Page -11 of 513
PDF/HTML Page 22 of 546
single page version
കു ന്ദ -പ്രഭാ -പ്രണയി -കീര്തി -വിഭൂഷിതാശഃ
ശ്ചക്രേ ശ്രുതസ്യ ഭരതേ പ്രയതഃ പ്രതിഷ്ഠാമ്
ഇസ പൃഥ്വീ പര കിസസേ വന്ദ്യ നഹീം ഹൈം ?
ര്ബാഹ്യേപി സംവ്യഞ്ജയിതും യതീശഃ
ചചാര മന്യേ ചതുരങ്ഗുലം സഃ
Page -10 of 513
PDF/HTML Page 23 of 546
single page version
❈
കി — വേ അന്തരമേം തഥാ ബാഹ്യമേം രജസേ (അപനീ) അത്യന്ത അസ്പൃഷ്ടതാ വ്യക്ത കരതേ ഥേ
തോ മുനിജന സച്ചേ മാര്ഗകോ കൈസേ ജാനതേ ?
ശംകാ നഹീം ഹൈ . വഹ ബാത വൈസീ ഹീ ഹൈം; കല്പനാ കരനാ നഹീം, നാ കഹനാ നഹീം; മാനോ തോ
❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈
Page -9 of 513
PDF/HTML Page 24 of 546
single page version
വീതരാഗചരിത്ര ഉപാദേയ ഔര സരാഗചാരിത്ര ഹേയ ഹൈ ....൬
ചാരിത്രകാ സ്വരൂപ .................................൭
ആത്മാ ഹീ ചാരിത്ര ഹൈ .............................൮
ജീവകാ ശുഭ, അശുഭ ഔര ശുദ്ധത്വ................൯
പരിണാമ വസ്തുകാ സ്വഭാവ ഹൈ....... ............. ൧൦
ശുദ്ധ ഔര ശുഭ -അശുഭ പരിണാമകാ ഫല ... ൧൧ -൧൨
സര്വഗതപനാ.... ........................... ൨൩ ആത്മാകോ ജ്ഞാനപ്രമാണ ന മാനനേമേം ദോഷ..... ..... ൨൪ ജ്ഞാനകീ ഭാ തി ആത്മാകാ ഭീ സര്വഗതത്ത്വ...... ... ൨൬ ആത്മാ ഔര ജ്ഞാനകേ ഏകത്വ – അന്യത്വ..... ....... ൨൭ ജ്ഞാന ഔര ജ്ഞേയകേ പരസ്പര ഗമനകാ നിഷേധ..... .. ൨൮ ആത്മാ പദാര്ഥോംമേം പ്രവൃത്ത നഹീം ഹോതാ തഥാപി
ജിസസേ ഉനമേം പ്രവൃത്ത ഹോനാ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ വഹ ശക്തിവൈചിത്ര്യ...... .......... ൨൯
ശുദ്ധോപയോഗ അധികാര ശുദ്ധോപയോഗകേ ഫലകീ പ്രശംസാ .................... ൧൩ ശുദ്ധോപയോഗപരിണത ആത്മാകാ സ്വരൂപ .............. ൧൪ ശുദ്ധോപയോഗസേ ഹോനേവാലീ ശുദ്ധാത്മസ്വഭാവപ്രാപ്തി ...... ൧൫ ശുദ്ധാത്മസ്വഭാവപ്രാപ്തി കാരകാന്തരസേ നിരപേക്ഷ...... .. ൧൬ ‘സ്വയംഭൂ’കേ ശുദ്ധാത്മസ്വഭാവപ്രാപ്തികാ അത്യന്ത
ഉസകേ ദൃഷ്ടാന്ത...... ...................... ൩൦ പദാര്ഥ ജ്ഞാനമേം വര്തതേ ഹൈം — യഹ വ്യക്ത കരതേ ഹൈം .... ൩൧ ആത്മാകീ പദാര്ഥോംകേ സാഥ ഏക ദൂസരേമേം പ്രവൃത്തി
ഹോനേപര ഭീ, വഹ പരകാ ഗ്രഹണത്യാഗ കിയേ ബിനാ തഥാ പരരൂപ പരിണമിത ഹുഏ ബിനാ സബകോ ദേഖതാ – ജാനതാ ഹോനേസേ ഉസേ
ഉത്പാദ – വ്യയ
അത്യന്ത ഭിന്നതാ ഹൈ..... .................. ൩൨
അതീന്ദ്രിയതാകേ കാരണ ശുദ്ധാത്മാകോ
ദിഖാകര വിശേഷ ആകാംക്ഷാകേ ക്ഷോഭകാ ക്ഷയ കരതേ ഹൈം............................. ൩൩
ജ്ഞാനകേ ശ്രുത – ഉപാധികൃത ഭേദകോ ദൂര കരതേ ഹൈം .... ൩൪ ആത്മാ ഔര ജ്ഞാനകാ കര്തൃത്വ – കരണത്വകൃത
ഭേദ ദൂര കരതേ ഹൈം....... .................. ൩൫
Page -8 of 513
PDF/HTML Page 25 of 546
single page version
ദ്രവ്യോംകീ ഭൂത – ഭാവി പര്യായേം ഭീ താത്കാലിക
വിചാര ................................... ൫൩
വര്തതീ ഹൈം ................................. ൩൭
അവിദ്യമാന പര്യായോംകീ കഥംചിത് വിദ്യമാനതാ ...... ൩൮ അവിദ്യമാന പര്യായോംകീ ജ്ഞാനപ്രത്യക്ഷതാ
പ്രശംസാ...... ............................. ൫൪
ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനകേ ലിയേ നഷ്ട ഔര അനുത്പന്നകാ ജാനനാ
അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാനകേ ലിയേ ജോ ജോ കഹാ ജാതാ ഹൈ വഹ
പ്രത്യക്ഷജ്ഞാനകോ പാരമാര്ഥിക സുഖരൂപ ബതലാതേ ഹൈം ... ൫൯
കേവലജ്ഞാനകോ ഭീ പരിണാമകേ ദ്വാരാ ഖേദകാ
ജ്ഞേയാര്ഥപരിണമനക്രിയാ ജ്ഞാനമേംസേ ഉത്പന്ന നഹീം ഹോതീ
ജ്ഞേയാര്ഥപരിണമനസ്വരൂപ ക്രിയാ ഔര തത്ഫല കഹാ സേ
ഹൈ — ഇസകാ ഖംഡന.... ................... ൬൦
തീര്ഥംകരോംകേ പുണ്യകാ വിപാക അകിംചിത്കര ഹീ ഹൈ
കേവലിയോംകോ ഹീ പാരമാര്ഥിക സുഖ ഹോതാ ഹൈ
സബകോ ന ജാനനേവാലാ ഏകകോ ഭീ നഹീം ജാനതാ
പരോക്ഷജ്ഞാനവാലോംകേ അപാരമാര്ഥിക ഇന്ദ്രിയസുഖകാ
ഇന്ദ്രിയാ ഹൈ വഹാ തക സ്വഭാവസേ ഹീ ദുഃഖ ഹൈ...... ൬൪ മുക്താത്മാകേ സുഖകീ പ്രസിദ്ധികേ ലിയേ, ശരീര
യുഗപത് പ്രവൃത്തികേ ദ്വാരാ ഹീ ജ്ഞാനകാ സര്വഗതത്വ ..... ൫൧ കേവലീകേ ജ്ഞപ്തിക്രിയാകാ സദ്ഭാവ ഹോനേ പര ഭീ
ഹോനേസേ വിഷയോംകീ അകിംചിത്കരതാ...... .... ൬൭ ആത്മാകേ സുഖസ്വഭാവത്വകോ ദൃഷ്ടാന്ത ദ്വാരാ ദൃഢ
