Pravachansar-Hindi (Malayalam transliteration). Charananuyogasuchak chulikA; Acharan pragnyapan; Gatha: 201-209.

Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546
single page version

അഹമേഷ മോക്ഷാധികാരീ ജ്ഞായകസ്വഭാവാത്മതത്ത്വപരിജ്ഞാനപുരസ്സരമമത്വനിര്മമത്വഹാനോപാദാന-

വിധാനേന കൃത്യാന്തരസ്യാഭാവാത്സര്വാരമ്ഭേണ ശുദ്ധാത്മനി പ്രവര്തേ . തഥാ ഹി — അഹം ഹി താവത് ജ്ഞായക

ഏവ സ്വഭാവേന കേവലജ്ഞായകസ്യ ച സതോ മമ വിശ്വേനാപി സഹജജ്ഞേയജ്ഞായകലക്ഷണ ഏവ സമ്ബന്ധഃ,
ന പുനരന്യേ സ്വസ്വാമിലക്ഷണാദയഃ സമ്ബന്ധാഃ . തതോ മമ ന ക്വചനാപി മമത്വം, സര്വത്ര

നിര്മമത്വമേവ . അഥൈകസ്യ ജ്ഞായകഭാവസ്യ സമസ്തജ്ഞേയഭാവസ്വഭാവത്വാത് പ്രോത്കീര്ണലിഖിതനിഖാത-

കീലിതമജ്ജിതസമാവര്തിതപ്രതിബിമ്ബിതവത്തത്ര ക്രമപ്രവൃത്താനന്തഭൂതഭവദ്ഭാവിവിചിത്രപര്യായപ്രാഗ്ഭാരമഗാധ-
സ്വഭാവം ഗമ്ഭീരം സമസ്തമപി ദ്രവ്യജാതമേകക്ഷണ ഏവ പ്രത്യക്ഷയന്തം ജ്ഞേയജ്ഞായകലക്ഷണസമ്ബന്ധസ്യാ-

നിര്വാണമാര്ഗായ ച . തതോവധാര്യതേ അയമേവ മോക്ഷമാര്ഗോ, നാന്യ ഇതി ..൧൯൯.. അഥ ‘ഉവസംപയാമി സമ്മം

ജത്തോ ണിവ്വാണസംപത്തീ’ ഇത്യാദി പൂര്വപ്രതിജ്ഞാം നിര്വാഹയന് സ്വയമപി മോക്ഷമാര്ഗപരിണതിം സ്വീകരോതീതി

പ്രതിപാദയതി — തമ്ഹാ യസ്മാത്പൂര്വോക്ത ശുദ്ധാത്മോപലമ്ഭലക്ഷണമോക്ഷമാര്ഗേണ ജിനാ ജിനേന്ദ്രാഃ ശ്രമണാശ്ച സിദ്ധാ

ജാതാസ്തസ്മാദഹമപി തഹ തഥൈവ തേനൈവ പ്രകാരേണ ജാണിത്താ ജ്ഞാത്വാ . കമ് . അപ്പാണം നിജപരമാത്മാനമ് .

കിംവിശിഷ്ടമ് . ജാണഗം ജ്ഞായകം കേവലജ്ഞാനാദ്യനന്തഗുണസ്വഭാവമ് . കേന കൃത്വാ ജ്ഞാത്വാ . സഭാവേണ സമസ്ത-

രാഗാദിവിഭാവരഹിതശുദ്ധബുദ്ധൈകസ്വഭാവേന . പശ്ചാത് കിം കരോമി . പരിവജ്ജാമി പരി സമന്താദ്വര്ജയാമി . കാമ് .

മമത്തിം സമസ്തസചേതനാചേതനമിശ്രപരദ്രവ്യസംബന്ധിനീം മമതാമ് . കഥംഭൂതഃ സന് . ഉവട്ഠിദോ ഉപസ്ഥിതഃ പരിണതഃ .

ക്വ . ണിമ്മമത്തമ്ഹി സമസ്തപരദ്രവ്യമമകാരാഹംകാരരഹിതത്വേന നിര്മമത്വലക്ഷണേ പരമസാമ്യാഭിധാനേ വീതരാഗ-

ചാരിത്രേ തത്പരിണതനിജശുദ്ധാത്മസ്വഭാവേ വാ . തഥാഹി – അഹം താവത്കേവലജ്ഞാനദര്ശനസ്വഭാവത്വേന ജ്ഞായകൈക-

ടങ്കോത്കീര്ണസ്വഭാവഃ . തഥാഭൂതസ്യ സതോ മമ ന കേവലം സ്വസ്വാമ്യാദയഃ പരദ്രവ്യസംബന്ധാ ന സന്തി, നിശ്ചയേന

ടീകാ : — മൈം യഹ മോക്ഷാധികാരീ, ജ്ഞായകസ്വഭാവീ ആത്മതത്ത്വകേ പരിജ്ഞാനപൂര്വക

മമത്വകീ ത്യാഗരൂപ ഔര നിര്മമത്വകീ ഗ്രഹണരൂപ വിധികേ ദ്വാരാ സര്വ ആരമ്ഭ (ഉദ്യമ) സേ
ശുദ്ധാത്മാമേം പ്രവൃത്ത ഹോതാ ഹൂ , ക്യോംകി അന്യ കൃത്യകാ അഭാവ ഹൈ . (അര്ഥാത് ദൂസരാ കുഛ ഭീ കരനേ

യോഗ്യ നഹീം ഹൈ .) വഹ ഇസപ്രകാര ഹൈ (അര്ഥാത് മൈം ഇസപ്രകാര ശുദ്ധാത്മാമേം പ്രവൃത്ത ഹോതാ ഹൂ ) : —

പ്രഥമ തോ മൈം സ്വഭാവസേ ജ്ഞായക ഹീ ഹൂ ; കേവല ജ്ഞായക ഹോനേസേ മേരാ വിശ്വ (സമസ്ത പദാര്ഥോം) കേ
സാഥ ഭീ സഹജ ജ്ഞേയജ്ഞായകലക്ഷണ സമ്ബന്ധ ഹീ ഹൈ, കിന്തു അന്യ സ്വസ്വാമിലക്ഷണാദി സമ്ബന്ധ നഹീം
ഹൈം; ഇസലിയേ മേരാ കിസീകേ പ്രതി മമത്വ നഹീം ഹൈ, സര്വത്ര നിര്മമത്വ ഹീ ഹൈ . അബ, ഏക

ജ്ഞായകഭാവകാ സമസ്ത ജ്ഞേയോംകോ ജാനനേകാ സ്വഭാവ ഹോനേസേ, ക്രമശഃ പ്രവര്തമാന, അനന്ത, ഭൂത –

വര്തമാന – ഭാവീ വിചിത്ര പര്യായസമൂഹവാലേ, ൧അഗാധസ്വഭാവ ഔര ഗമ്ഭീര ഐസേ സമസ്ത

ദ്രവ്യമാത്രകോ — മാനോം വേ ദ്രവ്യ ജ്ഞായകമേം ഉത്കീര്ണ ഹോ ഗയേ ഹോം, ചിത്രിത ഹോ ഗഏ ഹോം, ഭീതര ഘുസ

ഗയേ ഹോം, കീലിത ഹോ ഗയേ ഹോം, ഡൂബ ഗയേ ഹോം, സമാ ഗയേ ഹോം, പ്രതിബിമ്ബിത ഹുഏ ഹോം, ഇസപ്രകാര —

൧. ജിനകാ സ്വഭാവ അഗാധ ഹൈ ഔര ജോ ഗംഭീര ഹൈം ഐസേ സമസ്ത ദ്രവ്യോംകോ ഭൂത, വര്തമാന തഥാ ഭാവീകാലകേ ക്രമസേ

ഹോനേവാലീ, അനേക പ്രകാരകീ അനന്ത പര്യായോംസേ യുക്ത ഏക സമയമേം ഹീ പ്രത്യക്ഷ ജാനനാ ആത്മാകാ സ്വഭാവ ഹൈ .

Page 369 of 513
PDF/HTML Page 402 of 546
single page version

നിവാര്യത്വേനാശക്യവിവേചനത്വാദുപാത്തവൈശ്വരൂപ്യമപി സഹജാനന്തശക്തിജ്ഞായകസ്വഭാവേനൈക്യരൂപ്യമനുജ്ഝന്ത-
മാസംസാരമനയൈവ സ്ഥിത്യാ സ്ഥിതം മോഹേനാന്യഥാധ്യവസ്യമാനം ശുദ്ധാത്മാനമേഷ മോഹമുത്ഖായ യഥാസ്ഥിത-
മേവാതിനിഃപ്രകമ്പഃ സമ്പ്രതിപദ്യേ . സ്വയമേവ ഭവതു ചാസ്യൈവം ദര്ശനവിശുദ്ധിമൂലയാ സമ്യഗ്ജ്ഞാനോപയുക്ത-

തയാത്യന്തമവ്യാബാധരതത്വാത്സാധോരപി സാക്ഷാത്സിദ്ധഭൂതസ്യ സ്വാത്മനസ്തഥാഭൂതാനാം പരമാത്മനാം ച
നിത്യമേവ തദേകപരായണത്വലക്ഷണോ ഭാവനമസ്കാരഃ ..൨൦൦..

ജ്ഞേയജ്ഞായകസംബന്ധോ നാസ്തി . തതഃ കാരണാത്സമസ്തപരദ്രവ്യമമത്വരഹിതോ ഭൂത്വാ പരമസാമ്യലക്ഷണേ നിജ-

ശുദ്ധാത്മനി തിഷ്ഠാമീതി . കിംച ‘ഉവസംപയാമി സമ്മം’ ഇത്യാദിസ്വകീയപ്രതിജ്ഞാം നിര്വാഹയന്സ്വയമപി മോക്ഷമാര്ഗ-

പരിണതിം സ്വീകരോത്യേവം യദുക്തം ഗാഥാപാതനികാപ്രാരമ്ഭേ തേന കിമുക്തം ഭവതി – യേ താം പ്രതിജ്ഞാം ഗൃഹീത്വാ സിദ്ധിം

ഗതാസ്തൈരേവ സാ പ്രതിജ്ഞാ വസ്തുവൃത്ത്യാ സമാപ്തിം നീതാ . കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവൈഃ പുനര്ജ്ഞാനദര്ശനാധികാരദ്വയരൂപ-

ഗ്രന്ഥസമാപ്തിരൂപേണ സമാപ്തിം നീതാ, ശിവകുമാരമഹാരാജേന തു തദ്ഗ്രന്ഥശ്രവണേന ച . കസ്മാദിതി ചേത് . യേ മോക്ഷം

ഗതാസ്തേഷാം സാ പ്രതിജ്ഞാ പരിപൂര്ണാ ജാതാ, ന ചൈതേഷാമ് . കസ്മാത് . ചരമദേഹത്വാഭാവാദിതി ..൨൦൦.. ഏവം

ജ്ഞാനദര്ശനാധികാരസമാപ്തിരൂപേണ ചതുര്ഥസ്ഥലേ ഗാഥാദ്വയം ഗതമ് .

ഏവം നിജശുദ്ധാത്മഭാവനാരൂപമോക്ഷമാര്ഗേണ യേ സിദ്ധിം ഗതാ യേ ച തദാരാധകാസ്തേഷാം ദര്ശനാധി-

കാരാപേക്ഷയാവസാനമങ്ഗലാര്ഥം ഗ്രന്ഥാത്പേക്ഷയാ മധ്യമങ്ഗലാര്ഥം ച തത്പദാഭിലാഷീ ഭൂത്വാ നമസ്കാരം കരോതി —

പ്ര. ൪൭

ഏക ക്ഷണമേം ഹീ ജോ (ശുദ്ധാത്മാ) പ്രത്യക്ഷ കരതാ ഹൈ, ൧ജ്ഞേയജ്ഞായകലക്ഷണ സംബംധകീ അനിവാര്യതാകേ

കാരണ ജ്ഞേയ – ജ്ഞായകകോ ഭിന്ന കരനാ അശക്യ ഹോനേസേ വിശ്വരൂപതാകോ പ്രാപ്ത ഹോനേ പര ഭീ ജോ

(ശുദ്ധാത്മാ) സഹജ അനന്തശക്തിവാലേ ജ്ഞായകസ്വഭാവകേ ദ്വാരാ ഏകരൂപതാകോ നഹീം ഛോഡതാ, ജോ
അനാദി സംസാരസേ ഇസീ സ്ഥിതിമേം (ജ്ഞായക ഭാവരൂപ ഹീ) രഹാ ഹൈ ഔര ജോ മോഹകേ ദ്വാരാ ദൂസരേ
രൂപമേം ജാനാ – മാനാ ജാതാ ഹൈ ഉസ ശുദ്ധാത്മാകോ യഹ മൈം മോഹകോ ഉഖാഡ ഫേം കകര, അതിനിഷ്കമ്പ

രഹതാ ഹുആ യഥാസ്ഥിത (ജൈസാകാ തൈസാ) ഹീ പ്രാപ്ത കരതാ ഹൂ .

ഇസപ്രകാര ദര്ശനവിശുദ്ധി ജിസകാ മൂല ഹൈ ഐസീ, സമ്യഗ്ജ്ഞാനമേം ഉപയുക്തതാകേ കാരണ അത്യന്ത

അവ്യാബാധ (നിര്വിഘ്ന) ലീനതാ ഹോനേസേ, സാധു ഹോനേ പര ഭീ സാക്ഷാത് സിദ്ധഭൂത ഐസാ യഹ നിജ ആത്മാകോ
തഥാ തഥാഭൂത (സിദ്ധഭൂത) പരമാത്മാഓംകോ, ൨ഉസീമേം ഏകപരായണതാ ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസാ

ഭാവനമസ്കാര സദാ ഹീ ൩സ്വയമേവ ഹോ ..൨൦൦..

൧. ജ്ഞേയജ്ഞായകസ്വരൂപ സമ്ബന്ധ ടാലാ നഹീം ജാ സകതാ, ഇസലിയേ യഹ അശക്യ ഹൈ കി ജ്ഞേയ ജ്ഞായകമേം ജ്ഞാത ന ഹോം,

ഇസലിയേ ആത്മാ മാനോം സമസ്ത ദ്രവ്യരൂപതാകോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ .

൨. ഉസീമേം = നമസ്കാര കരനേ യോഗ്യ പദാര്ഥമേം; ഭാവ്യമേം . [മാത്ര ഭാവ്യമേം ഹീ പരായണ, ഏകാഗ്ര, ലീന ഹോനാ

ഭാവനമസ്കാര ലക്ഷണ ഹൈ .]]

൩. സ്വയമേവ = [ആചാര്യദേവ ശുദ്ധാത്മാമേം ലീന ഹോതേ ഹൈം ഇസലിയേ സ്വയമേവ ഭാവനമസ്കാര ഹോ ജാതാ ഹൈ .]]

Page 370 of 513
PDF/HTML Page 403 of 546
single page version

(ശാലിനീ ഛംദ)

ജൈനം ജ്ഞാനം ജ്ഞേയതത്ത്വപ്രണേതൃ
സ്ഫീതം ശബ്ദബ്രഹ്മ സമ്യഗ്വിഗാഹ്യ .

സംശുദ്ധാത്മദ്രവ്യമാത്രൈകവൃത്ത്യാ
നിത്യം യുക്തൈഃ സ്ഥീയതേസ്മാഭിരേവമ് ..൧൦..

(ശാലിനീ ഛംദ)

ജ്ഞേയീകുര്വന്നംജസാസീമവിശ്വം
ജ്ഞാനീകുര്വന് ജ്ഞേയമാക്രാന്തഭേദമ് .

