Page 308 of 513
PDF/HTML Page 341 of 546
single page version
ଧ୍ଯାଯାମୀତି ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗଲକ୍ଷଣଂ ଜ୍ଞାତଵ୍ଯମ୍
କରନେସେ ଜିସକୋ ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗ ସିଦ୍ଧ ହୁଆ ହୈ ଐସା ହୋତା ହୁଆ, ଉପଯୋଗାତ୍ମା ଦ୍ଵାରା (ଉପଯୋଗରୂପ ନିଜ
ସ୍ଵରୂପସେ) ଆତ୍ମାମେଂ ହୀ ସଦା ନିଶ୍ଚଲରୂପସେ ଉପଯୁକ୍ତ ରହତା ହୂଁ
[କାରଯିତା ନ ] କରାନେଵାଲା ନହୀଂ ହୂଁ; [କର୍ତୃଣାଂ ଅନୁମନ୍ତା ନ ଏଵ ] (ଔର) କର୍ତାକା ଅନୁମୋଦକ
ନହୀଂ ହୂଁ
କର୍ତା ନ, କାରଯିତା ନ, ଅନୁମଂତା ହୂଁ କର୍ତାନୋ ନହୀଂ. ୧୬୦
Page 309 of 513
PDF/HTML Page 342 of 546
single page version
ମତସ୍ଵରୂପଂ ତନ୍ନାହଂ ଭଵାମି
Page 310 of 513
PDF/HTML Page 343 of 546
single page version
[ପୁଦ୍ଗଲ ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ] ଵେ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯ [ପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯାଣାଂ ପିଣ୍ଡଃ ] ପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକା ପିଣ୍ଡ ହୈ
ନେ ତେହ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯ ବହୁ ପରମାଣୁଓନୋ ପିଂଡ ଛେ. ୧୬୧
Page 311 of 513
PDF/HTML Page 344 of 546
single page version
କଥଂଚିଦେକତ୍ଵେନାଵଭାସନାତ
ସ୍ଵରୂପାସ୍ତିତ୍ଵ ଅନେକ ହୋନେ ପର ଭୀ କଥଂଚିତ୍ (ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵ
ଇସଲିଯେ [ଅହଂ ନ ଦେହଃ ] ମୈଂ ଦେହ ନହୀଂ ହୂଁ, [ଵା ] ତଥା [ତସ୍ଯ ଦେହସ୍ଯ କର୍ତା ] ଉସ ଦେହକା କର୍ତା
ନହୀଂ ହୂଁ
ତେଥୀ ନଥୀ ହୁଁ ଦେହ ଵା ତେ ଦେହନୋ କର୍ତା ନଥୀ. ୧୬୨
Page 312 of 513
PDF/HTML Page 345 of 546
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯୈକପିଣ୍ଡପର୍ଯାଯପରିଣାମସ୍ଯାକର୍ତୃରନେକପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯୈକପିଣ୍ଡପର୍ଯାଯପରିଣାମାତ୍ମକଶରୀରକର୍ତୃତ୍ଵସ୍ଯ
ସର୍ଵଥା ଵିରୋଧାତ
ନହୀଂ ହୂଁ, କ୍ଯୋଂକି ମୈଂ ଅନେକ ପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକେ ଏକପିଣ୍ଡ ପର୍ଯାଯରୂପ ପରିଣାମକା ଅକର୍ତା ଐସା ମୈଂ
ଅନେକ ପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକେ ଏକପିଣ୍ଡପର୍ଯାଯରୂପ
ଵା ] ଵହ ସ୍ନିଗ୍ଧ ଅଥଵା ରୂକ୍ଷ ହୋତା ହୁଆ [ଦ୍ଵିପ୍ରଦେଶାଦିତ୍ଵମ୍ ଅନୁଭଵତି ] ଦ୍ଵିପ୍ରଦେଶାଦିପନେକା ଅନୁଭଵ
କରତା ହୈ
ତେ ସ୍ନିଗ୍ଧ ରୂକ୍ଷ ବନୀ ପ୍ରଦେଶଦ୍ଵଯାଦିଵତ୍ତ୍ଵ ଅନୁଭଵେ. ୧୬୩
Page 313 of 513
PDF/HTML Page 346 of 546