ഉപസംഹാര കരതേ ഹൈം...... .................. ൫൨
കരകേ ആനന്ദ – അധികാരകീ പൂര്ണതാ...... .. ൬൮
Page -7 of 513
PDF/HTML Page 26 of 546
single page version
മോഹക്ഷയകേ ഉപായഭൂത ജിനോപദേശകീ പ്രാപ്തി ഹോനേ
സ്വ – പരകേ വിവേകകീ സിദ്ധിസേ ഹീ മോഹകാ ക്ഷയ
പുണ്യോത്പാദക ശുഭോപയോഗകീ പാപോത്പാദക
സിദ്ധികേ ലിയേ പ്രയത്ന...... ............... ൮൯ സബ പ്രകാരകേ സ്വപരകേ വിവേകകീ സിദ്ധി
ആഗമസേ കര്തവ്യ ഹൈ — ഇസ പ്രകാര
ഉപസംഹാര കരതേ ഹൈം...... .................. ൯൦
പുണ്യ ഔര പാപകീ അവിശേഷതാകാ നിശ്ചയ
ജിനോദിത അര്ഥോംകേ ശ്രദ്ധാന ബിനാ ധര്മലാഭ
നഹീം ഹോതാ..... .......................... ൯൧
കരതേ ഹൈം..... ............................ ൭൭
സ്വയം സാക്ഷാത് ധര്മ ഹീ ഹൂ ’ ഐസേ ഭാവമേം നിശ്ചല സ്ഥിത ഹോതേ ഹൈം...... .............. ൯൨
അശേഷദുഃഖക്ഷയകാ ദൃഢ നിശ്ചയ കരകേ
ശുദ്ധോപയോഗമേം നിവാസ...... ................ ൭൮
മോഹകീ സേനാ ജീതനേകാ ഉപായ...... ............ ൮൦
ചിന്താമണി പ്രാപ്ത കിയാ ഹോനേ പര ഭീ, പ്രമാദ ചോര
പദാര്ഥകാ സമ്യക് ദ്രവ്യഗുണപര്യായസ്വരൂപ...... ...... ൯൩ സ്വസമയ – പരസമയകീ വ്യവസ്ഥാ നിശ്ചിത
വിദ്യമാന ഹൈ അതഃ ജാഗൃത രഹതാ ഹൈ ........ ൮൧ യഹീ ഏക, ഭഗവന്തോംനേ സ്വയം അനുഭവ കരകേ പ്രഗട
കിയാ ഹുആ മോക്ഷകാ പാരമാര്ഥികപന്ഥ ഹൈ ... ൮൨
സ്വരൂപ – അസ്തിത്വകാ കഥന ....................... ൯൬
ശുദ്ധാത്മലാഭകേ പരിപംഥീ – മോഹകാ സ്വഭാവ ഔര
ഉസകേ പ്രകാര.... ......................... ൮൩
തീന പ്രകാരകേ മോഹകോ അനിഷ്ട കാര്യകാ കാരണ
കഹകര ഉസകേ ക്ഷയകാ ഉപദേശ............. ൮൪
മോഹരാഗദ്വേഷകോ ഇന ചിഹ്നോംകേ ദ്വാരാ പഹിചാന കര ഉത്പന്ന
ഹോതേ ഹീ നഷ്ട കര ദേനാ ചാഹിയേ ........... ൮൫
മോഹക്ഷയ കരനേകാ ഉപായാന്തര..... ............... ൮൬
Page -6 of 513
PDF/HTML Page 27 of 546
single page version
– ഉത്പാദ – വ്യയ
പരിണാമാത്മക സംസാരമേം കിസ കാരണസേ പുദ്ഗലകാ
മനുഷ്യാദി – പര്യായാത്മക ഹോതാ ഹൈ
വഹ കൌനസാ സ്വരൂപ ഹൈ ജിസരൂപ ആത്മാ
ഉന (തീനോം)കോ ആത്മാരൂപസേ നിശ്ചിത
പൃഥക്ത്വകാ ഔര അത്യത്വകാ ലക്ഷണ...... ...... ൧൦൬ അതദ്ഭാവകോ ഉദാഹരണ ദ്വാരാ സ്പഷ്ടതയാ
സത്താ ഔര ദ്രവ്യകാ ഗുണ – ഗുണീപനാ സിദ്ധ
ദ്രവ്യകേ ‘ക്രിയാ’ ഔര ‘ഭാവ’ രൂപ വിശേഷ ..... ൧൨൯
ഗുണവിശേഷസേ ദ്രവ്യവിശേഷ ഹോതാ ഹൈ...... ........ ൧൩൦
മൂര്ത ഔര അമൂര്ത ഗുണോംകേ ലക്ഷണ
ഗുണ ഔര ഗുണീകേ അനേകത്വകാ ഖണ്ഡന..... .... ൧൧൦ ദ്രവ്യകേ സത് – ഉത്പാദ ഔര അസത്
സത് – ഉത്പാദകോ അനന്യത്വകേ ദ്വാരാ ഔര അസത്
കരതേ ഹൈം.... .................... ൧൧൨ – ൧൧൩
അമൂര്ത ദ്രവ്യോംകേ ഗുണ..... ..................... ൧൩൩
ദ്രവ്യോംകാ പ്രദേശവത്ത്വ ഔര അപ്രദേശവത്ത്വരൂപ
ഏക ഹീ ദ്രവ്യകോ അന്യത്വ ഔര അന്യത്വ
ഹോനേമേം അവിരോധ...... .................. ൧൧൪ ഗര്വ വിരോധകോ ദൂര കരനേവാലീ സപ്തഭംഗീ......... ൧൧൫ ജീവകോ മനുഷ്യാദി പര്യായേം ക്രിയാകാ ഫല ഹോനേസേ
വിശേഷ ................................ ൧൩൫ പ്രദേശീ ഔര അപ്രദേശീ ദ്രവ്യ കഹാ രഹതേ ഹൈം...... ൧൩൬ പ്രദേശവത്ത്വ ഔര അപ്രദേശവത്ത്വ കിസ
ഉനകാ അന്യത്വ പ്രകാശിത കരതേ ഹൈം..... ൧൧൬ മനുഷ്യാദിപര്യായോംമേം ജീവകോ സ്വഭാവകാ പരാഭവ കിസ
കാരണസേ ഹോതാ ഹൈ — ഇസകാ നിര്ണയ..... ൧൧൮
Page -5 of 513
PDF/HTML Page 28 of 546
single page version
ആകാശകേ പ്രദേശകാ ലക്ഷണ..... --------------- ൧൪൦
തിര്യക്പ്രചയ തഥാ ഊര്ധ്വപ്രചയ...... ------------- ൧൪൧
കാലപദാര്ഥകാ ഊര്ധ്വപ്രചയ നിരന്വയ ഹൈ – ഇസ
പരദ്രവ്യകേ സംയോഗകാ ജോ കാരണ ഉസകേ
വിനാശകാ അഭ്യാസ..... .............. ൧൫൯ ശരീരാദി പരദ്രവ്യ പ്രതി മധ്യസ്ഥതാ പ്രഗടകരതേ ഹൈം..൧൬൦ ശരീര, വാണീ ഔര മനകാ പരദ്രവ്യപനാ..... .. ൧൬൧ ആത്മാകോ പരദ്രവ്യത്വകാ ഔര ഉസകേ കര്തൃത്വകാ
ബാതകാ ഖണ്ഡന....---------------------- ൧൪൨ സര്വ വൃത്ത്യംശോംമേം കാലപദാര്ഥ
ഉത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യവാലാ ഹൈ
കാലപദാര്ഥകാ പ്രദേശമാത്രപനാ സിദ്ധ
കരതേ ഹൈം
ആത്മാകോ ശരീരപനേകാ അഭാവ..... .......... ൧൭൧
ജീവകാ അസാധാരണ സ്വലക്ഷണ................ ൧൭൨
അമൂര്ത ആത്മാകോ സ്നിഗ്ധ – രുക്ഷത്വകാ അഭാവ