ആത്മീകുര്വന് ജ്ഞാനമാത്മാന്യഭാസി
സ്ഫൂ ര്ജത്യാത്മാ ബ്രഹ്മ സമ്പദ്യ സദ്യഃ ..൧൧..

ദംസണസംസുദ്ധാണം സമ്മണ്ണാണോവജോഗജുത്താണം .

അവ്വാബാധരദാണം ണമോ ണമോ സിദ്ധസാഹൂണം ..“൧൪..

ണമോ ണമോ നമോ നമഃ . പുനഃ പുനര്നമസ്കരോമീതി ഭക്തി പ്രകര്ഷം ദര്ശയതി . കേഭ്യഃ . സിദ്ധസാഹൂണം

സിദ്ധസാധുഭ്യഃ . സിദ്ധശബ്ദവാച്യസ്വാത്മോപലബ്ധിലക്ഷണാര്ഹത്സിദ്ധേഭ്യഃ, സാധുശബ്ദവാച്യമോക്ഷസാധകാചാര്യോ-

പാധ്യായസാധുഭ്യഃ . പുനരപി കഥംഭൂതേഭ്യഃ . ദംസണസംസുദ്ധാണം മൂഢത്രയാദിപഞ്ചവിംശതിമലരഹിതസമ്യഗ്ദര്ശന-

സംശുദ്ധേഭ്യഃ . പുനരപി കഥംഭൂതേഭ്യഃ . സമ്മണ്ണാണോവജോഗജുത്താണം സംശയാദിരഹിതം സമ്യഗ്ജ്ഞാനം, തസ്യോപയോഗഃ

സമ്യഗ്ജ്ഞാനോപയോഗഃ, യോഗോ നിര്വികല്പസമാധിര്വീതരാഗചാരിത്രമിത്യര്ഥഃ, താഭ്യാം യുക്താഃ സമ്യഗ്ജ്ഞാനോപയോഗ-
യുക്താസ്തേഭ്യഃ . പുനശ്ച കിംരൂപേഭ്യഃ. അവ്വാബാധരദാണം സമ്യഗ്ജ്ഞാനാദിഭാവനോത്പന്നാവ്യാബാധാനന്തസുഖ-

രതേഭ്യശ്ച ..“
“
“
“
“

൧൪.. ഇതി നമസ്കാരഗാഥാസഹിതസ്ഥലചതുഷ്ടയേന ചതുര്ഥവിശേഷാന്തരാധികാരഃ സമാപ്തഃ . ഏവം

[അബ ശ്ലോക ദ്വാരാ ജിനേന്ദ്രോക്ത ശബ്ദബ്രഹ്മകേ സമ്യക് അഭ്യാസകാ ഫല കഹാ ജാതാ ഹൈ ] —

അര്ഥ : — ഇസപ്രകാര ജ്ഞേയതത്ത്വകോ സമഝാനേവാലേ ജൈന ജ്ഞാനമേം — വിശാല ശബ്ദബ്രഹ്മമേം —

സമ്യക്തയാ അവഗാഹന കരകേ (ഡുബകീ ലഗാകര, ഗഹരാഈമേം ഉതരകര, നിമഗ്ന ഹോകര) ഹമ മാത്ര
ശുദ്ധആത്മദ്രവ്യരൂപ ഏക വൃത്തിസേ (പരിണതിസേ) സദാ യുക്ത രഹതേ ഹൈം ..൧൦..

[അബ ശ്ലോകകേ ദ്വാരാ മുക്താത്മാകേ ജ്ഞാനകീ മഹിമാ ഗാകര ജ്ഞേയതത്ത്വ – പ്രജ്ഞാപനാധികാരകീ

പൂര്ണാഹൂതി കീ ജാ രഹീ ഹൈ . ] : —

അര്ഥ : — ആത്മാ ബ്രഹ്മകോ (പരമാത്മത്വകോ, സിദ്ധത്വകോ) ശീഘ്ര പ്രാപ്ത കരകേ, അസീമ

(അനന്ത) വിശ്വകോ ശീഘ്രതാമേം (ഏക സമയമേം) ജ്ഞേയരൂപ കരതാ ഹുആ, ഭേദോംകോ പ്രാപ്ത ജ്ഞേയോംകോ ജ്ഞാനരൂപ
കരതാ ഹുആ (അനേക പ്രകാരകേ ജ്ഞേയോംകോ ജ്ഞാനമേം ജാനതാ ഹുആ) ഔര സ്വ – പരപ്രകാശക ജ്ഞാനകോ

ആത്മാരൂപ കരതാ ഹുആ, പ്രഗട – ദൈദീപ്യമാന ഹോതാ ഹൈ ..൧൧..

Page 371 of 513
PDF/HTML Page 404 of 546
single page version

(വസംതതിലകാ ഛംദ)

ദ്രവ്യാനുസാരി ചരണം ചരണാനുസാരി
ദ്രവ്യം മിഥോ ദ്വയമിദം നനു സവ്യപേക്ഷമ് .

തസ്മാന്മുമുക്ഷുരധിരോഹതു മോക്ഷമാര്ഗം
ദ്രവ്യം പ്രതീത്യ യദി വാ ചരണം പ്രതീത്യ ..൧൨..

ഇതി തത്ത്വദീപികായാം പ്രവചനസാരവൃത്തൌ ശ്രീമദമൃതചന്ദ്രസൂരിവിരചിതായാം ജ്ഞേയതത്ത്വപ്രജ്ഞാപനോ നാമ

ദ്വിതീയഃ ശ്രുതസ്കന്ധഃ സമാപ്തഃ ..൨..

‘അത്ഥിത്തണിച്ഛിദസ്സ ഹി’ ഇത്യാദ്യേകാദശഗാഥാപര്യന്തം ശുഭാശുഭശുദ്ധോപയോഗത്രയമുഖ്യത്വേന പ്രഥമോ
വിശേഷാന്തരാധികാരസ്തദനന്തരം ‘അപദേസോ പരമാണൂ പദേസമേത്തോ യ’ ഇത്യാദിഗാഥാനവകപര്യന്തം പുദ്ഗലാനാം
പരസ്പരബന്ധമുഖ്യത്വേന ദ്വിതീയോ വിശേഷാന്തരാധികാരസ്തതഃ പരം ‘അരസമരൂവം’ ഇത്യാദ്യേകോനവിംശതിഗാഥാപര്യന്തം
ജീവസ്യ പുദ്ഗലകര്മണാ സഹ ബന്ധമുഖ്യത്വേന തൃതീയോ വിശേഷാന്തരാധികാരസ്തതശ്ച ‘ണ ചയദി ജോ ദു മമത്തിം’
ഇത്യാദിദ്വാദശഗാഥാപര്യന്തം വിശേഷഭേദഭാവനാചൂലികാവ്യാഖ്യാനരൂപശ്ചതുര്ഥോ വിശേഷാന്തരാധികാര ഇത്യേകാധിക-
പഞ്ചാശദ്ഗാഥാഭിര്വിശേഷാന്തരാധികാരചതുഷ്ടയേന വിശേഷഭേദഭാവനാഭിധാനശ്ചതുര്ഥോന്തരാധികാരഃ സമാപ്തഃ .

ഇതി ശ്രീജയസേനാചാര്യകൃതായാം താത്പര്യവൃത്തൌ ‘തമ്ഹാ തസ്സ ണമാഇം’ ഇത്യാദിപഞ്ചത്രിംശദ്ഗാഥാപര്യന്തം

സാമാന്യജ്ഞേയവ്യാഖ്യാനം, തദനന്തരം ‘ദവ്വം ജീവം’ ഇത്യാദ്യേകോനവിംശതിഗാഥാപര്യന്തം ജീവപുദ്ഗലധര്മാദിഭേദേന
വിശേഷജ്ഞേയവ്യാഖ്യാനം, തതശ്ച ‘സപദേസേഹിം സമഗ്ഗോ’ ഇത്യാദിഗാഥാഷ്ടകപര്യന്തം സാമാന്യഭേദഭാവനാ, തതഃ പരം
‘അത്ഥിത്തണിച്ഛിദസ്സ ഹി’ ഇത്യാദ്യേകാധിക പഞ്ചാശദ്ഗാഥാപര്യന്തം വിശേഷഭേദഭാവനാ ചേത്യന്തരാധികാരചതുഷ്ടയേന
ത്രയോദശാധികശതഗാഥാഭിഃ സമ്യഗ്ദര്ശനാധികാരനാമാ ജ്ഞേയാധികാരാപരസംജ്ഞോ ദ്വിതീയോ മഹാധികാരഃ സമാപ്തഃ ..൨..

[അബ ശ്ലോക ദ്വാരാ, ദ്രവ്യ ഔര ചരണകാ സംബംധ ബതലാകര, ജ്ഞേയതത്ത്വ – പ്രജ്ഞാപന നാമക

ദ്വിതീയാധികാരകീ ഔര ചരണാനുയോഗസൂചക ചൂലികാ നാമക തൃതീയാധികാരകീ സംധി ബതലാഈ ജാതീ
ഹൈ . ] : —

അര്ഥ : — ചരണ ദ്രവ്യാനുസാര ഹോതാ ഹൈ ഔര ദ്രവ്യ ചരണാനുസാര ഹോതാ ഹൈ — ഇസപ്രകാര വേ ദോനോം

പരസ്പര അപേക്ഷാസഹിത ഹൈം; ഇസലിയേ യാ തോ ദ്രവ്യകാ ആശ്രയ ലേകര അഥവാ തോ ചരണകാ ആശ്രയ ലേകര
മുമുക്ഷു (ജ്ഞാനീ, മുനി) മോക്ഷമാര്ഗമേം ആരോഹണ കരോ .

ഇസപ്രകാര (ശ്രീമദ്ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ പ്രണീത) ശ്രീ പ്രവചനസാര ശാസ്ത്രകീ

ശ്രീമദമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവവിരചിത തത്വദീപികാനാമക ടീകാകാ യഹ ‘ജ്ഞേയതത്ത്വ – പ്രജ്ഞാപന’ നാമക

ദ്വിതീയശ്രുതസ്കംധ (കാ ഭാഷാനുവാദ) സമാപ്ത ഹുആ .

❁

Page 372 of 513
PDF/HTML Page 405 of 546
single page version

അഥ പരേഷാം ചരണാനുയോഗസൂചികാ ചൂലികാ .

തത്ര —

“ദ്രവ്യസ്യ സിദ്ധൌ ചരണസ്യ സിദ്ധിഃ

ദ്രവ്യസ്യ സിദ്ധിശ്ചരണസ്യ സിദ്ധൌ .

ബുദ്ധ്വേതി കര്മാവിരതാഃ പരേപി
ദ്രവ്യാവിരുദ്ധം ചരണം ചരന്തു ..൧൩..

ഇതി ചരണാചരണേ പരാന് പ്രയോജയതി —

–

൩ –

ചരണാനുയോഗസൂചക ചൂലികാ

കാര്യം പ്രത്യത്രൈവ ഗ്രന്ഥഃ സമാപ്ത ഇതി ജ്ഞാതവ്യമ് . കസ്മാദിതി ചേത് . ‘ഉവസംപയാമി സമ്മം’ ഇതി

പ്രതിജ്ഞാസമാപ്തേഃ . അതഃപരം യഥാക്രമേണ സപ്താധികനവതിഗാഥാപര്യന്തം ചൂലികാരൂപേണ ചാരിത്രാധികാരവ്യാഖ്യാനം

പ്രാരഭ്യതേ . തത്ര താവദുത്സര്ഗരൂപേണ ചാരിത്രസ്യ സംക്ഷേപവ്യാഖ്യാനമ് . തദനന്തരമപവാദരൂപേണ തസ്യൈവ ചാരിത്രസ്യ

വിസ്തരവ്യാഖ്യാനമ് . തതശ്ച ശ്രാമണ്യാപരനാമമോക്ഷമാര്ഗവ്യാഖ്യാനമ് . തദനന്തരം ശുഭോപയോഗവ്യാഖ്യാന-

മിത്യന്തരാധികാരചതുഷ്ടയം ഭവതി . തത്രാപി പ്രഥമാന്തരാധികാരേ പഞ്ച സ്ഥലാനി . ‘ഏവം പണമിയ സിദ്ധേ’

ഇത്യാദിഗാഥാസപ്തകേന ദീക്ഷാഭിമുഖപുരുഷസ്യ ദീക്ഷാവിധാനകഥനമുഖ്യതയാ പ്രഥമസ്ഥലമ് . അതഃപരം

‘വദസമിദിംദിയ’ ഇത്യാദി മൂലഗുണകഥനരൂപേണ ദ്വിതീയസ്ഥലേ ഗാഥാദ്വയമ് . തദനന്തരം ഗുരുവ്യവസ്ഥാജ്ഞാപനാര്ഥം

അബ ദൂസരോംകോ ചരണാനുയോഗകീ സൂചക ൧ചൂലികാ ഹൈ .

[ഉസമേം, പ്രഥമ ശ്രീ അമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവ ശ്ലോകകേ ദ്വാരാ അബ ഇസ – ആഗാമീ ഗാഥാകീ

ഉത്ഥാനികാ കരതേ ഹൈം . ]

[അര്ഥ : — ] ദ്രവ്യകീ സിദ്ധിമേം ചരണകീ സിദ്ധി ഹൈ, ഔര ചരണകീ സിദ്ധിമേം ദ്രവ്യകീ സിദ്ധി

— യഹ ജാനകര, കര്മോംസേ (ശുഭാശുഭ ഭാവോംസേ) അവിരത ദൂസരേ ഭീ, ദ്രവ്യസേ അവിരുദ്ധ ചരണ

(ചാരിത്ര)കാ ആചരണ കരോ .

— ഇസപ്രകാര (ശ്രീമദ് ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ ഇസ ആഗാമീ ഗാഥാകേ ദ്വാരാ) ദൂസരോംകോ

ചരണ (ചാരിത്ര)കേ ആചരണ കരനേമേം യുക്ത കരതേ (ജോഡതേ) ഹൈം .

★ഇന്ദ്രവജ്രാ ഛംദ

൧. ചൂലികാ = ജോ ശാസ്ത്രമേം നഹീം കഹാ ഗയാ ഹൈ ഉസകാ വ്യാഖ്യാന കരനാ, അഥവാ കഹേ ഗയേ കാ വിശേഷ വ്യാഖ്യാന

കരനാ യാ ദോനോംകാ യഥായോഗ്യ വ്യാഖ്യാന കരനാ .

Page 373 of 513
PDF/HTML Page 406 of 546
single page version

‘ഏസ സുരാസുരമണുസിംദവംദിദം ധോദഘാഇകമ്മമലം . പണമാമി വഡ്ഢമാണം തിത്ഥം ധമ്മസ്സ

കത്താരം .. സേസേ പുണ തിത്ഥയരേ സസവ്വസിദ്ധേ വിസുദ്ധസബ്ഭാവേ . സമണേ യ ണാണദംസണചരിത്തതവ-

വീരിയായാരേ .. തേ തേ സവ്വേ സമഗം സമഗം പത്തേഗമേവ പത്തേഗം . വംദാമി യ വട്ടംതേ അരഹംതേ മാണുസേ ഖേത്തേ ..’

ഏവം പണമിയ സിദ്ധേ ജിണവരവസഹേ പുണോ പുണോ സമണേ .

പഡിവജ്ജദു സാമണ്ണം ജദി ഇച്ഛദി ദുക്ഖപരിമോക്ഖം ..൨൦൧..

