೈಸೇ ಅಗ್ನಿಕೋ ಲೋಹಪಿಣ್ಡಕೇ ತಪ್ತ ಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಸಮಸ್ತ ವಿಲಾಸ ನಹೀಂ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಅಗ್ನಿ ಲೋಹೇಕೇ ಗೋಲೇಕೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ವಿಲಾಸಸೇ — ಉನಕೀ ಕ್ರಿಯಾಸೇ — ಭಿನ್ನ ಹೈ) ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಕೇವಲಜ್ಞಾನೀ ಭಗವಾನಕೇ) ಇನ್ದ್ರಿಯ -ಸಮೂಹ ನಹೀಂ ಹೈ; ಇಸೀಲಿಯೇ ಜೈಸೇ ಅಗ್ನಿಕೋ ಘನಕೇ ಘೋರ ಆಘಾತೋಂಕೀ ಪರಮ್ಪರಾ ನಹೀಂ ಹೈ (ಲೋಹೇಕೇ ಗೋಲೇಕೇ ಸಂಸರ್ಗಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇ ಪರ ಘನಕೇ ಲಗಾತಾರ ಆಘಾತೋಂ ಕೀ ಭಯಂಕರ ಮಾರ ಅಗ್ನಿಪರ ನಹೀಂ ಪಡತೀ) ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೇ ಶರೀರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಸುಖ ದುಃಖ ನಹೀಂ ಹೈಂ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಶರೀರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಕ್ಷುಧಾದಿಕಾ ದುಃಖ ಯಾ ಭೋಜನಾದಿಕಾ ಸುಖ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ಕವಲಾಹಾರ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ..೨೦..

ಅಬ, ಜ್ಞಾನಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಔರ ಸುಖಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಕ್ರಮಶಃ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ದೋ ಅಧಿಕಾರೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ಇನಮೇಂಸೇ (ಪ್ರಥಮ) ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಸೇ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಸಬ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೈ ಯಹ ಪ್ರಗಟ ಕರತೇ ಹೈಂ : —

Page 37 of 513
PDF/HTML Page 70 of 546
single page version

ಯತೋ ನ ಖಲ್ವಿನ್ದ್ರಿಯಾಣ್ಯಾಲಮ್ಬ್ಯಾವಗ್ರಹೇಹಾವಾಯಪೂರ್ವಕಪ್ರಕ್ರಮೇಣ ಕೇವಲೀ ವಿಜಾನಾತಿ, ಸ್ವಯಮೇವ ಸಮಸ್ತಾವರಣಕ್ಷಯಕ್ಷಣ ಏವಾನಾದ್ಯನನ್ತಾಹೇತುಕಾಸಾಧಾರಣಭೂತಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಮೇವ ಕಾರಣತ್ವೇನೋಪಾದಾಯ ತದುಪರಿ ಪ್ರವಿಕ ಸತ್ಕೇವಲಜ್ಞಾನೋಪಯೋಗೀಭೂಯ ವಿಪರಿಣಮತೇ, ತತೋಽಸ್ಯಾಕ್ರಮಸಮಾಕ್ರಾನ್ತಸಮಸ್ತದ್ರವ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಕಾಲ- ಭಾವತಯಾ ಸಮಕ್ಷಸಂವೇದನಾಲಮ್ಬನಭೂತಾಃ ಸರ್ವದ್ರವ್ಯಪರ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾ ಏವ ಭವನ್ತಿ ..೨೧.. ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ಕಥನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಪರಿಣಮದೋ ಖಲು’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾದ್ವಯಮ್, ಅಥಾತ್ಮಜ್ಞಾನಯೋರ್ನಿಶ್ಚಯೇನಾಸಂಖ್ಯಾತಪ್ರದೇಶತ್ವೇಽಪಿ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ಸರ್ವಗತತ್ವಂ ಭವತೀತ್ಯಾದಿಕಥನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಆದಾ ಣಾಣಪಮಾಣಂ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಮ್, ತತಃ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಯೋಃ ಪರಸ್ಪರಗಮನನಿರಾಕರಣಮುಖ್ಯತಯಾ ‘ಣಾಣೀ ಣಾಣಸಹಾವೋ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಮ್, ಅಥ ನಿಶ್ಚಯವ್ಯವಹಾರಕೇವಲಿಪ್ರತಿಪಾದನಾದಿಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಜೋ ಹಿ ಸುದೇಣ’ ಇತ್ಯಾದಿಸೂತ್ರಚತುಷ್ಟಯಮ್, ಅಥ ವರ್ತಮಾನಜ್ಞಾನೇ ಕಾಲತ್ರಯಪರ್ಯಾಯಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿಕಥನಾದಿರೂಪೇಣ ‘ತಕ್ಕಾಲಿಗೇವ ಸವ್ವೇ’ ಇತ್ಯಾದಿಸೂತ್ರಪಞ್ಚಕಮ್, ಅಥ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ಬನ್ಧಕಾರಣಂ ನ ಭವತಿ ರಾಗಾದಿವಿಕಲ್ಪರಹಿತಂ ಛದ್ಮಸ್ಥಜ್ಞಾನಮಪಿ, ಕಿಂತು ರಾಗಾದಯೋ ಬನ್ಧಕಾರಣಮಿತ್ಯಾದಿನಿರೂಪಣಮುಖ್ಯತಯಾ ‘ಪರಿಣಮದಿ ಣೇಯಂ’ ಇತ್ಯಾದಿಸೂತ್ರಪಞ್ಚಕಮ್, ಅಥ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವೇನ ಪ್ರತಿಪಾದಯತೀತ್ಯಾದಿವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಜಂ ತಕ್ಕಾಲಿಯಮಿದರಂ’ ಇತ್ಯಾದಿಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಮ್, ಅಥ ಜ್ಞಾನಪ್ರಪಞ್ಚೋಪಸಂಹಾರಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ಪ್ರಥಮಗಾಥಾ, ನಮಸ್ಕಾರಕಥನೇನ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ ‘ಣವಿ ಪರಿಣಮದಿ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಮ್ . ಏವಂ ಜ್ಞಾನಪ್ರಪಞ್ಚಾಭಿಧಾನತೃತೀಯಾನ್ತರಾಧಿಕಾರೇ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶದ್ಗಾಥಾಭಿಃ ಸ್ಥಲಾಷ್ಟಕೇನ ಸಮುದಾಯ-

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಖಲು ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಜ್ಞಾನಂ ಪರಿಣಮಮಾನಸ್ಯ ] ಜ್ಞಾನರೂಪಸೇ (ಕೇವಲಜ್ಞಾನರೂಪಸೇ)ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತೇ ಹುಏ ಕೇವಲೀಭಗವಾನಕೇ [ಸರ್ವದ್ರವ್ಯಪರ್ಯಾಯಾಃ ] ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯ -ಪರ್ಯಾಯೇಂ [ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಃ ] ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೈಂ; [ಸಃ ] ವೇ [ತಾನ್ ] ಉನ್ಹೇಂ [ಅವಗ್ರಹಪೂರ್ವಾಭಿಃ ಕ್ರಿಯಾಭಿಃ ] ಅವಗ್ರಹಾದಿ ಕ್ರಿಯಾಓಂಸೇ [ನೈವ ವಿಜಾನಾತಿ ] ನಹೀಂ ಜಾನತೇ ..೨೧..