ജ്ഞാനജ്ഞേയവിഭാഗ അധികാര ആത്മാകോ വിഭക്ത കരനേകേ ലിയേ വ്യവഹാരജീവത്വകേ
ഹേതുകാ വിചാര..... ................... ൧൪൫ പ്രാണ കൌന – കൌനസേ ഹൈ, സോ ബതലാതേ ഹൈം..... . ൧൪൬
ഹൈ ? – ഐസാ പൂര്വപക്ഷ..... ............... ൧൭൩
ഉനകാ പൌദ്ഗലികപനാ... ............... ൧൪൭
ഭാവബന്ധകാ സ്വരൂപ.... ..................... ൧൭൫
ഭാവബന്ധകീ യുക്തി ഔര ദ്രവ്യബന്ധകാ സ്വരൂപ . ൧൭൬
പുദ്ഗലബന്ധ, ജീവബന്ധ ഔര
പൌദ്ഗലിക പ്രാണോംകീ സന്തതികീ പ്രവൃത്തികാ
അന്തരംഗ ഹേതു.......................... ൧൫൦ പൌദ്ഗലിക പ്രാണസന്തതികീ നിവൃത്തികാ
അന്തരംഗ ഹേതു.......................... ൧൫൧
ദ്രവ്യബന്ധകാ ഹേതു ഭാവബന്ധ.... ............... ൧൭൮ ഭാവബന്ധ ഹീ നിശ്ചയബന്ധ ഹൈ.... ............. ൧൭൯ പരിണാമകാ ദ്രവ്യബന്ധകേ സാധകതമ രാഗസേ
വ്യവഹാര – ജീവത്വകേ ഹേതു ജോ ഗതിവിശിഷ്ട
പര്യായ ഉനകാ സ്വരൂപ.... ............. ൧൫൧ പര്യായകേ ഭേദ ............................... ൧൫൩ അര്ഥനിശ്ചായക അസ്തിത്വകോ സ്വ – പരകേ
വിഭാഗകേ ഹേതുകേ രൂപമേം സമഝാതേ ഹൈം
ഉപചാര കരകേ കാര്യരൂപസേ ബതലാതേ ഹൈം....൧൮൧
പരദ്രവ്യകേ സംയോഗകേ കാരണകാ സ്വരൂപ....൧൫൫
Page -4 of 513
PDF/HTML Page 29 of 546
single page version
വിഭാഗ............................... ൧൮൨ സ്വദ്രവ്യമേം പ്രവൃത്തികാ ഔര പരദ്രവ്യമേം പ്രവൃത്തികാ
നിമിത്ത സ്വ – പരകേ വിഭാഗകാ ജ്ഞാന
അജ്ഞാന ഹൈ
ശ്രാമണ്യ – ഇച്ഛുക പഹലേ ക്യാ
ഇസ സന്ദേഹകാ നിരാകരണ..... ......... ൧൮൫
യഥാജാതരൂപധരത്വക ബഹിരംഗ – അന്തരംഗ ദോ
ഗ്രഹണ കിയാ ജാതാ ഹൈ ഔര ഛോഡാ ജാതാ ഹൈ ?..... ...................... ൧൮൬
ലിംഗ..... ............................. ൨൦൫ ശ്രാമണ്യകീ ‘ഭവതി’ ക്രിയാമേം, ഇതനേസേ
അകേലാ ഹീ ആത്മാ ബന്ധ ഹൈ..... ............ ൧൮൮
നിശ്ചയ ഔര വ്യവഹാരകാ അവിരോധ ............ ൧൮൯
അശുദ്ധനയസേ അശുദ്ധ ആത്മാകീ ഹീ പ്രാപ്തി..... ൧൯൦
ശുദ്ധനയസേ ശുദ്ധാത്മാകീ ഹീ പ്രാപ്തി.... ......... ൧൯൧
ധ്രുവത്വകേ കാരണ ശുദ്ധാത്മാ ഹീ ഉപലബ്ധ
ശ്രാമണ്യകീ പ്രാപ്തി.... .................. ൨൦൭ സാമായികമേം ആരൂഢ ശ്രമണ കദാചിത്
ഛേദോപസ്ഥാപനാകേ യോഗ്യ.... ............. ൨൦൮ ആചാര്യകേ ഭേദ..... .......................... ൨൧൦ ഛിന്ന സംയമകേ പ്രതിസംധാനകീ വിധി..... ....... ൨൧൧ ശ്രാമണ്യകേ ഛേദകേ ആയതന ഹോനേസേ പരദ്രവ്യ
പ്രതിബന്ധോംകാ നിഷേധ.................... ൨൧൩
മോഹഗ്രംഥി ടൂടനേസേ ക്യാ ഹോതാ ഹൈ.... .......... ൧൯൫
ഏകാഗ്രസംചേതനലക്ഷണധ്യാന അശുദ്ധതാ
ശ്രാമണ്യകീ പരിപൂര്ണതാകാ ആയതന ഹോനേസേ
സ്വദ്രവ്യമേം ഹീ പ്രതിബന്ധ കര്തവ്യ ഹൈ...... . ൨൧൪ മുനിജനകോ നികടകാ സൂക്ഷ്മപരദ്രവ്യപ്രതിബന്ധ
ഭീ നിഷേധ്യ..... ...................... ൨൧൫
ഉപരോക്ത പ്രശ്നകാ ഉത്തര...... ............... ൧൯൮
ശുദ്ധാത്മോപലബ്ധിലക്ഷണ മോക്ഷമാര്ഗകോ നിശ്ചിത
ഛേദ ക്യാ ഹൈ — ഇസകാ ഉപദേശ..... ........... ൨൧൬
ഛേദകേ അന്തരംഗ – ബഹിരംഗ
സര്വഥാ അന്തരംഗ ഛേദ നിഷേധ്യ ഹൈ..... .......... ൨൧൮ ഉപധി അന്തരംഗ ഛേദകീ ഭാ തി ത്യാജ്യ ഹൈ.... ... ൨൧൯ ഉപധികാ നിഷേധ വഹ അന്തരംഗ ഛേദകാ ഹീ
കരതേ ഹൈം..... ........................ ൧൯൯ പ്രതിജ്ഞാകാ നിര്വഹണ കരതേ ഹുഏ (ആചാര്യദേവ)
സ്വയം മോക്ഷമാര്ഗഭൂത ശുദ്ധാത്മപ്രവൃത്തി കരതേ ഹൈം..... ........................ ൨൦൦
Page -3 of 513
PDF/HTML Page 30 of 546
single page version
ഉപധി അനിഷിദ്ധ ഭീ ഹൈ’ ഐസേ അപവാദകാ ഉപദേശ..... ........................... ൨൨൨
അകിംചിത്കര.... ....................... ൨൩൯
‘ഉത്സര്ഗ ഹീ വസ്തുധര്മ ഹൈ, അപവാദ നഹീം’ ....... ൨൨൪
അപവാദകേ വിശേഷ...... ...................... ൨൨൫
അനിഷിദ്ധ ശരീരമാത്ര – ഉപധികേ പാലനകീ
ഉക്ത തീനോംകീ യുഗപത്താകേ സാഥ ആത്മജ്ഞാനകീ
യുഗപത്താകോ സാധതേ ഹൈം...... ............ ൨൪൦ ഉക്ത തീനോംകീ യുഗപത്താ തഥാ ആത്മജ്ഞാനകീ
യുഗപത്താ ജിസേ സിദ്ധ ഹുഈ ഹൈ ഐസേ സംയതകാ ലക്ഷണ..... ........................... ൨൪൧
യുക്താഹാരവിഹാരീ സാക്ഷാത് അനാഹാരവിഹാരീ
ഐസാ യഹ സംയതത്വ ഹീ മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ......൨൪൨
