Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546
single page version

ਅਹਮੇਸ਼ ਮੋਕ੍ਸ਼ਾਧਿਕਾਰੀ ਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਵਭਾਵਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਪਰਿਜ੍ਞਾਨਪੁਰਸ੍ਸਰਮਮਤ੍ਵਨਿਰ੍ਮਮਤ੍ਵਹਾਨੋਪਾਦਾਨ- ਵਿਧਾਨੇਨ ਕ੍ਰੁਤ੍ਯਾਨ੍ਤਰਸ੍ਯਾਭਾਵਾਤ੍ਸਰ੍ਵਾਰਮ੍ਭੇਣ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨਿ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤੇ . ਤਥਾ ਹਿ — ਅਹਂ ਹਿ ਤਾਵਤ੍ ਜ੍ਞਾਯਕ ਏਵ ਸ੍ਵਭਾਵੇਨ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਯ ਚ ਸਤੋ ਮਮ ਵਿਸ਼੍ਵੇਨਾਪਿ ਸਹਜਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਲਕ੍ਸ਼ਣ ਏਵ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਃ, ਨ ਪੁਨਰਨ੍ਯੇ ਸ੍ਵਸ੍ਵਾਮਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾਦਯਃ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਃ . ਤਤੋ ਮਮ ਨ ਕ੍ਵਚਨਾਪਿ ਮਮਤ੍ਵਂ, ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਨਿਰ੍ਮਮਤ੍ਵਮੇਵ . ਅਥੈਕਸ੍ਯ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਸ੍ਯ ਸਮਸ੍ਤਜ੍ਞੇਯਭਾਵਸ੍ਵਭਾਵਤ੍ਵਾਤ੍ ਪ੍ਰੋਤ੍ਕੀਰ੍ਣਲਿਖਿਤਨਿਖਾਤ- ਕੀਲਿਤਮਜ੍ਜਿਤਸਮਾਵਰ੍ਤਿਤਪ੍ਰਤਿਬਿਮ੍ਬਿਤਵਤ੍ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਰਮਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਭੂਤਭਵਦ੍ਭਾਵਿਵਿਚਿਤ੍ਰਪਰ੍ਯਾਯਪ੍ਰਾਗ੍ਭਾਰਮਗਾਧ- ਸ੍ਵਭਾਵਂ ਗਮ੍ਭੀਰਂ ਸਮਸ੍ਤਮਪਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਜਾਤਮੇਕਕ੍ਸ਼ਣ ਏਵ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਂ ਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਲਕ੍ਸ਼ਣਸਮ੍ਬਨ੍ਧਸ੍ਯਾ- ਨਿਰ੍ਵਾਣਮਾਰ੍ਗਾਯ ਚ . ਤਤੋਵਧਾਰ੍ਯਤੇ ਅਯਮੇਵ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗੋ, ਨਾਨ੍ਯ ਇਤਿ ..੧੯੯.. ਅਥ ‘ਉਵਸਂਪਯਾਮਿ ਸਮ੍ਮਂ ਜਤ੍ਤੋ ਣਿਵ੍ਵਾਣਸਂਪਤ੍ਤੀ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਪੂਰ੍ਵਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਨਿਰ੍ਵਾਹਯਨ੍ ਸ੍ਵਯਮਪਿ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪਰਿਣਤਿਂ ਸ੍ਵੀਕਰੋਤੀਤਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯਤਿ — ਤਮ੍ਹਾ ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮੋਪਲਮ੍ਭਲਕ੍ਸ਼ਣਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗੇਣ ਜਿਨਾ ਜਿਨੇਨ੍ਦ੍ਰਾਃ ਸ਼੍ਰਮਣਾਸ਼੍ਚ ਸਿਦ੍ਧਾ ਜਾਤਾਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦਹਮਪਿ ਤਹ ਤਥੈਵ ਤੇਨੈਵ ਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਜਾਣਿਤ੍ਤਾ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ . ਕਮ੍ . ਅਪ੍ਪਾਣਂ ਨਿਜਪਰਮਾਤ੍ਮਾਨਮ੍ . ਕਿਂਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਮ੍ . ਜਾਣਗਂ ਜ੍ਞਾਯਕਂ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਾਦ੍ਯਨਨ੍ਤਗੁਣਸ੍ਵਭਾਵਮ੍ . ਕੇਨ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ . ਸਭਾਵੇਣ ਸਮਸ੍ਤ- ਰਾਗਾਦਿਵਿਭਾਵਰਹਿਤਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧੈਕਸ੍ਵਭਾਵੇਨ . ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ . ਪਰਿਵਜ੍ਜਾਮਿ ਪਰਿ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਵਰ੍ਜਯਾਮਿ . ਕਾਮ੍ . ਮਮਤ੍ਤਿਂ ਸਮਸ੍ਤਸਚੇਤਨਾਚੇਤਨਮਿਸ਼੍ਰਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸਂਬਨ੍ਧਿਨੀਂ ਮਮਤਾਮ੍ . ਕਥਂਭੂਤਃ ਸਨ੍ . ਉਵਟ੍ਠਿਦੋ ਉਪਸ੍ਥਿਤਃ ਪਰਿਣਤਃ . ਕ੍ਵ . ਣਿਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਸ੍ਤਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮਮਕਾਰਾਹਂਕਾਰਰਹਿਤਤ੍ਵੇਨ ਨਿਰ੍ਮਮਤ੍ਵਲਕ੍ਸ਼ਣੇ ਪਰਮਸਾਮ੍ਯਾਭਿਧਾਨੇ ਵੀਤਰਾਗ- ਚਾਰਿਤ੍ਰੇ ਤਤ੍ਪਰਿਣਤਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਭਾਵੇ ਵਾ . ਤਥਾਹਿ – ਅਹਂ ਤਾਵਤ੍ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਸ੍ਵਭਾਵਤ੍ਵੇਨ ਜ੍ਞਾਯਕੈਕ- ਟਙ੍ਕੋਤ੍ਕੀਰ੍ਣਸ੍ਵਭਾਵਃ . ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਯ ਸਤੋ ਮਮ ਨ ਕੇਵਲਂ ਸ੍ਵਸ੍ਵਾਮ੍ਯਾਦਯਃ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸਂਬਨ੍ਧਾ ਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ

ਟੀਕਾ : — ਮੈਂ ਯਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ਾਧਿਕਾਰੀ, ਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਵਭਾਵੀ ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੇ ਪਰਿਜ੍ਞਾਨਪੂਰ੍ਵਕ ਮਮਤ੍ਵਕੀ ਤ੍ਯਾਗਰੂਪ ਔਰ ਨਿਰ੍ਮਮਤ੍ਵਕੀ ਗ੍ਰਹਣਰੂਪ ਵਿਧਿਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਰ੍ਵ ਆਰਮ੍ਭ (ਉਦ੍ਯਮ) ਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੂਁ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਅਨ੍ਯ ਕ੍ਰੁਤ੍ਯਕਾ ਅਭਾਵ ਹੈ . (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੂਸਰਾ ਕੁਛ ਭੀ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ .) ਵਹ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਮੈਂ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੂਁ) : — ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਮੈਂ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ ਹੂਁ; ਕੇਵਲ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੋਨੇਸੇ ਮੇਰਾ ਵਿਸ਼੍ਵ (ਸਮਸ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂ) ਕੇ ਸਾਥ ਭੀ ਸਹਜ ਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਲਕ੍ਸ਼ਣ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੀ ਹੈ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਅਨ੍ਯ ਸ੍ਵਸ੍ਵਾਮਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾਦਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੈਂ; ਇਸਲਿਯੇ ਮੇਰਾ ਕਿਸੀਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਮਮਤ੍ਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਨਿਰ੍ਮਮਤ੍ਵ ਹੀ ਹੈ . ਅਬ, ਏਕ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਕਾ ਸਮਸ੍ਤ ਜ੍ਞੇਯੋਂਕੋ ਜਾਨਨੇਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ, ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ, ਅਨਨ੍ਤ, ਭੂਤ – ਵਰ੍ਤਮਾਨ – ਭਾਵੀ ਵਿਚਿਤ੍ਰ ਪਰ੍ਯਾਯਸਮੂਹਵਾਲੇ, ੧ਅਗਾਧਸ੍ਵਭਾਵ ਔਰ ਗਮ੍ਭੀਰ ਐਸੇ ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਾਤ੍ਰਕੋ — ਮਾਨੋਂ ਵੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਜ੍ਞਾਯਕਮੇਂ ਉਤ੍ਕੀਰ੍ਣ ਹੋ ਗਯੇ ਹੋਂ, ਚਿਤ੍ਰਿਤ ਹੋ ਗਏ ਹੋਂ, ਭੀਤਰ ਘੁਸ ਗਯੇ ਹੋਂ, ਕੀਲਿਤ ਹੋ ਗਯੇ ਹੋਂ, ਡੂਬ ਗਯੇ ਹੋਂ, ਸਮਾ ਗਯੇ ਹੋਂ, ਪ੍ਰਤਿਬਿਮ੍ਬਿਤ ਹੁਏ ਹੋਂ, ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ —

੧. ਜਿਨਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਅਗਾਧ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਗਂਭੀਰ ਹੈਂ ਐਸੇ ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੋ ਭੂਤ, ਵਰ੍ਤਮਾਨ ਤਥਾ ਭਾਵੀਕਾਲਕੇ ਕ੍ਰਮਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲੀ, ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਅਨਨ੍ਤ ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਸੇ ਯੁਕ੍ਤ ਏਕ ਸਮਯਮੇਂ ਹੀ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਜਾਨਨਾ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ .

Page 369 of 513
PDF/HTML Page 402 of 546
single page version

ਨਿਵਾਰ੍ਯਤ੍ਵੇਨਾਸ਼ਕ੍ਯਵਿਵੇਚਨਤ੍ਵਾਦੁਪਾਤ੍ਤਵੈਸ਼੍ਵਰੂਪ੍ਯਮਪਿ ਸਹਜਾਨਨ੍ਤਸ਼ਕ੍ਤਿਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਵਭਾਵੇਨੈਕ੍ਯਰੂਪ੍ਯਮਨੁਜ੍ਝਨ੍ਤ- ਮਾਸਂਸਾਰਮਨਯੈਵ ਸ੍ਥਿਤ੍ਯਾ ਸ੍ਥਿਤਂ ਮੋਹੇਨਾਨ੍ਯਥਾਧ੍ਯਵਸ੍ਯਮਾਨਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਨਮੇਸ਼ ਮੋਹਮੁਤ੍ਖਾਯ ਯਥਾਸ੍ਥਿਤ- ਮੇਵਾਤਿਨਿਃਪ੍ਰਕਮ੍ਪਃ ਸਮ੍ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯੇ . ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਭਵਤੁ ਚਾਸ੍ਯੈਵਂ ਦਰ੍ਸ਼ਨਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਿਮੂਲਯਾ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੁਕ੍ਤ- ਤਯਾਤ੍ਯਨ੍ਤਮਵ੍ਯਾਬਾਧਰਤਤ੍ਵਾਤ੍ਸਾਧੋਰਪਿ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ਸਿਦ੍ਧਭੂਤਸ੍ਯ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤਥਾਭੂਤਾਨਾਂ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨਾਂ ਚ ਨਿਤ੍ਯਮੇਵ ਤਦੇਕਪਰਾਯਣਤ੍ਵਲਕ੍ਸ਼ਣੋ ਭਾਵਨਮਸ੍ਕਾਰਃ ..੨੦੦.. ਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਸਂਬਨ੍ਧੋ ਨਾਸ੍ਤਿ . ਤਤਃ ਕਾਰਣਾਤ੍ਸਮਸ੍ਤਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮਮਤ੍ਵਰਹਿਤੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪਰਮਸਾਮ੍ਯਲਕ੍ਸ਼ਣੇ ਨਿਜ- ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨਿ ਤਿਸ਼੍ਠਾਮੀਤਿ . ਕਿਂਚ ‘ਉਵਸਂਪਯਾਮਿ ਸਮ੍ਮਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਸ੍ਵਕੀਯਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਨਿਰ੍ਵਾਹਯਨ੍ਸ੍ਵਯਮਪਿ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ- ਪਰਿਣਤਿਂ ਸ੍ਵੀਕਰੋਤ੍ਯੇਵਂ ਯਦੁਕ੍ਤਂ ਗਾਥਾਪਾਤਨਿਕਾਪ੍ਰਾਰਮ੍ਭੇ ਤੇਨ ਕਿਮੁਕ੍ਤਂ ਭਵਤਿ – ਯੇ ਤਾਂ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਗ੍ਰੁਹੀਤ੍ਵਾ ਸਿਦ੍ਧਿਂ ਗਤਾਸ੍ਤੈਰੇਵ ਸਾ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾ ਵਸ੍ਤੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤ੍ਯਾ ਸਮਾਪ੍ਤਿਂ ਨੀਤਾ . ਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵੈਃ ਪੁਨਰ੍ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਾਧਿਕਾਰਦ੍ਵਯਰੂਪ- ਗ੍ਰਨ੍ਥਸਮਾਪ੍ਤਿਰੂਪੇਣ ਸਮਾਪ੍ਤਿਂ ਨੀਤਾ, ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰਮਹਾਰਾਜੇਨ ਤੁ ਤਦ੍ਗ੍ਰਨ੍ਥਸ਼੍ਰਵਣੇਨ ਚ . ਕਸ੍ਮਾਦਿਤਿ ਚੇਤ੍ . ਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਂ ਗਤਾਸ੍ਤੇਸ਼ਾਂ ਸਾ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣਾ ਜਾਤਾ, ਨ ਚੈਤੇਸ਼ਾਮ੍ . ਕਸ੍ਮਾਤ੍ . ਚਰਮਦੇਹਤ੍ਵਾਭਾਵਾਦਿਤਿ ..੨੦੦.. ਏਵਂ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਾਧਿਕਾਰਸਮਾਪ੍ਤਿਰੂਪੇਣ ਚਤੁਰ੍ਥਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਂ ਗਤਮ੍ .

ਏਵਂ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਰੂਪਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗੇਣ ਯੇ ਸਿਦ੍ਧਿਂ ਗਤਾ ਯੇ ਚ ਤਦਾਰਾਧਕਾਸ੍ਤੇਸ਼ਾਂ ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਧਿ- ਕਾਰਾਪੇਕ੍ਸ਼ਯਾਵਸਾਨਮਙ੍ਗਲਾਰ੍ਥਂ ਗ੍ਰਨ੍ਥਾਤ੍ਪੇਕ੍ਸ਼ਯਾ ਮਧ੍ਯਮਙ੍ਗਲਾਰ੍ਥਂ ਚ ਤਤ੍ਪਦਾਭਿਲਾਸ਼ੀ ਭੂਤ੍ਵਾ ਨਮਸ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ — ਏਕ ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ ਹੀ ਜੋ (ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ) ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਕਰਤਾ ਹੈ, ੧ਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਲਕ੍ਸ਼ਣ ਸਂਬਂਧਕੀ ਅਨਿਵਾਰ੍ਯਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਜ੍ਞੇਯ – ਜ੍ਞਾਯਕਕੋ ਭਿਨ੍ਨ ਕਰਨਾ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੋਨੇਸੇ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਤਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਜੋ (ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ) ਸਹਜ ਅਨਨ੍ਤਸ਼ਕ੍ਤਿਵਾਲੇ ਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਏਕਰੂਪਤਾਕੋ ਨਹੀਂ ਛੋੜਤਾ, ਜੋ ਅਨਾਦਿ ਸਂਸਾਰਸੇ ਇਸੀ ਸ੍ਥਿਤਿਮੇਂ (ਜ੍ਞਾਯਕ ਭਾਵਰੂਪ ਹੀ) ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਮੋਹਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਦੂਸਰੇ ਰੂਪਮੇਂ ਜਾਨਾ – ਮਾਨਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਉਸ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਯਹ ਮੈਂ ਮੋਹਕੋ ਉਖਾੜ ਫੇਂ ਕਕਰ, ਅਤਿਨਿਸ਼੍ਕਮ੍ਪ ਰਹਤਾ ਹੁਆ ਯਥਾਸ੍ਥਿਤ (ਜੈਸਾਕਾ ਤੈਸਾ) ਹੀ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤਾ ਹੂਁ .

ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਦਰ੍ਸ਼ਨਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਿ ਜਿਸਕਾ ਮੂਲ ਹੈ ਐਸੀ, ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਉਪਯੁਕ੍ਤਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਅਵ੍ਯਾਬਾਧ (ਨਿਰ੍ਵਿਘ੍ਨ) ਲੀਨਤਾ ਹੋਨੇਸੇ, ਸਾਧੁ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਸਿਦ੍ਧਭੂਤ ਐਸਾ ਯਹ ਨਿਜ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਤਥਾ ਤਥਾਭੂਤ (ਸਿਦ੍ਧਭੂਤ) ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਓਂਕੋ, ੨ਉਸੀਮੇਂ ਏਕਪਰਾਯਣਤਾ ਜਿਸਕਾ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ ਐਸਾ ਭਾਵਨਮਸ੍ਕਾਰ ਸਦਾ ਹੀ ੩ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਹੋ ..੨੦੦.. ਪ੍ਰ. ੪੭

੧. ਜ੍ਞੇਯਜ੍ਞਾਯਕਸ੍ਵਰੂਪ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਟਾਲਾ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਤਾ, ਇਸਲਿਯੇ ਯਹ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੈ ਕਿ ਜ੍ਞੇਯ ਜ੍ਞਾਯਕਮੇਂ ਜ੍ਞਾਤ ਨ ਹੋਂ, ਇਸਲਿਯੇ ਆਤ੍ਮਾ ਮਾਨੋਂ ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਰੂਪਤਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ .

੨. ਉਸੀਮੇਂ = ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਪਦਾਰ੍ਥਮੇਂ; ਭਾਵ੍ਯਮੇਂ . [ਮਾਤ੍ਰ ਭਾਵ੍ਯਮੇਂ ਹੀ ਪਰਾਯਣ, ਏਕਾਗ੍ਰ, ਲੀਨ ਹੋਨਾ ਭਾਵਨਮਸ੍ਕਾਰ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ .]]

੩. ਸ੍ਵਯਮੇਵ = [ਆਚਾਰ੍ਯਦੇਵ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਮੇਂ ਲੀਨ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਇਸਲਿਯੇ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਭਾਵਨਮਸ੍ਕਾਰ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ .]]

Page 370 of 513
PDF/HTML Page 403 of 546
single page version

ਣਮੋ ਣਮੋ ਨਮੋ ਨਮਃ . ਪੁਨਃ ਪੁਨਰ੍ਨਮਸ੍ਕਰੋਮੀਤਿ ਭਕ੍ਤਿ ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼ਂ ਦਰ੍ਸ਼ਯਤਿ . ਕੇਭ੍ਯਃ . ਸਿਦ੍ਧਸਾਹੂਣਂ ਸਿਦ੍ਧਸਾਧੁਭ੍ਯਃ . ਸਿਦ੍ਧਸ਼ਬ੍ਦਵਾਚ੍ਯਸ੍ਵਾਤ੍ਮੋਪਲਬ੍ਧਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾਰ੍ਹਤ੍ਸਿਦ੍ਧੇਭ੍ਯਃ, ਸਾਧੁਸ਼ਬ੍ਦਵਾਚ੍ਯਮੋਕ੍ਸ਼ਸਾਧਕਾਚਾਰ੍ਯੋ- ਪਾਧ੍ਯਾਯਸਾਧੁਭ੍ਯਃ . ਪੁਨਰਪਿ ਕਥਂਭੂਤੇਭ੍ਯਃ . ਦਂਸਣਸਂਸੁਦ੍ਧਾਣਂ ਮੂਢਤ੍ਰਯਾਦਿਪਞ੍ਚਵਿਂਸ਼ਤਿਮਲਰਹਿਤਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ- ਸਂਸ਼ੁਦ੍ਧੇਭ੍ਯਃ . ਪੁਨਰਪਿ ਕਥਂਭੂਤੇਭ੍ਯਃ . ਸਮ੍ਮਣ੍ਣਾਣੋਵਜੋਗਜੁਤ੍ਤਾਣਂ ਸਂਸ਼ਯਾਦਿਰਹਿਤਂ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਂ, ਤਸ੍ਯੋਪਯੋਗਃ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗਃ, ਯੋਗੋ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਮਾਧਿਰ੍ਵੀਤਰਾਗਚਾਰਿਤ੍ਰਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ, ਤਾਭ੍ਯਾਂ ਯੁਕ੍ਤਾਃ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗ- ਯੁਕ੍ਤਾਸ੍ਤੇਭ੍ਯਃ . ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਕਿਂਰੂਪੇਭ੍ਯਃ. ਅਵ੍ਵਾਬਾਧਰਦਾਣਂ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਾਦਿਭਾਵਨੋਤ੍ਪਨ੍ਨਾਵ੍ਯਾਬਾਧਾਨਨ੍ਤਸੁਖ- ਰਤੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ..“ “ “ “ “

[ਅਬ ਸ਼੍ਲੋਕ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਨੇਨ੍ਦ੍ਰੋਕ੍ਤ ਸ਼ਬ੍ਦਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਮ੍ਯਕ੍ ਅਭ੍ਯਾਸਕਾ ਫਲ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ] —

ਅਰ੍ਥ : — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵਕੋ ਸਮਝਾਨੇਵਾਲੇ ਜੈਨ ਜ੍ਞਾਨਮੇਂ — ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਬ੍ਦਬ੍ਰਹ੍ਮਮੇਂ — ਸਮ੍ਯਕ੍ਤਯਾ ਅਵਗਾਹਨ ਕਰਕੇ (ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਕਰ, ਗਹਰਾਈਮੇਂ ਉਤਰਕਰ, ਨਿਮਗ੍ਨ ਹੋਕਰ) ਹਮ ਮਾਤ੍ਰ ਸ਼ੁਦ੍ਧਆਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਰੂਪ ਏਕ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸੇ (ਪਰਿਣਤਿਸੇ) ਸਦਾ ਯੁਕ੍ਤ ਰਹਤੇ ਹੈਂ ..੧੦..

[ਅਬ ਸ਼੍ਲੋਕਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਮੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾਕੇ ਜ੍ਞਾਨਕੀ ਮਹਿਮਾ ਗਾਕਰ ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵ – ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨਾਧਿਕਾਰਕੀ ਪੂਰ੍ਣਾਹੂਤਿ ਕੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ . ] : —

ਅਰ੍ਥ : — ਆਤ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋ (ਪਰਮਾਤ੍ਮਤ੍ਵਕੋ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਵਕੋ) ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਕੇ, ਅਸੀਮ (ਅਨਨ੍ਤ) ਵਿਸ਼੍ਵਕੋ ਸ਼ੀਘ੍ਰਤਾਮੇਂ (ਏਕ ਸਮਯਮੇਂ) ਜ੍ਞੇਯਰੂਪ ਕਰਤਾ ਹੁਆ, ਭੇਦੋਂਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਜ੍ਞੇਯੋਂਕੋ ਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਕਰਤਾ ਹੁਆ (ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਜ੍ਞੇਯੋਂਕੋ ਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਜਾਨਤਾ ਹੁਆ) ਔਰ ਸ੍ਵ – ਪਰਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਜ੍ਞਾਨਕੋ ਆਤ੍ਮਾਰੂਪ ਕਰਤਾ ਹੁਆ, ਪ੍ਰਗਟ – ਦੈਦੀਪ੍ਯਮਾਨ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੧੧..

Page 371 of 513
PDF/HTML Page 404 of 546
single page version

ਇਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਦੀਪਿਕਾਯਾਂ ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤੌ ਸ਼੍ਰੀਮਦਮ੍ਰੁਤਚਨ੍ਦ੍ਰਸੂਰਿਵਿਰਚਿਤਾਯਾਂ ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨੋ ਨਾਮ ਦ੍ਵਿਤੀਯਃ ਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਕਨ੍ਧਃ ਸਮਾਪ੍ਤਃ ..੨.. ‘ਅਤ੍ਥਿਤ੍ਤਣਿਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਹਿ’ ਇਤ੍ਯਾਦ੍ਯੇਕਾਦਸ਼ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਤ੍ਰਯਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰਥਮੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਸ੍ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ‘ਅਪਦੇਸੋ ਪਰਮਾਣੂ ਪਦੇਸਮੇਤ੍ਤੋ ਯ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਗਾਥਾਨਵਕਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਪਰਸ੍ਪਰਬਨ੍ਧਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਦ੍ਵਿਤੀਯੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਸ੍ਤਤਃ ਪਰਂ ‘ਅਰਸਮਰੂਵਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦ੍ਯੇਕੋਨਵਿਂਸ਼ਤਿਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਜੀਵਸ੍ਯ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਣਾ ਸਹ ਬਨ੍ਧਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਤ੍ਰੁਤੀਯੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਸ੍ਤਤਸ਼੍ਚ ‘ਣ ਚਯਦਿ ਜੋ ਦੁ ਮਮਤ੍ਤਿਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਦ੍ਵਾਦਸ਼ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਭੇਦਭਾਵਨਾਚੂਲਿਕਾਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਰੂਪਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਥੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰ ਇਤ੍ਯੇਕਾਧਿਕ- ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਦ੍ਗਾਥਾਭਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਚਤੁਸ਼੍ਟਯੇਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਭੇਦਭਾਵਨਾਭਿਧਾਨਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਥੋਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਃ ਸਮਾਪ੍ਤਃ .

ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਜਯਸੇਨਾਚਾਰ੍ਯਕ੍ਰੁਤਾਯਾਂ ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵ੍ਰੁਤ੍ਤੌ ‘ਤਮ੍ਹਾ ਤਸ੍ਸ ਣਮਾਇਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਪਞ੍ਚਤ੍ਰਿਂਸ਼ਦ੍ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਸਾਮਾਨ੍ਯਜ੍ਞੇਯਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ‘ਦਵ੍ਵਂ ਜੀਵਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦ੍ਯੇਕੋਨਵਿਂਸ਼ਤਿਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਧਰ੍ਮਾਦਿਭੇਦੇਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਜ੍ਞੇਯਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ, ਤਤਸ਼੍ਚ ‘ਸਪਦੇਸੇਹਿਂ ਸਮਗ੍ਗੋ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਗਾਥਾਸ਼੍ਟਕਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਸਾਮਾਨ੍ਯਭੇਦਭਾਵਨਾ, ਤਤਃ ਪਰਂ ‘ਅਤ੍ਥਿਤ੍ਤਣਿਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਹਿ’ ਇਤ੍ਯਾਦ੍ਯੇਕਾਧਿਕ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਦ੍ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਭੇਦਭਾਵਨਾ ਚੇਤ੍ਯਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਚਤੁਸ਼੍ਟਯੇਨ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਗਾਥਾਭਿਃ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਧਿਕਾਰਨਾਮਾ ਜ੍ਞੇਯਾਧਿਕਾਰਾਪਰਸਂਜ੍ਞੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯੋ ਮਹਾਧਿਕਾਰਃ ਸਮਾਪ੍ਤਃ ..੨..

[ਅਬ ਸ਼੍ਲੋਕ ਦ੍ਵਾਰਾ, ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਔਰ ਚਰਣਕਾ ਸਂਬਂਧ ਬਤਲਾਕਰ, ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵ – ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ ਨਾਮਕ ਦ੍ਵਿਤੀਯਾਧਿਕਾਰਕੀ ਔਰ ਚਰਣਾਨੁਯੋਗਸੂਚਕ ਚੂਲਿਕਾ ਨਾਮਕ ਤ੍ਰੁਤੀਯਾਧਿਕਾਰਕੀ ਸਂਧਿ ਬਤਲਾਈ ਜਾਤੀ ਹੈ . ] : —

ਅਰ੍ਥ : — ਚਰਣ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਨੁਸਾਰ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਚਰਣਾਨੁਸਾਰ ਹੋਤਾ ਹੈ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਵੇ ਦੋਨੋਂ ਪਰਸ੍ਪਰ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸਹਿਤ ਹੈਂ; ਇਸਲਿਯੇ ਯਾ ਤੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾ ਆਸ਼੍ਰਯ ਲੇਕਰ ਅਥਵਾ ਤੋ ਚਰਣਕਾ ਆਸ਼੍ਰਯ ਲੇਕਰ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁ (ਜ੍ਞਾਨੀ, ਮੁਨਿ) ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਮੇਂ ਆਰੋਹਣ ਕਰੋ .

ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ (ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਤ੍ਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵ ਪ੍ਰਣੀਤ) ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਕੀ ਸ਼੍ਰੀਮਦਮ੍ਰੁਤਚਨ੍ਦ੍ਰਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਵਿਰਚਿਤ ਤਤ੍ਵਦੀਪਿਕਾਨਾਮਕ ਟੀਕਾਕਾ ਯਹ ‘ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵ – ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ’ ਨਾਮਕ ਦ੍ਵਿਤੀਯਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਕਂਧ (ਕਾ ਭਾਸ਼ਾਨੁਵਾਦ) ਸਮਾਪ੍ਤ ਹੁਆ .

Page 372 of 513
PDF/HTML Page 405 of 546
single page version

ਅਥ ਪਰੇਸ਼ਾਂ ਚਰਣਾਨੁਯੋਗਸੂਚਿਕਾ ਚੂਲਿਕਾ .

ਕਾਰ੍ਯਂ ਪ੍ਰਤ੍ਯਤ੍ਰੈਵ ਗ੍ਰਨ੍ਥਃ ਸਮਾਪ੍ਤ ਇਤਿ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਮ੍ . ਕਸ੍ਮਾਦਿਤਿ ਚੇਤ੍ . ‘ਉਵਸਂਪਯਾਮਿ ਸਮ੍ਮਂ’ ਇਤਿ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਸਮਾਪ੍ਤੇਃ . ਅਤਃਪਰਂ ਯਥਾਕ੍ਰਮੇਣ ਸਪ੍ਤਾਧਿਕਨਵਤਿਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਚੂਲਿਕਾਰੂਪੇਣ ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਧਿਕਾਰਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ ਪ੍ਰਾਰਭ੍ਯਤੇ . ਤਤ੍ਰ ਤਾਵਦੁਤ੍ਸਰ੍ਗਰੂਪੇਣ ਚਾਰਿਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਮਪਵਾਦਰੂਪੇਣ ਤਸ੍ਯੈਵ ਚਾਰਿਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਿਸ੍ਤਰਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਮ੍ . ਤਤਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਪਰਨਾਮਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ- ਮਿਤ੍ਯਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਚਤੁਸ਼੍ਟਯਂ ਭਵਤਿ . ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਪ੍ਰਥਮਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰੇ ਪਞ੍ਚ ਸ੍ਥਲਾਨਿ . ‘ਏਵਂ ਪਣਮਿਯ ਸਿਦ੍ਧੇ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਗਾਥਾਸਪ੍ਤਕੇਨ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਭਿਮੁਖਪੁਰੁਸ਼ਸ੍ਯ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਵਿਧਾਨਕਥਨਮੁਖ੍ਯਤਯਾ ਪ੍ਰਥਮਸ੍ਥਲਮ੍ . ਅਤਃਪਰਂ ‘ਵਦਸਮਿਦਿਂਦਿਯ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਮੂਲਗੁਣਕਥਨਰੂਪੇਣ ਦ੍ਵਿਤੀਯਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਗੁਰੁਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾਜ੍ਞਾਪਨਾਰ੍ਥਂ

ਅਬ ਦੂਸਰੋਂਕੋ ਚਰਣਾਨੁਯੋਗਕੀ ਸੂਚਕ ੧ਚੂਲਿਕਾ ਹੈ .

[ਉਸਮੇਂ, ਪ੍ਰਥਮ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮ੍ਰੁਤਚਨ੍ਦ੍ਰਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵ ਸ਼੍ਲੋਕਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਬ ਇਸ – ਆਗਾਮੀ ਗਾਥਾਕੀ ਉਤ੍ਥਾਨਿਕਾ ਕਰਤੇ ਹੈਂ . ]

[ਅਰ੍ਥ : — ] ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿਮੇਂ ਚਰਣਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿ ਹੈ, ਔਰ ਚਰਣਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿਮੇਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿ

(ਚਾਰਿਤ੍ਰ)ਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰੋ .

— ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ (ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ ਭਗਵਤ੍ਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵ ਇਸ ਆਗਾਮੀ ਗਾਥਾਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ) ਦੂਸਰੋਂਕੋ ਚਰਣ (ਚਾਰਿਤ੍ਰ)ਕੇ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਮੇਂ ਯੁਕ੍ਤ ਕਰਤੇ (ਜੋੜਤੇ) ਹੈਂ . ★ਇਨ੍ਡ੍ਡਡ੍ਡਦ੍ਰਵਜ੍ਰਾ ਛਂਦ

੧. ਚੂਲਿਕਾ = ਜੋ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮੇਂ ਨਹੀਂ ਕਹਾ ਗਯਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ ਕਰਨਾ, ਅਥਵਾ ਕਹੇ ਗਯੇ ਕਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ

Page 373 of 513
PDF/HTML Page 406 of 546
single page version

‘ਏਸ ਸੁਰਾਸੁਰਮਣੁਸਿਂਦਵਂਦਿਦਂ ਧੋਦਘਾਇਕਮ੍ਮਮਲਂ . ਪਣਮਾਮਿ ਵਡ੍ਢਮਾਣਂ ਤਿਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾਰਂ .. ਸੇਸੇ ਪੁਣ ਤਿਤ੍ਥਯਰੇ ਸਸਵ੍ਵਸਿਦ੍ਧੇ ਵਿਸੁਦ੍ਧਸਬ੍ਭਾਵੇ . ਸਮਣੇ ਯ ਣਾਣਦਂਸਣਚਰਿਤ੍ਤਤਵ- ਵੀਰਿਯਾਯਾਰੇ .. ਤੇ ਤੇ ਸਵ੍ਵੇ ਸਮਗਂ ਸਮਗਂ ਪਤ੍ਤੇਗਮੇਵ ਪਤ੍ਤੇਗਂ . ਵਂਦਾਮਿ ਯ ਵਟ੍ਟਂਤੇ ਅਰਹਂਤੇ ਮਾਣੁਸੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ..’