ಟೀಕಾ : — ಕೇವಲೀಭಗವಾನ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ಆಲಮ್ಬನಸೇ ಅವಗ್ರಹ -ಈಹಾ -ಅವಾಯ ಪೂರ್ವಕ ಕ್ರಮಸೇ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ, (ಕಿನ್ತು) ಸ್ವಯಮೇವ ಸಮಸ್ತ ಆವರಣಕೇ ಕ್ಷಯಕೇ ಕ್ಷಣ ಹೀ, ಅನಾದಿ ಅನನ್ತ, ಅಹೇತುಕ ಔರ ಅಸಾಧಾರಣ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಕೋ ಹೀ ಕಾರಣರೂಪ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇಸೇ ತತ್ಕಾಲ ಹೀ ಪ್ರಗಟ ಹೋನೇವಾಲೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನೋಪಯೋಗರೂಪ ಹೋಕರ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ; ಇಸಲಿಯೇ ಉನಕೇ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ, ಕ್ಷೇತ್ರ, ಕಾಲ ಔರ ಭಾವಕಾ ಅಕ್ರಮಿಕ ಗ್ರಹಣ ಹೋನೇಸೇ ಸಮಕ್ಷ ಸಂವೇದನಕೀ ( – ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಜ್ಞಾನಕೀ) ಆಲಮ್ಬನಭೂತ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ -ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೀ ಹೈಂ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜಿಸಕಾ ನ ಆದಿ ಹೈ ಔರ ನ ಅಂತ ಹೈ, ತಥಾ ಜಿಸಕಾ ಕೋಈ ಕಾರಣ ನಹೀಂ ಔರ ಜೋ ಅನ್ಯ ಕಿಸೀ ದ್ರವ್ಯಮೇಂ ನಹೀಂ ಹೈ, ಐಸೇ ಜ್ಞಾನ ಸ್ವಭಾವಕೋ ಹೀ ಉಪಾದೇಯ ಕರಕೇ, ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿಕೇ ಬೀಜಭೂತ ಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನ ನಾಮಕ ಸ್ವಸಂವೇದನಜ್ಞಾನರೂಪಸೇ ಜಬ ಆತ್ಮಾ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ತಬ

Page 38 of 513
PDF/HTML Page 71 of 546
single page version

ಅಬ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಸೇ ಹೀ ಇನ ಭಗವಾನಕೋ ಕುಛ ಭೀ ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ, ಐಸಾ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪ್ರಗಟ ಕರತೇ ಹೈಂ : —

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಸದಾ ಅಕ್ಷಾತೀತಸ್ಯ ] ಜೋ ಸದಾ ಇನ್ದ್ರಿಯಾತೀತ ಹೈಂ, [ಸಮನ್ತತಃ ಸರ್ವಾಕ್ಷಗುಣ- ಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ ] ಜೋ ಸರ್ವ ಓರಸೇ ( – ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ) ಸರ್ವ ಇನ್ದ್ರಿಯ ಗುಣೋಂಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಹೈಂ [ಸ್ವಯಮೇವ ಹಿ ಜ್ಞಾನಜಾತಸ್ಯ ] ಔರ ಜೋ ಸ್ವಯಮೇವ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹುಏ ಹೈಂ, ಉನ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೋ [ಕಿಂಚಿತ್ ಅಪಿ ] ಕುಛ ಭೀ [ಪರೋಕ್ಷಂ ನಾಸ್ತಿ ] ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ ..೨೨..

ನ ಪರೋಕ್ಷ ಕಂಈ ಪಣ ಸರ್ವತಃ ಸರ್ವಾಕ್ಷಗುಣ ಸಮೃದ್ಧನೇ, ಇನ್ದ್ರಿಯ -ಅತೀತ ಸದೈವ ನೇ ಸ್ವಯಮೇವ ಜ್ಞಾನ ಥಯೇಲನೇ.೨೨.

Page 39 of 513
PDF/HTML Page 72 of 546
single page version

ಅಸ್ಯ ಖಲು ಭಗವತಃ ಸಮಸ್ತಾವರಣಕ್ಷಯಕ್ಷಣ ಏವ ಸಾಂಸಾರಿಕಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿನಿಷ್ಪತ್ತಿಬಲಾಧಾನ- ಹೇತುಭೂತಾನಿ ಪ್ರತಿನಿಯತವಿಷಯಗ್ರಾಹೀಣ್ಯಕ್ಷಾಣಿ ತೈರತೀತಸ್ಯ, ಸ್ಪರ್ಶರಸಗನ್ಧವರ್ಣಶಬ್ದಪರಿಚ್ಛೇದರೂಪೈಃ ಸಮರಸತಯಾ ಸಮನ್ತತಃ ಸರ್ವೈರೇವೇನ್ದ್ರಿಯಗುಣೈಃ ಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ, ಸ್ವಯಮೇವ ಸಾಮಸ್ತ್ಯೇನ ಸ್ವಪರಪ್ರಕಾಶನಕ್ಷಮಮನಶ್ವರಂ ಲೋಕೋತ್ತರಜ್ಞಾನಂ ಜಾತಸ್ಯ, ಅಕ್ರಮಸಮಾಕ್ರಾನ್ತಸಮಸ್ತದ್ರವ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಕಾಲಭಾವತಯಾ ನ ಕಿಂಚನಾಪಿ ಪರೋಕ್ಷಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ ..೨೨.. ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತ್ಯನ್ವಯರೂಪೇಣ ಪೂರ್ವಸೂತ್ರೇ ಭಣಿತಮಿದಾನೀಂ ತು ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ತಮೇವಾರ್ಥಂ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ದೃಢಯತಿ — ಣತ್ಥಿ ಪರೋಕ್ಖಂ ಕಿಂಚಿ ವಿ ಅಸ್ಯ ಭಗವತಃ ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತಿ . ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ . ಸಮಂತ ಸವ್ವಕ್ಖಗುಣಸಮಿದ್ಧಸ್ಸ ಸಮನ್ತತಃ ಸರ್ವಾತ್ಮಪ್ರದೇಶೈಃ ಸಾಮಸ್ತ್ಯೇನ ವಾ ಸ್ಪರ್ಶರಸಗನ್ಧವರ್ಣಶಬ್ದಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿರೂಪ- ಸರ್ವೇನ್ದ್ರಿಯಗುಣಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ . ತರ್ಹಿ ಕಿಮಕ್ಷಸಹಿತಸ್ಯ . ನೈವಮ್ . ಅಕ್ಖಾತೀದಸ್ಸ ಅಕ್ಷಾತೀತಸ್ಯೇನ್ದ್ರಿಯವ್ಯಾಪಾರರಹಿತಸ್ಯ, ಅಥವಾ ದ್ವಿತೀಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮ್ — ಅಕ್ಷ್ಣೋತಿ ಜ್ಞಾನೇನ ವ್ಯಾಪ್ನೋತೀತ್ಯಕ್ಷ ಆತ್ಮಾ ತದ್ಗುಣಸಮೃದ್ಧಸ್ಯ . ಸದಾ ಸರ್ವದಾ ಸರ್ವಕಾಲಮ್ . ಪುನರಪಿ ಕಿಂರೂಪಸ್ಯ . ಸಯಮೇವ ಹಿ ಣಾಣಜಾದಸ್ಸ ಸ್ವಯಮೇವ ಹಿ ಸ್ಫು ಟಂ ಕೇವಲಜ್ಞಾನರೂಪೇಣ ಜಾತಸ್ಯ ಪರಿಣತಸ್ಯೇತಿ . ತದ್ಯಥಾ – ಅತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವಪರಮಾತ್ಮನೋ ವಿಪರೀತಾನಿ ಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುಭೂತಾನೀನ್ದ್ರಿಯಾಣ್ಯತಿಕ್ರಾನ್ತಸ್ಯ ಜಗತ್ತ್ರಯಕಾಲತ್ರಯವರ್ತಿಸಮಸ್ತಪದಾರ್ಥಯುಗಪತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪ್ರತೀತಿಸಮರ್ಥಮವಿನಶ್ವರಮಖಣ್ಡೈಕಪ್ರತಿಭಾಸಮಯಂ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ಪರಿಣತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಭಗವತಃ ಪರೋಕ್ಷಂ ಕಿಮಪಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಾವಾರ್ಥಃ ..೨೨.. ಏವಂ ಕೇವಲಿನಾಂ ಸಮಸ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ಪ್ರಥಮಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಗತಮ್ . ಅಥಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣೋ ಭವತೀತಿ ಜ್ಞಾನಂ ಚ