ശ്രമണകോ യുക്താഹാരീപനേകീ സിദ്ധി..... ........ ൨൨൮ യുക്താഹാരകാ വിസ്തൃത സ്വരൂപ..... ............. ൨൨൯ ഉത്സര്ഗ – അപവാദകീ മൈത്രീ ദ്വാരാ ആചരണകാ
ഹോതാ.................................. ൨൪൩ ഏകാഗ്രതാ വഹ മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ ഐസാ നിശ്ചയ കരതേ
ഹുഏ മോക്ഷമാര്ഗ – പ്രജ്ഞാപനകാ ഉപസംഹാര..... ൨൪൪
ഉത്സര്ഗ – അപവാദകേ വിരോധസേ ആചരണകാ
ബതലാതേ ഹൈം...... ...................... ൨൪൫ ശുഭോപയോഗീ ശ്രമണകാ ലക്ഷണ.... ............. ൨൪൬ ശുഭോപയോഗീ ശ്രമണോംകീ പ്രവൃത്തി..... ........... ൨൪൭ ശുഭോപയോഗിയോംകേ ഹീ ഐസീ പ്രവൃത്തിയാ
വ്യാപാര...... .......................... ൨൩൨ ആഗമഹീനകോ മോക്ഷാഖ്യ കര്മക്ഷയ നഹീം ഹോതാ.... ൨൩൩ മോക്ഷമാര്ഗിയോംകോ ആഗമ ഹീ ഏക ചക്ഷു..... .... ൨൩൪ ആഗമചക്ഷുസേ സബ കുഛ ദിഖാഈ ദേതാ ഹീ ഹൈ.....൨൩൫ ആഗമജ്ഞാന, തത്പൂര്വക തത്ത്വാര്ഥശ്രദ്ധാന ഔര
ഹോതീ ഹൈം............................... ൨൪൮ സഭീ പ്രവൃത്തിയാ ശുഭോപയോഗിയോംകേ ഹീ
ഹോതീ ഹൈം............................... ൨൪൯ പ്രവൃത്തി സംയമകീ വിരോധീ ഹോനേകാ നിഷേധ....... ൨൫൦ പ്രവൃത്തികേ വിഷയകേ ദോ വിഭാഗ................. ൨൫൧ പ്രവൃത്തികേ കാലകാ വിഭാഗ...... .............. ൨൫൨ ലോകസംഭാഷണപ്രവൃത്തി ഉസകേ നിമിത്തകേ വിഭാഗ
തദുഭയപൂര്വക സംയതത്വകീ യുഗപത്താകോ മോക്ഷമാര്ഗപനാ ഹോനേകാ നിയമ..... ...... ൨൩൬ ഉക്ത തീനോംകീ അയുഗപത്താകോ മോക്ഷമാര്ഗത്വ
ഘടിത നഹീം ഹോതാ...................... ൨൩൭
മോക്ഷമാര്ഗകാ സാധകതമ ഹൈ...... ....... ൨൩൮
Page -2 of 513
PDF/HTML Page 31 of 546
single page version
‘ലൌകിക’ (ജന)കാ ലക്ഷണ .................. ൨൬൯
സത്സംഗ കരനേ യോഗ്യ ഹൈ..... .................. ൨൭൦
ഫലകീ വിപരീതതാ.... ................. ൨൫൫ അവിപരീത ഫലകാ കാരണ ഐസാ ജോ
‘അവിപരീത കാരണ’...... .............. ൨൫൯
‘അവിപരീത കാരണ’കീ ഉപാസനാരൂപ പ്രവൃത്തി
സാമാന്യ ഔര വിശേഷരൂപസേ കര്തവ്യ ഹൈ.....൨൬൧
മോക്ഷതത്ത്വ .................................... ൨൭൨
മോക്ഷതത്ത്വകാ സാധനതത്ത്വ ...................... ൨൭൩
മോക്ഷതത്ത്വകേ സാധനതത്ത്വകാ അഭിനന്ദന.... .... ൨൭൪
ശാസ്ത്രകീ സമാപ്തി ............................ ൨൭൫
ശ്രമണാഭാസോംകേ പ്രതി സമസ്ത പ്രവൃത്തിയോംകാ
നിഷേധ..... ........................... ൨൬൩ കൈസാ ജീവ ശ്രമണാഭാസ ഹൈ സോ കഹതേ ഹൈം ...... ൨൬൪ ജോ ശ്രാമണ്യസേ സമാന ഹൈ ഉനകാ അനുമോദന ന
കരനേവാലേകാ വിനാശ................... ൨൬൫
ജോ ശ്രാമണ്യമേം അധിക ഹോ ഉസകേ പ്രതി ജൈസേ കി
വഹ ശ്രാമണ്യമേം ഹീന ഹോ ഐസാ ആചരണ കരനേവാലേകാ വിനാശ................... ൨൬൬
ആത്മദ്രവ്യകീ പ്രാപ്തികാ പ്രകാര ................. ൫൩൨
സ്വയം ശ്രാമണ്യമേം അധിക ഹോം തഥാപി അപനേസേ ഹീന
ശ്രമണ പ്രതി സമാന ജൈസാ ആചരണ കരേ തോ ഉസകാ വിനാശ..... ................... ൨൬൭
Page -1 of 513
PDF/HTML Page 32 of 546
single page version
നാഥ ഹൈ
സ്വാനുഭൂതി പ്രാപ്ത ഹോതീ ഹൈ
Page 0 of 513
PDF/HTML Page 33 of 546
single page version
പുണ്യപ്രകാശകം, പാപപ്രണാശകമിദം ശാസ്ത്രം ശ്രീപ്രവചനസാരനാമധേയം, അസ്യ മൂലഗ്രന്ഥകര്താരഃ
ശ്രീസര്വജ്ഞദേവാസ്തദുത്തരഗ്രന്ഥകര്താരഃ ശ്രീഗണധരദേവാഃ പ്രതിഗണധരദേവാസ്തേഷാം വചനാനുസാരമാസാദ്യ
ആചാര്യശ്രീകുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവവിരചിതം, ശ്രോതാരഃ സാവധാനതയാ ശൃണവന്തു
Page 1 of 513
PDF/HTML Page 34 of 546
single page version
[സര്വ പ്രഥമ ഗ്രംഥകേ പ്രാരംഭമേം ശ്രീമദ്ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവവിരചിത പ്രാകൃതഗാഥാബദ്ധ ശ്രീ ‘പ്രവചനസാര’ നാമക ശാസ്ത്രകീ ‘തത്ത്വപ്രദീപികാ’ നാമക സംസ്കൃത ടീകാകേ രചയിതാ ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവ ഉപരോക്ത ശ്ലോകോംകേ ദ്വാരാ മങ്ഗലാചരണ കരതേ ഹുഏ ജ്ഞാനാനന്ദസ്വരൂപ പരമാത്മാകോ നമസ്കാര കരതേ ഹൈം : – ]
അര്ഥ : — സര്വവ്യാപീ (അര്ഥാത് സബകാ ജ്ഞാതാ -ദ്രഷ്ടാ) ഏക ചൈതന്യരൂപ (മാത്ര ചൈതന്യ ഹീ) ജിസകാ സ്വരൂപ ഹൈ ഔര ജോ സ്വാനുഭവപ്രസിദ്ധ ഹൈ (അര്ഥാത് ശുദ്ധ ആത്മാനുഭവസേ പ്രകൃഷ്ടതയാ സിദ്ധ ഹൈ ) ഉസ ജ്ഞാനാനന്ദാത്മക (ജ്ഞാന ഔര ആനന്ദസ്വരൂപ) ഉത്കൃഷ്ട ആത്മാകോ നമസ്കാര ഹോ .
