Page 188 of 513
PDF/HTML Page 221 of 546
single page version
ଚ ପରସ୍ପରାନୁସ୍ଯୂତିସୂତ୍ରିତୈକପ୍ରଵାହତଯାତଦୁଭଯାତ୍ମକ ଇତି
ଵତ୍
ନିତ୍ଯଵୃତ୍ତିନିଵର୍ତମାନେ ଦ୍ରଵ୍ଯେ ସମସ୍ତେଷ୍ଵପି ସ୍ଵାଵସରେଷୂଚ୍ଚକାସତ୍ସୁ ପରିଣାମେଷୂତ୍ତରୋତ୍ତରେଷ୍ଵଵସରେଷୂତ୍ତରୋତ୍ତର-
ପରିଣାମାନାମୁଦଯନାତ୍ପୂର୍ଵପୂର୍ଵପରିଣାମାନାମନୁଦଯନାତ
ଅନୁଭଯସ୍ଵରୂପ ହୈ
ପ୍ରଗଟ ହୋତେ ହୈଂ ଇସଲିଯେ, ଔର ପହଲେ -ପହଲେକେ ମୋତୀ ପ୍ରଗଟ ନହୀଂ ହୋତେ ଇସଲିଯେ, ତଥା ସର୍ଵତ୍ର ପରସ୍ପର
ଅନୁସ୍ଯୂତିକା ରଚଯିତା ସୂତ୍ର ଅଵସ୍ଥିତ ହୋନେସେ ତ୍ରିଲକ୍ଷଣତ୍ଵ ପ୍ରସିଦ୍ଧିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୈ
ହୈଂ ଇସଲିଯେ, ଔର ପହଲେ -ପହଲେକେ ପରିମାମ ନହୀଂ ପ୍ରଗଟ ହୋତେ ହୈଂ ଇସଲିଯେ, ତଥା ସର୍ଵତ୍ର ପରସ୍ପର
ଅନୁସ୍ଯୂତି ରଚନେଵାଲା ପ୍ରଵାହ ଅଵସ୍ଥିତ ହୋନେସେ ତ୍ରିଲକ୍ଷଣପନା ପ୍ରସିଦ୍ଧିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୈ
Page 189 of 513
PDF/HTML Page 222 of 546
single page version
କଥନେନ ତୃତୀଯା, ଉତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯତ୍ଵେଽପି ସତ୍ତୈଵ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଣ୍ଯତ ଇତି କଥନେନ ଚତୁର୍ଥୀତି ଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯେନ
ପ୍ରତ୍ଯେକ ପରିଣାମ ଉତ୍ପାଦ -ଵିନାଶସେ ରହିତ ଏକରୂପ
ଉତ୍ପାଦ -ଵ୍ଯଯ -ଧ୍ରୌଵ୍ଯାତ୍ମକ ହୈ
ଉତ୍ପାଦ [ଅପି ଚ ] ତଥା [ଭଙ୍ଗଃ ] ଭଂଗ [ଧ୍ରୌଵ୍ଯେଣ ଅର୍ଥେନ ଵିନା ] ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ପଦାର୍ଥକେ ବିନା [ନ ]
ନହୀଂ ହୋତେ
ଉତ୍ପାଦ ତେମ ଜ ଭଂଗ, ଧ୍ରୌଵ୍ଯ -ପଦାର୍ଥ ଵିଣ ଵର୍ତେ ନହୀଂ. ୧୦୦
Page 190 of 513
PDF/HTML Page 223 of 546
single page version
ଭାସନାତ
ତର୍ହ୍ଯୁପାଦାନକାରଣରହିତାନାଂ ଖପୁଷ୍ପାଦୀନାମପ୍ଯୁତ୍ପାଦୋ ଭଵତୁ
(ଅର୍ଥାତ୍ ନାଶ ଅନ୍ଯଭାଵକେ ଉତ୍ପାଦରୂପ ସ୍ଵଭାଵସେ ପ୍ରକାଶିତ ହୈ
‘‘ଵ୍ଯତିରେକାଣାମନ୍ଵଯାନତିକ୍ରମଣାତ୍
Page 191 of 513
PDF/HTML Page 224 of 546
single page version
ଅନ୍ଯ ହୈ, ସଂହାର ଅନ୍ଯ ହୈ, ସ୍ଥିତି ଅନ୍ଯ ହୈ
ଉଚ୍ଛେଦ ହୋଗା
Page 192 of 513
PDF/HTML Page 225 of 546
single page version
ମଵଶ୍ଯମନୁମନ୍ତଵ୍ଯମ୍
କିସୀ ଭାଵକା ସଂହାର ହୀ ନହୀଂ ହୋଗା,
ଜାଯଗା
ଜାଯ,
ତ୍ରିଲକ୍ଷଣତାରୂପ
ସକତା