ಟೀಕಾ : — ಸಮಸ್ತ ಆವರಣಕೇ ಕ್ಷಯಕೇ ಕ್ಷಣ ಹೀ ಜೋ (ಭಗವಾನ) ಸಾಂಸಾರಿಕ ಜ್ಞಾನಕೋ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇಕೇ ಬಲಕೋ ಕಾರ್ಯರೂಪ ದೇನೇಮೇಂ ಹೇತುಭೂತ ಐಸೀ ಅಪನೇ ಅಪನೇ ನಿಶ್ಚಿತ್ ವಿಷಯೋಂಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇವಾಲೀ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಸೇ ಅತೀತ ಹುಏ ಹೈಂ, ಜೋ ಸ್ಪರ್ಶ, ರಸ, ಗಂಧ, ವರ್ಣ ಔರ ಶಬ್ದಕೇ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಸರ್ವ ಇನ್ದ್ರಿಯ – ಗುಣೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಸರ್ವ ಓರಸೇ ಸಮರಸರೂಪಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಹೈಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜೋ ಭಗವಾನ ಸ್ಪರ್ಶ, ರಸ, ಗಂಧ, ವರ್ಣ ತಥಾ ಶಬ್ದಕೋ ಸರ್ವ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ ಸಮಾನರೂಪಸೇ ಜಾನತೇ ಹೈಂ) ಔರ ಜೋ ಸ್ವಯಮೇವ ಸಮಸ್ತರೂಪಸೇ ಸ್ವಪರಕಾ ಪ್ರಕಾಶನ ಕರನೇಮೇಂ ಸಮರ್ಥ ಅವಿನಾಶೀ ಲೋಕೋತ್ತರ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹುಏ ಹೈಂ, ಐಸೇ ಇನ (ಕೇವಲೀ) ಭಗವಾನಕೋ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ- ಕ್ಷೇತ್ರ -ಕಾಲ -ಭಾವಕಾ ಅಕ್ರಮಿಕ ಗ್ರಹಣ ಹೋನೇಸೇ ಕುಛ ಭೀ ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಇನ್ದ್ರಿಯಕಾ ಗುಣ ತೋ ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಕ ಏಕ -ಏಕ ಗುಣಕೋ ಹೀ ಜಾನನಾ ಹೈ ಜೈಸೇ ಚಕ್ಷುಇನ್ದ್ರಿಯಕಾ ಗುಣ ರೂಪಕೋ ಹೀ ಜಾನನಾ ಹೈ ಅರ್ಥಾತ್ ರೂಪಕೋ ಹೀ ಜಾನನೇಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತ ಹೋನಾ ಹೈ . ಔರ ಇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನ ಕ್ರಮಿಕ ಹೈ . ಕೇವಲೀಭಗವಾನ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಕೇ ಬಿನಾ ಸಮಸ್ತ ಆತ್ಮಪ್ರದೇಶೋಂಸೇ ಸ್ಪರ್ಶಾದಿ ಸರ್ವ ವಿಷಯೋಂಕೋ ಜಾನತೇ ಹೈಂ, ಔರ ಜೋ ಸಮಸ್ತರೂಪಸೇ ಸ್ವ -ಪರ ಪ್ರಕಾಶಕ ಹೈ ಐಸೇ ಲೋಕೋತ್ತರ ಜ್ಞಾನರೂಪ ( – ಲೌಕಿಕಜ್ಞಾನಸೇ ಭಿನ್ನ ಕೇವಲಜ್ಞಾನರೂಪ) ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮಿತ ಹುಆ ಕರತೇ ಹೈಂ; ಇಸಲಿಯೇ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ -ಕ್ಷೇತ್ರ -ಕಾಲ ಔರ ಭಾವಕೋ ಅವಗ್ರಹಾದಿ ಕ್ರಮ ರಹಿತ ಜಾನತೇ ಹೈಂ ಇಸಲಿಯೇ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನಕೇ ಕುಛ ಭೀ ಪರೋಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೈ ..೨೨..

Page 40 of 513
PDF/HTML Page 73 of 546
single page version

ಆತ್ಮಾ ಹಿ ‘ಸಮಗುಣಪರ್ಯಾಯಂ ದ್ರವ್ಯಮ್’ ಇತಿ ವಚನಾತ್ ಜ್ಞಾನೇನ ಸಹ ಹೀನಾಧಿಕತ್ವರಹಿತತ್ವೇನ ಪರಿಣತತ್ವಾತ್ತತ್ಪರಿಮಾಣಃ, ಜ್ಞಾನಂ ತು ಜ್ಞೇಯನಿಷ್ಠತ್ವಾದ್ದಾಹ್ಯನಿಷ್ಠದಹನವತ್ತತ್ಪರಿಮಾಣಂ; ಜ್ಞೇಯಂ ತು ಲೋಕಾಲೋಕವಿಭಾಗವಿಭಕ್ತಾನನ್ತಪರ್ಯಾಯಮಾಲಿಕಾಲೀಢಸ್ವರೂಪಸೂಚಿತಾ ವಿಚ್ಛೇದೋತ್ಪಾದಧ್ರೌವ್ಯಾ ಷಡ್ದ್ರವ್ಯೀ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ಸರ್ವಗತಮಿತ್ಯುಪದಿಶತಿ — ಆದಾ ಣಾಣಪಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನೇನ ಸಹ ಹೀನಾಧಿಕತ್ವಾಭಾವಾದಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣೋ ಭವತಿ . ತಥಾಹಿ — ‘ಸಮಗುಣಪರ್ಯಾಯಂ ದ್ರವ್ಯಂ ಭವತಿ’ ಇತಿ ವಚನಾದ್ವರ್ತಮಾನಮನುಷ್ಯಭವೇ ವರ್ತಮಾನಮನುಷ್ಯ- ಪರ್ಯಾಯಪ್ರಮಾಣಃ, ತಥೈವ ಮನುಷ್ಯಪರ್ಯಾಯಪ್ರದೇಶವರ್ತಿಜ್ಞಾನಗುಣಪ್ರಮಾಣಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ದೃಶ್ಯತೇ ಯಥಾಯಮಾತ್ಮಾ, ತಥಾ ನಿಶ್ಚಯತಃ ಸರ್ವದೈವಾವ್ಯಾಬಾಧಾಕ್ಷಯಸುಖಾದ್ಯನನ್ತಗುಣಾಧಾರಭೂತೋ ಯೋಽಸೌ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಗುಣಸ್ತತ್ಪ್ರಮಾಣೋಽಯಮಾತ್ಮಾ . ಣಾಣಂ ಣೇಯಪ್ಪಮಾಣಮುದ್ದಿಟ್ಠಂ ದಾಹ್ಯನಿಷ್ಠದಹನವತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಪ್ರಮಾಣಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಕಥಿತಮ್ . ಣೇಯಂ ಲೋಯಾಲೋಯಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಲೋಕಾ-

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ [ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣಂ ] ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಮಾಣ ಹೈ; [ಜ್ಞಾನಂ ] ಜ್ಞಾನ [ಜ್ಞೇಯಪ್ರಮಾಣಂ ] ಜ್ಞೇಯ ಪ್ರಮಾಣ [ಉದ್ದಿಷ್ಟಂ ] ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ . [ಜ್ಞೇಯಂ ಲೋಕಾಲೋಕಂ ] ಜ್ಞೇಯ ಲೋಕಾಲೋಕ ಹೈ [ತಸ್ಮಾತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ಜ್ಞಾನಂ ತು ] ಜ್ಞಾನ [ಸರ್ವಗತಂ ] ಸರ್ವಗತ – ಸರ್ವ ವ್ಯಾಪಕ ಹೈ ..೨೩..

ಟೀಕಾ : — ‘ಸಮಗುಣಪರ್ಯಾಯಂ ದ್ರವ್ಯಂ (ಗುಣ -ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಅರ್ಥಾತ್ ಯುಗಪದ್ ಸರ್ವಗುಣ ಔರ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಹೀ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ)’ ಇಸ ವಚನಕೇ ಅನುಸಾರ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನಾಧಿಕತಾರಹಿತರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣ ಹೈ, ಔರ ಜ್ಞಾನ ೧ಜ್ಞೇಯನಿಷ್ಠ ಹೋನೇಸೇ, ದಾಹ್ಯನಿಷ್ಠ ೨ ದಹನಕೀ ಭಾಂತಿ, ಜ್ಞೇಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೈ . ಜ್ಞೇಯ ತೋ ಲೋಕ ಔರ ಅಲೋಕಕೇ ವಿಭಾಗಸೇ ೩ವಿಭಕ್ತ, ೪ಅನನ್ತ ಪರ್ಯಾಯಮಾಲಾಸೇ ಆಲಿಂಗಿತ ಸ್ವರೂಪಸೇ ಸೂಚಿತ ( – ಪ್ರಗಟ, ಜ್ಞಾನ), ನಾಶವಾನ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹುಆ ಭೀ ಧ್ರುವ ಐಸಾ ಷಟ್ದ್ರವ್ಯ -ಸಮೂಹ, ಅರ್ಥಾತ್ ಸಬ ಕುಛ ಹೈ . ೧. ಜ್ಞೇಯನಿಷ್ಠ = ಜ್ಞೇಯೋಂಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಕರನೇವಾಲಾ; ಜ್ಞೇಯೋಮೇಂ ತತ್ಪರ . ೨. ದಹನ = ಜಲಾನಾ; ಅಗ್ನಿ . ೩. ವಿಭಕ್ತ = ವಿಭಾಗವಾಲಾ . (ಷಟ್ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಸಮೂಹಮೇಂ ಲೋಕ -ಅಲೋಕರೂಪ ದೋ ವಿಭಾಗ ಹೈಂ) . ೪. ಅನನ್ತ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ದ್ರವ್ಯಕೋ ಆಲಿಂಗಿತ ಕರತೀ ಹೈ (ದ್ರವ್ಯಮೇಂ ಹೋತೀ ಹೈಂ) ಐಸೇ ಸ್ವರೂಪವಾಲಾ ದ್ರವ್ಯ ಜ್ಞಾತ ಹೋತಾ ಹೈ .