Page 2 of 513
PDF/HTML Page 35 of 546
single page version
അഥ പ്രവചനസാരവ്യാഖ്യായാം മധ്യമരുചിശിഷ്യപ്രതിബോധനാര്ഥായാം മുഖ്യഗൌണരൂപേണാന്തസ്തത്ത്വബഹി- സ്തത്ത്വപ്രരൂപണസമര്ഥായാം ച പ്രഥമത ഏകോത്തരശതഗാഥാഭിര്ജ്ഞാനാധികാരഃ, തദനന്തരം ത്രയോദശാധിക ശതഗാഥാഭി- ര്ദര്ശനാധികാരഃ, തതശ്ച സപ്തനവതിഗാഥാഭിശ്ചാരിത്രാധികാരശ്ചേതി സമുദായേനൈകാദശാധികത്രിശതപ്രമിതസൂത്രൈഃ സമ്യഗ്ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രരൂപേണ മഹാധികാരത്രയം ഭവതി . അഥവാ ടീകാഭിപ്രായേണ തു സമ്യഗ്ജ്ഞാനജ്ഞേയചാരിത്രാ- ധികാരചൂലികാരൂപേണാധികാരത്രയമ് . തത്രാധികാരത്രയേ പ്രഥമതസ്താവജ്ജ്ഞാനാഭിധാനമഹാധികാരമധ്യേ ദ്വാസപ്ത- തിഗാഥാപര്യന്തം ശുദ്ധോപയോഗാധികാരഃ കഥ്യതേ . താസു ദ്വാസപ്തതിഗാഥാസു മധ്യേ ‘ഏസ സുരാസുര --’ ഇമാം ഗാഥാമാദിം കൃത്വാ പാഠക്രമേണ ചതുര്ദശഗാഥാപര്യന്തം പീഠികാ, തദനന്തരം സപ്തഗാഥാപര്യന്തം സാമാന്യേന സര്വജ്ഞ- സിദ്ധിഃ, തദനന്തരം ത്രയസ്ത്രിംശദ്ഗാഥാപര്യന്തം ജ്ഞാനപ്രപഞ്ചഃ, തതശ്ചാഷ്ടാദശഗാഥാപര്യന്തം സുഖപ്രപഞ്ചശ്ചേത്യന്തരാധി- കാരചതുഷ്ടയേന ശുദ്ധോപയോഗാധികാരോ ഭവതി . അഥ പഞ്ചവിംശതിഗാഥാപര്യന്തം ജ്ഞാനകണ്ഡികാചതുഷ്ടയപ്രതി- പാദകനാമാ ദ്വിതീയോധികാരശ്ചേത്യധികാരദ്വയേന, തദനന്തരം സ്വതന്ത്രഗാഥാചതുഷ്ടയേന ചൈകോത്തരശതഗാഥാഭിഃ പ്രഥമമഹാധികാരേ സമുദായപാതനികാ ജ്ഞാതവ്യാ .
ഇദാനീം പ്രഥമപാതനികാഭിപ്രായേണ പ്രഥമതഃ പീഠികാവ്യാഖ്യാനം ക്രിയതേ, തത്ര പഞ്ചസ്ഥലാനി ഭവന്തി; തേഷ്വാദൌ നമസ്കാരമുഖ്യത്വേന ഗാഥാപഞ്ചകം, തദനന്തരം ചാരിത്രസൂചനമുഖ്യത്വേന ‘സംപജ്ജഇ ണിവ്വാണം’ ഇതി പ്രഭൃതി ഗാഥാത്രയമഥ ശുഭാശുഭശുദ്ധോപയോഗത്രയസൂചനമുഖ്യത്വേന ‘ജീവോ പരിണമദി’ ഇത്യാദിഗാഥാസൂത്രദ്വയമഥ തത്ഫലകഥനമുഖ്യതയാ ‘ധമ്മേണ പരിണദപ്പാ’ ഇതി പ്രഭൃതി സൂത്രദ്വയമ് . അഥ ശുദ്ധോപയോഗധ്യാതുഃ പുരുഷസ്യ പ്രോത്സാഹനാര്ഥം ശുദ്ധോപയോഗഫലദര്ശനാര്ഥം ച പ്രഥമഗാഥാ, ശുദ്ധോപയോഗിപുരുഷലക്ഷണകഥനേന ദ്വിതീയാ ചേതി ‘അഇസയമാദസമുത്ഥം’ ഇത്യാദി ഗാഥാദ്വയമ് . ഏവം പീഠികാഭിധാനപ്രഥമാന്തരാധികാരേ സ്ഥലപഞ്ചകേന ചതുര്ദശഗാഥാഭിസ്സമുദായപാതനികാ . തദ്യഥാ —
[അബ അനേകാന്തമയ ജ്ഞാനകീ മംഗലകേ ലിയേ ശ്ലോക ദ്വാരാ സ്തുതി കരതേ ഹൈം :] അര്ഥ : — ജോ മഹാമോഹരൂപീ അംധകാരസമൂഹകോ ലീലാമാത്രമേം നഷ്ട കരതാ ഹൈ ഔര ജഗതകേ സ്വരൂപകോ പ്രകാശിത കരതാ ഹൈ ഐസാ അനേകാംതമയ തേജ സദാ ജയവംത ഹൈ .
[ അബ ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവ ശ്ലോക ദ്വാരാ അനേകാംതമയ ജിനപ്രവചനകേ സാരഭൂത ഇസ ‘പ്രവചനസാര’ ശാസ്ത്രകീ ടീകാ കരനേകീ പ്രതിജ്ഞാ കരതേ ഹൈം :]
അര്ഥ : — പരമാനന്ദരൂപീ സുധാരസകേ പിപാസു ഭവ്യ ജീവോംകേ ഹിതാര്ഥ, തത്ത്വകോ (വസ്തുസ്വരൂപകോ) പ്രഗട കരനേവാലീ പ്രവചനസാരകീ യഹ ടീകാ രചീ ജാ രഹീ ഹൈ .
Page 3 of 513
PDF/HTML Page 36 of 546
single page version
അഥ ഖലു കശ്ചിദാസന്നസംസാരപാരാവാരപാരഃ സമുന്മീലിതസാതിശയവിവേകജ്യോതിരസ്തമിത- സമസ്തൈകാംതവാദാവിദ്യാഭിനിവേശഃ പാരമേശ്വരീമനേകാന്തവാദവിദ്യാമുപഗമ്യ മുക്തസമസ്തപക്ഷപരിഗ്രഹ- തയാത്യംതമധ്യസ്ഥോ ഭൂത്വാ സകലപുരുഷാര്ഥസാരതയാ നിതാന്തമാത്മനോ ഹിതതമാം ഭഗവത്പംചപരമേഷ്ഠി- പ്രസാദോപജന്യാം പരമാര്ഥസത്യാം മോക്ഷലക്ഷ്മീമക്ഷയാമുപാദേയത്വേന നിശ്ചിന്വന് പ്രവര്തമാനതീര്ഥനായക- പുരഃസരാന് ഭഗവതഃ പംചപരമേഷ്ഠിനഃ പ്രണമനവംദനോപജനിതനമസ്കരണേന സംഭാവ്യ സര്വാരംഭേണ മോക്ഷമാര്ഗം സംപ്രതിപദ്യമാനഃ പ്രതിജാനീതേ —
അഥ കശ്ചിദാസന്നഭവ്യഃ ശിവകുമാരനാമാ സ്വസംവിത്തിസമുത്പന്നപരമാനന്ദൈകലക്ഷണസുഖാമൃതവിപരീത- ചതുര്ഗതിസംസാരദുഃഖഭയഭീതഃ, സമുത്പന്നപരമഭേദവിജ്ഞാനപ്രകാശാതിശയഃ, സമസ്തദുര്നയൈകാന്തനിരാകൃതദുരാഗ്രഹഃ, പരിത്യക്തസമസ്തശത്രുമിത്രാദിപക്ഷപാതേനാത്യന്തമധ്യസ്ഥോ ഭൂത്വാ ധര്മാര്ഥകാമേഭ്യഃ സാരഭൂതാമത്യന്താത്മഹിതാമ- വിനശ്വരാം പംചപരമേഷ്ഠിപ്രസാദോത്പന്നാം മുക്തിശ്രിയമുപാദേയത്വേന സ്വീകുര്വാണഃ, ശ്രീവര്ധമാനസ്വാമിതീര്ഥകരപരമദേവ- പ്രമുഖാന് ഭഗവതഃ പംചപരമേഷ്ഠിനോ ദ്രവ്യഭാവനമസ്കാരാഭ്യാം പ്രണമ്യ പരമചാരിത്രമാശ്രയാമീതി പ്രതിജ്ഞാം കരോതി –
[ഇസപ്രകാര മംഗലാചരണ ഔര ടീകാ രചനേകീ പ്രതിജ്ഞാ കരകേ, ഭഗവാന് കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ- വിരചിത പ്രവചനസാരകീ പഹലീ പാ ച ഗാഥാഓംകേ പ്രാരമ്ഭമേം ശ്രീ അമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവ ഉന ഗാഥാഓംകീ ഉത്ഥാനികാ കരതേ ഹൈം .]