‘ਲਿਂਗਗ੍ਗਹਣੇ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਏਕਾ ਗਾਥਾ, ਤਥੈਵ ਪ੍ਰਾਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤਕਥਨਮੁਖ੍ਯਤਯਾ ‘ਪਯਦਮ੍ਹਿ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਿਤਿ ਸਮੁਦਾਯੇਨ ਤ੍ਰੁਤੀਯਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਤ੍ਰਯਮ੍ . ਅਥਾਚਾਰਾਦਿਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਕਥਿਤਕ੍ਰਮੇਣ ਤਪੋਧਨਸ੍ਯ ਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪਸਮਾਚਾਰਕਥਨਾਰ੍ਥਂ ‘ਅਧਿਵਾਸੇ ਵ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਚਤੁਰ੍ਥਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਤ੍ਰਯਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਭਾਵਹਿਂਸਾਦ੍ਰਵ੍ਯਹਿਂਸਾਪਰਿਹਾਰਾਰ੍ਥਂ ‘ਅਪਯਤ੍ਤਾ ਵਾ ਚਰਿਯਾ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਥਲੇ ਸੂਤ੍ਰਸ਼ਟ੍ਕਮਿਤ੍ਯੇਕਵਿਂਸ਼ਤਿਗਾਥਾਭਿਃ ਸ੍ਥਲਪਞ੍ਚਕੇਨ ਪ੍ਰਥਮਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰੇ ਸਮੁਦਾਯਪਾਤਨਿਕਾ . ਤਦ੍ਯਥਾ – ਅਥਾਸਨ੍ਨਭਵ੍ਯਜੀਵਾਂਸ਼੍ਚਾਰਿਤ੍ਰੇ ਪ੍ਰੇਰਯਤਿ — ਪਡਿਵਜ੍ਜਦੁ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤਾਂ ਸ੍ਵੀਕਰੋਤੁ . ਕਿਮ੍ . ਸਾਮਣ੍ਣਂ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਂ ਚਾਰਿਤ੍ਰਮ੍ . ਯਦਿ ਕਿਮ੍ . ਇਚ੍ਛਦਿ ਜਦਿ ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਮੋਕ੍ਖਂ ਯਦਿ ਚੇਤ੍ ਦੁਃਖਪਰਿਮੋਕ੍ਸ਼ਮਿਚ੍ਛਤਿ . ਸ ਕਃ ਕਰ੍ਤਾ . ਪਰੇਸ਼ਾਮਾਤ੍ਮਾ . ਕਥਂ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤਾਮ੍ . ਏਵਂ ਏਵਂ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ‘ਏਸ ਸੁਰਾਸੁਰਮਣੁਸਿਂਦ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਗਾਥਾਪਞ੍ਚਕੇਨ ਪਞ੍ਚਪਰਮੇਸ਼੍ਠਿਨਮਸ੍ਕਾਰਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਮਾਤ੍ਮਨਾ ਦੁਃਖਮੋਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥਿਨਾਨ੍ਯੈਃ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਭਵ੍ਯੈਰ੍ਵਾ ਯਥਾ ਤਚ੍ਚਾਰਿਤ੍ਰਂ ਪ੍ਰਤਿਪਨ੍ਨਂ ਤਥਾ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤਾਮ੍ . ਕਿਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪੂਰ੍ਵਮ੍ . ਪਣਮਿਯ ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ . ਕਾਨ੍ . ਸਿਦ੍ਧੇ ਅਞ੍ਞਨਪਾਦੁਕਾਦਿਸਿਦ੍ਧਿਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣਸ੍ਵਾਤ੍ਮੋਪਲਬ੍ਧਿਸਿਦ੍ਧਿਸਮੇਤਸਿਦ੍ਧਾਨ੍ . ਜਿਣਵਰਵਸਹੇ ਸਾਸਾਦਨਾਦਿਕ੍ਸ਼ੀਣ-

[ਅਬ ਗਾਥਾਕੇ ਪ੍ਰਾਰਂਭ ਕਰਨੇਸੇ ਪੂਰ੍ਵ ਉਸਕੀ ਸਂਧਿਕੇ ਲਿਯੇ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮ੍ਰੁਤਚਨ੍ਦ੍ਰਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਨੇ ਪਂਚ ਪਰਮੇਸ਼੍ਠੀਕੋ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਨਿਮ੍ਨਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵ – ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ ਅਧਿਕਾਰਕੀ ਪ੍ਰਥਮ ਤੀਨ ਗਾਥਾਯੇਂ ਲਿਖੀ ਹੈਂ : —

[ਅਬ, ਇਸ ਅਧਿਕਾਰਕੀ ਗਾਥਾ ਪ੍ਰਾਰਂਭ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : — ]

Page 374 of 513
PDF/HTML Page 407 of 546
single page version

ਯਥਾ ਮਮਾਤ੍ਮਨਾ ਦੁਃਖਮੋਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥਿਨਾ, ‘ਕਿਚ੍ਚਾ ਅਰਹਂਤਾਣਂ ਸਿਦ੍ਧਾਣਂ ਤਹ ਣਮੋ ਗਣਹਰਾਣਂ . ਅਜ੍ਝਾਵਯਵਗ੍ਗਾਣਂ ਸਾਹੂਣਂ ਚੇਵ ਸਵ੍ਵੇਸਿਂ .. ਤੇਸਿਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਦਂਸਣਣਾਣਪਹਾਣਾਸਮਂ ਸਮਾਸੇਜ੍ਜ . ਉਵਸਂਪਯਾਮਿ ਸਮ੍ਮਂ ਜਤ੍ਤੋ ਣਿਵ੍ਵਾਣਸਂਪਤ੍ਤੀ ..’ ਇਤਿ ਅਰ੍ਹਤ੍ਸਿਦ੍ਧਾਚਾਰ੍ਯੋਪਾਧ੍ਯਾਯਸਾਧੂਨਾਂ ਪ੍ਰਣਤਿ- ਵਨ੍ਦਨਾਤ੍ਮਕਨਮਸ੍ਕਾਰਪੁਰਃਸਰਂ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਧਾਨਂ ਸਾਮ੍ਯਨਾਮ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਮਵਾਨ੍ਤਰਗ੍ਰਨ੍ਥਸਨ੍ਦਰ੍ਭੋਭਯ- ਸਮ੍ਭਾਵਿਤਸੌਸ੍ਥਿਤ੍ਯਂ ਸ੍ਵਯਂ ਪ੍ਰਤਿਪਨ੍ਨਂ, ਪਰੇਸ਼ਾਮਾਤ੍ਮਾਪਿ ਯਦਿ ਦੁਃਖਮੋਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥੀ ਤਥਾ ਤਤ੍ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤਾਮ੍ . ਯਥਾਨੁਭੂਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ਤਿਵਰ੍ਤ੍ਮਨਃ ਪ੍ਰਣੇਤਾਰੋ ਵਯਮਿਮੇ ਤਿਸ਼੍ਠਾਮ ਇਤਿ ..੨੦੧.. ਕਸ਼ਾਯਾਨ੍ਤਾ ਏਕਦੇਸ਼ਜਿਨਾ ਉਚ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਸ਼ੇਸ਼ਾਸ਼੍ਚਾਨਾਗਾਰਕੇਵਲਿਨੋ ਜਿਨਵਰਾ ਭਣ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਤੀਰ੍ਥਂਕਰਪਰਮਦੇਵਾਸ਼੍ਚ ਜਿਨਵਰਵ੍ਰੁਸ਼ਭਾ ਇਤਿ, ਤਾਨ੍ ਜਿਨਵਰਵ੍ਰੁਸ਼ਭਾਨ੍ . ਨ ਕੇਵਲਂ ਤਾਨ੍ ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ, ਪੁਣੋ ਪੁਣੋ ਸਮਣੇ ਚਿਚ੍ਚਮਤ੍ਕਾਰਮਾਤ੍ਰ- ਨਿਜਾਤ੍ਮਸਮ੍ਯਕ੍ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਜ੍ਞਾਨਾਨੁਸ਼੍ਠਾਨਰੂਪਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਚਰਣਪ੍ਰਤਿਪਾਦਨਸਾਧਕਤ੍ਵੋਦ੍ਯਤਾਨ੍ ਸ਼੍ਰਮਣਸ਼ਬ੍ਦਵਾਚ੍ਯਾਨਾ- ਚਾਰ੍ਯੋਪਾਧ੍ਯਾਯਸਾਧੂਂਸ਼੍ਚ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਣਮ੍ਯੇਤਿ . ਕਿਂਚ ਪੂਰ੍ਵਂ ਗ੍ਰਨ੍ਥਪ੍ਰਾਰਮ੍ਭਕਾਲੇ ਸਾਮ੍ਯਮਾਸ਼੍ਰਯਾਮੀਤਿ