ಜೀವದ್ರವ್ಯ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣ ಭಾಖ್ಯುಂ, ಜ್ಞಾನ ಜ್ಞೇಯಪ್ರಮಾಣ ಛೇ; ನೇ ಜ್ಞೇಯ ಲೋಕಾಲೋಕ, ತೇಥೀ ಸರ್ವಗತ ಏ ಜ್ಞಾನ ಛೇ.೨೩.

Page 41 of 513
PDF/HTML Page 74 of 546
single page version

ಸರ್ವಮಿತಿ ಯಾವತ್ . ತತೋ ನಿಃಶೇಷಾವರಣಕ್ಷಯಕ್ಷಣ ಏವ ಲೋಕಾಲೋಕವಿಭಾಗವಿಭಕ್ತಸಮಸ್ತವಸ್ತ್ವಾಕಾರ- ಪಾರಮುಪಗಮ್ಯ ತಥೈವಾಪ್ರಚ್ಯುತತ್ವೇನ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಗತಮ್ ..೨೩..

ಲೋಕಂ ಭವತಿ . ಶುದ್ಧಬುದ್ಧೈಕಸ್ವಭಾವಸರ್ವಪ್ರಕಾರೋಪಾದೇಯಭೂತಪರಮಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಾದಿಷಡ್ದ್ರವ್ಯಾತ್ಮಕೋ ಲೋಕಃ, ಲೋಕಾದ್ಬಹಿ- ರ್ಭಾಗೇ ಶುದ್ಧಾಕಾಶಮಲೋಕಃ, ತಚ್ಚ ಲೋಕಾಲೋಕದ್ವಯಂ ಸ್ವಕೀಯಸ್ವಕೀಯಾನನ್ತಪರ್ಯಾಯಪರಿಣತಿರೂಪೇಣಾನಿತ್ಯಮಪಿ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯೇನ ನಿತ್ಯಮ್ . ತಮ್ಹಾ ಣಾಣಂ ತು ಸವ್ವಗಯಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಿಶ್ಚಯರತ್ನತ್ರಯಾತ್ಮಕಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಭಾವನಾಬಲೇನೋತ್ಪನ್ನಂ ಯತ್ಕೇವಲಜ್ಞಾನಂ ತಟ್ಟಙ್ಕೋತ್ಕೀರ್ಣಾಕಾರನ್ಯಾಯೇನ ನಿರನ್ತರಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಜ್ಞೇಯಂ ಜಾನಾತಿ, ತಸ್ಮಾದ್ವಯವಹಾರೇಣ ತು ಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಗತಂ ಭಣ್ಯತೇ . ತತಃ ಸ್ಥಿತಮೇತದಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಗತಮಿತಿ ..೨೩.. ಅಥಾತ್ಮಾನಂ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣಂ ಯೇ ನ ಮನ್ಯನ್ತೇ ತತ್ರ ಹೀನಾಧಿಕತ್ವೇ ದೂಷಣಂ ದದಾತಿ — ಣಾಣಪ್ಪಮಾಣಮಾದಾ ಣ ಹವದಿ ಜಸ್ಸೇಹ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣಮಾತ್ಮಾ ನ ಭವತಿ (ಜ್ಞೇಯ ಛಹೋಂ ದ್ರವ್ಯೋಂಕಾ ಸಮೂಹ ಅರ್ಥಾತ್ ಸಬ ಕುಛ ಹೈ) ಇಸಲಿಯೇ ನಿಃಶೇಷ ಆವರಣಕೇ ಕ್ಷಯಕೇ ಸಮಯ ಹೀ ಲೋಕ ಔರ ಅಲೋಕಕೇ ವಿಭಾಗಸೇ ವಿಭಕ್ತ ಸಮಸ್ತ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ಆಕಾರೋಂಕೇ ಪಾರಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಅಚ್ಯುತರೂಪ ರಹನೇ ಸೇ ಜ್ಞಾನ ಸರ್ವಗತ ಹೈ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಗುಣ -ಪರ್ಯಾಯಸೇ ದ್ರವ್ಯ ಅನನ್ಯ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನಾಧಿಕ ನ ಹೋನೇಸೇ ಜ್ಞಾನ ಜಿತನಾ ಹೀ ಹೈ; ಔರ ಜೈಸೇ ದಾಹ್ಯ (ಜಲನೇ ಯೋಗ್ಯ ಪದಾರ್ಥ) ಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಕರನೇವಾಲಾ ದಹನ ದಾಹ್ಯಕೇ ಬರಾಬರ ಹೀ ಹೈ ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞೇಯಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಕರನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನ ಜ್ಞೇಯಕೇ ಬರಾಬರ ಹೀ ಹೈ . ಜ್ಞೇಯ ತೋ ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಾಲೋಕ ಅರ್ಥಾತ್ ಸಬ ಹೀ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ, ಸರ್ವ ಆವರಣಕಾ ಕ್ಷಯ ಹೋತೇ ಹೀ (ಜ್ಞಾನ) ಸಬಕೋ ಜಾನತಾ ಹೈ ಔರ ಫಿ ರ ಕಭೀ ಭೀ ಸಬಕೇ ಜಾನನೇಸೇ ಚ್ಯುತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ಹೈ ..೨೩..

પ્ર. ૬

Page 42 of 513
PDF/HTML Page 75 of 546
single page version

ಯದಿ ಖಲ್ವಯಮಾತ್ಮಾ ಹೀನೋ ಜ್ಞಾನಾದಿತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ತದಾತ್ಮನೋಽತಿರಿಚ್ಯಮಾನಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಾಶ್ರಯ- ಭೂತಚೇತನದ್ರವ್ಯಸಮವಾಯಾಭಾವಾದಚೇತನಂ ಭವದ್ರೂಪಾದಿಗುಣಕಲ್ಪತಾಮಾಪನ್ನಂ ನ ಜಾನಾತಿ . ಯದಿ ಪುನರ್ಜ್ಞಾನಾ- ದಧಿಕ ಇತಿ ಪಕ್ಷಃ ಕಕ್ಷೀಕ್ರಿಯತೇ ತದಾವಶ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಾದತಿರಿಕ್ತತ್ವಾತ್ ಪೃಥಗ್ಭೂತೋ ಭವನ್ ಘಟಪಟಾದಿ- ಸ್ಥಾನೀಯತಾಮಾಪನ್ನೋ ಜ್ಞಾನಮನ್ತರೇಣ ನ ಜಾನಾತಿ . ತತೋ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣ ಏವಾಯಮಾತ್ಮಾಭ್ಯುಪ- ಗನ್ತವ್ಯಃ .. ೨೪ . ೨೫ .. ಯಸ್ಯ ವಾದಿನೋ ಮತೇಽತ್ರ ಜಗತಿ ತಸ್ಸ ಸೋ ಆದಾ ತಸ್ಯ ಮತೇ ಸ ಆತ್ಮಾ ಹೀಣೋ ವಾ ಅಹಿಓ ವಾ ಣಾಣಾದೋ ಹವದಿ ಧುವಮೇವ ಹೀನೋ ವಾ ಅಧಿಕೋ ವಾ ಜ್ಞಾನಾತ್ಸಕಾಶಾದ್ ಭವತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮೇವೇತಿ ..೨೪.. ಹೀಣೋ ಜದಿ ಸೋ ಆದಾ ತಂ ಣಾಣಮಚೇದಣಂ ಣ ಜಾಣಾದಿ ಹೀನೋ ಯದಿ ಸ ಆತ್ಮಾ ತದಾಗ್ನೇರಭಾವೇ ಸತಿ ಉಷ್ಣಗುಣೋ ಯಥಾ ಶೀತಲೋ ಭವತಿ ತಥಾ ಸ್ವಾಶ್ರಯಭೂತಚೇತನಾತ್ಮಕದ್ರವ್ಯಸಮವಾಯಾಭಾವಾತ್ತಸ್ಯಾತ್ಮನೋ ಜ್ಞಾನಮಚೇತನಂ ಭವತ್ಸತ್ ಕಿಮಪಿ ನ ಜಾನಾತಿ . ಅಹಿಓ

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಇಹ ] ಇಸ ಜಗತಮೇಂ [ಯಸ್ಯ ] ಜಿಸಕೇ ಮತಮೇಂ [ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ [ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣಂ ] ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣ [ನ ಭವತಿ ] ನಹೀಂ ಹೈ, [ತಸ್ಯ ] ಉಸಕೇ ಮತಮೇಂ [ ಸಃ ಆತ್ಮಾ ] ವಹ ಆತ್ಮಾ [ಧ್ರುವಮ್ ಏವ ] ಅವಶ್ಯ [ಜ್ಞಾನಾತ್ ಹೀನಃ ವಾ ] ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನ [ಅಧಿಕಃ ವಾ ಭವತಿ ] ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ಹೋನಾ ಚಾಹಿಯೇ .

