Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546
single page version
ନ ପୁନରନ୍ଯେ ସ୍ଵସ୍ଵାମିଲକ୍ଷଣାଦଯଃ ସମ୍ବନ୍ଧାଃ
ସ୍ଵଭାଵଂ ଗମ୍ଭୀରଂ ସମସ୍ତମପି ଦ୍ରଵ୍ଯଜାତମେକକ୍ଷଣ ଏଵ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷଯନ୍ତଂ ଜ୍ଞେଯଜ୍ଞାଯକଲକ୍ଷଣସମ୍ବନ୍ଧସ୍ଯା-
ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାମେଂ ପ୍ରଵୃତ୍ତ ହୋତା ହୂଁ, କ୍ଯୋଂକି ଅନ୍ଯ କୃତ୍ଯକା ଅଭାଵ ହୈ
ସାଥ ଭୀ ସହଜ ଜ୍ଞେଯଜ୍ଞାଯକଲକ୍ଷଣ ସମ୍ବନ୍ଧ ହୀ ହୈ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ଯ ସ୍ଵସ୍ଵାମିଲକ୍ଷଣାଦି ସମ୍ବନ୍ଧ ନହୀଂ
ହୈଂ; ଇସଲିଯେ ମେରା କିସୀକେ ପ୍ରତି ମମତ୍ଵ ନହୀଂ ହୈ, ସର୍ଵତ୍ର ନିର୍ମମତ୍ଵ ହୀ ହୈ
Page 369 of 513
PDF/HTML Page 402 of 546
single page version
ମାସଂସାରମନଯୈଵ ସ୍ଥିତ୍ଯା ସ୍ଥିତଂ ମୋହେନାନ୍ଯଥାଧ୍ଯଵସ୍ଯମାନଂ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାନମେଷ ମୋହମୁତ୍ଖାଯ ଯଥାସ୍ଥିତ-
ମେଵାତିନିଃପ୍ରକମ୍ପଃ ସମ୍ପ୍ରତିପଦ୍ଯେ
ନିତ୍ଯମେଵ ତଦେକପରାଯଣତ୍ଵଲକ୍ଷଣୋ ଭାଵନମସ୍କାରଃ
ଅନାଦି ସଂସାରସେ ଇସୀ ସ୍ଥିତିମେଂ (ଜ୍ଞାଯକ ଭାଵରୂପ ହୀ) ରହା ହୈ ଔର ଜୋ ମୋହକେ ଦ୍ଵାରା ଦୂସରେ
ରୂପମେଂ ଜାନା
ତଥା ତଥାଭୂତ (ସିଦ୍ଧଭୂତ) ପରମାତ୍ମାଓଂକୋ,
Page 370 of 513
PDF/HTML Page 403 of 546
single page version
ସ୍ଫୀତଂ ଶବ୍ଦବ୍ରହ୍ମ ସମ୍ଯଗ୍ଵିଗାହ୍ଯ
ନିତ୍ଯଂ ଯୁକ୍ତୈଃ ସ୍ଥୀଯତେଽସ୍ମାଭିରେଵମ୍
ଜ୍ଞାନୀକୁର୍ଵନ୍ ଜ୍ଞେଯମାକ୍ରାନ୍ତଭେଦମ୍
ସ୍ଫୂ ର୍ଜତ୍ଯାତ୍ମା ବ୍ରହ୍ମ ସମ୍ପଦ୍ଯ ସଦ୍ଯଃ
ଯୁକ୍ତାସ୍ତେଭ୍ଯଃ
“
“
“
“
ଶୁଦ୍ଧଆତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯରୂପ ଏକ ଵୃତ୍ତିସେ (ପରିଣତିସେ) ସଦା ଯୁକ୍ତ ରହତେ ହୈଂ