Page 193 of 513
PDF/HTML Page 226 of 546
single page version
ଵସ୍ଥାରୂପେଣ ସ୍ଥିତିରିତ୍ଯୁକ୍ତଲକ୍ଷଣାସ୍ତ୍ରଯୋ ଭଙ୍ଗାଃ କର୍ତାରଃ
[ତସ୍ମାତ୍ ] ଇସଲିଯେ [ସର୍ଵଂ ] ଵହ ସବ [ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଵତି ] ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ
ପର୍ଯାଯେଂ ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ଆଶ୍ରଯସେ ହୈଂ); ଇସଲିଯେ ଯହ ସବ ଏକ ହୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ, ଦ୍ରଵ୍ଯାନ୍ତର ନହୀଂ
ନେ ପର୍ଯଯୋ ଦ୍ରଵ୍ଯେ ନିଯମଥୀ, ସର୍ଵ ତେଥୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଛେ.
Page 194 of 513
PDF/HTML Page 227 of 546
single page version
ପର୍ଯାଯୈରାଲମ୍ବିତମେଵ ପ୍ରତିଭାତି
ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯୋଚ୍ଛିଦ୍ଯମାନୋତ୍ପଦ୍ଯମାନାଵତିଷ୍ଠମାନଭାଵଲକ୍ଷଣାସ୍ତ୍ରଯୋଂଽଶା ଭଂଗୋତ୍ପାଦଧ୍ରୌଵ୍ଯଲକ୍ଷଣୈରାତ୍ମଧର୍ମୈରା-
ଲମ୍ବିତାଃ ସମମେଵ ପ୍ରତିଭାନ୍ତି
ଭଙ୍ଗସ୍ତଦୁଭଯାଧାରାତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵାଵସ୍ଥାରୂପପର୍ଯାଯେଣ ଧ୍ରୌଵ୍ଯଂ ଚେତ୍ଯୁକ୍ତଲକ୍ଷଣସ୍ଵକୀଯସ୍ଵକୀଯପର୍ଯାଯେଷୁ
ଦେତା ହୈ, ଇସୀପ୍ରକାର ସମୁଦାଯୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ପର୍ଯାଯୋଂକା ସମୁଦାଯସ୍ଵରୂପ ହୋନେସେ ପର୍ଯାଯୋଂକେ ଦ୍ଵାରା ଆଲମ୍ବିତ
ହୀ ଭାସିତ ହୋତା ହୈ
ନଷ୍ଟ ହୋତା ହୁଆ ଭାଵ, ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋତା ହୁଆ ଭାଵ, ଔର ଅଵସ୍ଥିତ ରହନେଵାଲା ଭାଵ;
ଜାଯ ତୋ ସାରା
Page 195 of 513
PDF/HTML Page 228 of 546
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଵତି
ଜାଯଗା) ଅଥଵା ଅସତ୍କା ଉତ୍ପାଦ ହୋ ଜାଯଗା; (୩) ଯଦି ଦ୍ରଵ୍ଯକା ହୀ ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ମାନା ଜାଯ ତୋ
କ୍ରମଶଃ ହୋନେଵାଲେ ଭାଵୋଂକେ ଅଭାଵକେ କାରଣ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଅଭାଵ ଆଯଗା, ଅଥଵା କ୍ଷଣିକପନା ହୋଗା
ଅଂକୁର ଔର ଵୃକ୍ଷତ୍ଵସେ ଭିନ୍ନ ପଦାର୍ଥରୂପ ନହୀଂ ହୈ
Page 196 of 513
PDF/HTML Page 229 of 546
single page version
ଯଶ୍ଚ ନାଶକ୍ଷଣଃ ସ ତୂତ୍ପଦ୍ଯାଵସ୍ଥାଯ ଚ ନଶ୍ଯତୋ ଜନ୍ମକ୍ଷଣଃ ସ୍ଥିତିକ୍ଷଣଶ୍ଚ ନ ଭଵତି;