[ಯದಿ ] ಯದಿ [ಸಃ ಆತ್ಮಾ ] ವಹ ಆತ್ಮಾ [ಹೀನಃ ] ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನ ಹೋ [ತತ್ ] ತೋ ವಹ [ಜ್ಞಾನಂ ] ಜ್ಞಾನ [ಅಚೇತನಂ ] ಅಚೇತನ ಹೋನೇಸೇ [ನ ಜಾನಾತಿ ] ನಹೀಂ ಜಾನೇಗಾ, [ಜ್ಞಾನಾತ್ ಅಧಿಕಃ ವಾ ] ಔರ ಯದಿ (ಆತ್ಮಾ) ಜ್ಞಾನಸೇ ಅಧಿಕ ಹೋ ತೋ (ವಹ ಆತ್ಮಾ) [ಜ್ಞಾನೇನ ವಿನಾ ] ಜ್ಞಾನಕೇ ಬಿನಾ [ಕಥಂ ಜಾನಾತಿ ] ಕೈಸೇ ಜಾನೇಗಾ ? ..೨೪ -೨೫..

ಟೀಕಾ : — ಯದಿ ಯಹ ಸ್ವೀಕಾರ ಕಿಯಾ ಜಾಯೇ ಕಿ ಯಹ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನ ಹೈ ತೋ ಆತ್ಮಾಸೇ ಆಗೇ ಬಢ ಜಾನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನ ( – ಆತ್ಮಾಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರಸೇ ಆಗೇ ಬಢಕರ ಉಸಸೇ ಬಾಹರ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನ) ಅಪನೇ ಆಶ್ರಯಭೂತ ಚೇತನದ್ರವ್ಯಕಾ ಸಮವಾಯ (ಸಮ್ಬನ್ಧ) ನ ರಹನೇಸೇ ಅಚೇತನ ಹೋತಾ ಹುಆ ರೂಪಾದಿ ಗುಣ ಜೈಸಾ ಹೋನೇಸೇ ನಹೀಂ ಜಾನೇಗಾ; ಔರ ಯದಿ ಐಸಾ ಪಕ್ಷ ಸ್ವೀಕಾರ ಕಿಯಾ ಜಾಯೇ ಕಿ ಯಹ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಸೇ ಅಧಿಕ ಹೈ ತೋ ಅವಶ್ಯ (ಆತ್ಮಾ) ಜ್ಞಾನಸೇ ಆಗೇ ಬಢ ಜಾನೇಸೇ ( – ಜ್ಞಾನಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರಸೇ ಬಾಹರ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇಸೇ) ಜ್ಞಾನಸೇ ಪೃಥಕ್ ಹೋತಾ ಹುಆ ಘಟಪಟಾದಿ ಜೈಸಾ ಹೋನೇಸೇ ಜ್ಞಾನಕೇ ಬಿನಾ ನಹೀಂ ಜಾನೇಗಾ . ಇಸಲಿಯೇ ಯಹ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಮಾಣ ಹೀ ಮಾನನಾ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ .

Page 43 of 513
PDF/HTML Page 76 of 546
single page version

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಆತ್ಮಾಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಜ್ಞಾನಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರಸೇ ಕಮ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಆತ್ಮಾಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರಸೇ ಬಾಹರ ವರ್ತನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನ ಚೇತನದ್ರವ್ಯಕೇ ಸಾಥ ಸಮ್ಬನ್ಧ ನ ಹೋನೇಸೇ ಅಚೇತನ ಗುಣ ಜೈಸಾ ಹೀ ಹೋಗಾ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಜಾನನೇಕಾ ಕಾಮ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕೇಗಾ, ಜೈಸೇ ಕಿ ವರ್ಣ, ಗಂಧ, ರಸ, ಸ್ಪರ್ಶ ಇತ್ಯಾದಿ ಅಚೇತನ ಗುಣ ಜಾನನೇಕಾ ಕಾಮ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತೇ . ಯದಿ ಆತ್ಮಾಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಜ್ಞಾನಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸೇ ಅಧಿಕ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಜ್ಞಾನಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರಸೇ ಬಾಹರ ವರ್ತನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನಶೂನ್ಯ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಕೇ ಬಿನಾ ಜಾನನೇಕಾ ಕಾಮ ನಹೀಂ ಕ ರ ಸಕೇಗಾ, ಜೈಸೇ ಜ್ಞಾನಶೂನ್ಯ ಘಟ, ಪಟ ಇತ್ಯಾದಿ ಪದಾರ್ಥ ಜಾನನೇಕಾ ಕಾಮ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತೇ . ಇಸಲಿಯೇ ಆತ್ಮಾ ನ ತೋ ಜ್ಞಾನಸೇ ಹೀನ ಹೈ ಔರ ನ ಅಧಿಕ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ಜ್ಞಾನ ಜಿತನಾ ಹೀ ಹೈ ..೨೪ -೨೫..

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಜಿನವೃಷಭಃ ] ಜಿನವರ [ಸರ್ವಗತಃ ] ಸರ್ವಗತ ಹೈಂ [ಚ ] ಔರ [ಜಗತಿ ] ಜಗತಕೇ [ಸರ್ವೇ ಅಪಿ ಅರ್ಥಾಃ ] ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥ [ತದ್ಗತಾಃ ] ಜಿನವರಗತ (ಜಿನವರಮೇಂ ಪ್ರಾಪ್ತ) ಹೈಂ; [ಜಿನಃ ಜ್ಞಾನಮಯತ್ವಾತ್ ] ಕ್ಯೋಂಕಿ ಜಿನ ಜ್ಞಾನಮಯ ಹೈಂ [ಚ ] ಔರ [ತೇ ] ವೇ ಸಬ ಪದಾರ್ಥ [ವಿಷಯತ್ವಾತ್ ] ಜ್ಞಾನಕೇ ವಿಷಯ ಹೋನೇಸೇ [ತಸ್ಯ ] ಜಿನಕೇ ವಿಷಯ [ಭಣಿತಾಃ ] ಕಹೇ ಗಯೇ ಹೈಂ ..೨೬..

ಛೇ ಸರ್ವಗತ ಜಿನವರ ಅನೇ ಸೌ ಅರ್ಥ ಜಿನವರಪ್ರಾಪ್ತ ಛೇ, ಜಿನ ಜ್ಞಾನಮಯ ನೇ ಸರ್ವ ಅರ್ಥೋ ವಿಷಯ ಜಿನನಾ ಹೋಇನೇ.೨೬.

Page 44 of 513
PDF/HTML Page 77 of 546
single page version

ಜ್ಞಾನಂ ಹಿ ತ್ರಿಸಮಯಾವಚ್ಛಿನ್ನಸರ್ವದ್ರವ್ಯಪರ್ಯಾಯರೂಪವ್ಯವಸ್ಥಿತವಿಶ್ವಜ್ಞೇಯಾಕಾರಾನಾಕ್ರಾಮತ್ ಸರ್ವಗತಮುಕ್ತಂ, ತಥಾಭೂತಜ್ಞಾನಮಯೀಭೂಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾದ್ಭಗವಾನಪಿ ಸರ್ವಗತ ಏವ . ಏವಂ ಸರ್ವಗತಜ್ಞಾನವಿಷಯತ್ವಾತ್ಸರ್ವೇಽರ್ಥಾ ಅಪಿ ಸರ್ವಗತಜ್ಞಾನಾವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯ ಭಗವತಸ್ತಸ್ಯ ತೇ ವಿಷಯಾ ಇತಿ ಭಣಿತತ್ವಾತ್ತದ್ಗತಾ ಏವ ಭವನ್ತಿ .