‘ലിംഗഗ്ഗഹണേ’ ഇത്യാദി ഏകാ ഗാഥാ, തഥൈവ പ്രായശ്ചിത്തകഥനമുഖ്യതയാ ‘പയദമ്ഹി’ ഇത്യാദി ഗാഥാദ്വയമിതി
സമുദായേന തൃതീയസ്ഥലേ ഗാഥാത്രയമ് . അഥാചാരാദിശാസ്ത്രകഥിതക്രമേണ തപോധനസ്യ സംക്ഷേപസമാചാരകഥനാര്ഥം

‘അധിവാസേ വ’ ഇത്യാദി ചതുര്ഥസ്ഥലേ ഗാഥാത്രയമ് . തദനന്തരം ഭാവഹിംസാദ്രവ്യഹിംസാപരിഹാരാര്ഥം ‘അപയത്താ വാ

ചരിയാ’ ഇത്യാദി പഞ്ചമസ്ഥലേ സൂത്രഷട്കമിത്യേകവിംശതിഗാഥാഭിഃ സ്ഥലപഞ്ചകേന പ്രഥമാന്തരാധികാരേ
സമുദായപാതനികാ . തദ്യഥാ – അഥാസന്നഭവ്യജീവാംശ്ചാരിത്രേ പ്രേരയതി — പഡിവജ്ജദു പ്രതിപദ്യതാം സ്വീകരോതു .

കിമ് . സാമണ്ണം ശ്രാമണ്യം ചാരിത്രമ് . യദി കിമ് . ഇച്ഛദി ജദി ദുക്ഖപരിമോക്ഖം യദി ചേത്

ദുഃഖപരിമോക്ഷമിച്ഛതി . സ കഃ കര്താ . പരേഷാമാത്മാ . കഥം പ്രതിപദ്യതാമ് . ഏവം ഏവം പൂര്വോക്തപ്രകാരേണ ‘ഏസ

സുരാസുരമണുസിംദ’ ഇത്യാദിഗാഥാപഞ്ചകേന പഞ്ചപരമേഷ്ഠിനമസ്കാരം കൃത്വാ മമാത്മനാ ദുഃഖമോക്ഷാര്ഥിനാന്യൈഃ
പൂര്വോക്തഭവ്യൈര്വാ യഥാ തച്ചാരിത്രം പ്രതിപന്നം തഥാ പ്രതിപദ്യതാമ് . കിം കൃത്വാ പൂര്വമ് . പണമിയ പ്രണമ്യ . കാന് .

സിദ്ധേ അഞ്ഞനപാദുകാദിസിദ്ധിവിലക്ഷണസ്വാത്മോപലബ്ധിസിദ്ധിസമേതസിദ്ധാന് . ജിണവരവസഹേ സാസാദനാദിക്ഷീണ-

[അബ ഗാഥാകേ പ്രാരംഭ കരനേസേ പൂര്വ ഉസകീ സംധികേ ലിയേ ശ്രീ അമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവനേ പംച

പരമേഷ്ഠീകോ നമസ്കാര കരനേകേ ലിയേ നിമ്നപ്രകാരസേ ജ്ഞാനതത്ത്വ – പ്രജ്ഞാപന അധികാരകീ പ്രഥമ തീന

ഗാഥായേം ലിഖീ ഹൈം : —

‘‘ഏസ സുരാസുരമണുസിംദവംദിദംധോദഘാഇകമ്മമലം .

പണമാമി വഡ്ഢമാണം തിത്ഥം ധമ്മസ്സ കത്താരം ..

സേസേ പുണ തിത്ഥയരേ സസവ്വസിദ്ധേ വിസുദ്ധസബ്ഭാവേ .

സമണേ യ ണാണദംസണചരിത്തതവവീരിയായാരേ ..

തേ തേ സവ്വേ സമഗം സമഗം പത്തേഗമേവ പത്തേഗം .

വംദാമി യ വട്ടംതേ അരഹംതേ മാണുസേ ഖേത്തേ ..’’

[അബ, ഇസ അധികാരകീ ഗാഥാ പ്രാരംഭ കരതേ ഹൈം : — ]

ഏ രീത പ്രണമീ സിദ്ധ, ജിനവരവൃഷഭ, മുനിനേ ഫരീ ഫ രീ,

ശ്രാമണ്യ അംഗീകൃത കരോ, അഭിലാഷ ജോ ദുഖമുക്തിനീ. ൨൦൧.

Page 374 of 513
PDF/HTML Page 407 of 546
single page version

ഏവം പ്രണമ്യ സിദ്ധാന് ജിനവരവൃഷഭാന് പുനഃ പുനഃ ശ്രമണാന് .

പ്രതിപദ്യതാം ശ്രാമണ്യം യദീച്ഛതി ദുഃഖപരിമോക്ഷമ് ..൨൦൧..

യഥാ മമാത്മനാ ദുഃഖമോക്ഷാര്ഥിനാ, ‘കിച്ചാ അരഹംതാണം സിദ്ധാണം തഹ ണമോ ഗണഹരാണം .

അജ്ഝാവയവഗ്ഗാണം സാഹൂണം ചേവ സവ്വേസിം .. തേസിം വിസുദ്ധദംസണണാണപഹാണാസമം സമാസേജ്ജ .

ഉവസംപയാമി സമ്മം ജത്തോ ണിവ്വാണസംപത്തീ ..’ ഇതി അര്ഹത്സിദ്ധാചാര്യോപാധ്യായസാധൂനാം പ്രണതി-

വന്ദനാത്മകനമസ്കാരപുരഃസരം വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാനം സാമ്യനാമ ശ്രാമണ്യമവാന്തരഗ്രന്ഥസന്ദര്ഭോഭയ-
സമ്ഭാവിതസൌസ്ഥിത്യം സ്വയം പ്രതിപന്നം, പരേഷാമാത്മാപി യദി ദുഃഖമോക്ഷാര്ഥീ തഥാ തത്പ്രതിപദ്യതാമ് .

യഥാനുഭൂതസ്യ തത്പ്രതിപത്തിവര്ത്മനഃ പ്രണേതാരോ വയമിമേ തിഷ്ഠാമ ഇതി ..൨൦൧..

കഷായാന്താ ഏകദേശജിനാ ഉച്യന്തേ, ശേഷാശ്ചാനാഗാരകേവലിനോ ജിനവരാ ഭണ്യന്തേ, തീര്ഥംകരപരമദേവാശ്ച
ജിനവരവൃഷഭാ ഇതി, താന് ജിനവരവൃഷഭാന് . ന കേവലം താന് പ്രണമ്യ, പുണോ പുണോ സമണേ ചിച്ചമത്കാരമാത്ര-

നിജാത്മസമ്യക്ശ്രദ്ധാനജ്ഞാനാനുഷ്ഠാനരൂപനിശ്ചയരത്നത്രയാചരണപ്രതിപാദനസാധകത്വോദ്യതാന് ശ്രമണശബ്ദവാച്യാനാ-
ചാര്യോപാധ്യായസാധൂംശ്ച പുനഃ പുനഃ പ്രണമ്യേതി . കിംച പൂര്വം ഗ്രന്ഥപ്രാരമ്ഭകാലേ സാമ്യമാശ്രയാമീതി

അന്വയാര്ഥ : — [യദി ദുഃഖപരിമോക്ഷമ് ഇച്ഛതി ] യദി ദുഃഖോംസേ പരിമുക്ത ഹോനേകീ

(ഛുടകാരാ പാനേകീ) ഇച്ഛാ ഹോ തോ, [ഏവം ] പൂര്വോക്ത പ്രകാരസേ (ജ്ഞാനതത്ത്വ – പ്രജ്ഞാപനകീ പ്രഥമ തീന

ഗാഥാഓംകേ അനുസാര) [പുനഃ പുനഃ ] ബാരംബാര [സിദ്ധാന് ] സിദ്ധോംകോ, [ജിനവരവൃഷഭാന് ]
ജിനവരവൃഷഭോംകോ (-അര്ഹന്തോംകോ) തഥാ [ശ്രമണാന് ] ശ്രമണോംകോ [പ്രണമ്യ ] പ്രണാമ കരകേ, [ശ്രാമണ്യം
പ്രതിപദ്യതാമ് ] (ജീവ) ശ്രാമണ്യകോ അംഗീകാര കരോ ..൨൦൧..

ടീകാ : — ജൈസേ ദുഃഖോംസേ മുക്ത ഹോനേകേ അര്ഥീ മേരേ ആത്മാനേ — ൧‘‘കിച്ചാ അരഹംതാണം

സിദ്ധാണം തഹ ണമോ ഗണഹരാണം . അജ്ഝാവയവഗ്ഗാണം സാഹൂണം ചേവ സവ്വേസിം .. തേസിം

വിസുദ്ധദംസണണാണപഹാണാസമം സമാസേജ്ജ . ഉവസംപയാമി സമ്മം ജത്തോ ണിവ്വാണസംപത്തീ .’’ ഇസപ്രകാര

അര്ഹന്തോം, സിദ്ധോം, ആചാര്യോം, ഉപാധ്യായോം തഥാ സാധുഓംകോ ൨പ്രണാമ – വംദനാത്മക നമസ്കാരപൂര്വക

൩വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാന സാമ്യനാമക ശ്രാമണ്യകോ — ജിസകാ ഇസ ഗ്രംഥമേം കഹേ ഹുഏ

(ജ്ഞാനതത്ത്വപ്രജ്ഞാപന ഔര ജ്ഞേയതത്ത്വപ്രജ്ഞാപന നാമക) ദോ അധികാരോംകീ രചനാ ദ്വാരാ സുസ്ഥിതപന ഹുആ
ഹൈ ഉസേ — സ്വയം അംഗീകാര കിയാ, ഉസീപ്രകാര ദൂസരോംകാ ആത്മാ ഭീ, യദി ദുഃഖോംസേ മുക്ത ഹോനേകാ

അര്ഥീ (ഇച്ഛുക) ഹോ തോ, ഉസേ അംഗീകാര കരേ . ഉസ (ശ്രാമണ്യ) കോ അംഗീകാര കരനേകാ ജോ

൪യഥാനുഭൂത മാര്ഗ ഹൈ ഉസകേ പ്രണേതാ ഹമ യഹ ഖഡേ ഹൈം ..൨൦൧..

൧. യഹ, ജ്ഞാനതത്ത്വപ്രജ്ഞാപനകീ ചൌഥീ ഔര പാ ചവീ ഗാഥായേം ഹൈം .

൨. നമസ്കാര പ്രണാമ – വംദനമയ ഹൈ . (വിശേഷകേ ലിയേ ദേഖോ പൃഷ്ഠ ൪ കാ ഫു ടനോട)

൩. വിശുദ്ധദര്ശനജ്ഞാനപ്രധാന = ജിസമേം വിശുദ്ധ ദര്ശന ഔര ജ്ഞാന പ്രധാന ഹൈ ഐസാ . [സാമ്യ നാമക ശ്രാമണ്യമേം വിശുദ്ധ

ദര്ശന ഔര ജ്ഞാന പ്രധാന ഹൈ .] ൪. യഥാനുഭൂത = ജൈസാ (ഹമനേ) അനുഭവ കിയാ ഹൈ വൈസാ .

Page 375 of 513
PDF/HTML Page 408 of 546
single page version

അഥ ശ്രമണോ ഭവിതുമിച്ഛന് പൂര്വം കിം കിം കരോതീത്യുപദിശതി —

ആപിച്ഛ ബംധുവഗ്ഗം വിമോചിദോ ഗുരുകലത്തപുത്തേഹിം .

ആസിജ്ജ ണാണദംസണചരിത്തതവവീരിയായാരം ..൨൦൨..

ആപൃച്ഛയ ബന്ധുവര്ഗം വിമോചിതോ ഗുരുകലത്രപുത്രൈഃ .

ആസാദ്യ ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരമ് ..൨൦൨..

യോ ഹി നാമ ശ്രമണോ ഭവിതുമിച്ഛതി സ പൂര്വമേവ ബന്ധുവര്ഗമാപൃച്ഛതേ, ഗുരുകലത്രപുത്രേഭ്യ

ആത്മാനം വിമോചയതി, ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരമാസീദതി . തഥാ ഹി — ഏവം ബന്ധുവര്ഗ-

മാപൃച്ഛതേ, അഹോ ഇദംജനശരീരബന്ധുവര്ഗവര്തിന ആത്മാനഃ, അസ്യ ജനസ്യ ആത്മാ ന കിംചനാപി
യുഷ്മാകം ഭവതീതി നിശ്ചയേന യൂയം ജാനീത; തത ആപൃഷ്ടാ യൂയം; അയമാത്മാ അദ്യോദ്ഭിന്നജ്ഞാനജ്യോതിഃ

ശിവകുമാരമഹാരാജനാമാ പ്രതിജ്ഞാം കരോതീതി ഭണിതമ്, ഇദാനീം തു മമാത്മനാ ചാരിത്രം പ്രതിപന്നമിതി
പൂര്വാപരവിരോധഃ . പരിഹാരമാഹ – ഗ്രന്ഥപ്രാരമ്ഭാത്പൂര്വമേവ ദീക്ഷാ ഗൃഹീതാ തിഷ്ഠതി, പരം കിംതു ഗ്രന്ഥകരണവ്യാജേന

ക്വാപ്യാത്മാനം ഭാവനാപരിണതം ദര്ശയതി, ക്വാപി ശിവകുമാരമഹാരാജം, ക്വാപ്യന്യം ഭവ്യജീവം വാ . തേന

കാരണേനാത്ര ഗ്രന്ഥേ പുരുഷനിയമോ നാസ്തി, കാലനിയമോ നാസ്തീത്യഭിപ്രായഃ ..൨൦൧.. അഥ ശ്രമണോ

ഭവിതുമിച്ഛന്പൂര്വം ക്ഷമിതവ്യം കരോതി — ‘ഉവഠ്ഠിദോ ഹോദി സോ സമണോ’ ഇത്യഗ്രേ ഷഷ്ഠഗാഥായാം യദ്വയാഖ്യാനം തിഷ്ഠതി

തന്മനസി ധൃത്വാ പൂര്വം കിം കൃത്വാ ശ്രമണോ ഭവിഷ്യതീതി വ്യാഖ്യാതി — ആപിച്ഛ ആപൃച്ഛയ പൃഷ്ടവാ . കമ് .

അബ, ശ്രമണ ഹോനേകാ ഇച്ഛുക പഹലേ ക്യാ – ക്യാ കരതാ ഹൈ ഉസകാ ഉപദേശ കരതേ ഹൈം : —

അന്വയാര്ഥ : — (ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) [ബന്ധുവര്ഗമ് ആപൃച്ഛ്യ ] ബംധുവര്ഗസേ വിദാ മാ ഗകര

[ഗുരുകലത്രപുത്രൈഃ വിമോചിതഃ ] ബഡോംസേ, സ്ത്രീ ഔര പുത്രസേ മുക്ത കിയാ ഹുആ
[ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരമ് ആസാദ്യ ] ജ്ഞാനാചാര, ദര്ശനാചാര, ചാരിത്രാചാര, തപാചാര ഔര
വീര്യാചാരകോ അംഗീകാര കരകേ........ ..൨൦൨..