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਯਦਿ ਦੁਃਖਪਰਿਮੋਕ੍ਸ਼ਮ੍ ਇਚ੍ਛਤਿ ] ਯਦਿ ਦੁਃਖੋਂਸੇ ਪਰਿਮੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਕੀ (ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਨੇਕੀ) ਇਚ੍ਛਾ ਹੋ ਤੋ, [ਏਵਂ ] ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ (ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵ – ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨਕੀ ਪ੍ਰਥਮ ਤੀਨ ਗਾਥਾਓਂਕੇ ਅਨੁਸਾਰ) [ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ] ਬਾਰਂਬਾਰ [ਸਿਦ੍ਧਾਨ੍ ] ਸਿਦ੍ਧੋਂਕੋ, [ਜਿਨਵਰਵ੍ਰੁਸ਼ਭਾਨ੍ ] ਜਿਨਵਰਵ੍ਰੁਸ਼ਭੋਂਕੋ (-ਅਰ੍ਹਨ੍ਤੋਂਕੋ) ਤਥਾ [ਸ਼੍ਰਮਣਾਨ੍ ] ਸ਼੍ਰਮਣੋਂਕੋ [ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ] ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ, [ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਂ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤਾਮ੍ ] (ਜੀਵ) ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ..੨੦੧..

ਟੀਕਾ : — ਜੈਸੇ ਦੁਃਖੋਂਸੇ ਮੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਕੇ ਅਰ੍ਥੀ ਮੇਰੇ ਆਤ੍ਮਾਨੇ — ੧‘‘ਕਿਚ੍ਚਾ ਅਰਹਂਤਾਣਂ ਸਿਦ੍ਧਾਣਂ ਤਹ ਣਮੋ ਗਣਹਰਾਣਂ . ਅਜ੍ਝਾਵਯਵਗ੍ਗਾਣਂ ਸਾਹੂਣਂ ਚੇਵ ਸਵ੍ਵੇਸਿਂ .. ਤੇਸਿਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਦਂਸਣਣਾਣਪਹਾਣਾਸਮਂ ਸਮਾਸੇਜ੍ਜ . ਉਵਸਂਪਯਾਮਿ ਸਮ੍ਮਂ ਜਤ੍ਤੋ ਣਿਵ੍ਵਾਣਸਂਪਤ੍ਤੀ .’’ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਅਰ੍ਹਨ੍ਤੋਂ, ਸਿਦ੍ਧੋਂ, ਆਚਾਰ੍ਯੋਂ, ਉਪਾਧ੍ਯਾਯੋਂ ਤਥਾ ਸਾਧੁਓਂਕੋ ੨ਪ੍ਰਣਾਮ – ਵਂਦਨਾਤ੍ਮਕ ਨਮਸ੍ਕਾਰਪੂਰ੍ਵਕ (ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ ਔਰ ਜ੍ਞੇਯਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ ਨਾਮਕ) ਦੋ ਅਧਿਕਾਰੋਂਕੀ ਰਚਨਾ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸੁਸ੍ਥਿਤਪਨ ਹੁਆ ਹੈ ਉਸੇ — ਸ੍ਵਯਂ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਿਯਾ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਦੂਸਰੋਂਕਾ ਆਤ੍ਮਾ ਭੀ, ਯਦਿ ਦੁਃਖੋਂਸੇ ਮੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਕਾ ਅਰ੍ਥੀ (ਇਚ੍ਛੁਕ) ਹੋ ਤੋ, ਉਸੇ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰੇ . ਉਸ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯ) ਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਨੇਕਾ ਜੋ

੩ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਮ੍ਯਨਾਮਕ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕੋ — ਜਿਸਕਾ ਇਸ ਗ੍ਰਂਥਮੇਂ ਕਹੇ ਹੁਏ

੪ਯਥਾਨੁਭੂਤ ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਣੇਤਾ ਹਮ ਯਹ ਖੜੇ ਹੈਂ ..੨੦੧..

੧. ਯਹ, ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨਕੀ ਚੌਥੀ ਔਰ ਪਾਁਚਵੀ ਗਾਥਾਯੇਂ ਹੈਂ .

੨. ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਪ੍ਰਣਾਮ – ਵਂਦਨਮਯ ਹੈ . (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਕੇ ਲਿਯੇ ਦੇਖੋ ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਠ ੪ ਕਾ ਫੁ ਟਨੋਟ)

੩. ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਧਾਨ = ਜਿਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ ਐਸਾ . [ਸਾਮ੍ਯ ਨਾਮਕ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਮੇਂ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ .] ੪. ਯਥਾਨੁਭੂਤ = ਜੈਸਾ (ਹਮਨੇ) ਅਨੁਭਵ ਕਿਯਾ ਹੈ ਵੈਸਾ .

Page 375 of 513
PDF/HTML Page 408 of 546
single page version

ਯੋ ਹਿ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਿਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ ਸ ਪੂਰ੍ਵਮੇਵ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਮਾਪ੍ਰੁਚ੍ਛਤੇ, ਗੁਰੁਕਲਤ੍ਰਪੁਤ੍ਰੇਭ੍ਯ ਆਤ੍ਮਾਨਂ ਵਿਮੋਚਯਤਿ, ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਚਾਰਿਤ੍ਰਤਪੋਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਮਾਸੀਦਤਿ . ਤਥਾ ਹਿ — ਏਵਂ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗ- ਮਾਪ੍ਰੁਚ੍ਛਤੇ, ਅਹੋ ਇਦਂਜਨਸ਼ਰੀਰਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਵਰ੍ਤਿਨ ਆਤ੍ਮਾਨਃ, ਅਸ੍ਯ ਜਨਸ੍ਯ ਆਤ੍ਮਾ ਨ ਕਿਂਚਨਾਪਿ ਯੁਸ਼੍ਮਾਕਂ ਭਵਤੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਯੂਯਂ ਜਾਨੀਤ; ਤਤ ਆਪ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾ ਯੂਯਂ; ਅਯਮਾਤ੍ਮਾ ਅਦ੍ਯੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਃ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰਮਹਾਰਾਜਨਾਮਾ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਭਣਿਤਮ੍, ਇਦਾਨੀਂ ਤੁ ਮਮਾਤ੍ਮਨਾ ਚਾਰਿਤ੍ਰਂ ਪ੍ਰਤਿਪਨ੍ਨਮਿਤਿ ਪੂਰ੍ਵਾਪਰਵਿਰੋਧਃ . ਪਰਿਹਾਰਮਾਹ – ਗ੍ਰਨ੍ਥਪ੍ਰਾਰਮ੍ਭਾਤ੍ਪੂਰ੍ਵਮੇਵ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾ ਗ੍ਰੁਹੀਤਾ ਤਿਸ਼੍ਠਤਿ, ਪਰਂ ਕਿਂਤੁ ਗ੍ਰਨ੍ਥਕਰਣਵ੍ਯਾਜੇਨ ਕ੍ਵਾਪ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨਂ ਭਾਵਨਾਪਰਿਣਤਂ ਦਰ੍ਸ਼ਯਤਿ, ਕ੍ਵਾਪਿ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰਮਹਾਰਾਜਂ, ਕ੍ਵਾਪ੍ਯਨ੍ਯਂ ਭਵ੍ਯਜੀਵਂ ਵਾ . ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤ੍ਰ ਗ੍ਰਨ੍ਥੇ ਪੁਰੁਸ਼ਨਿਯਮੋ ਨਾਸ੍ਤਿ, ਕਾਲਨਿਯਮੋ ਨਾਸ੍ਤੀਤ੍ਯਭਿਪ੍ਰਾਯਃ ..੨੦੧.. ਅਥ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਿਤੁਮਿਚ੍ਛਨ੍ਪੂਰ੍ਵਂ ਕ੍ਸ਼ਮਿਤਵ੍ਯਂ ਕਰੋਤਿ — ‘ਉਵਠ੍ਠਿਦੋ ਹੋਦਿ ਸੋ ਸਮਣੋ’ ਇਤ੍ਯਗ੍ਰੇ ਸ਼ਸ਼੍ਠਗਾਥਾਯਾਂ ਯਦ੍ਵਯਾਖ੍ਯਾਨਂ ਤਿਸ਼੍ਠਤਿ ਤਨ੍ਮਨਸਿ ਧ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪੂਰ੍ਵਂ ਕਿਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਿਸ਼੍ਯਤੀਤਿ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਤਿ — ਆਪਿਚ੍ਛ ਆਪ੍ਰੁਚ੍ਛਯ ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਟਵਾ . ਕਮ੍ .