അബ, ജിനകേ സംസാര സമുദ്രകാ കിനാരാ നികട ഹൈ, സാതിശയ (ഉത്തമ) വിവേകജ്യോതി പ്രഗട ഹോ ഗഈ ഹൈ (അര്ഥാത് പരമ ഭേദവിജ്ഞാനകാ പ്രകാശ ഉത്പന്ന ഹോ ഗയാ ഹൈ) തഥാ സമസ്ത ഏകാംതവാദരൂപ അവിദ്യാകാ ൧അഭിനിവേശ അസ്ത ഹോ ഗയാ ഹൈ ഐസേ കോഈ (ആസന്നഭവ്യ മഹാത്മാശ്രീമദ്- ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യ), പാരമേശ്വരീ (പരമേശ്വര ജിനേന്ദ്രദേവകീ) അനേകാന്തവാദവിദ്യാകോ പ്രാപ്ത കരകേ, സമസ്ത പക്ഷകാ പരിഗ്രഹ (ശത്രുമിത്രാദികാ സമസ്ത പക്ഷപാത) ത്യാഗ ദേനേസേ അത്യന്ത മധ്യസ്ഥ ഹോകര, ഉത്പന്ന ഹോനേ യോഗ്യ, പരമാര്ഥസത്യ (പാരമാര്ഥിക രീതിസേ സത്യ), അക്ഷയ (അവിനാശീ) മോക്ഷലക്ഷ്മീകോ പംചപരമേഷ്ഠീകോ ൬പ്രണമന ഔര വന്ദനസേ ഹോനേവാലേ നമസ്കാരകേ ദ്വാരാ സന്മാന കരകേ സര്വാരമ്ഭസേ (ഉദ്യമസേ) മോക്ഷമാര്ഗകാ ആശ്രയ കരതേ ഹുഏ പ്രതിജ്ഞാ കരതേ ഹൈം .
താത്വിക പുരുഷ -അര്ഥ ഹൈ .
സമാവേശ ഹോതാ ഹൈ .
൨സര്വ പുരുഷാര്ഥമേം സാരഭൂത ഹോനേസേ ആത്മാകേ ലിയേ അത്യന്ത ൩ഹിതതമ ഭഗവന്ത പംചപരമേഷ്ഠീകേ ൪പ്രസാദസേ
൫ഉപാദേയരൂപസേ നിശ്ചിത കരതേ ഹുഏ പ്രവര്തമാന തീര്ഥകേ നായക (ശ്രീ മഹാവീരസ്വാമീ) പൂര്വക ഭഗവംത
൧. അഭിനിവേശ=അഭിപ്രായ; നിശ്ചയ; ആഗ്രഹ .
൨. പുരുഷാര്ഥ=ധര്മ, അര്ഥ, കാമ ഔര മോക്ഷ ഇന ചാര പുരുഷ -അര്ഥോമേം (പുരുഷ -പ്രയോജനോം മേം) മോക്ഷ ഹീ സാരഭൂത ശ്രേഷ്ഠ
൩. ഹിതതമ=ഉത്കൃഷ്ട ഹിതസ്വരൂപ . ൪. പ്രസാദ=പ്രസന്നതാ, കൃപാ .
൫. ഉപാദേയ=ഗ്രഹണ കരനേ യോഗ്യ, (മോക്ഷലക്ഷ്മീ ഹിതതമ, യഥാര്ഥ ഔര അവിനാശീ ഹോനേസേ ഉപാദേയ ഹൈ .)
൬. പ്രണമന=ദേഹസേ നമസ്കാര കരനാ . വന്ദന=വചനസേ സ്തുതി കരനാ . നമസ്കാരമേം പ്രണമന ഔര വന്ദന ദോനോംകാ
Page 4 of 513
PDF/HTML Page 37 of 546
single page version
പണമാമീത്യാദിപദഖണ്ഡനാരൂപേണ വ്യാഖ്യാനം ക്രിയതേ — പണമാമി പ്രണമാമി . സ കഃ . കര്താ ഏസ ഏഷോഹം ഗ്രന്ഥകരണോദ്യതമനാഃ സ്വസംവേദനപ്രത്യക്ഷഃ . കം . വഡ്ഢമാണം അവസമന്താദൃദ്ധം വൃദ്ധം മാനം പ്രമാണം ജ്ഞാനം യസ്യ സ ഭവതി വര്ധമാനഃ, ‘അവാപ്യോരലോപഃ’ ഇതി ലക്ഷണേന ഭവത്യകാരലോപോവശബ്ദസ്യാത്ര, തം രത്നത്രയാത്മകപ്രവര്തമാനധര്മതീര്ഥോപദേശകം ശ്രീവര്ധമാനതീര്ഥകരപരമദേവമ് . ക്വ പ്രണമാമി . പ്രഥമത ഏവ . കിംവിശിഷ്ടം . സുരാസുരമണുസിംദവംദിദം ത്രിഭുവനാരാധ്യാനന്തജ്ഞാനാദിഗുണാധാരപദാധിഷ്ഠിതത്വാത്തത്പദാഭിലാഷിഭിസ്ത്രി- ഭുവനാധീശൈഃ സമ്യഗാരാധ്യപാദാരവിന്ദത്വാച്ച സുരാസുരമനുഷ്യേന്ദ്രവന്ദിതമ് . പുനരപി കിംവിശിഷ്ടം . ധോദഘാഇ-
അബ, യഹാ (ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യവിരചിത) ഗാഥാസൂത്രോംകാ അവതരണ കിയാ ജാതാ ഹൈ .
വളീ ശേഷ തീര്ഥംകര അനേ സൌ സിദ്ധ ശുദ്ധാസ്തിത്വനേ.
മുനി ജ്ഞാന-
തേ സര്വനേ സാഥേ തഥാ പ്രത്യേകനേ പ്രത്യേകനേ, വംദും വളീ ഹും മനുഷ്യക്ഷേത്രേ വര്തതാ അര്ഹംതനേ. ൩. അര്ഹംതനേ, ശ്രീ സിദ്ധനേയ നമസ്കരണ കരീ ഏ രീതേ, ഗണധര അനേ അധ്യാപകോനേ, സര്വസാധുസമൂഹനേ. ൪.
Page 5 of 513
PDF/HTML Page 38 of 546
single page version
കമ്മമലം പരമസമാധിസമുത്പന്നരാഗാദിമലരഹിതപാരമാര്ഥികസുഖാമൃതരൂപനിര്മലനീരപ്രക്ഷാലിതഘാതികര്മമല- ത്വാദന്യേഷാം പാപമലപ്രക്ഷാലനഹേതുത്വാച്ച ധൌതഘാതികര്മമലമ് . പുനശ്ച കിംലക്ഷണമ് . തിത്ഥം ദൃഷ്ടശ്രുതാനുഭൂത- വിഷയസുഖാഭിലാഷരൂപനീരപ്രവേശരഹിതേന പരമസമാധിപോതേനോത്തീര്ണസംസാരസമുദ്രത്വാത് അന്യേഷാം തരണോപായ- ഭൂതത്വാച്ച തീര്ഥമ് . പുനശ്ച കിംരൂപമ് . ധമ്മസ്സ കത്താരം നിരുപരാഗാത്മതത്ത്വപരിണതിരൂപനിശ്ചയധര്മസ്യോപാദാന-
അന്വയാര്ഥ : — [ഏഷഃ ] യഹ മൈം [സുരാസുരമനുഷ്യേന്ദ്രവംദിതം ] ജോ ൧സുരേന്ദ്രോം, ൨അസുരേന്ദ്രോം ഔര [തീര്ഥം ] തീര്ഥരൂപ ഔര [ധര്മസ്യ കര്താരം ] ധര്മകേ കര്താ [വര്ധമാനം ] ശ്രീ വര്ധമാനസ്വാമീകോ [പ്രണമാമി ] നമസ്കാര കരതാ ഹൂ ..൧..