କରତା ହୁଆ (ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ ଜ୍ଞେଯୋଂକୋ ଜ୍ଞାନମେଂ ଜାନତା ହୁଆ) ଔର ସ୍ଵ
Page 371 of 513
PDF/HTML Page 404 of 546
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ମିଥୋ ଦ୍ଵଯମିଦଂ ନନୁ ସଵ୍ଯପେକ୍ଷମ୍
ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ପ୍ରତୀତ୍ଯ ଯଦି ଵା ଚରଣଂ ପ୍ରତୀତ୍ଯ
ଵିଶେଷାନ୍ତରାଧିକାରସ୍ତଦନନ୍ତରଂ ‘ଅପଦେସୋ ପରମାଣୂ ପଦେସମେତ୍ତୋ ଯ’ ଇତ୍ଯାଦିଗାଥାନଵକପର୍ଯନ୍ତଂ ପୁଦ୍ଗଲାନାଂ
ପରସ୍ପରବନ୍ଧମୁଖ୍ଯତ୍ଵେନ ଦ୍ଵିତୀଯୋ ଵିଶେଷାନ୍ତରାଧିକାରସ୍ତତଃ ପରଂ ‘ଅରସମରୂଵଂ’ ଇତ୍ଯାଦ୍ଯେକୋନଵିଂଶତିଗାଥାପର୍ଯନ୍ତଂ
ଜୀଵସ୍ଯ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା ସହ ବନ୍ଧମୁଖ୍ଯତ୍ଵେନ ତୃତୀଯୋ ଵିଶେଷାନ୍ତରାଧିକାରସ୍ତତଶ୍ଚ ‘ଣ ଚଯଦି ଜୋ ଦୁ ମମତ୍ତିଂ’
ଇତ୍ଯାଦିଦ୍ଵାଦଶଗାଥାପର୍ଯନ୍ତଂ ଵିଶେଷଭେଦଭାଵନାଚୂଲିକାଵ୍ଯାଖ୍ଯାନରୂପଶ୍ଚତୁର୍ଥୋ ଵିଶେଷାନ୍ତରାଧିକାର ଇତ୍ଯେକାଧିକ-
ପଞ୍ଚାଶଦ୍ଗାଥାଭିର୍ଵିଶେଷାନ୍ତରାଧିକାରଚତୁଷ୍ଟଯେନ ଵିଶେଷଭେଦଭାଵନାଭିଧାନଶ୍ଚତୁର୍ଥୋଽନ୍ତରାଧିକାରଃ ସମାପ୍ତଃ
ଵିଶେଷଜ୍ଞେଯଵ୍ଯାଖ୍ଯାନଂ, ତତଶ୍ଚ ‘ସପଦେସେହିଂ ସମଗ୍ଗୋ’ ଇତ୍ଯାଦିଗାଥାଷ୍ଟକପର୍ଯନ୍ତଂ ସାମାନ୍ଯଭେଦଭାଵନା, ତତଃ ପରଂ
‘ଅତ୍ଥିତ୍ତଣିଚ୍ଛିଦସ୍ସ ହି’ ଇତ୍ଯାଦ୍ଯେକାଧିକ ପଞ୍ଚାଶଦ୍ଗାଥାପର୍ଯନ୍ତଂ ଵିଶେଷଭେଦଭାଵନା ଚେତ୍ଯନ୍ତରାଧିକାରଚତୁଷ୍ଟଯେନ
ତ୍ରଯୋଦଶାଧିକଶତଗାଥାଭିଃ
ହୈ
ମୁମୁକ୍ଷୁ (ଜ୍ଞାନୀ, ମୁନି) ମୋକ୍ଷମାର୍ଗମେଂ ଆରୋହଣ କରୋ
Page 372 of 513
PDF/HTML Page 405 of 546
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯାଵିରୁଦ୍ଧଂ ଚରଣଂ ଚରନ୍ତୁ
Page 373 of 513
PDF/HTML Page 406 of 546
single page version
ସମୁଦାଯେନ ତୃତୀଯସ୍ଥଲେ ଗାଥାତ୍ରଯମ୍
ସମୁଦାଯପାତନିକା