ਅਬ, ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਨੇਕਾ ਇਚ੍ਛੁਕ ਪਹਲੇ ਕ੍ਯਾ – ਕ੍ਯਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) [ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਮ੍ ਆਪ੍ਰੁਚ੍ਛ੍ਯ ] ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਸੇ ਵਿਦਾ ਮਾਁਗਕਰ [ਗੁਰੁਕਲਤ੍ਰਪੁਤ੍ਰੈਃ ਵਿਮੋਚਿਤਃ ] ਬੜੋਂਸੇ, ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਔਰ ਪੁਤ੍ਰਸੇ ਮੁਕ੍ਤ ਕਿਯਾ ਹੁਆ [ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਚਾਰਿਤ੍ਰਤਪੋਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਮ੍ ਆਸਾਦ੍ਯ ] ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ, ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ, ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ, ਤਪਾਚਾਰ ਔਰ ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਕੇ........ ..੨੦੨..

ਟੀਕਾ : — ਜੋ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਪਹਲੇ ਹੀ ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਸੇ (ਸਗੇਸਂਬਂਧਿਯੋਂਸੇ) ਵਿਦਾ ਮਾਁਗਤਾ ਹੈ, ਗੁਰੁਜਨੋਂ (ਬੜੋਂ) ਸੇ, ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਔਰ ਪੁਤ੍ਰੋਂਸੇ ਅਪਨੇਕੋ ਛੁੜਾਤਾ ਹੈ, ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ, ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ, ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ, ਤਪਾਚਾਰ ਤਥਾ ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ . ਵਹ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ : —

ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਸੇ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਦਾ ਲੇਤਾ ਹੈ : — ਅਹੋ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਮੇਂ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਆਤ੍ਮਾਓ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕਾ ਆਤ੍ਮਾ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ ਭੀ ਤੁਮ੍ਹਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਤੁਮ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ

Page 376 of 513
PDF/HTML Page 409 of 546
single page version

ਆਤ੍ਮਾਨਮੇਵਾਤ੍ਮਨੋਨਾਦਿਬਨ੍ਧੁਮੁਪਸਰ੍ਪਤਿ . ਅਹੋ ਇਦਂਜਨਸ਼ਰੀਰਜਨਕਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨ੍, ਅਹੋ ਇਦਂਜਨਸ਼ਰੀਰ- ਜਨਨ੍ਯਾ ਆਤ੍ਮਨ੍, ਅਸ੍ਯ ਜਨਸ੍ਯਾਤ੍ਮਾ ਨ ਯੁਵਾਭ੍ਯਾਂ ਜਨਿਤੋ ਭਵਤੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਯੁਵਾਂ ਜਾਨੀਤਂ; ਤਤ ਇਮਮਾਤ੍ਮਾਨਂ ਯੁਵਾਂ ਵਿਮੁਂਚਤਮ੍; ਅਯਮਾਤ੍ਮਾ ਅਦ੍ਯੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਃ ਆਤ੍ਮਾਨਮੇਵਾਤ੍ਮਨੋ- ਨਾਦਿਜਨਕਮੁਪਸਰ੍ਪਤਿ . ਅਹੋ ਇਦਂਜਨਸ਼ਰੀਰਰਮਣ੍ਯਾ ਆਤ੍ਮਨ੍, ਅਸ੍ਯ ਜਨਸ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨਂ ਨ ਤ੍ਵਂ ਰਮਯ- ਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਤ੍ਵਂ ਜਾਨੀਹਿ; ਤਤ ਇਮਮਾਤ੍ਮਾਨਂ ਵਿਮੁਂਚ; ਅਯਮਾਤ੍ਮਾ ਅਦ੍ਯੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਃ ਸ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿਮੇਵਾਤ੍ਮਨੋਨਾਦਿਰਮਣੀਮੁਪਸਰ੍ਪਤਿ . ਅਹੋ ਇਦਂਜਨਸ਼ਰੀਰਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨ੍, ਅਸ੍ਯ ਜਨਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋ ਨ ਤ੍ਵਂ ਜਨ੍ਯੋ ਭਵਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਤ੍ਵਂ ਜਾਨੀਹਿ; ਤਤ ਇਮਮਾਤ੍ਮਾਨਂ ਵਿਮੁਂਚ; ਅਯਮਾਤ੍ਮਾ ਅਦ੍ਯੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਃ ਆਤ੍ਮਾਨਮੇਵਾਤ੍ਮਨੋਨਾਦਿਜਨ੍ਯਮੁਪਸਰ੍ਪਤਿ . ਏਵਂ ਗੁਰੁਕਲਤ੍ਰਪੁਤ੍ਰੇਭ੍ਯ ਆਤ੍ਮਾਨਂ ਬਂਧੁਵਗ੍ਗਂ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਂ ਗੋਤ੍ਰਮ੍ . ਤਤਃ ਕਥਂਭੂਤੋ ਭਵਤਿ . ਵਿਮੋਚਿਦੋ ਵਿਮੋਚਿਤਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤੋ ਭਵਤਿ . ਕੈਃ ਕਰ੍ਤ੍ਰੁਭੂਤੈਃ . ਗੁਰੁਕਲਤ੍ਤਪੁਤ੍ਤੇਹਿਂ ਪਿਤ੍ਰੁਮਾਤ੍ਰੁਕਲਤ੍ਰਪੁਤ੍ਰੈਃ . ਪੁਨਰਪਿ ਕਿਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਿਸ਼੍ਯਤਿ . ਆਸਿਜ੍ਜ ਆਸਾਦ੍ਯ ਆਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ . ਕਮ੍ . ਣਾਣਦਂਸਣਚਰਿਤ੍ਤਤਵਵੀਰਿਯਾਯਾਰਂ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਚਾਰਿਤ੍ਰਤਪੋਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਮਿਤਿ . ਅਥ ਵਿਸ੍ਤਰਃ — ਅਹੋ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗ- ਪਿਤ੍ਰੁਮਾਤ੍ਰੁਕਲਤ੍ਰਪੁਤ੍ਰਾਃ, ਅਯਂ ਮਦੀਯਾਤ੍ਮਾ ਸਾਂਪ੍ਰਤਮੁਦ੍ਭਿਨ੍ਨਪਰਮਵਿਵੇਕਜ੍ਯੋਤਿਸ੍ਸਨ੍ ਸ੍ਵਕੀਯਚਿਦਾਨਨ੍ਦੈਕਸ੍ਵਭਾਵਂ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਨਮੇਵ ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯੇਨਾਨਾਦਿਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਂ ਪਿਤਰਂ ਮਾਤਰਂ ਕਲਤ੍ਰਂ ਪੁਤ੍ਰਂ ਚਾਸ਼੍ਰਯਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਮਾਂ ਮੁਞ੍ਚਤ ਯੂਯਮਿਤਿ ਕ੍ਸ਼ਮਿਤਵ੍ਯਂ ਕਰੋਤਿ . ਤਤਸ਼੍ਚ ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ . ਪਰਮਚੈਤਨ੍ਯਮਾਤ੍ਰਨਿਜਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰੋਪਾਦੇਯ- ਰੁਚਿਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਨਿਸ਼੍ਚਲਾਨੁਭੂਤਿਸਮਸ੍ਤਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯੇਚ੍ਛਾਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਲਕ੍ਸ਼ਣਤਪਸ਼੍ਚਰਣਸ੍ਵਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਨਵਗੂਹਨਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਰੂਪਂ ਜਾਨੋ . ਇਸਲਿਯੇ ਮੈਂ ਤੁਮਸੇ ਵਿਦਾ ਲੇਤਾ ਹੂਁ . ਜਿਸੇ ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਈ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਆਜ ਅਪਨੇ ਆਤ੍ਮਾਰੂਪੀ ਅਪਨੇ ਅਨਾਦਿਬਂਧੁਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਰਹਾ ਹੈ .