ടീകാ : — ജോ ശ്രമണ ഹോനാ ചാഹതാ ഹൈ, വഹ പഹലേ ഹീ ബംധുവര്ഗസേ (സഗേസംബംധിയോംസേ) വിദാ

മാ ഗതാ ഹൈ, ഗുരുജനോം (ബഡോം) സേ, സ്ത്രീ ഔര പുത്രോംസേ അപനേകോ ഛുഡാതാ ഹൈ, ജ്ഞാനാചാര, ദര്ശനാചാര,
ചാരിത്രാചാര, തപാചാര തഥാ വീര്യാചാരകോ അംഗീകാര കരതാ ഹൈ . വഹ ഇസപ്രകാര ഹൈ : —

ബംധുവര്ഗസേ ഇസപ്രകാര വിദാ ലേതാ ഹൈ : — അഹോ ! ഇസ പുരുഷകേ ശരീരകേ ബംധുവര്ഗമേം പ്രവര്തമാന

ആത്മാഓ ! ഇസ പുരുഷകാ ആത്മാ കിംചിത്മാത്ര ഭീ തുമ്ഹാരാ നഹീം ഹൈ, — ഇസപ്രകാര തുമ നിശ്ചയസേ

ബംധുജനോനീ വിദായ ലഈ, സ്ത്രീ – പുത്ര – വഡീലോഥീ ഛൂടീ,

ദൃഗ – ജ്ഞാന – തപ – ചാരിത്ര – വീര്യാചാര അംഗീകൃത കരീ. ൨൦൨.

Page 376 of 513
PDF/HTML Page 409 of 546
single page version

ആത്മാനമേവാത്മനോനാദിബന്ധുമുപസര്പതി . അഹോ ഇദംജനശരീരജനകസ്യാത്മന്, അഹോ ഇദംജനശരീര-

ജനന്യാ ആത്മന്, അസ്യ ജനസ്യാത്മാ ന യുവാഭ്യാം ജനിതോ ഭവതീതി നിശ്ചയേന യുവാം ജാനീതം;
തത ഇമമാത്മാനം യുവാം വിമുംചതമ്; അയമാത്മാ അദ്യോദ്ഭിന്നജ്ഞാനജ്യോതിഃ ആത്മാനമേവാത്മനോ-
നാദിജനകമുപസര്പതി . അഹോ ഇദംജനശരീരരമണ്യാ ആത്മന്, അസ്യ ജനസ്യാത്മാനം ന ത്വം രമയ-

സീതി നിശ്ചയേന ത്വം ജാനീഹി; തത ഇമമാത്മാനം വിമുംച; അയമാത്മാ അദ്യോദ്ഭിന്നജ്ഞാനജ്യോതിഃ
സ്വാനുഭൂതിമേവാത്മനോനാദിരമണീമുപസര്പതി . അഹോ ഇദംജനശരീരപുത്രസ്യാത്മന്, അസ്യ ജനസ്യാത്മനോ

ന ത്വം ജന്യോ ഭവസീതി നിശ്ചയേന ത്വം ജാനീഹി; തത ഇമമാത്മാനം വിമുംച; അയമാത്മാ
അദ്യോദ്ഭിന്നജ്ഞാനജ്യോതിഃ ആത്മാനമേവാത്മനോനാദിജന്യമുപസര്പതി . ഏവം ഗുരുകലത്രപുത്രേഭ്യ ആത്മാനം

ബംധുവഗ്ഗം ബന്ധുവര്ഗം ഗോത്രമ് . തതഃ കഥംഭൂതോ ഭവതി . വിമോചിദോ വിമോചിതസ്ത്യക്തോ ഭവതി . കൈഃ കര്തൃഭൂതൈഃ .

ഗുരുകലത്തപുത്തേഹിം പിതൃമാതൃകലത്രപുത്രൈഃ . പുനരപി കിം കൃത്വാ ശ്രമണോ ഭവിഷ്യതി . ആസിജ്ജ ആസാദ്യ ആശ്രിത്യ .

കമ് . ണാണദംസണചരിത്തതവവീരിയായാരം ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരമിതി . അഥ വിസ്തരഃ — അഹോ ബന്ധുവര്ഗ-

പിതൃമാതൃകലത്രപുത്രാഃ, അയം മദീയാത്മാ സാംപ്രതമുദ്ഭിന്നപരമവിവേകജ്യോതിസ്സന് സ്വകീയചിദാനന്ദൈകസ്വഭാവം
പരമാത്മാനമേവ നിശ്ചയനയേനാനാദിബന്ധുവര്ഗം പിതരം മാതരം കലത്രം പുത്രം ചാശ്രയതി, തേന കാരണേന മാം മുഞ്ചത
യൂയമിതി ക്ഷമിതവ്യം കരോതി . തതശ്ച കിം കരോതി . പരമചൈതന്യമാത്രനിജാത്മതത്ത്വസര്വപ്രകാരോപാദേയ-

രുചിപരിച്ഛിത്തിനിശ്ചലാനുഭൂതിസമസ്തപരദ്രവ്യേച്ഛാനിവൃത്തിലക്ഷണതപശ്ചരണസ്വശക്ത്യനവഗൂഹനവീര്യാചാരരൂപം

ജാനോ . ഇസലിയേ മൈം തുമസേ വിദാ ലേതാ ഹൂ . ജിസേ ജ്ഞാനജ്യോതി പ്രഗട ഹുഈ ഹൈ ഐസാ യഹ ആത്മാ ആജ

അപനേ ആത്മാരൂപീ അപനേ അനാദിബംധുകേ പാസ ജാ രഹാ ഹൈ .

അഹോ ! ഇസ പുരുഷകേ ശരീരകേ ജനക (പിതാ)കേ ആത്മാ ! അഹോ ! ഇസ പുരുഷകേ ശരീരകീ

ജനനീ (മാതാ) കേ ആത്മാ ! ഇസ പുരുഷകാ ആത്മാ തുമ്ഹാരേ ദ്വാരാ ജനിത (ഉത്പന്ന) നഹീം ഹൈ, ഐസാ തുമ
നിശ്ചയസേ ജാനോ . ഇസലിയേ തുമ ഇസ ആത്മാകോ ഛോഡോ . ജിസേ ജ്ഞാനജ്യോതി പ്രഗട ഹുഈ ഹൈ ഐസാ യഹ

ആത്മാ ആജ ആത്മാരൂപീ അപനേ അനാദിജനകകേ പാസ ജാ രഹാ ഹൈ . അഹോ ! ഇസ പുരുഷകേ ശരീരകീ

രമണീ (സ്ത്രീ)കേ ആത്മാ ! തൂ ഇസ പുരുഷകേ ആത്മാകോ രമണ നഹീം കരാതാ, ഐസാ തൂ നിശ്ചയസേ ജാന .

ഇസലിയേ തൂ ഇസ ആത്മാകോ ഛോഡ . ജിസേ ജ്ഞാനജ്യോതി പ്രഗട ഹുഈ ഹൈ ഐസാ യഹ ആത്മാ ആജ അപനീ

സ്വാനുഭൂതിരൂപീ അനാദി – രമണീകേ പാസ ജാ രഹാ ഹൈ . അഹോ ! ഇസ പുരുഷകേ ശരീരകേ പുത്ര ആത്മാ ! തൂ

ഇസ പുരുഷകേ ആത്മാകാ ജന്യ (ഉത്പന്ന കിയാ ഗയാ – പുത്ര) നഹീം ഹൈ, ഐസാ തൂ നിശ്ചയസേ ജാന . ഇസലിയേ

തൂ ഇസ ആത്മാകോ ഛോഡ . ജിസേ ജ്ഞാനജ്യോതി പ്രഗട ഹുഈ ഹൈ ഐസാ യഹ ആത്മാ ആജ ആത്മാരൂപീ അപനേ

അനാദി ജന്യകേ പാസ ജാ രഹാ ഹൈ . — ഇസപ്രകാര ബഡോംസേ, സ്ത്രീസേ ഔര പുത്രസേ അപനേകോ ഛുഡാതാ ഹൈ .

(യഹാ ഐസാ സമഝനാ ചാഹിയേ കി ജോ ജീവ മുനി ഹോനാ ചാഹതാ ഹൈ വഹ കുടുമ്ബസേ സര്വപ്രകാരസേ

വിരക്ത ഹീ ഹോതാ ഹൈ . ഇസലിയേ കുടുമ്ബകീ സമ്മതിസേ ഹീ മുനി ഹോനേകാ നിയമ നഹീം ഹൈ . ഇസപ്രകാര

കുടുമ്ബകേ ഭരോസേ രഹനേ പര തോ, യദി കുടുമ്ബ കിസീപ്രകാരസേ സമ്മതി ഹീ നഹീം ദേ തോ മുനി ഹീ നഹീം

Page 377 of 513
PDF/HTML Page 410 of 546
single page version

വിമോചയതി . തഥാ അഹോ കാലവിനയോപധാനബഹുമാനാനിഹ്നവാര്ഥവ്യംജനതദുഭയസമ്പന്നത്വലക്ഷണ-

ജ്ഞാനാചാര, ന ശുദ്ധസ്യാത്മനസ്ത്വമസീതി നിശ്ചയേന ജാനാമി, തഥാപി ത്വാം താവദാസീദാമി
യാവത്ത്വത്പ്രസാദാത് ശുദ്ധമാത്മാനമുപലഭേ . അഹോ നിഃശംകി തത്വനിഃകാംക്ഷിതത്വനിര്വിചികിത്സത്വനിര്മൂഢ-

ദൃഷ്ടിത്വോപബൃംഹണസ്ഥിതികരണവാത്സല്യപ്രഭാവനാലക്ഷണദര്ശനാചാര, ന ശുദ്ധസ്യാത്മനസ്ത്വമസീതി നിശ്ചയേന
ജാനാമി, തഥാപി ത്വാം താവദാസീദാമി യാവത് ത്വത്പ്രസാദാത് ശുദ്ധമാത്മാനമുപലഭേ . അഹോ

മോക്ഷമാര്ഗപ്രവൃത്തികാരണപംചമഹാവ്രതോപേതകായവാങ്മനോഗുപ്തീര്യാഭാഷൈഷണാദാനനിക്ഷേപണപ്രതിഷ്ഠാപനസമിതി-
ലക്ഷണചാരിത്രാചാര, ന ശുദ്ധസ്യാത്മനസ്ത്വമസീതി നിശ്ചയേന ജാനാമി, തഥാപി ത്വാം താവദാസീദാമി
യാവത്ത്വത്പ്രസാദാത് ശുദ്ധമാത്മാനമുപലഭേ . അഹോ അനശനാവമൌദര്യവൃത്തിപരിസംഖ്യാനരസപരിത്യാഗ-

വിവിക്തശയ്യാസനകായക്ലേശപ്രായശ്ചിത്തവിനയവൈയാവൃത്ത്യസ്വാധ്യായധ്യാനവ്യുത്സര്ഗലക്ഷണതപആചാര, ന

നിശ്ചയപഞ്ചാചാരമാചാരാദിചരണഗ്രന്ഥകഥിതതത്സാധകവ്യവഹാരപഞ്ചാചാരം ചാശ്രയതീത്യര്ഥഃ . അത്ര യദ്ഗോത്രാദിഭിഃ

സഹ ക്ഷമിതവ്യവ്യാഖ്യാനം കൃതം തദത്രാതിപ്രസംഗനിഷേധാര്ഥമ് . തത്ര നിയമോ നാസ്തി . കഥമിതി ചേത് . പൂര്വകാലേ

പ്രചുരേണ ഭരതസഗരരാമപാണ്ഡവാദയോ രാജാന ഏവ ജിനദീക്ഷാം ഗൃഹ്ണന്തി, തത്പരിവാരമധ്യേ യദാ കോപി
മിഥ്യാദൃഷ്ടിര്ഭവതി തദാ ധര്മസ്യോപസര്ഗം കരോതീതി . യദി പുനഃ കോപി മന്യതേ ഗോത്രസമ്മതം കൃത്വാ

પ્ર. ૪૮

ഹുആ ജാ സകേഗാ . ഇസപ്രകാര കുടുമ്ബകോ സമ്മത കരകേ ഹീ മുനിത്വകേ ധാരണ കരനേകാ നിയമ ന

ഹോനേ പര ഭീ, കുഛ ജീവോംകേ മുനി ഹോനേസേ പൂര്വ വൈരാഗ്യകേ കാരണ കുടുമ്ബകോ സമഝാനേകീ ഭാവനാസേ
പൂര്വോക്ത പ്രകാരകേ വചന നികലതേ ഹൈം . ഐസേ വൈരാഗ്യകേ വചന സുനകര, കുടുമ്ബമേം യദി കോഈ

അല്പസംസാരീ ജീവ ഹോ തോ വഹ ഭീ വൈരാഗ്യകോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ .)

(അബ നിമ്ന പ്രകാരസേ പംചാചാരകോ അംഗീകാര കരതാ ഹൈ :)
(ജിസപ്രകാര ബംധുവര്ഗസേ വിദാ ലീ, അപനേകോ ബഡോംസേ, സ്ത്രീ ഔര പുത്രസേ ഛുഡായാ)

ഉസീപ്രകാര — അഹോ കാല, വിനയ, ഉപധാന, ബഹുമാന, അനിഹ്നവ, അര്ഥ, വ്യംജന ഔര തദുഭയസംപന്ന

ജ്ഞാനാചാര ! മൈം യഹ നിശ്ചയസേ ജാനതാ ഹൂ കി ‘തൂ ശുദ്ധാത്മാകാ നഹീം ഹൈ; തഥാപി മൈം തുഝേ തബ തക
അംഗീകാര കരതാ ഹൂ ജബ തക കി തേരേ പ്രസാദസേ ശുദ്ധാത്മാകോ ഉപലബ്ധ കര ലൂ . അഹോ നിഃശംകിതത്വ,

നികാംക്ഷിതത്വ, നിര്വിചികിത്സത്വ, നിര്മൂഢദൃഷ്ടിത്വ, ഉപബൃംഹണ, സ്ഥിതികരണ, വാത്സല്യ ഔര
പ്രഭാവനാസ്വരൂപ ദര്ശനാചാര . മൈം യഹ നിശ്ചയസേ ജാനതാ ഹൂ കി തൂ ശുദ്ധാത്മാകാ നഹീം ഹൈ, തഥാപി തുഝേ

തബ തക അംഗീകാര കരതാ ഹൂ ജബ തക കി തേരേ പ്രസാദസേ ശുദ്ധാത്മാകോ ഉപലബ്ധ കര ലൂ . അഹോ,

മോക്ഷമാര്ഗമേം പ്രവൃത്തികേ കാരണഭൂത, പംചമഹാവ്രതസഹിത കായ – വചന – മനഗുപ്തി ഔര ഈര്യാ – ഭാഷാ –

ഏഷണ – ആദാനനിക്ഷേപണ – പ്രതിഷ്ഠാപനസമിതിസ്വരൂപ ചാരിത്രാചാര ! മൈം യഹ നിശ്ചയസേ ജാനതാ ഹൂ കി തൂ

ശുദ്ധാത്മാകാ നഹീം ഹൈ, തഥാപി തുഝേ തബ തക അംഗീകാര കരതാ ഹൂ ജബ തക കി തേരേ പ്രസാദസേ
ശുദ്ധാത്മാകോ ഉപലബ്ധ കര ലൂ . അഹോ അനശന, അവമൌദര്യ, വൃത്തിപരിസംഖ്യാന, രസപരിത്യാഗ, വിവിക്ത

Page 378 of 513
PDF/HTML Page 411 of 546
single page version

ശുദ്ധസ്യാത്മനസ്ത്വമസീതി നിശ്ചയേന ജാനാമി, തഥാപി ത്വാം താവദാസീദാമി യാവത് ത്വത്പ്രസാദാത്

ശുദ്ധമാത്മാനമുപലഭേ . അഹോ സമസ്തേതരാചാരപ്രവര്തകസ്വശക്ത്യനിഗൂഹനലക്ഷണവീര്യാചാര, ന ശുദ്ധ-

സ്യാത്മനസ്ത്വമസീതി നിശ്ചയേന ജാനാമി, തഥാപി ത്വാം താവദാസീദാമി യാവത്ത്വത്പ്രസാദാത് ശുദ്ധമാ-

ത്മാനമുപലഭേ . ഏവം ജ്ഞാനദര്ശനചാരിത്രതപോവീര്യാചാരമാസീദതി ച ..൨൦൨..