ପୂର୍ଵୋକ୍ତଭଵ୍ଯୈର୍ଵା ଯଥା ତଚ୍ଚାରିତ୍ରଂ ପ୍ରତିପନ୍ନଂ ତଥା ପ୍ରତିପଦ୍ଯତାମ୍
Page 374 of 513
PDF/HTML Page 407 of 546
single page version
ସମ୍ଭାଵିତସୌସ୍ଥିତ୍ଯଂ ସ୍ଵଯଂ ପ୍ରତିପନ୍ନଂ, ପରେଷାମାତ୍ମାପି ଯଦି ଦୁଃଖମୋକ୍ଷାର୍ଥୀ ତଥା ତତ୍ପ୍ରତିପଦ୍ଯତାମ୍
ଜିନଵରଵୃଷଭା ଇତି, ତାନ୍ ଜିନଵରଵୃଷଭାନ୍
ଚାର୍ଯୋପାଧ୍ଯାଯସାଧୂଂଶ୍ଚ ପୁନଃ ପୁନଃ ପ୍ରଣମ୍ଯେତି
ଜିନଵରଵୃଷଭୋଂକୋ (-ଅର୍ହନ୍ତୋଂକୋ) ତଥା [ଶ୍ରମଣାନ୍ ] ଶ୍ରମଣୋଂକୋ [ପ୍ରଣମ୍ଯ ] ପ୍ରଣାମ କରକେ, [ଶ୍ରାମଣ୍ଯଂ
ପ୍ରତିପଦ୍ଯତାମ୍ ] (ଜୀଵ) ଶ୍ରାମଣ୍ଯକୋ ଅଂଗୀକାର କରୋ
ହୈ ଉସେ
Page 375 of 513
PDF/HTML Page 408 of 546
single page version
ଯୁଷ୍ମାକଂ ଭଵତୀତି ନିଶ୍ଚଯେନ ଯୂଯଂ ଜାନୀତ; ତତ ଆପୃଷ୍ଟା ଯୂଯଂ; ଅଯମାତ୍ମା ଅଦ୍ଯୋଦ୍ଭିନ୍ନଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିଃ
ପୂର୍ଵାପରଵିରୋଧଃ
[ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଚାରିତ୍ରତପୋଵୀର୍ଯାଚାରମ୍ ଆସାଦ୍ଯ ] ଜ୍ଞାନାଚାର, ଦର୍ଶନାଚାର, ଚାରିତ୍ରାଚାର, ତପାଚାର ଔର
ଵୀର୍ଯାଚାରକୋ ଅଂଗୀକାର କରକେ........
ଚାରିତ୍ରାଚାର, ତପାଚାର ତଥା ଵୀର୍ଯାଚାରକୋ ଅଂଗୀକାର କରତା ହୈ
Page 376 of 513
PDF/HTML Page 409 of 546
single page version
ତତ ଇମମାତ୍ମାନଂ ଯୁଵାଂ ଵିମୁଂଚତମ୍; ଅଯମାତ୍ମା ଅଦ୍ଯୋଦ୍ଭିନ୍ନଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିଃ ଆତ୍ମାନମେଵାତ୍ମନୋ-
ଽନାଦିଜନକମୁପସର୍ପତି
ସ୍ଵାନୁଭୂତିମେଵାତ୍ମନୋଽନାଦିରମଣୀମୁପସର୍ପତି
ଅଦ୍ଯୋଦ୍ଭିନ୍ନଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିଃ ଆତ୍ମାନମେଵାତ୍ମନୋଽନାଦିଜନ୍ଯମୁପସର୍ପତି
ପରମାତ୍ମାନମେଵ ନିଶ୍ଚଯନଯେନାନାଦିବନ୍ଧୁଵର୍ଗଂ ପିତରଂ ମାତରଂ କଲତ୍ରଂ ପୁତ୍ରଂ ଚାଶ୍ରଯତି, ତେନ କାରଣେନ ମାଂ ମୁଞ୍ଚତ