ଭିପ୍ରାଯଃ
ପୃଥକ୍ ହୀ ହୋତା ହୈ); ଜୋ ସ୍ଥିତିକ୍ଷଣ ହୋ ଵହ ଦୋନୋଂକେ ଅନ୍ତରାଲମେଂ (ଉତ୍ପାଦକ୍ଷଣ ଔର
ନାଶକ୍ଷଣକେ ବୀଚ) ଦୃଢ଼ତଯା ରହତା ହୈ, ଇସଲିଯେ (ଵହ) ଜନ୍ମକ୍ଷଣ ଔର ନାଶକ୍ଷଣ ନହୀଂ ହୈ; ଔର
ଜୋ ନାଶକ୍ଷଣ ହୈ ଵହ,
Page 197 of 513
PDF/HTML Page 230 of 546
single page version
ରୂଢସ୍ଯ ମୃତ୍ତିକାତ୍ଵସ୍ଯ ସ୍ଥିତିକ୍ଷଣଃ, ତଥା ଅନ୍ତରଂଗବହିରଂଗସାଧନାରୋପ୍ଯମାଣସଂସ୍କାରସନ୍ନିଧୌ ଯ
ଏଵୋତ୍ତରପର୍ଯାଯସ୍ଯ ଜନ୍ମକ୍ଷଣଃ, ସ ଏଵ ପ୍ରାକ୍ତନପର୍ଯାଯସ୍ଯ ନାଶକ୍ଷଣଃ, ସ ଏଵ ଚ କୋଟିଦ୍ଵଯାଧିରୂଢସ୍ଯ
ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵସ୍ଯ ସ୍ଥିତିକ୍ଷଣଃ
ହୋତା ହୈ, ସ୍ଵଯଂ ହୀ ଧ୍ରୁଵ ରହତା ହୈ ଔର ସ୍ଵଯଂ ହୀ ନାଶକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୈ !’ କିନ୍ତୁ ଐସା ତୋ
ମାନା ନହୀଂ ଗଯା ହୈ; (କ୍ଯୋଂକି ଯହ ସ୍ଵୀକାର ଔର ସିଦ୍ଧ କିଯା ଗଯା ହୈ କି) ପର୍ଯାଯୋଂକେ ହୀ
ଉତ୍ପାଦାଦି ହୈଂ; (ତବ ଫି ର) ଵହାଁ କ୍ଷଣଭେଦ -କହାଁସେ ହୋ ସକତା ହୈ ? ଯହ ସମଝତେ ହୈଂ :
ଵହୀ ଦୋନୋଂ
ହୋତା ହୈ ଵହୀ ପୂର୍ଵ ପର୍ଯାଯକା ନାଶ କ୍ଷଣ ହୋତା ହୈ, ଔର ଵହୀ ଦୋନୋଂ କୋଟିଯୋଂମେଂ ରହନେଵାଲେ
ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵକା ସ୍ଥିତିକ୍ଷଣ ହୋତା ହୈ
(ସଭୀ ଏକ ସାଥ) ଏକ ସମଯମେଂ ହୀ ଦେଖେ ଜାତେ ହୈଂ; ଇସୀପ୍ରକାର ଉତ୍ତର ପର୍ଯାଯମେଂ, ପୂର୍ଵ ପର୍ଯାଯମେଂ
ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵମେଂ ଉତ୍ପାଦ, ଵ୍ଯଯ ଔର ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ପ୍ରତ୍ଯେକତଯା (ଏକ -ଏକ) ପ୍ରଵର୍ତମାନ ହୋନେ ପର ଭୀ
Page 198 of 513
PDF/HTML Page 231 of 546
single page version
ସମଯ ଏଵାଵଲୋକ୍ଯନ୍ତେ
ର୍ଥାନ୍ତରମ୍
ଉତ୍ପାଦ, ଵ୍ଯଯ ଔର ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୀ ହୈଂ, ଅନ୍ଯ ପଦାର୍ଥ ନହୀଂ
[ତଦପି ] ଫି ର ଭୀ [ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ] ଦ୍ରଵ୍ଯ [ପ୍ରଣଷ୍ଟଂ ନ ଏଵ ] ନ ତୋ ନଷ୍ଟ ହୈ, [ଉତ୍ପନ୍ନଂ ନ ] ନ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୈ (-
ଵହ ଧ୍ରୁଵ ହୈ
ପଣ ଦ୍ରଵ୍ଯ ତୋ ନଥୀ ନଷ୍ଟ କେ ଉତ୍ପନ୍ନ ଦ୍ରଵ୍ଯ ନଥୀ ତହୀଂ
Page 199 of 513
PDF/HTML Page 232 of 546
single page version