single page version
ରୂକ୍ଷସ୍ଥାନୀଯଦ୍ଵେଷଭାଵେନ ଯଦା ପରିଣମତି ତଦା ପରମାଗମକଥିତପ୍ରକାରେଣ ବନ୍ଧମନୁଭଵତି, ତଥା ପରମାଣୁରପି
ସ୍ଵଭାଵେନ ବନ୍ଧରହିତୋଽପି ଯଦା ବନ୍ଧକାରଣଭୂତସ୍ନିଗ୍ଧରୂକ୍ଷଗୁଣେନ ପରିଣତୋ ଭଵତି ତଦା ପୁଦ୍ଗଲାନ୍ତରେଣ ସହ
ଵିଭାଵପର୍ଯାଯରୂପଂ ବନ୍ଧମନୁଭଵତୀତ୍ଯର୍ଥଃ
ପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯାତ୍ମକ ଶବ୍ଦ ପର୍ଯାଯକୀ ଵ୍ଯକ୍ତିକା (ପ୍ରଗଟତାକା) ଅସଂଭଵ ହୋନେସେ ଅଶବ୍ଦ ହୈ
ସ୍ନିଗ୍ଧ ଅଥଵା ରୂକ୍ଷ ହୋତା ହୈ, ଇସୀଲିଯେ ଉସେ
Page 314 of 513
PDF/HTML Page 347 of 546
single page version
ଵ୍ଯାପି ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵଂ ଵା ରୂକ୍ଷତ୍ଵଂ ଵା ଭଵତି
ଵିଶୁଦ୍ଧିସଂକ୍ଲେଶପର୍ଯନ୍ତଂ ଵର୍ଧତେ, ତଥା ପୁଦ୍ଗଲପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯେଽପି ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵଂ ରୂକ୍ଷତ୍ଵଂ ଚ ବନ୍ଧକାରଣଭୂତଂ
ପୂର୍ଵୋକ୍ତଜଲାଦିତାରତମ୍ଯଶକ୍ତିଦୃଷ୍ଟାନ୍ତେନୈକଗୁଣସଂଜ୍ଞାଂ ଜଘନ୍ଯଶକ୍ତିମାଦିଂ କୃତ୍ଵା ଗୁଣସଂଜ୍ଞେନାଵିଭାଗପରିଚ୍ଛେଦ-
ତକ (ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵଂ ଵା ରୂକ୍ଷତ୍ଵଂ) ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵ ଅଥଵା ରୂକ୍ଷତ୍ଵ ହୋତା ହୈ ଐସା [ଭଣିତମ୍ ] (ଜିନେନ୍ଦ୍ରଦେଵନେ)
କହା ହୈ
ସ୍ନିଗ୍ଧତ୍ଵ ଵା ରୂକ୍ଷତ୍ଵ ଏ ପରିଣାମଥୀ ପରମାଣୁନେ. ୧୬୪
Page 315 of 513
PDF/HTML Page 348 of 546
single page version
ପ୍ରକାରକେ ଗୁଣୋଂଵାଲା ହୈ
Page 316 of 513
PDF/HTML Page 349 of 546
single page version
ଚ ସତି ଜଲଵାଲୁକଯୋରିଵ ଜୀଵସ୍ଯ ବନ୍ଧୋ ନ ଭଵତି, ତଥା ପୁଦ୍ଗଲପରମାଣୋରପି ଜଘନ୍ଯସ୍ନିଗ୍ଧ-
ରୂକ୍ଷଶକ୍ତିପ୍ରସ୍ତାଵେ ବନ୍ଧୋ ନ ଭଵତୀତ୍ଯଭିପ୍ରାଯଃ
ପରିହୀନାଃ ] ଜଘନ୍ଯାଂଶଵାଲେ ନହୀଂ ବଂଧତେ
ଵହ ପରିଣାମକ (ପରିଣମନ କରାନେଵାଲା) ହୋନେସେ ବଂଧକା କାରଣ ହୈ
ହୈ; ଅଥଵା ଦଶ ଅଂଶ ସ୍ନିଗ୍ଧତାଵାଲା ପରମାଣୁ ବାରହ ଅଂଶ ସ୍ନିଗ୍ଧତାଵାଲେ ପରମାଣୁକେ ସାଥ ବଂଧକର ସ୍କଂଧ ବନନେ
ପର, ଦଶ ଅଂଶ ସ୍ନିଗ୍ଧତାଵାଲା ପରମାଣୁ ବାରହ ଅଂଶ ସ୍ନିଗ୍ଧତାରୂପ ପରିଣମିତ ହୋ ଜାତା ହୈ; ଇସଲିଯେ କମ
ଅଂଶଵାଲା ପରମାଣୁ ପରିଣମ୍ଯ ହୈ ଔର ଦୋ ଅଧିକ ଅଂଶଵାଲା ପରମାଣୁ ପରିଣାମକ ହୈ
ପରିଣମ୍ଯ ଭୀ ନହୀଂ ହୈ
Page 317 of 513
PDF/HTML Page 350 of 546
single page version
ଜ୍ଞାତଵ୍ଯମ୍
ବଂଧକା ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ
ଅଥଵା ଦୋ ରୂକ୍ଷ ପରମାଣୁଓଂକେ ଅଥଵା ଦୋ ସ୍ନିଗ୍ଧ
Page 318 of 513
PDF/HTML Page 351 of 546
single page version
