Page 88 of 513
PDF/HTML Page 121 of 546
single page version
ವಿನಾಶಕಾನಿ ಚ
ಸಹಜಶುದ್ಧಾತ್ಮನೋಽಭೇದಜ್ಞಾನಂ ತತ್ರ ಭಾವನಾ ಕರ್ತವ್ಯಾ, ಇತಿ ತಾತ್ಪರ್ಯಮ್
ಸರ್ವಪದಾರ್ಥಪರಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇತಿ
ಸೌ ಅರ್ಥನೇ ಜಾಣೇ ಛತಾಂ, ತೇಥೀ ಅಬಂಧಕ ಜಿನ ಕಹೇ
ಜಾನನೇಕೀ ಕ್ರಿಯಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಬನ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಐಸಾ ಕಹಕರ ಜ್ಞಾನ -ಅಧಿಕಾರ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹೈಂ)
[ತೇಷು ಅರ್ಥೇಷು ನ ಏವ ಉತ್ಪದ್ಯತೇ ] ಔರ ಉನ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ರೂಪಮೇಂ ಉತ್ಪನ್ನ ನಹೀಂ ಹೋತಾ [ತೇನ ] ಇಸಲಿಯೇ
[ಅಬನ್ಧಕಃ ಪ್ರಜ್ಞಪ್ತಃ ] ಉಸೇ ಅಬನ್ಧಕ ಕಹಾ ಹೈ
Page 89 of 513
PDF/HTML Page 122 of 546
single page version
ಸಿದ್ಧಯೇತ
ದೃಢೀಕುರ್ವನ್ ಜ್ಞಾನಪ್ರಪಞ್ಚಾಧಿಕಾರಮುಪಸಂಹರತಿ ---
ಜ್ಞಾನಸೇ ನಹೀಂ’ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಥಮ ಹೀ ಅರ್ಥಪರಿಣಮನಕ್ರಿಯಾಕೇ ಫಲರೂಪಸೇ ಬನ್ಧಕಾ ಸಮರ್ಥನ ಕಿಯಾ ಗಯಾ
ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಬನ್ಧ ತೋ ಪದಾರ್ಥರೂಪಮೇಂ ಪರಿಣಮನರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಕಾ ಫಲ ಹೈ ಐಸಾ ನಿಶ್ಚಿತ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ)
ತಥಾ ‘ಗೇಣ್ಹದಿ ಣೇವ ಣ ಮುಞ್ಚದಿ ಣ ಪರಂ ಪರಿಣಮದಿ ಕೇವಲೀ ಭಗವಂ
ಉತ್ಪನ್ನ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಉಸ ಆತ್ಮಾಕೇ ಜ್ಞಪ್ತಿಕ್ರಿಯಾಕಾ ಸದ್ಭಾವ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಕ್ರಿಯಾಫಲಭೂತ ಬನ್ಧ
ಸಿದ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ
ಕರತೇ ಹೈಂ, ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹೀ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ ಔರ ಜ್ಞಾನರೂಪ ಹೀ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋತೇ ಹೈಂ
Page 90 of 513
PDF/HTML Page 123 of 546
single page version
ಮೋಹಾಭಾವಾದ್ಯದಾತ್ಮಾ ಪರಿಣಮತಿ ಪರಂ ನೈವ ನಿರ್ಲೂನಕರ್ಮಾ
ಜ್ಞೇಯಾಕಾರಾಂ ತ್ರಿಲೋಕೀಂ ಪೃಥಗಪೃಥಗಥ ದ್ಯೋತಯನ್ ಜ್ಞಾನಮೂರ್ತಿಃ
ತತ್ರೈವ ಭಾವನಾ ಕರ್ತವ್ಯೇತ್ಯಭಿಪ್ರಾಯಃ
ಹುಆ ಭೀ ಮೋಹಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಪರರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಇಸಲಿಯೇ ಅಬ, ಜಿಸಕೇ ಸಮಸ್ತ
ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಅತ್ಯನ್ತ ವಿಕಸಿತ ಜ್ಞಪ್ತಿಕೇ ವಿಸ್ತಾರಸೇ ಸ್ವಯಂ ಪೀ ಗಯಾ ಹೈ ಐಸೈ ತೀನೋಂಲೋಕಕೇ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ
ಪೃಥಕ್ ಔರ ಅಪೃಥಕ್ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರತಾ ಹುಆ ವಹ ಜ್ಞಾನಮೂರ್ತಿ ಮುಕ್ತ ಹೀ ರಹತಾ ಹೈ
ಕರತೇ ಹೈಂ :
ಛೇ ಸುಖ ಪಣ ಏವುಂಜ, ತ್ಯಾಂ ಪರಧಾನ ಜೇ ತೇ ಗ್ರಾಹ್ಯ ಛೇ. ೫೩
Page 91 of 513
PDF/HTML Page 124 of 546
single page version
ಮಪಿ ತತ್ಪದಾಭಿಲಾಷೀ ಪರಮಭಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಣಮಾಮಿ
(ಅಮೂರ್ತ ಯಾ ಮೂರ್ತ, ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಯಾ ಐನ್ದ್ರಿಯ) ಸುಖ ಹೋತಾ ಹೈ
Page 92 of 513
PDF/HTML Page 125 of 546
single page version
ಚಿದಾಕಾರಪರಿಣಾಮೇಭ್ಯಃ ಸಮುತ್ಪದ್ಯಮಾನಮತ್ಯನ್ತಮಾತ್ಮಾಯತ್ತತ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಯುಗಪತ್ಕೃತಪ್ರವೃತ್ತಿ ನಿಃಪ್ರತಿಪಕ್ಷ-
ಮಹಾನಿವೃದ್ಧಿ ಚ ಮುಖ್ಯಮಿತಿ ಕೃತ್ವಾ ಜ್ಞಾನಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಚೋಪಾದೇಯಮ್
ಅಥೇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ಜೀವೋ ಸಯಂ ಅಮುತ್ತೋ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾಚತುಷ್ಟಯಂ, ತದನನ್ತರಮತೀನ್ದ್ರಿಯಸುಖಮುಖ್ಯತಯಾ
‘ಜಾದಂ ಸಯಂ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾಚತುಷ್ಟಯಂ, ಅಥಾನನ್ತರಮಿನ್ದ್ರಿಯಸುಖಪ್ರತಿಪಾದನರೂಪೇಣ ಗಾಥಾಷ್ಟಕಮ್, ತತ್ರಾಪ್ಯಷ್ಟಕಮಧ್ಯೇ
ಪ್ರಥಮತ ಇನ್ದ್ರಿಯಸುಖಸ್ಯ ದುಃಖತ್ವಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಂ ‘ಮಣುಆಸುರಾ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ, ಅಥ ಮುಕ್ತಾತ್ಮನಾಂ ದೇಹಾಭಾವೇಽಪಿ
ಸುಖಮಸ್ತೀತಿ ಜ್ಞಾಪನಾರ್ಥಂ ದೇಹಃ ಸುಖಕಾರಣಂ ನ ಭವತೀತಿ ಕಥನರೂಪೇಣ ‘ಪಪ್ಪಾ ಇಟ್ಠೇ ವಿಸಯೇ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಸೂತ್ರದ್ವಯಂ,
ತದನನ್ತರಮಿನ್ದ್ರಿಯವಿಷಯಾ ಅಪಿ ಸುಖಕಾರಣಂ ನ ಭವನ್ತೀತಿ ಕಥನೇನ ‘ತಿಮಿರಹರಾ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಮ್,
ಅತೋಽಪಿ ಸರ್ವಜ್ಞನಮಸ್ಕಾರಮುಖ್ಯತ್ವೇನ ‘ತೇಜೋದಿಟ್ಠಿ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಮ್
ಪ್ರಥಮತಸ್ತಾವದಧಿಕಾರಸ್ಥಲಗಾಥಯಾ ಸ್ಥಲಚತುಷ್ಟಯಂ ಸೂತ್ರಯತಿ
ಪ್ರವರ್ತಮಾನ, ನಿಃಪ್ರತಿಪಕ್ಷ ಔರ ಹಾನಿವೃದ್ಧಿಸೇ ರಹಿತ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಮುಖ್ಯ ಹೈ, ಐಸಾ ಸಮಝಕರ ವಹ