ತತ್ರ ನಿಶ್ಚಯನಯೇನಾನಾಕುಲತ್ವಲಕ್ಷಣಸೌಖ್ಯಸಂವೇದನತ್ವಾಧಿಷ್ಠಾನತ್ವಾವಚ್ಛಿನ್ನಾತ್ಮಪ್ರಮಾಣಜ್ಞಾನಸ್ವ- ತತ್ತ್ವಾಪರಿತ್ಯಾಗೇನ ವಿಶ್ವಜ್ಞೇಯಾಕಾರಾನನುಪಗಮ್ಯಾವಬುಧ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ವ್ಯವಹಾರನಯೇನ ಭಗವಾನ್ ಸರ್ವಗತ ಇತಿ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ . ತಥಾ ನೈಮಿತ್ತಿಕಭೂತಜ್ಞೇಯಾಕಾರಾನಾತ್ಮಸ್ಥಾನವಲೋಕ್ಯ ಸರ್ವೇಽರ್ಥಾಸ್ತದ್ಗತಾ ಇತ್ಯುಪಚರ್ಯನ್ತೇ . ನ ಚ ತೇಷಾಂ ಪರಮಾರ್ಥತೋಽನ್ಯೋನ್ಯಗಮನಮಸ್ತಿ, ಸರ್ವದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಸ್ವರೂಪನಿಷ್ಠತ್ವಾತ್ . ಅಯಂ ಕ್ರಮೋ ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ನಿಶ್ಚೇಯಃ ..೨೬.. ಸರ್ವಜ್ಞಃ . ಕಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಗತೋ ಭವತಿ . ಜಿಣೋ ಜಿನಃ ಣಾಣಮಯಾದೋ ಯ ಜ್ಞಾನಮಯತ್ವಾದ್ಧೇತೋಃ ಸವ್ವೇ ವಿ ಯ ತಗ್ಗಯಾ ಜಗದಿ ಅಟ್ಠಾ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಚ ಯೇ ಜಗತ್ಯರ್ಥಾಸ್ತೇ ದರ್ಪಣೇ ಬಿಮ್ಬವದ್ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ತತ್ರ ಭಗವತಿ ಗತಾ ಭವನ್ತಿ . ಕಸ್ಮಾತ್ . ತೇ ಭಣಿದಾ ತೇಽರ್ಥಾಸ್ತತ್ರ ಗತಾ ಭಣಿತಾಃ ವಿಸಯಾದೋ ವಿಷಯತ್ವಾತ್ಪರಿಚ್ಛೇದ್ಯತ್ವಾತ್ ಜ್ಞೇಯತ್ವಾತ್ . ಕಸ್ಯ . ತಸ್ಸ ತಸ್ಯ ಭಗವತ ಇತಿ . ತಥಾಹಿ ---ಯದನನ್ತಜ್ಞಾನಮನಾಕುಲತ್ವಲಕ್ಷಣಾನನ್ತಸುಖಂ ಚ ತದಾಧಾರಭೂತಸ್ತಾವದಾತ್ಮಾ . ಇತ್ಥಂ- ಭೂತಾತ್ಮಪ್ರಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ ಸ್ವಸ್ವರೂಪಂ ಭವತಿ . ಇತ್ಥಂಭೂತಂ ಸ್ವಸ್ವರೂಪಂ ದೇಹಗತಮಪರಿತ್ಯಜನ್ನೇವ ಲೋಕಾಲೋಕಂ ಪರಿಚ್ಛಿನತ್ತಿ . ತತಃ ಕಾರಣಾದ್ವಯವಹಾರೇಣ ಸರ್ವಗತೋ ಭಣ್ಯತೇ ಭಗವಾನ್ . ಯೇನ ಚ ಕಾರಣೇನ ನೀಲಪೀತಾದಿಬಹಿಃ- ಪದಾರ್ಥಾ ಆದರ್ಶೇ ಬಿಮ್ಬವತ್ ಪರಿಚ್ಛಿತ್ತ್ಯಾಕಾರೇಣ ಜ್ಞಾನೇ ಪ್ರತಿಫಲನ್ತಿ ತತಃ ಕಾರಣಾದುಪಚಾರೇಣಾರ್ಥಕಾರ್ಯಭೂತಾ

ಟೀಕಾ : — ಜ್ಞಾನ ತ್ರಿಕಾಲಕೇ ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯ – ಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ಸಮಸ್ತ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಪಹುಂಚ ಜಾನೇಸೇ ( – ಜಾನತಾ ಹೋನೇಸೇ) ಸರ್ವಗತ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ; ಔರ ಐಸೇ (ಸರ್ವಗತ) ಜ್ಞಾನಮಯ ಹೋಕರ ರಹನೇಸೇ ಭಗವಾನ ಭೀ ಸರ್ವಗತ ಹೀ ಹೈಂ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥ ಭೀ ಸರ್ವಗತ ಜ್ಞಾನಕೇ ವಿಷಯ ಹೋನೇಸೇ, ಸರ್ವಗತ ಜ್ಞಾನಸೇ ಅಭಿನ್ನ ಉನ ಭಗವಾನಕೇ ವೇ ವಿಷಯ ಹೈಂ ಐಸಾ (ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ) ಕಹಾ ಹೈ; ಇಸಲಿಯೇ ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥ ಭಗವಾನಗತ ಹೀ ( – ಭಗವಾನಮೇಂ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೀ) ಹೈಂ .

ವಹಾಂ (ಐಸಾ ಸಮಝನಾ ಕಿ) — ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ಅನಾಕುಲತಾಲಕ್ಷಣ ಸುಖಕಾ ಜೋ ಸಂವೇದನ ಉಸ ಸುಖಸಂವೇದನಕೇ ೧ಅಧಿಷ್ಠಾನತಾ ಜಿತನಾ ಹೀ ಆತ್ಮಾ ಹೈ ಔರ ಉಸ ಆತ್ಮಾಕೇ ಬರಾಬರ ಹೀ ಜ್ಞಾನ ಸ್ವತತ್ತ್ವ ಹೈ; ಉಸ ನಿಜ – ಸ್ವರೂಪ ಆತ್ಮಪ್ರಮಾಣ ಜ್ಞಾನಕೋ ಛೋಡೇ ಬಿನಾ, ಸಮಸ್ತ ೨ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೇ ನಿಕಟ ಗಯೇ ಬಿನಾ, ಭಗವಾನ (ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ) ಜಾನತೇ ಹೈಂ . ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ಐಸಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ಯಹ ಕಹಾ ೧. ಅಧಿಷ್ಠಾನ = ಆಧಾರ, ರಹನೇಕಾ ಸ್ಥಾನ . (ಆತ್ಮಾ ಸುಖಸಂವೇದನಕಾ ಆಧಾರ ಹೈ . ಜಿತನೇಮೇಂ ಸುಖಕಾ ವೇದನ ಹೋತಾ ಹೈ

ಉತನಾ ಹೀ ಆತ್ಮಾ ಹೈ .) ೨. ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂ = ಪರ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ದ್ರವ್ಯ -ಗುಣ -ಪರ್ಯಾಯ ಜೋ ಕಿ ಜ್ಞೇಯ ಹೈಂ . (ಯಹ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ಆತ್ಮಾಸೇ ಸರ್ವಥಾ ಭಿನ್ನ

Page 45 of 513
PDF/HTML Page 78 of 546
single page version

ಅರ್ಥಾಕಾರಾ ಅಪ್ಯರ್ಥಾ ಭಣ್ಯನ್ತೇ . ತೇ ಚ ಜ್ಞಾನೇ ತಿಷ್ಠನ್ತೀತ್ಯುಚ್ಯಮಾನೇ ದೋಷೋ ನಾಸ್ತೀತ್ಯಭಿಪ್ರಾಯಃ ..೨೬.. ಅಥ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮಾ ಭವತಿ, ಆತ್ಮಾ ತು ಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಾದಿಕಂ ವಾ ಭವತೀತಿ ಪ್ರತಿಪಾದಯತಿ — ಣಾಣಂ ಅಪ್ಪ ತ್ತಿ ಮದಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮಾ ಭವತೀತಿ ಮತಂ ಸಮ್ಮತಮ್ . ಕಸ್ಮಾತ್ . ವಟ್ಟದಿ ಣಾಣಂ ವಿಣಾ ಣ ಅಪ್ಪಾಣಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತೃ ವಿನಾತ್ಮಾನಂ ಜೀವಮನ್ಯತ್ರ ಜಾತಾ ಹೈ ಕಿ ಭಗವಾನ ಸರ್ವಗತ ಹೈಂ . ಔರ ೧ನೈಮಿತ್ತಿಕಭೂತ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಆತ್ಮಸ್ಥ (ಆತ್ಮಾಮೇಂ ರಹೇ ಹುಏ) ದೇಖಕರ ಐಸಾ ಉಪಚಾರಸೇ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ; ಕಿ ‘ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥ ಆತ್ಮಗತ (ಆತ್ಮಾಮೇಂ) ಹೈಂ ’; ಪರನ್ತು ಪರಮಾರ್ಥತಃ ಉನಕಾ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ಗಮನ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯ ಸ್ವರೂಪನಿಷ್ಠ (ಅರ್ಥಾತ್ ಅಪನೇ- ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ನಿಶ್ಚಲ ಅವಸ್ಥಿತ) ಹೈಂ .