പശ്ചാത്തപശ്ചരണം കരോമി തസ്യ പ്രചുരേണ തപശ്ചരണമേവ നാസ്തി, കഥമപി തപശ്ചരണേ ഗൃഹീതേപി യദി ഗോത്രാദി-
മമത്വം കരോതി തദാ തപോധന ഏവ ന ഭവതി . തഥാചോക്ത മ് — ‘‘ജോ സകലണയരരജ്ജം പുവ്വം ചഇഊണ കുണഇ

യ മമത്തിം . സോ ണവരി ലിംഗധാരീ സംജമസാരേണ ണിസ്സാരോ’’ ..൨൦൨.. അഥ ജിനദീക്ഷാര്ഥീ ഭവ്യോ ജൈനാചാര്യ-

മാശ്രയതി — സമണം നിന്ദാപ്രശംസാദിസമചിത്തത്വേന പൂര്വസൂത്രോദിതനിശ്ചയവ്യവഹാരപഞ്ചാചാരസ്യാചരണാചാരണ-

പ്രവീണത്വാത് ശ്രമണമ് . ഗുണഡ്ഢം ചതുരശീതിലക്ഷഗുണാഷ്ടാദശസഹസ്രശീലസഹകാരികാരണോത്തമനിജശുദ്ധാത്മാനുഭൂതി-

ഗുണേനാഢയം ഭൃതം പരിപൂര്ണത്വാദ്ഗുണാഢയമ് . കുലരൂവവയോവിസിട്ഠം ലോകദുഗുംച്ഛാരഹിതത്വേന ജിനദീക്ഷായോഗ്യം കുലം

ശയ്യാസന, കായക്ലേശ, പ്രായശ്ചിത്ത, വിനയ, വൈയാവൃത്യ, സ്വാധ്യായ, ധ്യാന ഔര വ്യുത്സര്ഗസ്വരൂപ
തപാചാര ! മൈം യഹ നിശ്ചയസേ ജാനതാ ഹൂ കി തൂ ശുദ്ധാത്മാ നഹീം ഹൈ തഥാപി തുഝേ തബ തക അംഗീകാര
കരതാ ഹൂ ജബ തക തേരേ പ്രസാദസേ ശുദ്ധാത്മാകോ ഉപലബ്ധ കര ലൂ ! അഹോ സമസ്ത ഇതര (വീര്യാചാരകേ
അതിരിക്ത അന്യ) ആചാരമേം പ്രവൃത്തി കരാനേവാലീ സ്വശക്തികേ അഗോപനസ്വരൂപ വീര്യാചാര ! മൈം യഹ
നിശ്ചയസേ ജാനതാ ഹൂ കി തൂ ശുദ്ധാത്മാകാ നഹീം ഹൈ, തഥാപി തുഝേ തബ തക അംഗീകാര കരതാ ഹൂ ജബ
തക കി തേരേ പ്രസാദസേ ശുദ്ധാത്മാകോ ഉപലബ്ധ കര ലൂ — ഇസപ്രകാര ജ്ഞാനാചാര, ദര്ശനാചാര, ചാരിത്രാചാര,

തപാചാര തഥാ വീര്യാചാരകോ അംഗീകാര കരതാ ഹൈ .

(സമ്യഗ്ദൃഷ്ടി ജീവ അപനേ സ്വരൂപകോ ജാനതാ ഹൈ – അനുഭവ കരതാ ഹൈ ഔര അപനേകോ അന്യ

സമസ്ത വ്യവഹാരഭാവോംസേ ഭിന്ന ജാനതാ ഹൈ . ജബസേ ഉസേ സ്വ – പരകാ വിവേകസ്വരൂപ ഭേദവിജ്ഞാന പ്രഗട

ഹുആ ഥാ തഭീ സേ വഹ സമസ്ത വിഭാവഭാവോംകാ ത്യാഗ കര ചുകാ ഹൈ ഔര തഭീസേ ഉസനേ ടംകോത്കീര്ണ
നിജഭാവ അംഗീകാര കിയാ ഹൈ . ഇസലിയേ ഉസേ ന തോ ത്യാഗ കരനേകോ രഹാ ഹൈ ഔര ന കുഛ ഗ്രഹണ

— അംഗീകാര കരനേകോ രഹാ ഹൈ . സ്വഭാവദൃഷ്ടികീ അപേക്ഷാസേ ഐസാ ഹോനേ പര ഭീ, വഹ പര്യായമേം

പൂര്വബദ്ധ കര്മോംകേ ഉദയകേ നിമിത്തസേ അനേക പ്രകാരകേ വിഭാവഭാവരൂപ പരിണമിത ഹോതാ ഹൈ . ഇസ

വിഭാവപരിണതികോ പൃഥക് ഹോതീ ന ദേഖകര വഹ ആകുല – വ്യാകുല ഭീ നഹീം ഹോതാ ഔര വഹ സകല

വിഭാവപരിണതികോ ദൂര കരനേകാ പുരുഷാര്ഥ കിയേ ബിനാ ഭീ നഹീം കരതാ . സകല വിഭാവപരിണതിസേ

രഹിത സ്വഭാവദൃഷ്ടികേ ബലസ്വരൂപ പുരുഷാര്ഥസേ ഗുണസ്ഥാനോംകീ പരിപാടീകേ സാമാന്യ ക്രമാനുസാര ഉസകേ
പ്രഥമ അശുഭ പരിണതികീ ഹാനി ഹോതീ ഹൈ, ഔര ഫി ര ധീരേ ധീരേ ശുഭ പരിണതി ഭീ ഛൂടതീ ജാതീ ഹൈ .

ഐസാ ഹോനേസേ വഹ ശുഭരാഗകേ ഉദയകീ ഭൂമികാമേം ഗൃഹവാസകാ ഔര കുടുമ്ബകാ ത്യാഗീ ഹോകര
വ്യവഹാരരത്നത്രയരൂപ പംചാചാരകോ അംഗീകാര കരതാ ഹൈ . യദ്യപി വഹ ജ്ഞാനഭാവസേ സമസ്ത ശുഭാശുഭ

ക്രിയാഓംകാ ത്യാഗീ ഹൈ തഥാപി പര്യായമേം ശുഭരാഗ നഹീം ഛൂടനേസേ വഹ പൂര്വോക്തപ്രകാരസേ പംചാചാരകോ ഗ്രഹണ
കരതാ ഹൈ .) ..൨൦൨..

Page 379 of 513
PDF/HTML Page 412 of 546
single page version

അഥാതഃ കീദൃശോ ഭവതീത്യുപദിശതി —

സമണം ഗണിം ഗുണഡ്ഢം കുലരൂവവയോവിസിട്ഠമിട്ഠദരം .

സമണേഹിം തം പി പണദോ പഡിച്ഛ മം ചേദി അണുഗഹിദോ ..൨൦൩..

ശ്രമണം ഗണിനം ഗുണാഢയം കുലരൂപവയോവിശിഷ്ടമിഷ്ടതരമ് .

ശ്രമണൈസ്തമപി പ്രണതഃ പ്രതീച്ഛ മാം ചേത്യനുഗൃഹീതഃ ..൨൦൩..

തതോ ഹി ശ്രാമണ്യാര്ഥീ പ്രണതോനുഗൃഹീതശ്ച ഭവതി . തഥാ ഹി — ആചരിതാചാരിതസമസ്ത-

വിരതിപ്രവൃത്തിസമാനാത്മരൂപശ്രാമണ്യത്വാത് ശ്രമണം, ഏവംവിധശ്രാമണ്യാചരണാചാരണപ്രവീണത്വാത് ഗുണാഢയം,

ഭണ്യതേ . അന്തരങ്ഗശുദ്ധാത്മാനുഭൂതിജ്ഞാപകം നിര്ഗ്രന്ഥനിര്വികാരം രൂപമുച്യതേ . ശുദ്ധാത്മസംവിത്തിവിനാശകാരിവൃദ്ധ-

ബാലയൌവനോദ്രേകജനിതബുദ്ധിവൈകല്യരഹിതം വയശ്ചേതി . തൈഃ കുലരൂപവയോഭിര്വിശിഷ്ടത്വാത് കുലരൂപവയോ-

വിശിഷ്ടമ് . ഇട്ഠദരം ഇഷ്ടതരം സമ്മതമ് . കൈഃ . സമണേഹിം നിജപരമാത്മതത്ത്വഭാവനാസഹിതസമചിത്തശ്രമണൈര-

ന്യാചാര്യൈഃ . ഗണിം ഏവംവിധഗുണവിശിഷ്ടം പരമാത്മഭാവനാസാധകദീക്ഷാദായകമാചാര്യമ് . തം പി പണദോ ന കേവലം

തമാചാര്യമാശ്രിതോ ഭവതി, പ്രണതോപി ഭവതി . കേന രൂപേണ . പഡിച്ഛ മം ഹേ ഭഗവന്, അനന്തജ്ഞാനാദി-

ജിനഗുണസംപത്തികാരണഭൂതായാ അനാദികാലേത്യന്തദുര്ലഭായാ ഭാവസഹിതജിനദീക്ഷായാഃ പ്രദാനേന പ്രസാദേന മാം

പശ്ചാത് വഹ കൈസാ ഹോതാ ഹൈ ഇസകാ ഉപദേശ കരതേ ഹൈം : —

അന്വയാര്ഥ : — [ശ്രമണം ] ജോ ശ്രമണ ഹൈ, [ഗുണാഢയം ] ഗുണാഢയ ഹൈ, [കുലരൂപവയോ വിശിഷ്ടം ]

കുല, രൂപ തഥാ വയസേ വിശിഷ്ട ഹൈ, ഔര [ശ്രമണൈഃ ഇഷ്ടതരം ] ശ്രമണോംകോ അതി ഇഷ്ട ഹൈ [തമ് അപി ഗണിനം ]
ഐസേ ഗണീകോ [മാമ് പ്രതീച്ഛ ഇതി ] ‘മുഝേ സ്വീകാര കരോ’ ഐസാ കഹകര [പ്രണതഃ ] പ്രണത ഹോതാ ഹൈ
(-പ്രണാമ കരതാ ഹൈ ) [ച ] ഔര [അനുഗ്രഹീതഃ ] അനുഗൃഹീത ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൩..

ടീകാ : — പശ്ചാത് ശ്രാമണ്യാര്ഥീ പ്രണത ഔര അനുഗൃഹീത ഹോതാ ഹൈ . വഹ ഇസപ്രകാര ഹൈ കി —

ആചരണ കരനേമേം ഔര ആചരണ കരാനേമേം ആനേവാലീ സമസ്ത വിരതികീ പ്രവൃത്തികേ ൧സമാന

ആത്മരൂപ — ഐസേ ശ്രാമണ്യപനേകേ കാരണ ജോ ‘ശ്രമണ’ ഹൈ; ഐസേ ശ്രാമണ്യകാ ആചരണ കരനേമേം ഔര

ആചരണ കരാനേമേം പ്രവീണ ഹോനേസേ ജോ ‘ഗുണാഢയ’ ഹൈ; സര്വ ലൌകികജനോംകേ ദ്വാരാ നിഃശംകതയാ സേവാ കരനേ
യോഗ്യ ഹോനേസേ ഔര കുലക്രമാഗത (കുലക്രമസേ ഉതര ആനേവാലേ) ക്രൂരതാദി ദോഷോംസേ രഹിത ഹോനേസേ ജോ

൧. സമാന = തുല്യ, ബരാബര, ഏകസാ, മിലതാ ഹുആ . [വിരതികീ പ്രവൃത്തികേ തുല്യ ആത്മാകാ രൂപ അര്ഥാത് വിരതികീ

പ്രവൃത്തിസേ മിലതീ ഹുഈ – സമാന ആത്മദശാ സോ ശ്രാമണ്യ ഹൈ .]

‘മുജനേ ഗ്രഹോ’ കഹീ, പ്രണത ഥഈ, അനുഗൃഹീത ഥായ ഗണീ വഡേ,

— വയരൂപകുലവിശിഷ്ട, യോഗീ, ഗുണാഢയ നേ മുനി – ഇഷ്ട ജേ. ൨൦൩.

Page 380 of 513
PDF/HTML Page 413 of 546
single page version

സകലലൌകികജനനിഃശംക സേവനീയത്വാത് കുലക്രമാഗതക്രൌര്യാദിദോഷവര്ജിതത്വാച്ച കുലവിശിഷ്ടം, അന്ത-

രംഗശുദ്ധരൂപാനുമാപകബഹിരംഗശുദ്ധരൂപത്വാത് രൂപവിശിഷ്ടം, ശൈശവവാര്ധക്യകൃ തബുദ്ധിവിക്ലവത്വാഭാവാ-

ദ്യൌവനോദ്രേക വിക്രി യാവിവിക്ത ബുദ്ധിത്വാച്ച വയോവിശിഷ്ടം നിഃശേഷിതയഥോക്തശ്രാമണ്യാചരണാചാരണവിഷയ-
പൌരുഷേയദോഷത്വേന മുമുക്ഷുഭിരഭ്യുപഗതതരത്വാത് ശ്രമണൈരിഷ്ടതരം ച ഗണിനം ശുദ്ധാത്മതത്ത്വോപലമ്ഭ-

സാധകമാചാര്യം ശുദ്ധാത്മതത്ത്വോപലമ്ഭസിദ്ധയാ മാമനുഗൃഹാണേത്യുപസര്പന് പ്രണതോ ഭവതി . ഏവമിയം തേ

ശുദ്ധാത്മതത്ത്വോപലമ്ഭസിദ്ധിരിതി തേന പ്രാര്ഥിതാര്ഥേന സംയുജ്യമാനോനുഗൃഹീതോ ഭവതി ..൨൦൩..

അഥാതോപി കീദൃശോ ഭവതീത്യുപദിശതി —

ണാഹം ഹോമി പരേസിം ണ മേ പരേ ണത്ഥി മജ്ഝമിഹ കിംചി .

ഇദി ണിച്ഛിദോ ജിദിംദോ ജാദോ ജധജാദരൂവധരോ ..൨൦൪..