(ಜ್ಞಾನ ಔರ ಸುಖ) ಉಪಾದೇಯ ಅರ್ಥಾತ್ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ
Page 93 of 513
PDF/HTML Page 126 of 546
single page version
ಕ್ಷಾಯೋಪಶಮಿಕೇನ್ದ್ರಿಯಶಕ್ತಿಭಿರುತ್ಪನ್ನತ್ವಾದಿನ್ದ್ರಿಯಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚ ಪರಾಯತ್ತತ್ವೇನ ವಿನಶ್ವರತ್ವಾದ್ಧೇಯಮಿತಿ
ತಾತ್ಪರ್ಯಮ್
ಚ ಮೂರ್ತೇಷು ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯೇಷು ಯದತೀನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಮಾಣ್ವಾದಿ
ವರ್ತಮಾನಸಮಯಗತಪರಿಣಾಮಾಸ್ತತ್ಪ್ರಭೃತಯೋ ಯೇ ಸಮಸ್ತದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ವರ್ತಮಾನಸಮಯಗತಪರಿಣಾಮಾಸ್ತೇ ಕಾಲಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾಃ,
ತಸ್ಯೈವ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ಸಿದ್ಧರೂಪಶುದ್ಧವ್ಯಞ್ಜನಪರ್ಯಾಯಃ ಶೇಷದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಚ ಯೇ ಯಥಾಸಂಭವಂ ವ್ಯಞ್ಜನಪರ್ಯಾಯಾಸ್ತೇಷ್ವನ್ತ-
ತೇ ಸರ್ವನೇ
[ಸಕಲಂ ] ಇನ ಸಬಕೋ
Page 94 of 513
PDF/HTML Page 127 of 546
single page version
ಸಾಂಪ್ರತಿಕಪರ್ಯಾಯೇಷು, ಭಾವಪ್ರಚ್ಛನ್ನೇಷು ಸ್ಥೂಲಪರ್ಯಾಯಾನ್ತರ್ಲೀನಸೂಕ್ಷ್ಮಪರ್ಯಾಯೇಷು ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ ಸ್ವಪರವ್ಯವಸ್ಥಾ-
ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇಷ್ವಸ್ತಿ ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಂ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಾತ
ಮನನ್ತಶಕ್ತಿಸದ್ಭಾವತೋಽನನ್ತತಾಮುಪಗತಂ ದಹನಸ್ಯೇವ ದಾಹ್ಯಾಕಾರಾಣಾಂ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರಾಣಾಮನ-
ಕ್ಷೇತ್ರಮೇಂ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನ ಅಲೋಕಾಕಾಶಕೇ ಪ್ರದೇಶ ಇತ್ಯಾದಿ, ಕಾಲಮೇಂ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನ
ಸಬಕೋ ವಹ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ ದೇಖತಾ ಹೈ) ಕ್ಯೋಂಕಿ ವಹ (ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ) ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೈ
ಅನನ್ತಶಕ್ತಿಕೇ ಸದ್ಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಅನನ್ತತಾಕೋ (-ಬೇಹದತಾಕೋ) ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೈ, ಐಸೇ ಉಸ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಜ್ಞಾನಕೋ
Page 95 of 513
PDF/HTML Page 128 of 546