ସମାନଜାତୀଯା ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯା ଵିନଶ୍ଯନ୍ତି ପ୍ରଜାଯନ୍ତେ ଚ, ସମାନଜାତୀନି ଦ୍ରଵ୍ଯାଣି ତ୍ଵଵିନଷ୍ଟାନୁ-
ତ୍ପନ୍ନାନ୍ଯେଵାଵତିଷ୍ଠନ୍ତେ
ସର୍ଵେଽପ୍ଯସମାନଜାତୀଯା ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯା ଵିନଶ୍ଯନ୍ତି ପ୍ରଜାଯନ୍ତେ ଚ, ଅସମାନଜାତୀନି ଦ୍ରଵ୍ଯାଣି
ତ୍ଵଵିନଷ୍ଟାନୁତ୍ପନ୍ନାନ୍ଯେଵାଵତିଷ୍ଠନ୍ତେ
ଦ୍ଵଯଣୁକାଦିସ୍କ ନ୍ଧରୂପସ୍ଵଜାତୀଯଵିଭାଵଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯାଣାଂ ଵିନାଶୋତ୍ପାଦେଽପି ନିଶ୍ଚଯେନ ନ ଚୋତ୍ପନ୍ନଂ ନ ଚ
ଵିନଷ୍ଟମିତି
ଅଵିନଷ୍ଟ ଔର ଅନୁତ୍ପନ୍ନ ହୀ ରହତେ ହୈଂ (-ଧ୍ରୁଵ ହୈଂ )
ଅଵିନଷ୍ଟ ଔର ଅନୁତ୍ପନ୍ନ ହୀ ରହତେ ହୈଂ, ଇସୀପ୍ରକାର ସଭୀ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯ -ପର୍ଯାଯେଂ ଵିନଷ୍ଟ ହୋ ଜାତୀ
ହୈଂ ଔର ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋତୀ ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯ ତୋ ଅଵିନଷ୍ଟ ଔର ଅନୁତ୍ପନ୍ନ ହୀ ରହତେ ହୈଂ
Page 200 of 513
PDF/HTML Page 233 of 546
single page version
ହୀ ଏକ ଗୁଣପର୍ଯାଯମେଂସେ ଅନ୍ଯ ଗୁଣପର୍ଯାଯରୂପ ପରିଣମିତ ହୋତା ହୈ, ଔର ଉସକୀ ସତ୍ତା ଗୁଣପର୍ଯାଯୋଂକୀ
ସତ୍ତାକେ ସାଥ ଅଵିଶିଷ୍ଟ
ଦ୍ଵାରା ଅପନୀ ସତ୍ତାକା ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ, ଇସଲିଯେ ହରିତଭାଵ ଔର ପୀତଭାଵକେ ସାଥ
Page 201 of 513
PDF/HTML Page 234 of 546
single page version
ଗୁଣଂ ପରିଣମତ୍ପୂର୍ଵୋତ୍ତରାଵସ୍ଥାଵସ୍ଥିତଗୁଣାଭ୍ଯାଂ ତାଭ୍ଯାମନୁଭୂତାତ୍ମସତ୍ତାକଂ ପୂର୍ଵୋତ୍ତରାଵସ୍ଥାଵସ୍ଥିତ-
ଗୁଣାଭ୍ଯାଂ ସମମଵିଶିଷ୍ଟସତ୍ତାକତଯୈକମେଵ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ, ନ ଦ୍ରଵ୍ଯାନ୍ତରମ୍
ସହକାରଫଲଂ, ତଥୈଵୋତ୍ପଦ୍ଯମାନମୁତ୍ତରାଵସ୍ଥାଵସ୍ଥିତଗୁଣେନ ଵ୍ଯଯମାନଂ ପୂର୍ଵାଵସ୍ଥାଵସ୍ଥିତଗୁଣେନାଵତିଷ୍ଠମାନଂ
ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵଗୁଣେନୋତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯାଣ୍ଯେକଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଦ୍ଵାରେଣ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଵତି
ତେଽପି ଦ୍ରଵ୍ଯମେଵ ଭଵନ୍ତି