പ്രതീച്ഛ സ്വീകുരു . ചേദി അണുഗഹിദോ ന കേവലം പ്രണതോ ഭവതി, തേനാചാര്യേണാനുഗൃഹീതഃ സ്വീകൃതശ്ച ഭവതി . ഹേ

ഭവ്യ, നിസ്സാരസംസാരേ ദുര്ലഭബോധിം പ്രാപ്യ നിജശുദ്ധാത്മഭാവനാരൂപയാ നിശ്ചയചതുര്വിധാരാധനയാ മനുഷ്യജന്മ
സഫലം കുര്വിത്യനേന പ്രകാരേണാനുഗൃഹീതോ ഭവതീത്യര്ഥഃ ..൨൦൩.. അഥ ഗുരുണാ സ്വീകൃതഃ സന് കീദൃശോ

ഭവതീത്യുപദിശതി — ണാഹം ഹോമി പരേസിം നാഹം ഭവാമി പരേഷാമ് . നിജശുദ്ധാത്മനഃ സകശാത്പരേഷാം ഭിന്നദ്രവ്യാണാം

‘കുലവിശിഷ്ട ഹൈ; അംതരംഗ ശുദ്ധരൂപകാ അനുമാന കരാനേവാലാ ബഹിരംഗ ശുദ്ധരൂപ ഹോനേസേ ജോ ‘രൂപവിശിഷ്ട’
ഹൈ, ബാലകത്വ ഔര വൃദ്ധത്വസേ ഹോനേവാലീ ൧ബുദ്ധിവിക്ലവതാകാ അഭാവ ഹോനേസേ തഥാ ൨യൌവനോദ്രേകകീ

വിക്രിയാസേ രഹിത ബുദ്ധി ഹോനേസേ ജോ ‘വയവിശിഷ്ട’ ഹൈ; ഔര യഥോക്ത ശ്രാമണ്യകാ ആചരണ കരനേ തഥാ
ആചരണ കരാനേ സമ്ബന്ധീ ൩പൌരുഷേയ ദോഷോംകോ നിഃശേഷതയാ നഷ്ട കര ദേനേസേ മുമുക്ഷുഓംകേ ദ്വാരാ

(പ്രായശ്ചിത്താദികേ ലിയേ) ജിനകാ ബഹുആശ്രയ ലിയാ ജാതാ ഹൈ ഇസലിയേ ജോ ‘ശ്രമണോംകോ അതിഇഷ്ട’ ഹൈ,
ഐസേ ഗണീകേ നികട — ശുദ്ധാത്മതത്ത്വകീ ഉപലബ്ധികേ സാധക ആചാര്യകേ നികട — ‘ശുദ്ധാത്മതത്ത്വകീ

ഉപലബ്ധിരൂപ സിദ്ധിസേ മുഝേ അനുഗൃഹീത കരോ’ ഐസാ കഹകര (ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) ജാതാ ഹുആ പ്രണത ഹോതാ
ഹൈ . ‘ഇസ പ്രകാര യഹ തുഝേ ശുദ്ധാത്മതത്ത്വകീ ഉപലബ്ധിരൂപ സിദ്ധി’ ഐസാ (കഹകര) ഉസ ഗണീകേ ദ്വാരാ

(വഹ ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) ൪പ്രാര്ഥിത അര്ഥസേ സംയുക്ത കിയാ ജാതാ ഹുആ അനുഗൃഹീത ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൩..

പശ്ചാത് വഹ കൈസാ ഹോതാ ഹൈ, സോ ഉപദേശ കരതേ ഹൈം : —

൧. വിക്ലവതാ = അസ്ഥിരതാ; വികലതാ . ൨. യൌവനോദ്രേക = യൌവനകാ ജോശ, യൌവനകീ അതിശയതാ .

൩. പൌരുഷേയ = മനുഷ്യകേ ലിയേ സംഭവിത . ൪. പ്രാര്ഥിത അര്ഥ = പ്രാര്ഥനാ കരകേ മാ ഗീ ഗഈ വസ്തു .

പരനോ ന ഹും, പര ഛേ ന മുജ, മാരും നഥീ കംഈ പണ ജഗേ,

— ഏ രീത നിശ്ചിത നേ ജിതേംദ്രിയ സാഹജികരൂപധര ബനേ. ൨൦൪.

Page 381 of 513
PDF/HTML Page 414 of 546
single page version

നാഹം ഭവാമി പരേഷാം ന മേ പരേ നാസ്തി മമേഹ കിഞ്ചിത് .

ഇതി നിശ്ചിതോ ജിതേന്ദ്രിയഃ ജാതോ യഥാജാതരൂപധരഃ ..൨൦൪..

തതോപി ശ്രാമണ്യാര്ഥീ യഥാജാതരൂപധരോ ഭവതി . തഥാ ഹി — അഹം താവന്ന കിംചിദപി

പരേഷാം ഭവാമി, പരേപി ന കിംചിദപി മമ ഭവന്തി, സര്വദ്രവ്യാണാം പരൈഃ സഹ തത്ത്വതഃ
സമസ്തസമ്ബന്ധശൂന്യത്വാത് . തദിഹ ഷഡ്ദ്രവ്യാത്മകേ ലോകേ ന മമ കിംചിദപ്യാത്മനോന്യദസ്തീതി

നിശ്ചിതമതിഃ പരദ്രവ്യസ്വസ്വാമിസമ്ബന്ധനിബന്ധനാനാമിന്ദ്രിയനോഇന്ദ്രിയാണാം ജയേന ജിതേന്ദ്രിയശ്ച സന്
ധൃതയഥാനിഷ്പന്നാത്മദ്രവ്യശുദ്ധരൂപത്വേന യഥാജാതരൂപധരോ ഭവതി ..൨൦൪..

സംബന്ധീ ന ഭവാമ്യഹമ് . ണ മേ പരേ ന മേ സംബന്ധീനി പരദ്രവ്യാണി . ണത്ഥി മജ്ഝമിഹ കിംചി നാസ്തി മമേഹ

കിംചിത് . ഇഹ ജഗതി നിജശുദ്ധാത്മനോ ഭിന്നം കിംചിദപി പരദ്രവ്യം മമ നാസ്തി . ഇദി ണിച്ഛിദോ ഇതി

നിശ്ചിതമതിര്ജാതഃ . ജിദിംദോ ജാദോ ഇന്ദ്രിയമനോജനിതവികല്പജാലരഹിതാനന്തജ്ഞാനാദിഗുണസ്വരൂപനിജപരമാത്മ-

ദ്രവ്യാദ്വിപരീതേന്ദ്രിയനോഇന്ദ്രിയാണാം ജയേന ജിതേന്ദ്രിയശ്ച സംജാതഃ സന് ജധജാദരൂവധരോ യഥാജാതരൂപധരഃ,

വ്യവഹാരേണ നഗ്നത്വം യഥാജാതരൂപം, നിശ്ചയേന തു സ്വാത്മരൂപം, തദിത്ഥംഭൂതം യഥാജാതരൂപം ധരതീതി യഥാജാത-
രൂപധരഃ നിര്ഗ്രന്ഥോ ജാത ഇത്യര്ഥഃ ..൨൦൪.. അഥ തസ്യ പൂര്വസൂത്രോദിതയഥാജാതരൂപധരസ്യ നിര്ഗ്രന്ഥസ്യാനാദി-

കാലദുര്ലഭായാഃ സ്വാത്മോപലബ്ധിലക്ഷണസിദ്ധേര്ഗമകം ചിഹ്നം ബാഹ്യാഭ്യന്തരലിങ്ഗദ്വയമാദിശതി — ജധജാദരൂവജാദം

പൂര്വസൂത്രോക്ത ലക്ഷണയഥാജാതരൂപേണ നിര്ഗ്രന്ഥത്വേന ജാതമുത്പന്നം യഥാജാതരൂപജാതമ് . ഉപ്പാഡിദകേസമംസുഗം

൧. യഥാജാതരൂപധര = (ആത്മാകാ) ജൈസാ, മൂലഭൂത രൂപ ഹൈ വൈസാ (-സഹജ, സ്വാഭാവിക) രൂപ ധാരണ കരനേവാലാ .

൨. തത്ത്വതഃ = വാസ്തവമേം; തത്ത്വകീ ദൃഷ്ടിസേ; പരമാര്ഥതഃ .

൩. യഥാനിഷ്പന്ന = ജൈസാ ബനാ ഹുആ ഹൈ വൈസാ, സഹജ, സ്വാഭാവിക .

അന്വയാര്ഥ : — [അഹം ] മൈം [പരേഷാം ] ദൂസരോംകാ [ന ഭവാമി ] നഹീം ഹൂ [പരേ മേ ന ] പര

മേരേ നഹീം ഹൈം, [ഇഹ ] ഇസ ലോകമേം [മമ ] മേരാ [കിംചിത് ] കുഛ ഭീ [ന അസ്തി ] നഹീം ഹൈ — [ഇതി

നിശ്ചിതഃ ] ഐസാ നിശ്ചയവാന് ഔര [ജിതേന്ദ്രിയഃ ] ജിതേന്ദ്രിയ ഹോതാ ഹുആ [യഥാജാതരൂപധരഃ ]
യഥാജാതരൂപധര (സഹജരൂപധാരീ) [ജാതഃ ] ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൪..

ടീകാ : — ഔര തത്പശ്ചാത് ശ്രാമണ്യാര്ഥീ ൧യഥാജാതരൂപധര ഹോതാ ഹൈ . വഹ ഇസപ്രകാര : —

‘പ്രഥമ തോ മൈം കിംചിത്മാത്ര ഭീ പരകാ നഹീം ഹൂ , പര ഭീ കിംചിത്മാത്ര മേരേ നഹീം ഹൈം, ക്യോംകി സമസ്ത
ദ്രവ്യ ൨തത്ത്വതഃ പരകേ സാഥ സമസ്ത സമ്ബന്ധ രഹിത ഹൈം; ഇസലിയേ ഇസ ഷഡ്ദ്രവ്യാത്മക ലോകമേം ആത്മാസേ

അന്യ കുഛ ഭീ മേരാ നഹീം ഹൈ;’ — ഇസപ്രകാര നിശ്ചിത മതിവാലാ (വര്തതാ ഹുആ) ഔര പരദ്രവ്യോംകേ സാഥ

സ്വ – സ്വാമിസംബംധ ജിനകാ ആധാര ഹൈ ഐസീ ഇന്ദ്രിയോം ഔര നോ – ഇന്ദ്രിയോംകേ ജയസേ ജിതേന്ദ്രിയ ഹോതാ

ഹുആ വഹ (ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) ആത്മദ്രവ്യകാ ൩യഥാനിഷ്പന്ന ശുദ്ധരൂപ ധാരണ കരനേസേ യഥാജാതരൂപധര

ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൪..

Page 382 of 513
PDF/HTML Page 415 of 546
single page version

അഥൈതസ്യ യഥാജാതരൂപധരത്വസ്യാസംസാരാനഭ്യസ്തത്വേനാത്യന്തമപ്രസിദ്ധസ്യാഭിനവാഭ്യാസ-

കൌശലോപലഭ്യമാനായാഃ സിദ്ധേര്ഗമകം ബഹിരംഗാന്തരംഗലിംഗദ്വൈതമുപദിശതി —

ജധജാദരൂവജാദം ഉപ്പാഡിദകേസമംസുഗം സുദ്ധം .

രഹിദം ഹിംസാദീദോ അപ്പഡികമ്മം ഹവദി ലിംഗം ..൨൦൫..

മുച്ഛാരംഭവിജുത്തം ജുത്തം ഉവഓഗജോഗസുദ്ധീഹിം .

ലിംഗം ണ പരാവേക്ഖം അപുണബ്ഭവകാരണം ജേണ്ഹം ..൨൦൬.. [ജുഗലം]

യഥാജാതരൂപജാതമുത്പാടിതകേശശ്മശ്രുകം ശുദ്ധമ് .

രഹിതം ഹിംസാദിതോപ്രതികര്മ ഭവതി ലിങ്ഗമ് ..൨൦൫..

മൂര്ച്ഛാരമ്ഭവിയുക്തം യുക്തമുപയോഗയോഗശുദ്ധിഭ്യാമ് .

ലിങ്ഗം ന പരാപേക്ഷമപുനര്ഭവകാരണം ജൈനമ് ..൨൦൬.. [യുഗലമ്]

കേശശ്മശ്രുസംസ്കാരോത്പന്നരാഗാദിദോഷവര്ജനാര്ഥമുത്പാടിതകേശശ്മശ്രുത്വാദുത്പാടിതകേശശ്മശ്രുകമ് . സുദ്ധം നിരവദ്യ-

ചൈതന്യചമത്കാരവിസദ്രശേന സര്വസാവദ്യയോഗേന രഹിതത്വാച്ഛുദ്ധമ് . രഹിദം ഹിംസാദീദോ ശുദ്ധചൈതന്യരൂപനിശ്ചയ-

പ്രാണഹിംസാകാരണഭൂതായാ രാഗാദിപരിണതിലക്ഷണനിശ്ചയഹിംസായാ അഭാവാത് ഹിംസാദിരഹിതമ് . അപ്പഡികമ്മം ഹവദി

പരമോപേക്ഷാസംയമബലേന ദേഹപ്രതികാരരഹിതത്വാദപ്രതികര്മ ഭവതി . കിമ് . ലിംഗം ഏവം പഞ്ചവിശേഷണവിശിഷ്ടം ലിങ്ഗം

അബ, അനാദി സംസാരസേ അനഭ്യസ്ത ഹോനേസേ ജോ അത്യന്ത അപ്രസിദ്ധ ഹൈ ഔര ൧അഭിനവ

അഭ്യാസമേം കൌശല്യ ദ്വാരാ ജിസകീ സിദ്ധി ഉപലബ്ധ ഹോതീ ഹൈ ഐസേ ഇസ യഥാജാതരൂപധരപനേകേ ബഹിരംഗ
ഔര അംതരംഗ ദോ ലിംഗോംകാ ഉപദേശ കരതേ ഹൈം : —

അന്വയാര്ഥ : — [യഥാജാതരൂപജാതമ് ] ജന്മസമയകേ രൂപ ജൈസാ രൂപവാലാ,

[ഉത്പാടിതകേശശ്മശ്രുകം ] സിര ഔര ഡാഢീ – മൂഛകേ ബാലോംകാ ലോംച കിയാ ഹുആ, [ശുദ്ധം ] ശുദ്ധ

(അകിംചന), [ഹിംസാദിതഃ രഹിതമ് ] ഹിംസാദിസേ രഹിത ഔര [അപ്രതികര്മ ] പ്രതികര്മ (ശാരീരിക
ശ്രൃംഗാര)സേ രഹിത — [ലിംഗം ഭവതി ] ഐസാ (ശ്രാമണ്യകാ ബഹിരംഗ) ലിംഗ ഹൈ ..൨൦൫ -൨൦൬..

൧. അഭിനവ = ബിലകുല നയാ . (അനാദി സംസാരസേ അനഭ്യസ്ത യഥാജാതരൂപധരപനാ അഭിനവ അഭ്യാസമേം പ്രവീണതാകേ

ദ്വാരാ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ .)

ജന്മ്യാ പ്രമാണേ രൂപ, ലുംചന കേ ശനും, ശുദ്ധത്വ നേ
ഹിംസാദിഥീ ശൂന്യത്വ, ദേഹ – അസംസ്കരണ — ഏ ലിംഗ ഛേ. ൨൦൫.

ആരംഭ മൂര്ഛാ ശൂന്യതാ, ഉപയോഗ യോഗ വിശുദ്ധതാ,
നിരപേക്ഷതാ പരഥീ, — ജിനോദിത മോക്ഷകാരണ ലിംഗ ആ. ൨൦൬.