ಯಹೀ ಕ್ರಮ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಭೀ ನಿಶ್ಚಿತ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ . (ಅರ್ಥಾತ್ ಆತ್ಮಾ ಔರ ಜ್ಞೇಯೋಂಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ನಿಶ್ಚಯ -ವ್ಯವಹಾರಸೇ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ, ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜ್ಞೇಯೋಂಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಮೇಂ ಭೀ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ) ..೨೬..

ಗಾಥಾ : ೨೭ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಜ್ಞಾನಂ ಆತ್ಮಾ ] ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ಹೈ [ಇತಿ ಮತಂ ] ಐಸಾ ಜಿನದೇವಕಾ ಮತ ಹೈ . [ಆತ್ಮಾನಂ ವಿನಾ ] ಆತ್ಮಾಕೇ ಬಿನಾ (ಅನ್ಯ ಕಿಸೀ ದ್ರವ್ಯಮೇಂ) [ಜ್ಞಾನಂ ನ ವರ್ತತೇ ] ಜ್ಞಾನ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, [ತಸ್ಮಾತ್ ] ಇಸಲಿಯೇ [ಜ್ಞಾನಂ ಆತ್ಮಾ ] ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ಹೈ; [ಆತ್ಮಾ ] ಔರ ಆತ್ಮಾ [ಜ್ಞಾನಂ ವಾ ] (ಜ್ಞಾನ ಗುಣ ದ್ವಾರಾ) ಜ್ಞಾನ ಹೈ [ಅನ್ಯತ್ ವಾ ] ಅಥವಾ (ಸುಖಾದಿ ಅನ್ಯ ಗುಣ ದ್ವಾರಾ) ಅನ್ಯ ಹೈ ..೨೭.. ೧. ನೈಮಿತ್ತಿಕಭೂತ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂ = ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಹೋನೇವಾಲೇ (ಜ್ಞಾನಕೀ ಅವಸ್ಥಾರೂಪ) ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂ . (ಇನ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಜ್ಞಾನಾಕಾರ ಭೀ

Page 46 of 513
PDF/HTML Page 79 of 546
single page version

ಯತಃ ಶೇಷಸಮಸ್ತಚೇತನಾಚೇತನವಸ್ತುಸಮವಾಯಸಂಬನ್ಧನಿರುತ್ಸುಕ ತಯಾಽನಾದ್ಯನನ್ತಸ್ವಭಾವಸಿದ್ಧ- ಸಮವಾಯಸಂಬನ್ಧಮೇಕ ಮಾತ್ಮಾನಮಾಭಿಮುಖ್ಯೇನಾವಲಮ್ಬ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತತ್ವಾತ್ ತಂ ವಿನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಜ್ಞಾನಂ ನ ಧಾರಯತಿ, ತತೋ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮೈವ ಸ್ಯಾತ್ . ಆತ್ಮಾ ತ್ವನನ್ತಧರ್ಮಾಧಿಷ್ಠಾನತ್ವಾತ್ ಜ್ಞಾನಧರ್ಮದ್ವಾರೇಣ ಜ್ಞಾನಮನ್ಯಧರ್ಮ- ದ್ವಾರೇಣಾನ್ಯದಪಿ ಸ್ಯಾತ್ .

ಕಿಂ ಚಾನೇಕಾನ್ತೋಽತ್ರ ಬಲವಾನ್ . ಏಕಾನ್ತೇನ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮೇತಿ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾ -ಭಾವೋಽಚೇತನತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ವಿಶೇಷಗುಣಾಭಾವಾದಭಾವೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ . ಸರ್ವಥಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ನಿರಾಶ್ರಯತ್ವಾತ್ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಭಾವ ಆತ್ಮನಃ ಶೇಷಪರ್ಯಾಯಾಭಾವಸ್ತದವಿನಾಭಾವಿನಸ್ತಸ್ಯಾಪ್ಯಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ ..೨೭.. ಘಟಪಟಾದೌ ನ ವರ್ತತೇ . ತಮ್ಹಾ ಣಾಣಂ ಅಪ್ಪಾ ತಸ್ಮಾತ್ ಜ್ಞಾಯತೇ ಕಥಂಚಿಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮೈವ ಸ್ಯಾತ್ . ಇತಿ ಗಾಥಾಪಾದತ್ರಯೇಣ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕಥಂಚಿದಾತ್ಮತ್ವಂ ಸ್ಥಾಪಿತಮ್ . ಅಪ್ಪಾ ಣಾಣಂ ವ ಅಣ್ಣಂ ವಾ ಆತ್ಮಾ ತು ಜ್ಞಾನಧರ್ಮದ್ವಾರೇಣ ಜ್ಞಾನಂ ಭವತಿ, ಸುಖವೀರ್ಯಾದಿಧರ್ಮದ್ವಾರೇಣಾನ್ಯದ್ವಾ ನಿಯಮೋ ನಾಸ್ತೀತಿ . ತದ್ಯಥಾ – ಯದಿ ಪುನರೇಕಾನ್ತೇನ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ತದಾ ಜ್ಞಾನಗುಣಮಾತ್ರ ಏವಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಸುಖಾದಿಧರ್ಮಾಣಾಮವಕಾಶೋ ನಾಸ್ತಿ . ತಥಾ ಸುಖವೀರ್ಯಾದಿಧರ್ಮಸಮೂಹಾಭಾವಾದಾತ್ಮಾ- ಭಾವಃ, ಆತ್ಮನ ಆಧಾರಭೂತಸ್ಯಾಭಾವಾದಾಧೇಯಭೂತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಗುಣಸ್ಯಾಪ್ಯಭಾವಃ, ಇತ್ಯೇಕಾನ್ತೇ ಸತಿ ದ್ವಯೋರಪ್ಯಭಾವಃ . ತಸ್ಮಾತ್ಕಥಂಚಿಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮಾ ನ ಸರ್ವಥೇತಿ . ಅಯಮತ್ರಾಭಿಪ್ರಾಯಃ — ಆತ್ಮಾ ವ್ಯಾಪಕೋ ಜ್ಞಾನಂ ವ್ಯಾಪ್ಯಂ ತತೋ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮಾ ಸ್ಯಾತ್, ಆತ್ಮಾ ತು ಜ್ಞಾನಮನ್ಯದ್ವಾ ಭವತೀತಿ . ತಥಾ ಚೋಕ್ತಮ್ — ‘ವ್ಯಾಪಕಂ ತದತನ್ನಿಷ್ಠಂ ವ್ಯಾಪ್ಯಂ

ಟೀಕಾ : — ಕ್ಯೋಂಕಿ ಶೇಷ ಸಮಸ್ತ ಚೇತನ ತಥಾ ಅಚೇತನ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ಸಾಥ ೧ಸಮವಾಯಸಮ್ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಜಿಸಕೇ ಸಾಥ ಅನಾದಿ ಅನನ್ತ ಸ್ವಭಾವಸಿದ್ಧ ಸಮವಾಯಸಮ್ಬನ್ಧ ಹೈ ಐಸೇ ಏಕ ಆತ್ಮಾಕಾ ಅತಿ ನಿಕಟತಯಾ (ಅಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶರೂಪಸೇ) ಅವಲಮ್ಬನ ಕರಕೇ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ಹೋನೇಸೇ ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾಕೇ ಬಿನಾ ಅಪನಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ನಹೀಂ ರಖ ಸಕತಾ; ಇಸಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ಹೀ ಹೈ . ಔರ ಆತ್ಮಾ ತೋ ಅನನ್ತ ಧರ್ಮೋಂಕಾ ಅಧಿಷ್ಠಾನ (-ಆಧಾರ) ಹೋನೇಸೇ ಜ್ಞಾನಧರ್ಮಕೇ ದ್ವಾರಾ ಜ್ಞಾನ ಹೈ ಔರ ಅನ್ಯ ಧರ್ಮಕೇ ದ್ವಾರಾ ಅನ್ಯ ಭೀ ಹೈ .