[പുനഃ ] ഔര [വിശുദ്ധസദ്ഭാവാന് ] വിശുദ്ധ ൪സത്താവാലേ [ശേഷാന് തീര്ഥകരാന് ] ശേഷ തീര്ഥംകരോംകോ [സസര്വസിദ്ധാന് ] സര്വ സിദ്ധഭഗവന്തോംകേ സാഥ ഹീ, [ച ] ഔര [ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരാന് ] ജ്ഞാനാചാര, ദര്ശനാചാര, ചാരിത്രാചാര, തപാചാര തഥാ വീര്യാചാര യുക്ത [ശ്രമണാന് ] ൫ശ്രമണോംകോ നമസ്കാര കരതാ ഹൂ ..൨..
[താന് താന് സര്വാന് ] ഉന ഉന സബകോ [ച ] തഥാ [മാനുഷേ ക്ഷേത്രേ വര്തമാനാന് ] മനുഷ്യ ക്ഷേത്രമേം വിദ്യമാന [അര്ഹതഃ ] അരഹന്തോംകോ [സമകം സമകം ] സാഥ ഹീ സാഥ — സമുദായരൂപസേ ഔര [പ്രത്യേകം ഏവ പ്രത്യേകം ] പ്രത്യേക പ്രത്യേകകോ — വ്യക്തിഗത [വംദേ ] വന്ദനാ കരതാ ഹൂ ..൩..
തസു ശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാന മുഖ്യ പവിത്ര ആശ്രമ പാമീനേ, പ്രാപ്തി കരൂം ഹും സാമ്യനീ, ജേനാഥീ ശിവപ്രാപ്തി ബനേ. ൫.
൩നരേന്ദ്രോംസേ വന്ദിത ഹൈം തഥാ ജിന്ഹോംനേ [ധൌതഘാതികര്മമലം ] ഘാതി കര്മമലകോ ധോ ഡാലാ ഹൈ ഐസേ
൧ . സുരേന്ദ്ര = ഊര്ധ്വലോകവാസീ ദേവോംകേ ഇന്ദ്ര . ൨. അസുരേന്ദ്ര = അധോലോകവാസീ ദേവോംകേ ഇന്ദ്ര .
൩. നരേന്ദ്ര = (മധ്യലോകവാസീ) മനുഷ്യോംകേ അധിപതി, രാജാ . ൪. സത്താ=അസ്തിത്വ .
൫. ശ്രമണ = ആചാര്യ, ഉപാധ്യായ ഔര സാധു .
Page 6 of 513
PDF/HTML Page 39 of 546
single page version
ഏഷ സ്വസംവേദനപ്രത്യക്ഷദര്ശനജ്ഞാനസാമാന്യാത്മാഹം സുരാസുരമനുഷ്യേന്ദ്രവംദിതത്വാത്ത്രിലോകൈകഗുരും, ധൌതഘാതികര്മമലത്വാജ്ജഗദനുഗ്രഹസമര്ഥാനംതശക്തിപാരമൈശ്വര്യം, യോഗിനാം തീര്ഥത്വാത്താരണസമര്ഥം, ധര്മകര്തൃ- ത്വാച്ഛുദ്ധസ്വരൂപവൃത്തിവിധാതാരം, പ്രവര്തമാനതീര്ഥനായകത്വേന പ്രഥമത ഏവ പരമഭട്ടാരകമഹാദേവാധിദേവ- പരമേശ്വരപരമപൂജ്യസുഗൃഹീതനാമശ്രീവര്ധമാനദേവം പ്രണമാമി ..൧.. തദനു വിശുദ്ധസദ്ഭാവത്വാദുപാത്ത- കാരണത്വാത് അന്യേഷാമുത്തമക്ഷമാദിബഹുവിധധര്മോപദേശകത്വാച്ച ധര്മസ്യ കര്താരമ് . ഇതി ക്രിയാകാരകസമ്ബന്ധഃ . ഏവമന്തിമതീര്ഥകരനമസ്കാരമുഖ്യത്വേന ഗാഥാ ഗതാ ..൧.. തദനന്തരം പ്രണമാമി . കാന് . സേസേ പുണ തിത്ഥയരേ സസവ്വസിദ്ധേ ശേഷതീര്ഥകരാന്, പുനഃ സസര്വസിദ്ധാന് വൃഷഭാദിപാര്ശ്വപര്യന്താന് ശുദ്ധാത്മോപലബ്ധിലക്ഷണസര്വസിദ്ധ- സഹിതാനേതാന് സര്വാനപി . കഥംഭൂതാന് . വിസുദ്ധസബ്ഭാവേ നിര്മലാത്മോപലബ്ധിബലേന വിശ്ലേഷിതാഖിലാവരണ- ത്വാത്കേവലജ്ഞാനദര്ശനസ്വഭാവത്വാച്ച വിശുദ്ധസദ്ഭാവാന് . സമണേ യ ശ്രമണശബ്ദവാച്യാനാചാര്യോപാധ്യായസാധൂംശ്ച . കിംലക്ഷണാന് . ണാണദംസണചരിത്തതവവീരിയായാരേ സര്വവിശുദ്ധദ്രവ്യഗുണപര്യായാത്മകേ ചിദ്വസ്തുനി യാസൌ രാഗാദി-
[അര്ഹദ്ഭയഃ ] ഇസപ്രകാര അരഹന്തോംകോ [സിദ്ധേഭ്യഃ ] സിദ്ധോംകോ [തഥാ ഗണധരേഭ്യഃ ] ആചാര്യോംകോ [അധ്യാപകവര്ഗേഭ്യഃ ] ഉപാധ്യായവര്ഗകോ [ച ഏവം ] ഔര [സര്വേഭ്യഃ സാധുഭ്യഃ ] സര്വ സാധുഓംകോ [നമഃ കൃത്വാ ] നമസ്കാര കരകേ [തേഷാം ] ഉനകേ [വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാനാശ്രമം ] ൧വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാന ആശ്രമകോ [സമാസാദ്യ ] പ്രാപ്ത കരകേ [സാമ്യം ഉപസംപദ്യേ ] മൈം ൨സാമ്യകോ പ്രാപ്ത കരതാ ഹൂ [യതഃ ] ജിസസേ [നിര്വാണ സംപ്രാപ്തിഃ ] നിര്വാണകീ പ്രാപ്തി ഹോതീ ഹൈ ..൪ -൫..
ടീകാ : — യഹ ൩സ്വസംവേദനപ്രത്യക്ഷ ൪ദര്ശനജ്ഞാനസാമാന്യസ്വരൂപ മൈം, ജോ സുരേന്ദ്രോം, അസുരേന്ദ്രോം ഔര നരേന്ദ്രോംകേ ദ്വാരാ വന്ദിത ഹോനേസേ തീന ലോകകേ ഏക (അനന്യ സര്വോത്കൃഷ്ട) ഗുരു ഹൈം, ജിനമേം ഘാതികര്മമലകേ ധോ ഡാലനേസേ ജഗത പര അനുഗ്രഹ കരനേമേം സമര്ഥ അനന്തശക്തിരൂപ പരമേശ്വരതാ ഹൈ, ജോ തീര്ഥതാകേ കാരണ യോഗിയോംകോ താരനേമേം സമര്ഥ ഹൈം, ധര്മകേ കര്താ ഹോനേസേ ജോ ശുദ്ധ സ്വരൂപപരിണതികേ കര്താ ഹൈം, ഉന പരമ ഭട്ടാരക, മഹാദേവാധിദേവ, പരമേശ്വര, പരമപൂജ്യ, ജിനകാ നാമഗ്രഹണ ഭീ അച്ഛാ ഹൈ ഐസേ ശ്രീ വര്ധമാനദേവകോ പ്രവര്തമാന തീര്ഥകീ നായകതാകേ കാരണ പ്രഥമ ഹീ, പ്രണാമ കരതാ ഹൂ ..൧..