ଯୂଯମିତି କ୍ଷମିତଵ୍ଯଂ କରୋତି
ନିଶ୍ଚଯସେ
Page 377 of 513
PDF/HTML Page 410 of 546
single page version
ଯାଵତ୍ତ୍ଵତ୍ପ୍ରସାଦାତ
ଜାନାମି, ତଥାପି ତ୍ଵାଂ ତାଵଦାସୀଦାମି ଯାଵତ
ଲକ୍ଷଣଚାରିତ୍ରାଚାର, ନ ଶୁଦ୍ଧସ୍ଯାତ୍ମନସ୍ତ୍ଵମସୀତି ନିଶ୍ଚଯେନ ଜାନାମି, ତଥାପି ତ୍ଵାଂ ତାଵଦାସୀଦାମି
ଯାଵତ୍ତ୍ଵତ୍ପ୍ରସାଦାତ
ମିଥ୍ଯାଦୃଷ୍ଟିର୍ଭଵତି ତଦା ଧର୍ମସ୍ଯୋପସର୍ଗଂ କରୋତୀତି
ପୂର୍ଵୋକ୍ତ ପ୍ରକାରକେ ଵଚନ ନିକଲତେ ହୈଂ
(ଜିସପ୍ରକାର ବଂଧୁଵର୍ଗସେ ଵିଦା ଲୀ, ଅପନେକୋ ବଡ଼ୋଂସେ, ସ୍ତ୍ରୀ ଔର ପୁତ୍ରସେ ଛୁଡ଼ାଯା)
ଅଂଗୀକାର କରତା ହୂଁ ଜବ ତକ କି ତେରେ ପ୍ରସାଦସେ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକୋ ଉପଲବ୍ଧ କର ଲୂଁ
ପ୍ରଭାଵନାସ୍ଵରୂପ ଦର୍ଶନାଚାର
ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକୋ ଉପଲବ୍ଧ କର ଲୂଁ
Page 378 of 513
PDF/HTML Page 411 of 546
single page version
ମମତ୍ଵଂ କରୋତି ତଦା ତପୋଧନ ଏଵ ନ ଭଵତି
ତପାଚାର ! ମୈଂ ଯହ ନିଶ୍ଚଯସେ ଜାନତା ହୂଁ କି ତୂ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମା ନହୀଂ ହୈ ତଥାପି ତୁଝେ ତବ ତକ ଅଂଗୀକାର
କରତା ହୂଁ ଜବ ତକ ତେରେ ପ୍ରସାଦସେ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକୋ ଉପଲବ୍ଧ କର ଲୂଁ ! ଅହୋ ସମସ୍ତ ଇତର (ଵୀର୍ଯାଚାରକେ
ଅତିରିକ୍ତ ଅନ୍ଯ) ଆଚାରମେଂ ପ୍ରଵୃତ୍ତି କରାନେଵାଲୀ ସ୍ଵଶକ୍ତିକେ ଅଗୋପନସ୍ଵରୂପ ଵୀର୍ଯାଚାର ! ମୈଂ ଯହ
ନିଶ୍ଚଯସେ ଜାନତା ହୂଁ କି ତୂ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକା ନହୀଂ ହୈ, ତଥାପି ତୁଝେ ତବ ତକ ଅଂଗୀକାର କରତା ହୂଁ ଜବ
ତକ କି ତେରେ ପ୍ରସାଦସେ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକୋ ଉପଲବ୍ଧ କର ଲୂଁ
ନିଜଭାଵ ଅଂଗୀକାର କିଯା ହୈ