ସ୍ନିଗ୍ଧକା (ଦୋ ଅଧିକ ଅଂଶଵାଲେ) ରୂକ୍ଷ ପରମାଣୁକେ ସାଥ ବଂଧ ହୋତା ହୈ
ସ୍ନିଗ୍ଧତାଵାଲା ପରମାଣୁ ୯୩ ଅଂଶ ରୂକ୍ଷତାଵାଲେ ପରମାଣୁକେ ସାଥ ବଂଧତା ହୈ; ୫୩୩ ଅଂଶ ରୂକ୍ଷତାଵାଲା
ପରମାଣୁ ୫୩୫ ଅଂଶ ରୂକ୍ଷତାଵାଲେ ପରମାଣୁକେ ସାଥ ବଂଧତା ହୈ; ୭୦୦୬ ଅଂଶ ରୂକ୍ଷତାଵାଲା ପରମାଣୁ
୭୦୦୮ ଅଂଶ ସ୍ନିଗ୍ଧତାଵାଲେ ପରମାଣୁକେ ସାଥ ବଂଧତା ହୈ
ବଂଧତା
ସାଥ ନହୀଂ ବଂଧତା
Page 319 of 513
PDF/HTML Page 352 of 546
single page version
ପ୍ରଥମସ୍ଥଲେ ଗାଥାଚତୁଷ୍ଟଯଂ ଗତମ୍
[ସସଂସ୍ଥାନାଃ ] ସଂସ୍ଥାନୋଂ (ଆକାରୋଂ) ସହିତ ହୋତେ ହୈଂ ଵେ
ଵିଶିଷ୍ଟ ଆକାର ଧାରଣ କରନେକୀ ଶକ୍ତିକେ ଵଶ ହୋକର ଵିଚିତ୍ର ସଂସ୍ଥାନ ଗ୍ରହଣ କିଯେ ହୈଂ ଵେ
ତେ ପୃଥ୍ଵୀ
Page 320 of 513
PDF/HTML Page 353 of 546
single page version
ପୁଦ୍ଗଲସ୍କଂଧୋଂକେ ଦ୍ଵାରା [ଅଵଗାଢଗାଢନିଚିତଃ ] (ଵିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରକାରସେ) ଅଵଗାହିତ ହୋକର ଗାଢ଼
(
ଆ ଲୋକ ବାଦର
Page 321 of 513
PDF/HTML Page 354 of 546
single page version
ପୁଦ୍ଗଲକାଯୈର୍ଗାଢଂ ନିଚିତୋ ଲୋକଃ, ତତୋଽଵଧାର୍ଯତେ ନ ପୁଦ୍ଗଲପିଣ୍ଡାନାମାନେତା ପୁରୁଷୋଽସ୍ତି
ଭୃତସ୍ତିଷ୍ଠତି ତଥା ପୁଦ୍ଗଲୈରପି
ପରିଣତ ହୋନେକୀ ଶକ୍ତିସେ ରହିତ
ହି ତେ ଜୀଵେନ ପରିଣମିତାଃ ] ଜୀଵ ଉନକୋ ନହୀଂ ପରିଣମାତା
କର୍ମତ୍ଵନେ ପାମେ; ନହି ଜୀଵ ପରିଣମାଵେ ତେମନେ. ୧୬୯
Page 322 of 513
PDF/HTML Page 355 of 546
single page version
ତତୋଽଵଧାର୍ଯତେ ନ ପୁଦ୍ଗଲପିଣ୍ଡାନାଂ କର୍ମତ୍ଵକର୍ତା ପୁରୁଷୋଽସ୍ତି
ଜୀଵ ଉନ୍ହେଂ କର୍ମରୂପ ପରିଣମିତ ନହୀଂ କରତା
ଶରୀରୋ ବନେ ଛେ ଜୀଵନେ, ସଂକ୍ରାଂତି ପାମୀ ଦେହନୀ. ୧୭୦
Page 323 of 513
PDF/HTML Page 356 of 546
single page version
ସ୍ଵଯମେଵ ଚ ଶରୀରାଣି ଜାଯନ୍ତେ
ନୋକର୍ମପୁଦ୍ଗଲା ଔଦାରିକାଦିଶରୀରାକାରେଣ ସ୍ଵଯମେଵ ପରିଣମନ୍ତି
[ପୁନଃ ଅପି ] ପୁନଃ
(ଭଵାଂତର) ରୂପ ପରିଵର୍ତନକା ଆଶ୍ରଯ ଲେକର ଵେ
ସ୍ଵଯମେଵ ଶରୀରରୂପ ପରିଣମିତ ହୋତେ ହୈଂ
Page 324 of 513
PDF/HTML Page 357 of 546
single page version
ଶରୀର
Page 325 of 513
PDF/HTML Page 358 of 546
single page version
ଵିଭାଗସାଧନମରସତ୍ଵମରୂପତ୍ଵମଗନ୍ଧତ୍ଵମଵ୍ଯକ୍ତ ତ୍ଵମଶବ୍ଦତ୍ଵମଲିଂଗଗ୍ରାହ୍ଯତ୍ଵମସଂସ୍ଥାନତ୍ଵଂ ଚାସ୍ତି
ଗାଥାତ୍ରଯମ୍
[ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣମ୍ ] ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ (ଲିଂଗ ଦ୍ଵାରା ଗ୍ରହଣ ନ ହୋନେ ଯୋଗ୍ଯ) ଔର [ଅନିର୍ଦିଷ୍ଟସଂସ୍ଥାନମ୍ ]
ଜିସକା କୋଈ ସଂସ୍ଥାନ ନହୀଂ କହା ଗଯା ହୈ ଐସା [ଜାନୀହି ] ଜାନୋ
ସ୍ପର୍ଶଗୁଣରୂପ ଵ୍ଯକ୍ତତାକେ ଅଭାଵରୂପ ସ୍ଵଭାଵଵାଲା ହୋନେସେ, (୫) ଶବ୍ଦପର୍ଯାଯକେ ଅଭାଵରୂପ