ಔರ ಫಿ ರ, ಇಸಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ (ವಿಶೇಷ ಸಮಝನಾ ಕಿ) ಯಹಾಂ ಅನೇಕಾನ್ತ ಬಲವಾನ ಹೈ . ಯದಿ ಯಹ ಮಾನಾ ಜಾಯ ಕಿ ಏಕಾನ್ತಸೇ ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ಹೈ ತೋ, (ಜ್ಞಾನಗುಣ ಆತ್ಮದ್ರವ್ಯ ಹೋ ಜಾನೇಸೇ) ಜ್ಞಾನಕಾ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ, (ಔರ ಜ್ಞಾನಗುಣಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ) ಆತ್ಮಾಕೇ ಅಚೇತನತಾ ಆ ಜಾಯೇಗೀ ಅಥವಾ ವಿಶೇಷಗುಣಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಆತ್ಮಾಕಾ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ . ಯದಿ ಯಹ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ಕಿ ಸರ್ವಥಾ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಞಾನ ಹೈ ತೋ, (ಆತ್ಮದ್ರವ್ಯ ಏಕ ಜ್ಞಾನಗುಣರೂಪ ಹೋ ಜಾನೇಪರ ಜ್ಞಾನಕಾ ಕೋಈ ಆಧಾರಭೂತ ದ್ರವ್ಯ ನಹೀಂ ರಹನೇಸೇ) ನಿರಾಶ್ರಯತಾಕೇ ಕಾರಣ ಜ್ಞಾನಕಾ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ ಅಥವಾ (ಆತ್ಮದ್ರವ್ಯಕೇ ಏಕ ಜ್ಞಾನಗುಣರೂಪ ಹೋ ಜಾನೇಸೇ) ಆತ್ಮಾಕೀ ಶೇಷ ಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ( – ಸುಖ, ವೀರ್ಯಾದಿ ಗುಣೋಂಕಾ) ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ ಔರ ಉನಕೇ ೧. ಸಮವಾಯ ಸಮ್ಬನ್ಧ = ಜಹಾಂ ಗುಣ ಹೋತೇ ಹೈಂ ವಹಾಂ ಗುಣೀ ಹೋತಾ ಹೈ ಔರ ಜಹಾಂ ಗುಣೀ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹಾಂ ಗುಣ ಹೋತೇ ಹೈಂ, ಜಹಾಂ

Page 47 of 513
PDF/HTML Page 80 of 546
single page version

ಜ್ಞಾನೀ ಚಾರ್ಥಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಭೂತಪೃಥಕ್ತ್ವತೋ ನ ಮಿಥೋ ವೃತ್ತಿಮಾಸಾದಯನ್ತಿ ಕಿಂತು ತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಸ್ವಭಾವಸಂಬನ್ಧಸಾಧಿತಮನ್ಯೋನ್ಯವೃತ್ತಿಮಾತ್ರಮಸ್ತಿ ಚಕ್ಷುರೂಪವತ್ . ಯಥಾ ಹಿ ಚಕ್ಷೂಂಷಿ ತದ್ವಿಷಯ- ತನ್ನಿಷ್ಠಮೇವ ಚ’ ..೨೭.. ಇತ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನಯೋರೇಕತ್ವಂ, ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವ್ಯವಹಾರೇಣ ಸರ್ವಗತತ್ವಮಿತ್ಯಾದಿಕಥನರೂಪೇಣ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾಪಞ್ಚಕಂ ಗತಮ್ . ಅಥ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಸಮೀಪೇ ನ ಗಚ್ಛತೀತಿ ನಿಶ್ಚಿನೋತಿ --ಣಾಣೀ ಣಾಣಸಹಾವೋ ಜ್ಞಾನೀ ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ ಏವ . ಅಟ್ಠಾ ಣೇಯಪ್ಪಗಾ ಹಿ ಣಾಣಿಸ್ಸ ಜಗತ್ತ್ರಯಕಾಲತ್ರಯವರ್ತಿಪದಾರ್ಥಾ ಜ್ಞೇಯಾತ್ಮಕಾ ಏವ ಭವನ್ತಿ ನ ಚ ಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕಾಃ . ಕಸ್ಯ . ಜ್ಞಾನಿನಃ . ರೂವಾಣಿ ವ ಚಕ್ಖೂಣಂ ಣೇವಣ್ಣೋಣ್ಣೇಸು ವಟ್ಟಂತಿ ಜ್ಞಾನೀ ಪದಾರ್ಥಾಶ್ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಪರಸ್ಪರಮೇಕತ್ವೇನ ನ ವರ್ತನ್ತೇ . ಕಾನೀವ, ಕೇಷಾಂ ಸಂಬಂಧಿತ್ವೇನ . ರೂಪಾಣೀವ ಚಕ್ಷುಷಾಮಿತಿ . ಸಾಥ ಹೀ ಅವಿನಾಭಾವೀ ಸಮ್ಬನ್ಧವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕಾ ಭೀ ಅಭಾವ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ . (ಕ್ಯೋಂಕಿ ಸುಖ, ವೀರ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಗುಣ ನ ಹೋಂ ತೋ ಆತ್ಮಾ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ) ..೨೭..

ಅಬ, ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜ್ಞೇಯಕೇ ಪರಸ್ಪರ ಗಮನಕಾ ನಿಷೇಧ ಕರತೇ ಹೈಂ ( ಅರ್ಥಾತ್ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಜ್ಞೇಯ ಏಕ- ದೂಸರೇಮೇಂ ಪ್ರವೇಶ ನಹೀಂ ಕರತೇ ಐಸಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ .) : —

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಜ್ಞಾನೀ ] ಆತ್ಮಾ [ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಃ ] ಜ್ಞಾನ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ [ಅರ್ಥಾಃ ಹಿ ] ಔರ ಪದಾರ್ಥ [ಜ್ಞಾನಿನಃ ] ಆತ್ಮಾಕೇ [ಜ್ಞೇಯಾತ್ಮಕಾಃ ] ಜ್ಞೇಯ ಸ್ವರೂಪ ಹೈಂ, [ರೂಪಾಣಿ ಇವ ಚಕ್ಷುಷೋಃ ] ಜೈಸೇ ಕಿ ರೂಪ (ರೂಪೀ ಪದಾರ್ಥ) ನೇತ್ರೋಂಕಾ ಜ್ಞೇಯ ಹೈ ವೈಸೇ [ಅನ್ಯೋನ್ಯೇಷು ] ವೇ ಏಕ -ದೂಸರೇ ಮೇಂ [ನ ಏವ ವರ್ತನ್ತೇ ] ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ ..೨೮..

ಟೀಕಾ : — ಆತ್ಮಾ ಔರ ಪದಾರ್ಥ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಭೂತ ಪೃಥಕ್ತ್ವಕೇ ಕಾರಣ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ ಪರನ್ತು ಉನಕೇ ಮಾತ್ರ ನೇತ್ರ ಔರ ರೂಪೀ ಪದಾರ್ಥಕೀ ಭಾಂತಿ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಸ್ವಭಾವ -ಸಮ್ಬನ್ಧಸೇ ಹೋನೇವಾಲೀ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಪಾಈ ಜಾತೀ ಹೈ . (ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂಸೇ ಭಿನ್ನತ್ವ ಹೋನೇಸೇ ಆತ್ಮಾ ಔರ ಪದಾರ್ಥ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ನಹೀಂ ವರ್ತತೇ, ಕಿನ್ತು ಆತ್ಮಾಕಾ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ ಹೈ ಔರ ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ ಜ್ಞೇಯ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ, ಐಸೇ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಭಾವರೂಪ ಸಮ್ಬನ್ಧಕೇ ಕಾರಣ ಹೀ ಮಾತ್ರ ಉನಕಾ ಏಕ ದೂಸರೇಮೇಂ ಹೋನಾ ನೇತ್ರ

ಛೇ ‘ಜ್ಞಾನೀ’ ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವ, ಅರ್ಥೋ ಜ್ಞೇಯರೂಪ ಛೇ ‘ಜ್ಞಾನೀ’ನಾ, ಜ್ಯಮ ರೂಪ ಛೇ ನೇತ್ರೋ ತಣಾಂ, ನಹಿ ವರ್ತತಾ ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಾಂ.೨೮.