ଔର ଉତ୍ତର ଅଵସ୍ଥାମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ଉନ ଗୁଣୋଂକେ ଦ୍ଵାରା ଅପନୀ ସତ୍ତାକା ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ,
ଇସଲିଯେ ପୂର୍ଵ ଔର ଉତ୍ତର ଅଵସ୍ଥାମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ଗୁଣୋଂକେ ସାଥ ଅଵଶିଷ୍ଟ ସତ୍ତାଵାଲା ହୋନେସେ ଏକ
ହୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ, ଦ୍ରଵ୍ଯାନ୍ତର ନହୀଂ
ହୈ, ଇସଲିଯେ ପୂର୍ଵ ଔର ଉତ୍ତର ଗୁଣପର୍ଯାଯୋଂକେ ସାଥ ଅଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୋନେସେ ଏକ ହୀ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ
ଦ୍ରଵ୍ଯାନ୍ତର ନହୀଂ; ଅର୍ଥାତ୍ ଵେ ଵେ ଗୁଣପର୍ଯାଯେଂ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯ ଏକ ହୀ ଦ୍ରଵ୍ଯରୂପ ହୈଂ, ଭିନ୍ନ -ଭିନ୍ନ ଦ୍ରଵ୍ଯ
ନହୀଂ ହୈଂ
ଅଵସ୍ଥାମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ଗୁଣସେ ଉତ୍ପନ୍ନ, ପୂର୍ଵ ଅଵସ୍ଥାମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ଗୁଣସେ ନଷ୍ଟ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯତ୍ଵ ଗୁଣସେ
ସ୍ଥିର ହୋନେସେ, ଦ୍ରଵ୍ଯ ଏକଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯକେ ଦ୍ଵାରା ଉତ୍ପାଦ -ଵ୍ଯଯ -ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ହୈ
Page 202 of 513
PDF/HTML Page 235 of 546
single page version
ହରିତଗୁଣଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ପାଣ୍ଡୁରଗୁଣାନ୍ତରମାମ୍ରଫଲମିଵେତି ଭାଵାର୍ଥଃ
ଭଵତି ] ଵହ ସତ୍ତାସେ ଅନ୍ଯ (ପୃଥକ୍) ହୋ ! (ସୋ ଭୀ କୈସେ ହୋ ସକତା ହୈ ?) [ତସ୍ମାତ୍ ] ଇସଲିଯେ
[ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ସ୍ଵଯଂ ] ଦ୍ରଵ୍ଯ ସ୍ଵଯଂ ହୀ [ସତ୍ତା ] ହୈ
Page 203 of 513
PDF/HTML Page 236 of 546
single page version
ପ୍ରଯୋଜନ ହୈ ଐସୀ
ସ୍ଵଯଂ ସ୍ଥିର (-ଵିଦ୍ଯମାନ) ରହତା ହୁଆ, ଇତନା ହୀ ମାତ୍ର ଜିସକା ପ୍ରଯୋଜନ ହୈ ଐସୀ ସତ୍ତାକୋ ଉଦିତ
(ସିଦ୍ଧ) କରତା ହୈ
ସମଝନା ଚାହିଯେ
Page 204 of 513
PDF/HTML Page 237 of 546
single page version
ସମଵାଯଂ କରୋତୁ, ନ ଚ ତଥା
ଇସଲିଯେ ଵେ ଏକ ନହୀଂ ହୈଂ
Page 205 of 513
PDF/HTML Page 238 of 546