single page version
[ಅವಗ್ರಹ್ಯ ]
Page 96 of 513
PDF/HTML Page 129 of 546
single page version
ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಪ್ರಧಾನಂ ವಸ್ತೂಪಲಭ್ಯತಾಮುಪಾಗತಂ ಯೋಗ್ಯಮವಗೃಹ್ಯ ಕದಾಚಿತ್ತದುಪರ್ಯುಪರಿ ಶುದ್ಧಿಸಂಭವಾದವಗಚ್ಛತಿ,
ಕದಾಚಿತ್ತದಸಂಭವಾನ್ನಾವಗಚ್ಛತಿ, ಪರೋಕ್ಷತ್ವಾತ
ಪಾತ್ತಾನುಪಾತ್ತಪರಪ್ರತ್ಯಯಸಾಮಗ್ರೀಮಾರ್ಗಣವ್ಯಗ್ರತಯಾತ್ಯನ್ತವಿಸಂಷ್ಠುಲತ್ವಮವಲಮ್ಬಮಾನಮನನ್ತಾಯಾಃ ಶಕ್ತೇಃ ಪರಿ-
ಸ್ಖಲನಾನ್ನಿತಾನ್ತವಿಕ್ಲವೀಭೂತಂ ಮಹಾಮೋಹಮಲ್ಲಸ್ಯ ಜೀವದವಸ್ಥತ್ವಾತ
೩. ಅನುಪಾತ್ತ = ಅಪ್ರಾಪ್ತ (ಪ್ರಕಾಶ ಇತ್ಯಾದಿ ಅನುಪಾತ್ತ ಪರ ಪದಾರ್ಥ ಹೈಂ )
೪. ವಿಕ್ಲವ = ಖಿನ್ನ; ದುಃಖೀ, ಘಬರಾಯಾ ಹುಆ
ಜ್ಞಪ್ತಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇಮೇಂ ಬಲ -ಧಾರಣಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೋನೇಸೇ ಜೋ ಉಪಲಮ್ಭಕ ಹೈ ಐಸೇ ಉಸ ಮೂರ್ತ (ಶರೀರ) ಕೇ
ದ್ವಾರಾ ಮೂರ್ತ ಐಸೀ
ಕ್ಯೋಂಕಿ ವಹ (ಇನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ) ಪರೋಕ್ಷ ಹೈ
ಆವೃತ ಹೋ ಗಯಾ ಹೈ, ಐಸಾ ಆತ್ಮಾ ಪದಾರ್ಥಕೋ ಸ್ವಯಂ ಜಾನನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಅಸಮರ್ಥ ಹೋನೇಸೇ
ಪರಮಾರ್ಥತಃ ಅಜ್ಞಾನಮೇಂ ಗಿನೇ ಜಾನೇ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ
Page 97 of 513
PDF/HTML Page 130 of 546
single page version
ಛೇ ಇನ್ದ್ರಿವಿಷಯೋ, ತೇಮನೇಯ ನ ಇನ್ದ್ರಿಯೋ ಯುಗಪದ ಗ್ರಹೇ
ಪರ ಭೀ ಪದ ಪದ ಪರ ಠಗಾ ಜಾತಾ ಹೈ (ಕ್ಯೋಂಕಿ ಪರ ಪದಾರ್ಥ ಆತ್ಮಾಕೇ ಆಧೀನ ಪರಿಣಮಿತ ನಹೀಂ
ಹೋತೇ) ಇಸಲಿಯೇ ಪರಮಾರ್ಥಸೇ ವಹ ಜ್ಞಾನ ‘ಅಜ್ಞಾನ’ ನಾಮಕೇ ಹೀ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ
ಅಕ್ಷಾಣಿ ] (ಪರನ್ತು ) ವೇ ಇನ್ದ್ರಿಯಾಂ [ತಾನ್ ] ಉನ್ಹೇಂ (ಭೀ) [ಯುಗಪತ್ ] ಏಕ ಸಾಥ [ನ ಏವ ಗೃಹ್ಣನ್ತಿ ]
ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ ಕರತೀಂ (ನಹೀಂ ಜಾನ ಸಕತೀಂ)
Page 98 of 513
PDF/HTML Page 131 of 546
single page version
ಸುಖಕಾರಣಂ
ಉಸಪ್ರಕಾರಕೀ ಶಕ್ತಿ ನಹೀಂ ಹೈ
(-ಏಕ ಹೀ ಸಾಥ ಅನೇಕ ವಿಷಯೋಂಕೋ ಜಾನನೇಕೇ ಲಿಯೇ) ಅಸಮರ್ಥ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ದ್ರವ್ಯೇನ್ದ್ರಿಯದ್ವಾರೋಂಕೇ
ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ವಿಷಯೋಂಕಾ (-ವಿಷಯಭೂತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ) ಜ್ಞಾನ ಏಕ ಹೀ
ಸಾಥ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಇನ್ದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ ಪರೋಕ್ಷ ಹೈ