൧. വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാന = വിശുദ്ധ ദര്ശന ഔര ജ്ഞാന ജിസമേം പ്രധാന (മുഖ്യ) ഹൈം, ഐസേ .
൨. സാമ്യ = സമതാ, സമഭാവ .
൩. സ്വസംവേദനപ്രത്യക്ഷ = സ്വാനുഭവസേ പ്രത്യക്ഷ (ദര്ശനജ്ഞാനസാമാന്യ സ്വാനുഭവസേ പ്രത്യക്ഷ ഹൈ) .
൪. ദര്ശനജ്ഞാനസാമാന്യസ്വരൂപ = ദര്ശനജ്ഞാനസാമാന്യ അര്ഥാത് ചേതനാ ജിസകാ സ്വരൂപ ഹൈ ഐസാ .
Page 7 of 513
PDF/HTML Page 40 of 546
single page version
പാകോത്തീര്ണജാത്യകാര്തസ്വരസ്ഥാനീയശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനസ്വഭാവാന് ശേഷാനതീതതീര്ഥനായകാന്, സര്വാന് സിദ്ധാംശ്ച, ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരയുക്തത്വാത്സംഭാവിതപരമശുദ്ധോപയോഗഭൂമികാനാചാര്യോപാധ്യായ- സാധുത്വവിശിഷ്ടാന് ശ്രമണാംശ്ച പ്രണമാമി ..൨.. തദന്വേതാനേവ പംചപരമേഷ്ഠിനസ്തത്തദ്വയക്തിവ്യാപിനഃ സര്വാനേവ സാംപ്രതമേതത്ക്ഷേത്രസംഭവതീര്ഥകരാസംഭവാന്മഹാവിദേഹഭൂമിസംഭവത്വേ സതി മനുഷ്യക്ഷേത്രപ്രവര്തിഭി- സ്തീര്ഥനായകൈഃ സഹ വര്തമാനകാലം ഗോചരീകൃത്യ യുഗപദ്യുഗപത്പ്രത്യേകം പ്രത്യേകം ച മോക്ഷലക്ഷ്മീസ്വയം- വരായമാണപരമനൈര്ഗ്രന്ഥ്യദീക്ഷാക്ഷണോചിതമംഗലാചാരഭൂതകൃതികര്മശാസ്ത്രോപദിഷ്ടവന്ദനാഭിധാനേന സമ്ഭാവ- വികല്പരഹിതനിശ്ചലചിത്തവൃത്തിസ്തദന്തര്ഭൂതേന വ്യവഹാരപഞ്ചാചാരസഹകാരികാരണോത്പന്നേന നിശ്ചയപഞ്ചാചാരേണ പരിണതത്വാത് സമ്യഗ്ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരോപേതാനിതി . ഏവം ശേഷത്രയോവിംശതിതീര്ഥകരനമസ്കാര- മുഖ്യത്വേന ഗാഥാ ഗതാ ..൨.. അഥ തേ തേ സവ്വേ താംസ്താന്പൂര്വോക്താനേവ പഞ്ചപരമേഷ്ഠിനഃ സര്വാന് വംദാമി യ വന്ദേ, അഹം കര്താ . കഥം . സമഗം സമഗം സമുദായവന്ദനാപേക്ഷയാ യുഗപദ്യുഗപത് . പുനരപി കഥം . പത്തേഗമേവ പത്തേഗം പ്രത്യേകവന്ദനാപേക്ഷയാ പ്രത്യേകം പ്രത്യേകമ് . ന കേവലമേതാന് വന്ദേ . അരഹംതേ അര്ഹതഃ . കിംവിശിഷ്ടാന് . വട്ടംതേ മാണുസേ ഖേത്തേ വര്തമാനാന് . ക്വ . മാനുഷേ ക്ഷേത്രേ . തഥാ ഹി ---സാമ്പ്രതമത്ര ഭരതക്ഷേത്രേ തീര്ഥകരാഭാവാത് പഞ്ച-
തത്പശ്ചാത് ജോ വിശുദ്ധ സത്താവാന് ഹോനേസേ താപസേ ഉത്തീര്ണ ഹുഏ (അന്തിമ താവ ദിയേ ഹുഏ അഗ്നിമേംസേ ബാഹര നികലേ ഹുഏ) ഉത്തമ സുവര്ണകേ സമാന ശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനസ്വഭാവകോ പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം, ഐസേ ശേഷ ൧അതീത തീര്ഥംകരോംകോ ഔര സര്വസിദ്ധോംകോ തഥാ ജ്ഞാനാചാര, ദര്ശനാചാര, ചാരിത്രാചാര, തപാചാര ഔര വീര്യാചാരയുക്ത ഹോനേസേ ജിന്ഹോംനേ പരമ ശുദ്ധ ഉപയോഗഭൂമികാകോ പ്രാപ്ത കിയാ ഹൈ, ഐസേ ശ്രമണോംകോ — ജോ കി ആചാര്യത്വ, ഉപാധ്യായത്വ ഔര സാധുത്വരൂപ വിശേഷോംസേ വിശിഷ്ട ( – ഭേദയുക്ത) ഹൈം ഉന്ഹേം — നമസ്കാര കരതാ ഹൂ ..൨..
തത്പശ്ചാത് ഇന്ഹീം പംചപരമേഷ്ഠിയോംകോ, ഉസ -ഉസ വ്യക്തിമേം (പര്യായമേം) വ്യാപ്ത ഹോനേവാലേ സഭീകോ, വര്തമാനമേം ഇസ ക്ഷേത്രമേം ഉത്പന്ന തീര്ഥംകരോംകാ അഭാവ ഹോനേസേ ഔര മഹാവിദേഹക്ഷേത്രമേം ഉനകാ സദ്ഭാവ ഹോനേസേ മനുഷ്യക്ഷേത്രമേം പ്രവര്തമാന തീര്ഥനായകയുക്ത വര്തമാനകാലഗോചര കരകേ, ( – മഹാവിദേഹക്ഷേത്രമേം വര്തമാന ശ്രീ സീമംധരാദി തീര്ഥംകരോംകീ ഭാ തി മാനോം സഭീ പംച പരമേഷ്ഠീ ഭഗവാന വര്തമാനകാലമേം ഹീ വിദ്യമാന ഹോം, ഇസപ്രകാര അത്യന്ത ഭക്തികേ കാരണ ഭാവനാ ഭാകര – ചിംതവന കരകേ ഉന്ഹേം) യുഗപദ് യുഗപദ് അര്ഥാത് സമുദായരൂപസേ ഔര പ്രത്യേക പ്രത്യേകകോ അര്ഥാത് വ്യക്തിഗതരൂപസേ ൨സംഭാവനാ കരതാ ഹൂ . കിസ പ്രകാരസേ സംഭാവനാ കരതാ ഹൂ ? മോക്ഷലക്ഷ്മീകേ സ്വയംവര സമാന ജോ പരമ നിര്ഗ്രന്ഥതാകീ ദീക്ഷാകാ ഉത്സവ (-ആനന്ദമയ പ്രസംഗ) ഹൈ ഉസകേ ഉചിത മംഗലാചരണഭൂത ജോ ൩കൃതികര്മശാസ്ത്രോപദിഷ്ട വന്ദനോച്ചാര (കൃതികര്മശാസ്ത്രമേം ഉപദേശേ ഹുഏ സ്തുതിവചന)കേ ദ്വാരാ സമ്ഭാവനാ കരതാ ഹൂ ..൩..
൧. അതീത = ഗത, ഹോഗയേ, ഭൂതകാലീന .
൨. സംഭാവനാ = സംഭാവനാ കരനാ, സന്മാന കരനാ, ആരാധന കരനാ .
൩. കൃതികര്മ = അംഗബാഹ്യ ൧൪ പ്രകീര്ണകോംമേം ഛട്ഠാ പ്രകീര്ണക കൃതികര്മ ഹൈ ജിസമേം നിത്യനൈമിത്തിക ക്രിയാകാ വര്ണന ഹൈ .