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯ ଗୁଣିନ ଇତି ତଯୋର୍ନ ପ୍ରଦେଶଵିଭାଗଃ
ଯଚ୍ଚ କିଲାଖିଲେନ୍ଦ୍ରିଯଗ୍ରାମଗୋଚରୀଭୂତମୁତ୍ତରୀଯଂ ଭଵତି, ନ ଖଲୁ ସ ଏକଚକ୍ଷୁରିନ୍ଦ୍ରିଯଵିଷଯମାପଦ୍ଯମାନଃ
ସମସ୍ତେତରେନ୍ଦ୍ରିଯଗ୍ରାମଗୋଚରମତିକ୍ରାନ୍ତଃ ଶୁକ୍ଲୋ ଗୁଣୋ ଭଵତୀତି ତଯୋସ୍ତଦ୍ଭାଵସ୍ଯାଭାଵଃ; ତଥା ଯା
ଉସୀପ୍ରକାର ଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ସତ୍ତା ହୈ
ଵସ୍ତ୍ର ନହୀଂ ହୈ; ଔର ଜୋ ସମସ୍ତ ଇନ୍ଦ୍ରିଯସମୂହକୋ ଗୋଚର ହୋନେଵାଲା ଵସ୍ତ୍ର ହୈ ଵହ ଏକ ଚକ୍ଷୁଇନ୍ଦ୍ରିଯକେ
ଵିଷଯମେଂ ଆନେଵାଲା ତଥା ଅନ୍ଯ ସମସ୍ତ ଇନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ ସମୂହକୋ ଗୋଚର ନ ହୋନେଵାଲା ଐସା ଶୁକ୍ଲତ୍ଵ
ଗୁଣ ନହୀଂ ହୈ, ଇସଲିଯେ ଉନକେ ତଦ୍ଭାଵକା ଅଭାଵ ହୈ; ଇସୀପ୍ରକାର,
Page 206 of 513
PDF/HTML Page 239 of 546
single page version
ନ ଖଲୁ ତଦନାଶ୍ରିତ୍ଯ ଵର୍ତି ଗୁଣଵଦନେକଗୁଣସମୁଦିତଂ ଵିଶେଷ୍ଯଂ ଵିଧୀଯମାନଂ ଵୃତ୍ତିମତ୍ସ୍ଵରୂପଂ ଚ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ
ଭଵତି; ଯତ୍ତୁ କିଲାନାଶ୍ରିତ୍ଯ ଵର୍ତି ଗୁଣଵଦନେକଗୁଣସମୁଦିତଂ ଵିଶେଷ୍ଯଂ ଵିଧୀଯମାନଂ ଵୃତ୍ତିମତ୍ସ୍ଵରୂପଂ ଚ
ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଭଵତି, ନ ଖଲୁ ସାଶ୍ରିତ୍ଯ ଵର୍ତିନୀ ନିର୍ଗୁଣୈକଗୁଣସମୁଦିତା ଵିଶେଷଣଂ ଵିଧାଯିକା ଵୃତ୍ତିସ୍ଵରୂପା
ଚ ସତ୍ତା ଭଵତୀତି ତଯୋସ୍ତଦ୍ଭାଵସ୍ଯାଭାଵଃ
କିସୀକେ ଆଶ୍ରିତ ରହନେଵାଲୀ, ନିର୍ଗୁଣ, ଏକ ଗୁଣସେ ନିର୍ମିତ, ଵିଶେଷଣ, ଵିଧାଯକ ଔର ଵୃତ୍ତିସ୍ଵରୂପ
ଐସୀ ସତ୍ତା ନହୀଂ ହୈ, ଇସଲିଯେ ଉନକେ ତଦ୍ଭାଵକା ଅଭାଵ ହୈ
ସ୍ପର୍ଶ କିଯା ଜାତା ହୈ
ନହୀଂ ହୈ
ଵିଶେଷତାଓଂସେ ଜ୍ଞାତ ହୋତୀ ହୁଈ, ଉନ ଭେଦୋଂସେ ଭେଦିତ ହୋତୀ ହୁଈ ଏକ ପଦାର୍ଥ ହୈ; ଔର ଜୈସେ ଜ୍ଞାନ, ଦର୍ଶନ, ଚାରିତ୍ର,
ଵୀର୍ଯ ଇତ୍ଯାଦି ଆତ୍ମାକେ ଵିଶେଷଣ ହୈ ଔର ଆତ୍ମା ଉନ ଵିଶେଷଣୋଂସେ ଵିଶେଷିତ ହୋତା ହୁଆ (ଲକ୍ଷିତ, ଭେଦିତ,
ପହଚାନା ଜାତା ହୁଆ) ପଦାର୍ଥ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ସତ୍ତା ଵିଶେଷଣ ହୈ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯ ଵିଶେଷ୍ଯ ହୈ
Page 207 of 513
PDF/HTML Page 240 of 546
single page version
ଗୁଣୀ -ରୂପସେ ଅନେକ ହୀ ହୈ, ଐସା ଅର୍ଥ ହୈ
ହୋତୀ
(କଥଂଚିତ୍) ଦ୍ରଵ୍ଯ ଗୁଣରୂପ ନହୀଂ ହୈ ଔର ଗୁଣ ଵହ ଦ୍ରଵ୍ଯରୂପ ନହୀଂ ହୈ