ସ୍ଵଭାଵଵାଲା ହୋନେସେ, ତଥା (୬) ଇନ ସବକେ କାରଣ (ଅର୍ଥାତ୍ ରସ
ସ୍ଵଭାଵଵାଲା ହୋନେସେ, ଆତ୍ମାକୋ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯସେ ଵିଭାଗକା ସାଧନଭୂତ (୧) ଅରସପନା, (୨)
ଅରୂପପନା, (୩) ଅଗଂଧପନା, (୪) ଅଵ୍ଯକ୍ତପନା, (୫) ଅଶବ୍ଦପନା, (୬) ଅଲିଂଗଗ୍ରାହ୍ଯପନା ଔର
(୭) ଅସଂସ୍ଥାନପନା ହୈ
ହୁଆ, ଆତ୍ମାକା ଶେଷ ଅନ୍ଯ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂସେ ଵିଭାଗ (ଭେଦ) ସିଦ୍ଧ କରତା ହୈ
Page 326 of 513
PDF/HTML Page 359 of 546
single page version
ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ଅତୀନ୍ଦ୍ରିଯଜ୍ଞାନମଯ’ ହୈ ଇସ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
‘ଆତ୍ମା ଇନ୍ଦ୍ରିଯପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷକା ଵିଷଯ ନହୀଂ ହୈ’ ଇସ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଚିହ୍ନ) ଦ୍ଵାରା ଜିସକା ଗ୍ରହଣ ନହୀଂ ହୋତା ଵହ ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ
ଅନୁମାନସେ ହୀ ଜ୍ଞାତ ହୋନେ ଯୋଗ୍ଯ) ନହୀଂ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
କରନେଵାଲା ହୋ) ନହୀଂ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ପଦାର୍ଥୋଂକା ଆଲମ୍ବନଵାଲା ଜ୍ଞାନ ନହୀଂ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ଜୋ କହୀଂସେ ନହୀଂ ଲାଯା ଜାତା ଐସେ ଜ୍ଞାନଵାଲା ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ
ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
Page 327 of 513
PDF/HTML Page 360 of 546
single page version
ଜ୍ଞାନକା ହରଣ ନହୀଂ କିଯା ଜା ସକତା’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗସ୍ଵଭାଵୀ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ନହୀଂ ହୈ, ଵହ ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମସେ ଅସଂଯୁକ୍ତ (ଅସଂବଦ୍ଧ) ହୈ’ ଐସେ
ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଔର ଆର୍ତଵକୋ ଅନୁଵିଧାଯୀ (-ଅନୁସାର ହୋନେଵାଲା) ନହୀଂ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ଲୌକିକସାଧନମାତ୍ର ନହୀଂ ହୈ’ ଐସେ ଅର୍ଥକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋତୀ ହୈ
ହୈ ସୋ ଅଲିଂଗଗ୍ରହଣ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ‘ଆତ୍ମା ପାଖଣ୍ଡିଯୋଂକେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସାଧନରୂପ ଆକାରଵାଲା