ପ୍ରଥମ ଅଶୁଭ ପରିଣତିକୀ ହାନି ହୋତୀ ହୈ, ଔର ଫି ର ଧୀରେ ଧୀରେ ଶୁଭ ପରିଣତି ଭୀ ଛୂଟତୀ ଜାତୀ ହୈ
ଵ୍ଯଵହାରରତ୍ନତ୍ରଯରୂପ ପଂଚାଚାରକୋ ଅଂଗୀକାର କରତା ହୈ
କରତା ହୈ
Page 379 of 513
PDF/HTML Page 412 of 546
single page version
ଐସେ ଗଣୀକୋ [ମାମ୍ ପ୍ରତୀଚ୍ଛ ଇତି ] ‘ମୁଝେ ସ୍ଵୀକାର କରୋ’ ଐସା କହକର [ପ୍ରଣତଃ ] ପ୍ରଣତ ହୋତା ହୈ
(-ପ୍ରଣାମ କରତା ହୈ ) [ଚ ] ଔର [ଅନୁଗ୍ରହୀତଃ ] ଅନୁଗୃହୀତ ହୋତା ହୈ
ଯୋଗ୍ଯ ହୋନେସେ ଔର କୁଲକ୍ରମାଗତ (କୁଲକ୍ରମସେ ଉତର ଆନେଵାଲେ) କ୍ରୂରତାଦି ଦୋଷୋଂସେ ରହିତ ହୋନେସେ ଜୋ
Page 380 of 513
PDF/HTML Page 413 of 546
single page version
ପୌରୁଷେଯଦୋଷତ୍ଵେନ ମୁମୁକ୍ଷୁଭିରଭ୍ଯୁପଗତତରତ୍ଵାତ
ସଫଲଂ କୁର୍ଵିତ୍ଯନେନ ପ୍ରକାରେଣାନୁଗୃହୀତୋ ଭଵତୀତ୍ଯର୍ଥଃ
ହୈ, ବାଲକତ୍ଵ ଔର ଵୃଦ୍ଧତ୍ଵସେ ହୋନେଵାଲୀ
ଆଚରଣ କରାନେ ସମ୍ବନ୍ଧୀ
ଐସେ ଗଣୀକେ ନିକଟ
ହୈ
Page 381 of 513
PDF/HTML Page 414 of 546
single page version
ସମସ୍ତସମ୍ବନ୍ଧଶୂନ୍ଯତ୍ଵାତ
ଧୃତଯଥାନିଷ୍ପନ୍ନାତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯଶୁଦ୍ଧରୂପତ୍ଵେନ ଯଥାଜାତରୂପଧରୋ ଭଵତି
ରୂପଧରଃ ନିର୍ଗ୍ରନ୍ଥୋ ଜାତ ଇତ୍ଯର୍ଥଃ
ଯଥାଜାତରୂପଧର (ସହଜରୂପଧାରୀ) [ଜାତଃ ] ହୋତା ହୈ
ଦ୍ରଵ୍ଯ
Page 382 of 513
PDF/HTML Page 415 of 546
single page version
ଔର ଅଂତରଂଗ ଦୋ ଲିଂଗୋଂକା ଉପଦେଶ କରତେ ହୈଂ :
ଶ୍ରୃଂଗାର)ସେ ରହିତ
ହିଂସାଦିଥୀ ଶୂନ୍ଯତ୍ଵ, ଦେହ
ନିରପେକ୍ଷତା ପରଥୀ,
Page 383 of 513
PDF/HTML Page 416 of 546
single page version
ଭୂଷଣଧାରଣସ୍ଯ ମୂର୍ଧଜଵ୍ଯଂଜନପାଲନସ୍ଯ ସକିଂଚନତ୍ଵସ୍ଯ ସାଵଦ୍ଯଯୋଗଯୁକ୍ତତ୍ଵସ୍ଯ ଶରୀରସଂସ୍କାର-
କରଣତ୍ଵସ୍ଯ ଚାଭାଵାଦ୍ଯଥାଜାତରୂପତ୍ଵମୁତ୍ପାଟିତକେଶଶ୍ମଶ୍ରୁତ୍ଵଂ ଶୁଦ୍ଧତ୍ଵଂ ହିଂସାଦିରହିତତ୍ଵମପ୍ରତିକର୍ମତ୍ଵଂ ଚ