Page 383 of 513
PDF/HTML Page 416 of 546
single page version

ആത്മനോ ഹി താവദാത്മനാ യഥോദിതക്രമേണ യഥാജാതരൂപധരസ്യ ജാതസ്യായഥാജാതരൂപ-

ധരത്വപ്രത്യയാനാം മോഹരാഗദ്വേഷാദിഭാവാനാം ഭവത്യേവാഭാവഃ, തദഭാവാത്തു തദ്ഭാവഭാവിനോ നിവസന-
ഭൂഷണധാരണസ്യ മൂര്ധജവ്യംജനപാലനസ്യ സകിംചനത്വസ്യ സാവദ്യയോഗയുക്തത്വസ്യ ശരീരസംസ്കാര-
കരണത്വസ്യ ചാഭാവാദ്യഥാജാതരൂപത്വമുത്പാടിതകേശശ്മശ്രുത്വം ശുദ്ധത്വം ഹിംസാദിരഹിതത്വമപ്രതികര്മത്വം ച
ഭവത്യേവ, തദേതദ്ബഹിരംഗ ലിംഗമ് . തഥാത്മനോ യഥാജാതരൂപധരത്വാപസാരിതായഥാജാതരൂപധരത്വപ്രത്യയ-

മോഹരാഗദ്വേഷാദിഭാവാനാമഭാവാദേവ തദ്ഭാവഭാവിനോ മമത്വകര്മപ്രകമപരിണാമസ്യ ശുഭാശുഭോപരക്തോ-

ദ്രവ്യലിങ്ഗം ജ്ഞാതവ്യമിതി പ്രഥമഗാഥാ ഗതാ .. മുച്ഛാരംഭവിമുക്കം പരദ്രവ്യകാങ്ക്ഷാരഹിതനിര്മോഹപരമാത്മജ്യോതി-

ര്വിലക്ഷണാ ബാഹ്യദ്രവ്യേ മമത്വബുദ്ധിര്മൂര്ച്ഛാ ഭണ്യതേ, മനോവാക്കായവ്യാപാരരഹിതചിച്ചമത്കാരപ്രതിപക്ഷഭൂത ആരമ്ഭോ
വ്യാപാരസ്താഭ്യാം മൂര്ച്ഛാരമ്ഭാഭ്യാം വിമുക്തം മൂര്ച്ഛാരമ്ഭവിമുക്ത മ് . ജുത്തം ഉവഓഗജോഗസുദ്ധീഹിം നിര്വികാരസ്വ-

സംവേദനലക്ഷണ ഉപയോഗഃ, നിര്വികല്പസമാധിര്യോഗഃ, തയോരുപയോഗയോഗയോഃ ശുദ്ധിരുപയോഗയോഗശുദ്ധിസ്തയാ
യുക്ത മ് . ണ പരാവേക്ഖം നിര്മലാനുഭൂതിപരിണതേഃ പരസ്യ പരദ്രവ്യസ്യാപേക്ഷയാ രഹിതം, ന പരാപേക്ഷമ് . അപുണബ്ഭവകാരണം

പുനര്ഭവവിനാശകശുദ്ധാത്മപരിണാമാവിപരീതാപുനര്ഭവസ്യ മോക്ഷസ്യ കാരണമപുനര്ഭവകാരണമ് . ജേണ്ഹം ജിനസ്യ

സംബന്ധീദം ജിനേന പ്രോക്തം വാ ജൈനമ് . ഏവം പഞ്ചവിശേഷണവിശിഷ്ടം ഭവതി . കിമ് . ലിംഗം ഭാവലിങ്ഗമിതി . ഇതി

[മൂര്ച്ഛാരമ്ഭവിയുക്തമ് ] മൂര്ച്ഛാ (മമത്വ) ഔര ആരമ്ഭ രഹിത, [ഉപയോഗയോഗശുദ്ധിഭ്യാം

യുക്തം ] ഉപയോഗ ഔര യോഗകീ ശുദ്ധിസേ യുക്ത തഥാ [ന പരാപേക്ഷം ] പരകീ അപേക്ഷാസേ രഹിത — ഐസാ

[ജൈനം ] ജിനേന്ദ്രദേവകഥിത [ലിംഗമ് ] (ശ്രാമണ്യകാ അംതരംഗ) ലിംഗ ഹൈ [അപുനര്ഭവകാരണമ് ] ജോ കി
മോക്ഷകാ കാരണ ഹൈ .

ടീകാ : — പ്രഥമ തോ അപനേസേ, യഥോക്തക്രമസേ ൧യഥാജാതരൂപധര ഹുഏ ആത്മാകേ

൨അയഥാജാതരൂപധരപനേകേ കാരണഭൂത മോഹരാഗദ്വേഷാദിഭാവോംകാ അഭാവ ഹോതാ ഹീ ഹൈ; ഔര ഉനകേ

അഭാവകേ കാരണ, ജോ കി ഉനകേ സദ്ഭാവമേം ഹോതേ ഹൈം ഐസേ (൧) വസ്ത്രാഭൂഷണകാ ധാരണ, (൨) സിര
ഔര ഡാഢീ – മൂഛോംകേ ബാലോംകാ രക്ഷണ, (൩) സകിംചനത്വ, (൪) സാവദ്യയോഗസേ യുക്തതാ തഥാ (൫)

ശാരീരിക സംസ്കാരകാ കരനാ, ഇന (പാ ചോം) കാ അഭാവ ഹോതാ ഹൈ; ജിസസേ (ഉസ ആത്മാകേ) (൧)
ജന്മസമയകേ രൂപ ജൈസാ രൂപ, (൨) സിര ഔര ഡാഢീ – മൂഛകേ ബാലോംകാ ലോംച, (൩) ശുദ്ധത്വ, (൪)

ഹിംസാദിരഹിതതാ തഥാ (൫) അപ്രതികര്മത്വ (ശാരീരിക ശ്രൃംഗാര – സംസ്കാരകാ അഭാവ) ഹോതാ ഹീ ഹൈ .

ഇസലിയേ യഹ ബഹിരംഗ ലിംഗ ഹൈ .

ഔര ഫി ര, ആത്മാകേ യഥാജാതരൂപധരപനേസേ ദൂര കിയാ ഗയാ ജോ അയഥാജാതരൂപധരപനാ,

ഉസകേ കാരണഭൂത മോഹരാഗദ്വേഷാദിഭാവോംകാ അഭാവ ഹോനേസേ ഹീ ജോ ഉനകേ സദ്ഭാവമേം ഹോതേ ഹൈം ഐസേ ജോ

൧. യഥാജാതരൂപധര = (ആത്മാകാ) സഹജരൂപ ധാരണ കരനേവാലാ .

൨. അയഥാജാതരൂപധര = (ആത്മാകാ) അസഹജരൂപ ധാരണ കരനേവാലാ .

൩. സകിംചന = ജിസകേ പാസ കുഛ ഭീ (പരിഗ്രഹ) ഹോ ഐസാ .

Page 384 of 513
PDF/HTML Page 417 of 546
single page version

പയോഗതത്പൂര്വകതഥാവിധയോഗാശുദ്ധിയുക്തത്വസ്യ പരദ്രവ്യസാപേക്ഷത്വസ്യ ചാഭാവാന്മൂര്ച്ഛാരമ്ഭവിയുക്തത്വ-
മുപയോഗയോഗശുദ്ധിയുക്തത്വമപരാപേക്ഷത്വം ച ഭവത്യേവ, തദേതദന്തരംഗ ലിംഗമ് ..൨൦൫.൨൦൬..

അഥൈതദുഭയലിംഗമാദായൈതദേതത്കൃത്വാ ച ശ്രമണോ ഭവതീതി ഭവതിക്രിയായാം ബന്ധുവര്ഗപ്രച്ഛന-

ക്രിയാദിശേഷസകലക്രിയാണാം ചൈകകര്തൃകത്വമുദ്യോതയന്നിയതാ ശ്രാമണ്യപ്രതിപത്തിര്ഭവതീത്യുപദിശതി —

ആദായ തം പി ലിംഗം ഗുരുണാ പരമേണ തം ണമംസിത്താ .

സോച്ചാ സവദം കിരിയം ഉവട്ഠിദോ ഹോദി സോ സമണോ ..൨൦൭..

ആദായ തദപി ലിങ്ഗം ഗുരുണാ പരമേണ തം നമസ്കൃത്യ .

ശ്രുത്വാ സവ്രതാം ക്രിയാമുപസ്ഥിതോ ഭവതി സ ശ്രമണഃ ..൨൦൭..

ദ്രവ്യലിങ്ഗഭാവലിങ്ഗസ്വരൂപം ജ്ഞാതവ്യമ് ..൨൦൫.൨൦൬.. അഥൈതലിങ്ഗദ്വൈതമാദായ പൂര്വം ഭാവിനൈഗമനയേന യദുക്തം

പഞ്ചാചാരസ്വരൂപം തദിദാനീം സ്വീകൃത്യ തദാധാരേണോപസ്ഥിതഃ സ്വസ്ഥോ ഭൂത്വാ ശ്രമണോ ഭവതീത്യാഖ്യാതി — ആദായ

തം പി ലിംഗം ആദായ ഗൃഹീത്വാ തത്പൂര്വോക്തം ലിങ്ഗദ്വയമപി . ക ഥംഭൂതമ് . ദത്തമിതി ക്രി യാധ്യാഹാരഃ . കേ ന ദത്തമ് .

(൧) മമത്വകേ ഔര കര്മപ്രക്രമകേ പരിണാമ, (൨) ശുഭാശുഭ ഉപരക്ത ഉപയോഗ ഔര തത്പൂര്വക

തഥാവിധ യോഗകീ അശുദ്ധിസേ യുക്തതാ തഥാ (൩) പരദ്രവ്യസേ സാപേക്ഷതാ; ഇസ (തീനോം) കാ അഭാവ
ഹോതാ ഹൈ; ഇസലിയേ (ഉസ ആത്മാകേ) (൧) മൂര്ഛാ ഔര ആരമ്ഭസേ രഹിതതാ, (൨) ഉപയോഗ ഔര
യോഗകീ ശുദ്ധിസേ യുക്തതാ തഥാ (൩) പരകീ അപേക്ഷാസേ രഹിതതാ ഹോതീ ഹീ ഹൈ . ഇസലിയേ യഹ അംതരംഗ

ലിംഗ ഹൈ ..൨൦൫ – ൨൦൬..

അബ (ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) ഇന ദോനോം ലിംഗോംകോ ഗ്രഹണ കരകേ ഔര ഇതനാ – ഇതനാ കരകേ ശ്രമണ ഹോതാ

ഹൈ — ഇസപ്രകാര ൩ഭവതിക്രിയാമേം, ബംധുവര്ഗസേ വിദാ ലേനേരൂപ ക്രിയാസേ ലേകര ശേഷ സഭീ ക്രിയാഓംകാ

ഏക കര്താ ദിഖലാതേ ഹുഏ, ഇതനേസേ (അര്ഥാത് ഇതനാ കരനേസേ) ശ്രാമണ്യകീ പ്രാപ്തി ഹോതീ ഹൈ, ഐസാ ഉപദേശ
കരതേ ഹൈം : —

അന്വയാര്ഥ : — [പരമേണ ഗുരുണാ ] പരമ ഗുരുകേ ദ്വാരാ പ്രദത്ത [തദപി ലിംഗമ് ] ഉന ദോനോം

ലിംഗോംകോ [ആദായ ] ഗ്രഹണ കരകേ, [സം നമസ്കൃത്യ ] ഉന്ഹേം നമസ്കാര കരകേ [സവ്രതാം ക്രിയാം ശ്രുത്വാ ]
വ്രത സഹിത ക്രിയാകോ സുനകര [ഉപസ്ഥിതഃ ] ഉപസ്ഥിത (ആത്മാകേ സമീപ സ്ഥിത) ഹോതാ ഹുആ
[സഃ ] വഹ [ശ്രമണഃ ഭവതി ] ശ്രമണ ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൭..

൧. കര്മപ്രക്രമ = കാമകോ അപനേ ഊ പര ലേനാ; കാമമേം യുക്ത ഹോനാ, കാമകീ വ്യവസ്ഥാ .

൨. തത്പൂര്വക = ഉപരക്ത (മലിന) ഉപയോഗപൂര്വക . ൩. ഭവതിക്രിയാ = ഹോനേരൂപ ക്രിയാ .

ഗ്രഹീ പരമഗുരു – ദീധേല ലിംഗ, നമസ്കരണ കരീ തേമനേ,

വ്രത നേ ക്രിയാ സുണീ, ഥഈ ഉപസ്ഥിത, ഥായ ഛേ മുനിരാജ ഏ. ൨൦൭.

Page 385 of 513
PDF/HTML Page 418 of 546
single page version

തതോപി ശ്രമണോ ഭവിതുമിച്ഛന് ലിംഗദ്വൈതമാദത്തേ, ഗുരും നമസ്യതി, വ്രതക്രിയേ ശൃണോതി,

അഥോപതിഷ്ഠതേ; ഉപസ്ഥിതശ്ച പര്യാപ്തശ്രാമണ്യസാമഗ്രീകഃ ശ്രമണോ ഭവതി . തഥാ ഹി — തത ഇദം

യഥാജാതരൂപധരത്വസ്യ ഗമകം ബഹിരംഗമന്തരംഗമപി ലിംഗം പ്രഥമമേവ ഗുരുണാ പരമേണാര്ഹദ്ഭട്ടാരകേണ
തദാത്വേ ച ദീക്ഷാചാര്യേണ തദാദാനവിധാനപ്രതിപാദകത്വേന വ്യവഹാരതോ ദീയമാനത്വാദ്ദത്തമാദാനക്രിയയാ
സമ്ഭാവ്യ തന്മയോ ഭവതി . തതോ ഭാവ്യഭാവകഭാവപ്രവൃത്തേതരേതരസംവലനപ്രത്യസ്തമിതസ്വപരവിഭാഗത്വേന

ദത്തസര്വസ്വമൂലോത്തരപരമഗുരുനമസ്ക്രിയയാ സമ്ഭാവ്യ ഭാവസ്തവവന്ദനാമയോ ഭവതി . തതഃ സര്വസാവദ്യ-

യോഗപ്രത്യാഖ്യാനലക്ഷണൈകമഹാവ്രതശ്രവണാത്മനാ ശ്രുതജ്ഞാനേന സമയേ ഭവന്തമാത്മാനം ജാനന് സാമായിക-

ഗുരുണാ പരമേണ ദിവ്യധ്വനികാലേ പരമാഗമോപദേശരൂപേണാര്ഹദ്ഭട്ടാരകേണ, ദീക്ഷാകാലേ തു ദീക്ഷാഗുരുണാ .