ಸಕತಾ
ಹೀ ಹೋತೀ ಹೈ
ದ್ವಾರಾ ಕಾರ್ಯ ನಹೀಂ ಹೋತಾ
ದ್ವಾರಾ ವರ್ಣಕೇ ದೇಖನೇಮೇಂ ಲಗಾ ಹೋತಾ ಹೈ ತಬ ಕಾನಮೇಂ ಕೌನಸೇ ಶಬ್ದ ಪಡತೇ ಹೈಂ ಯಾ ನಾಕಮೇಂ ಕೈಸೀ ಗನ್ಧ ಆತೀ
ಹೈ ಇತ್ಯಾದಿ ಖ್ಯಾಲ ನಹೀಂ ರಹತಾ
ಜ್ಞಾತ ಹೋತೇ ಹೋಂ, ತಥಾಪಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಸೇ ದೇಖನೇ ಪರ ಕ್ಷಾಯೋಪಶಮಿಕ ಜ್ಞಾನ ಏಕ ಸಮಯಮೇಂ ಏಕ ಹೀ ಇನ್ದ್ರಿಯಕೇ
ದ್ವಾರಾ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ಹೋತಾ ಹುಆ ಸ್ಪಷ್ಟತಯಾ ಭಾಸಿತ ಹೋತಾ ಹೈ
Page 99 of 513
PDF/HTML Page 132 of 546
single page version
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವಿತುಮರ್ಹತಿ
ಜ್ಞಾತ [ಆತ್ಮನಃ ] ಆತ್ಮಾಕೋ [ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ] ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ [ಕಥಂ ಭವತಿ ] ಕೈಸೇ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ ?
ಆತ್ಮಸ್ವಭಾವತ್ವಕೋ ಕಿಂಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಸ್ಪರ್ಶ ನಹೀಂ ಕರತೀಂ (ಆತ್ಮಸ್ವಭಾವರೂಪ ಕಿಂಚಿತ್ಮಾತ್ರ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೈಂ )
ಐಸೀ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಉಪಲಬ್ಧಿ ಕರಕೇ (-ಐಸೀ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಜಾನಕರ) ಉತ್ಪನ್ನ
ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ (ಇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನ) ಆತ್ಮಾಕೇ ಲಿಯೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ
ತೇನಾಥೀ ಜೇ ಉಪಲಬ್ಧ ತೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಕಈ ರೀತ ಜೀವನೇ ?. ೫೭
Page 100 of 513
PDF/HTML Page 133 of 546
single page version
೨. ಉಪಲಬ್ಧಿ = ಜ್ಞಾನಾವರಣೀಯ ಕರ್ಮಕೇ ಕ್ಷಯೋಪಶಮಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಜಾನನೇಕೀ ಶಕ್ತಿ
೪. ಚಕ್ಷುಇನ್ದ್ರಿಯ ದ್ವಾರಾ ರೂಪೀ ಪದಾರ್ಥಕೋ ದೇಖನೇಮೇಂ ಪ್ರಕಾಶ ಭೀ ನಿಮಿತ್ತರೂಪ ಹೋತಾ ಹೈ.
[ಕೇವಲೇನ ಜೀವೇಣ ] ಮಾತ್ರ ಜೀವಕೇ ದ್ವಾರಾ ಹೀ [ಜ್ಞಾತಂ ಭವತಿ ಹಿ ] ಜಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ [ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ] ವಹ ಜ್ಞಾನ
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೈ
ಜೀವಮಾತ್ರಥೀ ಜ ಜಣಾಯ ಜೋ , ತೋ ಜ್ಞಾನ ತೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಛೇ. ೫೮.