ଭଵତ୍ଯେଵ, ତଦେତଦ୍ବହିରଂଗ ଲିଂଗମ୍
ଵ୍ଯାପାରସ୍ତାଭ୍ଯାଂ ମୂର୍ଚ୍ଛାରମ୍ଭାଭ୍ଯାଂ ଵିମୁକ୍ତଂ ମୂର୍ଚ୍ଛାରମ୍ଭଵିମୁକ୍ତ ମ୍
ଯୁକ୍ତ ମ୍
ମୋକ୍ଷକା କାରଣ ହୈ
ଔର ଡାଢ଼ୀ
ଜନ୍ମସମଯକେ ରୂପ ଜୈସା ରୂପ, (୨) ସିର ଔର ଡାଢ଼ୀ
Page 384 of 513
PDF/HTML Page 417 of 546
single page version
ମୁପଯୋଗଯୋଗଶୁଦ୍ଧିଯୁକ୍ତତ୍ଵମପରାପେକ୍ଷତ୍ଵଂ ଚ ଭଵତ୍ଯେଵ, ତଦେତଦନ୍ତରଂଗ ଲିଂଗମ୍
ହୋତା ହୈ; ଇସଲିଯେ (ଉସ ଆତ୍ମାକେ) (୧) ମୂର୍ଛା ଔର ଆରମ୍ଭସେ ରହିତତା, (୨) ଉପଯୋଗ ଔର
ଯୋଗକୀ ଶୁଦ୍ଧିସେ ଯୁକ୍ତତା ତଥା (୩) ପରକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ରହିତତା ହୋତୀ ହୀ ହୈ
କରତେ ହୈଂ :
ଵ୍ରତ ସହିତ କ୍ରିଯାକୋ ସୁନକର [ଉପସ୍ଥିତଃ ] ଉପସ୍ଥିତ (ଆତ୍ମାକେ ସମୀପ ସ୍ଥିତ) ହୋତା ହୁଆ
[ସଃ ] ଵହ [ଶ୍ରମଣଃ ଭଵତି ] ଶ୍ରମଣ ହୋତା ହୈ
Page 385 of 513
PDF/HTML Page 418 of 546
single page version
ତଦାତ୍ଵେ ଚ ଦୀକ୍ଷାଚାର୍ଯେଣ ତଦାଦାନଵିଧାନପ୍ରତିପାଦକତ୍ଵେନ ଵ୍ଯଵହାରତୋ ଦୀଯମାନତ୍ଵାଦ୍ଦତ୍ତମାଦାନକ୍ରିଯଯା
ସମ୍ଭାଵ୍ଯ ତନ୍ମଯୋ ଭଵତି
ତଦ୍ଗୁଣପ୍ରତିପାଦକଵଚନରୂପେଣ ଦ୍ରଵ୍ଯନମସ୍କାରେଣ ଚ ଗୁରୁଂ ନମସ୍କରୋତି
ଯା ତୁ କ୍ରିଯା ସା ନିଶ୍ଚଯେନ ବୃହତ୍ପ୍ରତିକ୍ରମଣା ଭଣ୍ଯତେ
ଶ୍ରାମଣ୍ଯକୀ ସାମଗ୍ରୀ ପର୍ଯାପ୍ତ (ପରିପୂର୍ଣ) ହୋନେସେ ଶ୍ରମଣ ହୋତା ହୈ
Page 386 of 513
PDF/HTML Page 419 of 546
single page version
ରୋହତି
ହୁଆ, ଅତୀତ
ହୈ
୨. ଅତୀତ
ନହି ସ୍ନାନ
Page 387 of 513
PDF/HTML Page 420 of 546
single page version
ଵଶ୍ଯକମଚେଲକ୍ଯମସ୍ନାନଂ କ୍ଷିତିଶଯନମଦନ୍ତଧାଵନଂ ସ୍ଥିତିଭୋଜନମେକଭକ୍ତଶ୍ଚୈଵଂ ଏତେ ନିର୍ଵିକଲ୍ପ-
[ଅଦଂତଧାଵନଂ ] ଅଦଂତଧାଵନ, [ସ୍ଥିତିଭୋଜନମ୍ ] ଖଡ଼େ
ଶ୍ରମଣ [ଛେଦୋପସ୍ଥାପକଃ ଭଵତି ] ଛେଦୋପସ୍ଥାପକ ହୋତା ହୈ
ତଥା ଉସକୀ