ലിങ്ഗഗ്രഹണാനന്തരം തം ണമംസിത്താ തം ഗുരും നമസ്കൃത്യ, സോച്ചാ തദനന്തരം ശ്രുത്വാ . കാമ് . കിരിയം ക്രിയാം

ബൃഹത്പ്രതിക്രമണാമ് . കിംവിശിഷ്ടമ് . സവദം സവ്രതാം വ്രതാരോപണസഹിതാമ് . ഉവട്ഠിദോ തതശ്ചോപസ്ഥിതഃ സ്വസ്ഥഃ സന്

ഹോദി സോ സമണോ സ പൂര്വോക്തസ്തപോധന ഇദാനീം ശ്രമണോ ഭവതീതി . ഇതോ വിസ്തരഃ — പൂര്വോക്ത ലിങ്ഗദ്വയ-

ഗ്രഹണാനന്തരം പൂര്വസൂത്രോക്തപഞ്ചാചാരമാശ്രയതി, തതശ്ചാനന്തജ്ഞാനാദിഗുണസ്മരണരൂപേണ ഭാവനമസ്കാരേണ തഥൈവ
തദ്ഗുണപ്രതിപാദകവചനരൂപേണ ദ്രവ്യനമസ്കാരേണ ച ഗുരും നമസ്കരോതി . തതഃ പരം സമസ്തശുഭാശുഭപരിണാമ-

നിവൃത്തിരൂപം സ്വസ്വരൂപേ നിശ്ചലാവസ്ഥാനം പരമസാമായികവ്രതമാരോഹതി സ്വീകരോതി . മനോവചനകായൈഃ

കൃതകാരിതാനുമതൈശ്ച ജഗത്ത്രയേ കാലത്രയേപി സമസ്തശുഭാശുഭകര്മഭ്യോ ഭിന്നാ നിജശുദ്ധാത്മപരിണതിലക്ഷണാ
യാ തു ക്രിയാ സാ നിശ്ചയേന ബൃഹത്പ്രതിക്രമണാ ഭണ്യതേ . വ്രതാരോപണാനന്തരം താം ച ശൃണോതി . തതോ

പ്ര. ൪൯

ടീകാ : — തത്പശ്ചാത് ശ്രമണ ഹോനേകാ ഇച്ഛുക ദോനോം ലിംഗോംകോ ഗ്രഹണ കരതാ ഹൈ, ഗുരുകോ

നമസ്കാര കരതാ ഹൈ, വ്രത തഥാ ക്രിയാകോ സുനതാ ഹൈ ഔര ഉപസ്ഥിത ഹോതാ ഹൈ; ഉപസ്ഥിത ഹോതാ ഹുആ
ശ്രാമണ്യകീ സാമഗ്രീ പര്യാപ്ത (പരിപൂര്ണ) ഹോനേസേ ശ്രമണ ഹോതാ ഹൈ . വഹ ഇസപ്രകാര : —

പരമ ഗുരു — പ്രഥമ ഹീ അര്ഹംതഭട്ടാരക ഔര ഉസ സമയ (ദീക്ഷാകാലമേം) ദീക്ഷാചാര്യ — ഇസ

യഥാജാതരൂപധരത്വകേ സൂചക ബഹിരംഗ തഥാ അംതരംഗ ലിംഗകേ ഗ്രഹണകീ – വിധികേ പ്രതിപാദക ഹോനേസേ,

വ്യവഹാരസേ ഉസ ലിംഗകേ ദേനേവാലേ ഹൈം . ഇസപ്രകാര ഉനകേ ദ്വാരാ ദിയേ ഗയേ ഉന ലിംഗോംകോ ഗ്രഹണ ക്രിയാകേ

ദ്വാരാ സംഭാവിത – സമ്മാനിത കരകേ (ശ്രാമണ്യാര്ഥീ) തന്മയ ഹോതാ ഹൈ . ഔര ഫി ര ജിന്ഹോംനേ സര്വസ്വ ദിയാ

ഹൈ ഐസേ ൧മൂല ഔര ഉത്തര പരമഗുരുകോ, ൨ഭാവ്യഭാവകതാകേ കാരണ പ്രവര്തിത ✽ഇതരേതരമലിനകേ കാരണ

ജിസമേംസേ സ്വ – പരകാ വിഭാഗ അസ്ത ഹോ ഗയാ ഹൈ ഐസീ നമസ്കാര ക്രിയാകേ ദ്വാരാ സംഭാവിത കരകേ –

സമ്മാനിത കരകേ ൩ഭാവസ്തുതി വന്ദനാമയ ഹോതാ ഹൈ . പശ്ചാത് സര്വ സാവദ്യയോഗകേ പ്രത്യാഖ്യാനസ്വരൂപ

൧. മൂല പരമഗുരു അര്ഹന്തദേവ തഥാ ഉത്തരപരമഗുരു ദീക്ഷാചാര്യകേ പ്രതി അത്യന്ത ആരാധ്യഭാവകേ കാരണ ആരാധ്യ പരമഗുരു

ഔര ആരാധക ഐസേ നിജകാ ഭേദ അസ്ത ഹോ ജാതാ ഹൈ .

൨. ഭാവ്യ ഔര ഭാവകകേ അര്ഥകേ ലിയേ ദേഖോ പൃഷ്ഠ ൮ കാ പാദ ടിപ്പണ .

✽ഇസകാ സ്പഷ്ടീകരണ പ്രഥമകീ ൫ ഗാഥാഓംകേ ടീപ്പണ പത്രമേം ദേഖിയേ .

൩. ഭാവസ്തുതിവന്ദനാമയ = ഭാവസ്തുതിമയ ഔര ഭാവവന്ദനാമയ .

Page 386 of 513
PDF/HTML Page 419 of 546
single page version

മധിരോഹതി . തതഃ പ്രതിക്രമണാലോചനപ്രത്യാഖ്യാനലക്ഷണക്രിയാശ്രവണാത്മനാ ശ്രുതജ്ഞാനേന ത്രൈകാലിക-

കര്മഭ്യോ വിവിച്യമാനമാത്മാനം ജാനന്നതീതപ്രത്യുത്പന്നാനുപസ്ഥിതകായവാങ്മനഃകര്മവിവിക്ത ത്വമധി-
രോഹതി . തതഃ സമസ്താവദ്യകര്മായതനം കായമുത്സൃജ്യ യഥാജാതരൂപം സ്വരൂപമേകമേകാഗ്രേണാലമ്ബ്യ വ്യവ-

തിഷ്ഠമാന ഉപസ്ഥിതോ ഭവതി . ഉപസ്ഥിതസ്തു സര്വത്ര സമദൃഷ്ടിത്വാത് സാക്ഷാച്ഛ്രമണോ ഭവതി ..൨൦൭..

അഥാവിച്ഛിന്നസാമായികാധിരൂഢോപി ശ്രമണഃ കദാചിച്ഛേദോപസ്ഥാപനമര്ഹതീത്യുപദിശതി —

വദസമിദിംദിയരോധോ ലോചാവസ്സയമചേലമണ്ഹാണം .

ഖിദിസയണമദംതവണം ഠിദിഭോയണമേഗഭത്തം ച ..൨൦൮..

ഏദേ ഖലു മൂലഗുണാ സമണാണം ജിണവരേഹിം പണ്ണത്താ .

തേസു പമത്തോ സമണോ ഛേദോവട്ഠാവഗോ ഹോദി ..൨൦൯.. [ജുമ്മം]

നിര്വികല്പസമാധിബലേന കായമുത്സൃജ്യോപസ്ഥിതോ ഭവതി . തതശ്ചൈവം പരിപൂര്ണശ്രമണസാമഗ്യാം സത്യാം പരിപൂര്ണ-

ശ്രമണോ ഭവതീത്യര്ഥഃ ..൨൦൭.. ഏവം ദീക്ഷാഭിമുഖപുരുഷസ്യ ദീക്ഷാവിധാനകഥനമുഖ്യത്വേന പ്രഥമസ്ഥലേ

ഏക മഹാവ്രതകോ സുനനേരൂപ ശ്രുതജ്ഞാനകേ ദ്വാരാ സമയമേം പരിണമിത ഹോതേ ഹുഏ ആത്മാകോ ജാനതാ ഹുആ

൧സാമായികമേം ആരൂഢ ഹോതാ ഹൈ . പശ്ചാത് ൨പ്രതിക്രമണ – ആലോചനാ – പ്രത്യാഖ്യാന – സ്വരൂപ ക്രിയാകോ

സുനനേരൂപ ശ്രുതജ്ഞാനകേ ദ്വാരാ ത്രൈകാലിക കര്മോംസേ വിവിക്ത (ഭിന്ന) കിയേ ജാനേവാലേ ആത്മാകോ ജാനതാ
ഹുആ, അതീത – അനാഗത – വര്തമാന, മന – വചന – കായസംബംധീ കര്മോംസേ വിവിക്തതാ (ഭിന്നതാ)മേം

ആരൂഢ ഹോതാ ഹൈ . പശ്ചാത് സമസ്ത സാവദ്യ കര്മോംകേ ൩ആയതനഭൂത കായകാ ഉത്സര്ഗ (ഉപേക്ഷാ) കരകേ

യഥാജാതരൂപവാലേ സ്വരൂപകോ, ഏകകോ ഏകാഗ്രതയാ അവലമ്ബിത കരകേ രഹതാ ഹുആ, ഉപസ്ഥിത ഹോതാ
ഹൈ . ഔര ഉപസ്ഥിത ഹോതാ ഹുആ, സര്വത്ര സമദൃഷ്ടിപനേകേ കാരണ സാക്ഷാത് ശ്രമണ ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൭..

അവിച്ഛിന്ന സാമായികമേം ആരൂഢ ഹുആ ഹോനേ പര ഭീ ശ്രമണ കദാചിത് ഛേദോപസ്ഥാപനാകേ

യോഗ്യ ഹൈ, ഐസാ അബ ഉപദേശ കരതേ ഹൈം : —

൧. സമയമേം (ആത്മദ്രവ്യമേം, നിജദ്രവ്യസ്വഭാവമേം) പരിണമിത ഹോനാ സോ സാമായിക ഹൈ
൨. അതീത – വര്തമാന – അനാഗത കായ – വചന – മനസംബംധീ കര്മോംസേ ഭിന്ന നിജശുദ്ധാത്മപരിണതി വഹ പ്രതിക്രമണ –

ആലോചനാ – പ്രത്യാഖ്യാനരൂപ കിയാ ഹൈ . ൩. ആയതന = സ്ഥാന, നിവാസ .

വ്രത, സമിതി, ലുംചന, ആവശ്യക, അണചേല, ഇന്ദ്രിയരോധനം,
നഹി സ്നാന – ദാതണ, ഏക ഭോജന, ഭൂശയന, സ്ഥിതിഭോജനം. ൨൦൮.

– ആ മൂളഗുണ ശ്രമണോ തഥാ ജിനദേവഥീ പ്രജ്ഞപ്ത ഛേ,

തേമാം പ്രമത്ത ഥതാം ശ്രമണ ഛേദോപസ്ഥാപക ഥായ ഛേ. ൨൦൯.

Page 387 of 513
PDF/HTML Page 420 of 546
single page version

വ്രതസമിതീന്ദ്രിയരോധോ ലോചാവശ്യകമചേലമസ്നാനമ് .

ക്ഷിതിശയനമദന്തധാവനം സ്ഥിതിഭോജനമേകഭക്തം ച ..൨൦൮..

ഏതേ ഖലു മൂലഗുണാഃ ശ്രമണാനാം ജിനവരൈഃ പ്രജ്ഞപ്താഃ .

തേഷു പ്രമത്തഃ ശ്രമണഃ ഛേദോപസ്ഥാപകോ ഭവതി ..൨൦൯..ുഗ്മമ്]

സര്വസാവദ്യയോഗപ്രത്യാഖ്യാനലക്ഷണൈകമഹാവ്രതവ്യക്തിവശേന ഹിംസാനൃതസ്തേയാബ്രഹ്മപരിഗ്രഹവിരത്യാ-

ത്മകം പംചതയം വ്രതം, തത്പരികരശ്ച പംചതയീ സമിതിഃ പംചതയ ഇന്ദ്രിയരോധോ ലോചഃ ഷട്തയമാ-
വശ്യകമചേലക്യമസ്നാനം ക്ഷിതിശയനമദന്തധാവനം സ്ഥിതിഭോജനമേകഭക്തശ്ചൈവം ഏതേ നിര്വികല്പ-

ഗാഥാസപ്തകം ഗതമ് . അഥ നിര്വികല്പസാമായികസംയമേ യദാ ച്യുതോ ഭവതി തദാ സവികല്പം ഛേദോപസ്ഥാപന-

ചാരിത്രമാരോഹതീതി പ്രതിപാദയതി — വദസമിദിംദിയരോധോ വ്രതാനി ച സമിതയശ്ചേന്ദ്രിയരോധശ്ച വ്രതസമിതീന്ദ്രയ-

രോധഃ . ലോചാവസ്സയം ലോചശ്ചാവശ്യകാനി ച ലോചാവശ്യകം, ‘‘സമാഹാരസ്യൈകവചനമ്’’ . അചേലമണ്ഹാണം

ഖിദിസയണമദംതവണം ഠിദിഭോയണമേഗഭത്തം ച അചേലകാസ്നാനക്ഷിതിശയനാദന്തധാവനസ്ഥിതിഭോജനൈകഭക്താനി . ഏദേ

ഖലു മൂലഗുണാ സമണാണം ജിണവരേഹിം പണ്ണത്താ ഏതേ ഖലു സ്ഫു ടം അഷ്ടാവിംശതിമൂലഗുണാഃ ശ്രമണാനാം ജിനവരൈഃ

പ്രജ്ഞപ്താഃ . തേസു പമത്തോ സമണോ ഛേദോവട്ഠാവഗോ ഹോദി തേഷു മൂലഗുണേഷു യദാ പ്രമത്തഃ ച്യുതോ ഭവതി . സഃ കഃ .

ശ്രമണസ്തപോധനസ്തദാകാലേ ഛേദോപസ്ഥാപകോ ഭവതി . ഛേദേ വ്രതഖണ്ഡനേ സതി പുനരപ്യുപസ്ഥാപകശ്ഛേദോപസ്ഥാപക

ഇതി . തഥാഹി — നിശ്ചയേന മൂലമാത്മാ, തസ്യ കേവലജ്ഞാനാദ്യനന്തഗുണാ മൂലഗുണാസ്തേ ച നിര്വികല്പസമാധിരൂപേണ

അന്വയാര്ഥ : — [വ്രതസമിതീന്ദ്രിയരോധഃ ] വ്രത, സമിതി, ഇന്ദ്രിയരോധ, [ലോചാവശ്യകമ് ]

ലോച, ആവശ്യക, [അചേലമ് ] അചേലപനാ, [അസ്നാനം ] അസ്നാന, [ക്ഷിതിശയനമ് ] ഭൂമിശയന,
[അദംതധാവനം ] അദംതധാവന, [സ്ഥിതിഭോജനമ് ] ഖഡേ – ഖഡേ ഭോജന, [ച ] ഔര [ഏകഭക്തം ]

ഏകബാര ആഹാര — [ഏതേ ] യേ [ഖലു ] വാസ്തവമേം [ശ്രമണാനാം മൂലഗുണാഃ ] ശ്രമണോംകേ മൂലഗുണ

[ജിനവരൈഃ പ്രജ്ഞപ്താഃ ] ജിനവരോംനേ കഹേ ഹൈം; [തേഷു ] ഉനമേം [പ്രമത്തഃ ] പ്രമത്ത ഹോതാ ഹുആ [ശ്രമണഃ ]
ശ്രമണ [ഛേദോപസ്ഥാപകഃ ഭവതി ] ഛേദോപസ്ഥാപക ഹോതാ ഹൈ ..൨൦൮ -൨൦൯..

ടീകാ : — സര്വ സാവദ്യയോഗകേ പ്രത്യാഖ്യാനസ്വരൂപ ഏക മഹാവ്രതകീ വ്യക്തിയാ (വിശേഷ,

പ്രഗടതാഏ ) ഹോനേസേ ഹിംസാ, അസത്യ, ചോരീ, അബ്രഹ്മ ഔര പരിഗ്രഹകീ വിരതിസ്വരൂപ പാ ച പ്രകാരകേ വ്രത
തഥാ ഉസകീ ൧പരികരഭൂത പാ ച പ്രകാരകീ സമിതി, പാ ച പ്രകാരകാ ഇന്ദ്രിയരോധ, ലോച, ഛഹ പ്രകാരകേ

ആവശ്യക, ൨അചേലപനാ, അസ്നാന, ഭൂമിശയന, അദംതധാവന (ദാതുന ന കരനാ), ഖഡേ – ഖഡേ ഭോജന,

ഔര ഏകബാര ആഹാര — ഇസപ്രകാര യേ (അട്ഠാഈസ) നിര്വികല്പ സാമായികസംയമകേ വികല്പ (ഭേദ)

൧. പരികര = അനുസരണ കരനേവാലാ സമുദായ; അനുചരസമൂഹ; [സമിതി, ഇന്ദ്രിയരോധ, ഇത്യാദി പാംച വ്രതോംകേ പീഛേ –

പീഛേ ഹോതേ ഹീ ഹൈം, ഇസലിയേ സമിതി ഇത്യാദി ഗുണ പാ ച വ്രതോംകാ പരികര അര്ഥാത് അനുചര സമൂഹ ഹൈ] .]

൨. അചേലപനാ = വസ്ത്രരഹിതപനാ, ദിഗമ്ബരപനാ .

< Previous Page Next Page >