Page 101 of 513
PDF/HTML Page 134 of 546
single page version
ಪ್ರವರ್ತಮಾನಂ ಪರಿಚ್ಛೇದನಂ ತತ
ಸಕಾಶಾದುತ್ಪದ್ಯತೇ ಯದ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪರಾಧೀನತ್ವಾತ್ಪರೋಕ್ಷಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ
ತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭವತೀತಿ ಸೂತ್ರಾಭಿಪ್ರಾಯಃ
ದ್ರವ್ಯ -ಪರ್ಯಾಯೋಂಕೇ ಸಮೂಹಮೇಂ ಏಕ ಸಮಯ ಹೀ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋಕರ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ಜ್ಞಾನ ವಹ ಕೇವಲ ಆತ್ಮಾಕೇ ದ್ವಾರಾ
ಹೀ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇಸೇ ‘ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ’ ಕೇ ರೂಪಮೇಂ ಜಾನಾ ಜಾತಾ ಹೈ
ಅವಗ್ರಹ -ಈಹಾದಿ ರಹಿತ, ನಿರ್ಮಲ ಜ್ಞಾನ ಸುಖ ಏಕಾಂತ ಛೇ
Page 102 of 513
PDF/HTML Page 135 of 546
single page version
ಬುಭುತ್ಸಯಾ, ಸಮಲಮಸಮ್ಯಗವಬೋಧೇನ, ಅವಗ್ರಹಾದಿಸಹಿತಂ ಕ್ರಮಕೃತಾರ್ಥಗ್ರಹಣಖೇದೇನ ಪರೋಕ್ಷಂ ಜ್ಞಾನಮತ್ಯನ್ತ-
[ಅವಗ್ರಹಾದಿಭಿಃ ರಹಿತಂ ] ಅವಗ್ರಹಾದಿಸೇ ರಹಿತ
ಜಾನನೇಕೀ ಇಚ್ಛಾಕೇ ಕಾರಣ, (೪) ‘ಸಮಲ’ ಹೋನೇಸೇ ಅಸಮ್ಯಕ್ ಅವಬೋಧಕೇ ಕಾರಣ (
ಕ್ರಮಶಃ ಹೋನೇವಾಲೇ
Page 103 of 513
PDF/HTML Page 136 of 546
single page version
ಸಮನ್ತಾತ್ಮಪ್ರದೇಶಾನ್ ಪರಮಸಮಕ್ಷಜ್ಞಾನೋಪಯೋಗೀಭೂಯಾಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾತ್ಸಮನ್ತಮ್ ಅಶೇಷದ್ವಾರಾ-
ಪಾವರಣೇನ, ಪ್ರಸಭಂ ನಿಪೀತಸಮಸ್ತವಸ್ತುಜ್ಞೇಯಾಕಾರಂ ಪರಮಂ ವೈಶ್ವರೂಪ್ಯಮಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾದನನ್ತಾರ್ಥ-
ವಿಸ್ತೃತಂ ಸಮಸ್ತಾರ್ಥಾಬುಭುತ್ಸಯಾ, ಸಕಲಶಕ್ತಿಪ್ರತಿಬನ್ಧಕಕರ್ಮಸಾಮಾನ್ಯನಿಷ್ಕ್ರಾನ್ತತಯಾ ಪರಿಸ್ಪಷ್ಟ-
ಪ್ರಕಾಶಭಾಸ್ವರಂ ಸ್ವಭಾವಮಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾದ್ವಿಮಲಂ ಸಮ್ಯಗವಬೋಧೇನ, ಯುಗಪತ್ಸಮರ್ಪಿತ-
ತ್ರೈಸಮಯಿಕಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಂ ಲೋಕಾಲೋಕಮಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾದವಗ್ರಹಾದಿರಹಿತಂ ಕ್ರಮಕೃತಾರ್ಥಗ್ರಹಣ-
ಖೇದಾಭಾವೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಜ್ಞಾನಮನಾಕುಲಂ ಭವತಿ
೨. ಪರಮವಿವಿಧತಾ = ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥಸಮೂಹ ಜೋ ಕಿ ಅನನ್ತ ವಿವಿಧತಾಮಯ ಹೈ
ಪರಮ
ಜ್ಞೇಯಾಕಾರೋಂಕೋ ಸರ್ವಥಾ ಪೀ ಜಾನೇಸೇ
ಜಾನನೇಕೀ ಇಚ್ಛಾ ನ ಹೋನೇಸೇ ಆಕುಲತಾ ನಹೀಂ ಹೋತೀ); (೪) ಸಕಲ ಶಕ್ತಿಕೋ ರೋಕನೇವಾಲಾ
ಕರ್ಮಸಾಮಾನ್ಯ (ಜ್ಞಾನಮೇಂಸೇ) ನಿಕಲ ಜಾನೇಸೇ (ಜ್ಞಾನ) ಅತ್ಯನ್ತ ಸ್ಪಷ್ಟ ಪ್ರಕಾಶಕೇ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಕಾಶಮಾನ
(-ತೇಜಸ್ವೀ) ಸ್ವಭಾವಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋಕರ ರಹನೇಸೇ ‘ವಿಮಲ ಹೈ’ ಇಸಲಿಯೇ ಸಮ್ಯಕ್ರೂಪಸೇ (-ಬರಾಬರ)
ಜಾನತಾ ಹೈ (ಔರ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸಂಶಯಾದಿ ರಹಿತತಾಸೇ ಜಾನನೇಕೇ ಕಾರಣ ಆಕುಲತಾ ನಹೀಂ ಹೋತೀ); ತಥಾ
(೫) ಜಿನನೇ ತ್ರಿಕಾಲಕಾ ಅಪನಾ ಸ್ವರೂಪ ಯುಗಪತ್ ಸಮರ್ಪಿತ ಕಿಯಾ ಹೈ (-ಏಕ ಹೀ ಸಮಯ ಬತಾಯಾ
ಹೈ) ಐಸೇ ಲೋಕಾಲೋಕಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋಕರ ರಹನೇಸೇ ‘ಅವಗ್ರಹಾದಿ ರಹಿತ ಹೈ’ ಇಸಲಿಯೇ ಕ್ರಮಶಃ ಹೋನೇವಾಲೇ
ಪದಾರ್ಥ ಗ್ರಹಣಕೇ ಖೇದಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ
Page 104 of 513
PDF/HTML Page 137 of 546
single page version
ಪರಿಚ್ಛಿತ್ತಿವಿಷಯೇಽತ್ಯನ್ತವಿಶದತ್ವಾದ್ವಿಮಲಂ ಸತ್, ಕ್ರಮಕರಣವ್ಯವಧಾನಜನಿತಖೇದಾಭಾವಾದವಗ್ರಹಾದಿರಹಿತಂ ಚ ಸತ್,
ಯದೇವಂ ಪಞ್ಚವಿಶೇಷಣವಿಶಿಷ್ಟಂ ಕ್ಷಾಯಿಕಜ್ಞಾನಂ ತದನಾಕುಲತ್ವಲಕ್ಷಣಪರಮಾನನ್ದೈಕರೂಪಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಸುಖಾತ್ಸಂಜ್ಞಾಲಕ್ಷಣ-
ಪ್ರಯೋಜನಾದಿಭೇದೇಽಪಿ ನಿಶ್ಚಯೇನಾಭಿನ್ನತ್ವಾತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಸುಖಂ ಭಣ್ಯತೇ
ಭಾಖ್ಯೋ ನ ತೇಮಾಂ ಖೇದ ಜೇಥೀ ಘಾತಿಕರ್ಮ ವಿನಷ್ಟ ಛೇ
ಭಣಿತಃ ] ಉಸೇ ಖೇದ ನಹೀಂ ಕಹಾ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮೇಂ ಸರ್ವಜ್ಞದೇವನೇ ಖೇದ ನಹೀಂ ಕಹಾ) [ಯಸ್ಮಾತ್ ]
ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಘಾತೀನಿ ] ಘಾತಿಕರ್ಮ [ಕ್ಷಯಂ ಜಾತಾನಿ ] ಕ್ಷಯಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ
ಸುಖತ್ವ ನ ಹೋ ?
Page 105 of 513
PDF/HTML Page 138 of 546
single page version
ಖೇದನಿದಾನತಾಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯನ್ತೇ
ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮತ್ ಕೇವಲಮೇವ ಪರಿಣಾಮಃ, ತತಃ ಕುತೋಽನ್ಯಃ ಪರಿಣಾಮೋ ಯದ್ದ್ವಾರೇಣ ಖೇದಸ್ಯಾತ್ಮ-
ಲಾಭಃ
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಖೇದೋ ನಾಸ್ತೀತಿ ಸುಖಮೇವ
ಹೋಕರ ಥಕನೇವಾಲೇ ಆತ್ಮಾಕೇ ಲಿಯೇ ಖೇದಕೇ ಕಾರಣ ಹೋತೇ ಹೈಂ
ಹೈಂ ಐಸೇ ಸಮಸ್ತ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೀ ಜ್ಞೇಯಾಕಾರರೂಪ (ವಿವಿಧತಾಕೋ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರನೇಕಾ ಸ್ಥಾನಭೂತ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ,
ಚಿತ್ರಿತ್ ದೀವಾರಕೀ ಭಾಂತಿ, ಸ್ವಯಂ) ಹೀ ಅನನ್ತಸ್ವರೂಪ ಸ್ವಯಮೇವ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಹೀ
ಪರಿಣಾಮ ಹೈ
Page 106 of 513
PDF/HTML Page 139 of 546
single page version
ಕೇವಲಸುಖಯೋರ್ವ್ಯತಿರೇಕಃ
ನಾಸ್ತಿ, ತಥೈವ ಚ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸರ್ವಪ್ರದೇಶೇಷು ಸಮರಸೀಭಾವೇನ ಪರಿಣಮಮಾನಾನಾಂ ಸಹಜಶುದ್ಧಾನನ್ದೈಕಲಕ್ಷಣಸುಖ-
ರಸಾಸ್ವಾದಪರಿಣತಿರೂಪಾಮಾತ್ಮನಃ ಸಕಾಶಾದಭಿನ್ನಾಮನಾಕುಲತಾಂ ಪ್ರತಿ ಖೇದೋ ನಾಸ್ತಿ
ಹೀ ಸುಖ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ ಔರ ಸುಖಕಾ ವ್ಯತಿರೇಕ ಕಹಾಂ ಹೈ ?
ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ :
ಹೋನೇಸೇ ವಹಾಂ ಥಕಾವಟ ಯಾ ದುಃಖ ನಹೀಂ ಹೈ
ಅತ್ಯನ್ತ ನಿಷ್ಕಂಪ -ಸ್ಥಿರ -ಅಕ್ಷುಬ್ಧ -ಅನಾಕುಲ ಹೈ; ಔರ ಅನಾಕುಲ ಹೋನೇಸೇ ಸುಖೀ ಹೈ
ಹೈ
Page 107 of 513
PDF/HTML Page 140 of 546
single page version
ನಷ್ಟ ಹೋ ಚುಕಾ ಹೈ [ಪುನಃ ] ಔರ [ಯತ್ ತು ] ಜೋ [ಇಷ್ಟಂ ] ಇಷ್ಟ ಹೈ [ತತ್ ] ವಹ ಸಬ [ಲಬ್ಧಂ ] ಪ್ರಾಪ್ತ
ಹುಆ ಹೈ
ಲೋಕಾಲೋಕಮೇಂ ವಿಸ್ತೃತ ಹೋನೇಸೇ ಔರ ಜ್ಞಾನ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಪಾರಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋನೇಸೇ ವೇ (ದರ್ಶನ -ಜ್ಞಾನ)
ಸ್ವಚ್ಛನ್ದತಾಪೂರ್ವಕ (-ಸ್ವತಂತ್ರತಾಪೂರ್ವಕ, ಬಿನಾ ಅಂಕುಶ, ಕಿಸೀಸೇ ಬಿನಾ ದಬೇ) ವಿಕಸಿತ ಹೈಂ (ಇಸಪ್ರಕಾರ
ದರ್ಶನ -ಜ್ಞಾನರೂಪ ಸ್ವಭಾವಕೇ ಪ್ರತಿಘಾತಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ) ಇಸಲಿಯೇ ಸ್ವಭಾವಕೇ ಪ್ರತಿಘಾತಕಾ ಅಭಾವ
ಜಿಸಕಾ ಕಾರಣ ಹೈ ಐಸಾ ಸುಖ ಅಭೇದವಿವಕ್ಷಾಸೇ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಹೈ
ಛೇ ನಷ್ಟ ಸರ್ವ ಅನಿಷ್ಟ ನೇ ಜೇ ಇಷ್ಟ ತೇ ಸೌ ಪ್ರಾಪ್ತ ಛೇ