ਅਹੋ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਜਨਕ (ਪਿਤਾ)ਕੇ ਆਤ੍ਮਾ ! ਅਹੋ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਸ਼ਰੀਰਕੀ ਜਨਨੀ (ਮਾਤਾ) ਕੇ ਆਤ੍ਮਾ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕਾ ਆਤ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹਾਰੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਨਿਤ (ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ) ਨਹੀਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਤੁਮ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨੋ . ਇਸਲਿਯੇ ਤੁਮ ਇਸ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਛੋੜੋ . ਜਿਸੇ ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਈ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਆਜ ਆਤ੍ਮਾਰੂਪੀ ਅਪਨੇ ਅਨਾਦਿਜਨਕਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਰਹਾ ਹੈ . ਅਹੋ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਸ਼ਰੀਰਕੀ ਰਮਣੀ (ਸ੍ਤ੍ਰੀ)ਕੇ ਆਤ੍ਮਾ ! ਤੂ ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਰਮਣ ਨਹੀਂ ਕਰਾਤਾ, ਐਸਾ ਤੂ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨ . ਇਸਲਿਯੇ ਤੂ ਇਸ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਛੋੜ . ਜਿਸੇ ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਈ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਆਜ ਅਪਨੀ ਸ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿਰੂਪੀ ਅਨਾਦਿ – ਰਮਣੀਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਰਹਾ ਹੈ . ਅਹੋ ! ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਆਤ੍ਮਾ ! ਤੂ ਇਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਜਨ੍ਯ (ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਿਯਾ ਗਯਾ – ਪੁਤ੍ਰ) ਨਹੀਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਤੂ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨ . ਇਸਲਿਯੇ ਤੂ ਇਸ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਛੋੜ . ਜਿਸੇ ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਈ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਆਜ ਆਤ੍ਮਾਰੂਪੀ ਅਪਨੇ ਅਨਾਦਿ ਜਨ੍ਯਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਰਹਾ ਹੈ . — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਬੜੋਂਸੇ, ਸ੍ਤ੍ਰੀਸੇ ਔਰ ਪੁਤ੍ਰਸੇ ਅਪਨੇਕੋ ਛੁੜਾਤਾ ਹੈ .

(ਯਹਾਁ ਐਸਾ ਸਮਝਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ ਜੋ ਜੀਵ ਮੁਨਿ ਹੋਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਵਹ ਕੁਟੁਮ੍ਬਸੇ ਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਵਿਰਕ੍ਤ ਹੀ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਇਸਲਿਯੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਕੀ ਸਮ੍ਮਤਿਸੇ ਹੀ ਮੁਨਿ ਹੋਨੇਕਾ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਹੈ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਕੁਟੁਮ੍ਬਕੇ ਭਰੋਸੇ ਰਹਨੇ ਪਰ ਤੋ, ਯਦਿ ਕੁਟੁਮ੍ਬ ਕਿਸੀਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਸਮ੍ਮਤਿ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਤੋ ਮੁਨਿ ਹੀ ਨਹੀਂ

Page 377 of 513
PDF/HTML Page 410 of 546
single page version

ਵਿਮੋਚਯਤਿ . ਤਥਾ ਅਹੋ ਕਾਲਵਿਨਯੋਪਧਾਨਬਹੁਮਾਨਾਨਿਹ੍ਨਵਾਰ੍ਥਵ੍ਯਂਜਨਤਦੁਭਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਵਲਕ੍ਸ਼ਣ- ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ, ਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤ੍ਵਮਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਥਾਪਿ ਤ੍ਵਾਂ ਤਾਵਦਾਸੀਦਾਮਿ ਯਾਵਤ੍ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਮਾਤ੍ਮਾਨਮੁਪਲਭੇ . ਅਹੋ ਨਿਃਸ਼ਂਕਿ ਤਤ੍ਵਨਿਃਕਾਂਕ੍ਸ਼ਿਤਤ੍ਵਨਿਰ੍ਵਿਚਿਕਿਤ੍ਸਤ੍ਵਨਿਰ੍ਮੂਢ- ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਤ੍ਵੋਪਬ੍ਰੁਂਹਣਸ੍ਥਿਤਿਕਰਣਵਾਤ੍ਸਲ੍ਯਪ੍ਰਭਾਵਨਾਲਕ੍ਸ਼ਣਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ, ਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤ੍ਵਮਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਥਾਪਿ ਤ੍ਵਾਂ ਤਾਵਦਾਸੀਦਾਮਿ ਯਾਵਤ੍ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਮਾਤ੍ਮਾਨਮੁਪਲਭੇ . ਅਹੋ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕਾਰਣਪਂਚਮਹਾਵ੍ਰਤੋਪੇਤਕਾਯਵਾਙ੍ਮਨੋਗੁਪ੍ਤੀਰ੍ਯਾਭਾਸ਼ੈਸ਼ਣਾਦਾਨਨਿਕ੍ਸ਼ੇਪਣਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਠਾਪਨਸਮਿਤਿ- ਲਕ੍ਸ਼ਣਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ, ਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤ੍ਵਮਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਥਾਪਿ ਤ੍ਵਾਂ ਤਾਵਦਾਸੀਦਾਮਿ ਯਾਵਤ੍ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਮਾਤ੍ਮਾਨਮੁਪਲਭੇ . ਅਹੋ ਅਨਸ਼ਨਾਵਮੌਦਰ੍ਯਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਪਰਿਸਂਖ੍ਯਾਨਰਸਪਰਿਤ੍ਯਾਗ- ਵਿਵਿਕ੍ਤਸ਼ਯ੍ਯਾਸਨਕਾਯਕ੍ਲੇਸ਼ਪ੍ਰਾਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤਵਿਨਯਵੈਯਾਵ੍ਰੁਤ੍ਤ੍ਯਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯਧ੍ਯਾਨਵ੍ਯੁਤ੍ਸਰ੍ਗਲਕ੍ਸ਼ਣਤਪਆਚਾਰ, ਨ ਨਿਸ਼੍ਚਯਪਞ੍ਚਾਚਾਰਮਾਚਾਰਾਦਿਚਰਣਗ੍ਰਨ੍ਥਕਥਿਤਤਤ੍ਸਾਧਕਵ੍ਯਵਹਾਰਪਞ੍ਚਾਚਾਰਂ ਚਾਸ਼੍ਰਯਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ . ਅਤ੍ਰ ਯਦ੍ਗੋਤ੍ਰਾਦਿਭਿਃ ਸਹ ਕ੍ਸ਼ਮਿਤਵ੍ਯਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ ਕ੍ਰੁਤਂ ਤਦਤ੍ਰਾਤਿਪ੍ਰਸਂਗਨਿਸ਼ੇਧਾਰ੍ਥਮ੍ . ਤਤ੍ਰ ਨਿਯਮੋ ਨਾਸ੍ਤਿ . ਕਥਮਿਤਿ ਚੇਤ੍ . ਪੂਰ੍ਵਕਾਲੇ ਪ੍ਰਚੁਰੇਣ ਭਰਤਸਗਰਰਾਮਪਾਣ੍ਡਵਾਦਯੋ ਰਾਜਾਨ ਏਵ ਜਿਨਦੀਕ੍ਸ਼ਾਂ ਗ੍ਰੁਹ੍ਣਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਪਰਿਵਾਰਮਧ੍ਯੇ ਯਦਾ ਕੋਪਿ ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਰ੍ਭਵਤਿ ਤਦਾ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯੋਪਸਰ੍ਗਂ ਕਰੋਤੀਤਿ . ਯਦਿ ਪੁਨਃ ਕੋਪਿ ਮਨ੍ਯਤੇ ਗੋਤ੍ਰਸਮ੍ਮਤਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਹੁਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਕੁਟੁਮ੍ਬਕੋ ਸਮ੍ਮਤ ਕਰਕੇ ਹੀ ਮੁਨਿਤ੍ਵਕੇ ਧਾਰਣ ਕਰਨੇਕਾ ਨਿਯਮ ਨ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ, ਕੁਛ ਜੀਵੋਂਕੇ ਮੁਨਿ ਹੋਨੇਸੇ ਪੂਰ੍ਵ ਵੈਰਾਗ੍ਯਕੇ ਕਾਰਣ ਕੁਟੁਮ੍ਬਕੋ ਸਮਝਾਨੇਕੀ ਭਾਵਨਾਸੇ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਵਚਨ ਨਿਕਲਤੇ ਹੈਂ . ਐਸੇ ਵੈਰਾਗ੍ਯਕੇ ਵਚਨ ਸੁਨਕਰ, ਕੁਟੁਮ੍ਬਮੇਂ ਯਦਿ ਕੋਈ ਅਲ੍ਪਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵ ਹੋ ਤੋ ਵਹ ਭੀ ਵੈਰਾਗ੍ਯਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ .)

(ਅਬ ਨਿਮ੍ਨ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਪਂਚਾਚਾਰਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ :) (ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਸੇ ਵਿਦਾ ਲੀ, ਅਪਨੇਕੋ ਬੜੋਂਸੇ, ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਔਰ ਪੁਤ੍ਰਸੇ ਛੁੜਾਯਾ) ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ — ਅਹੋ ਕਾਲ, ਵਿਨਯ, ਉਪਧਾਨ, ਬਹੁਮਾਨ, ਅਨਿਹ੍ਨਵ, ਅਰ੍ਥ, ਵ੍ਯਂਜਨ ਔਰ ਤਦੁਭਯਸਂਪਨ੍ਨ ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ ! ਮੈਂ ਯਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੂਁ ਕਿ ‘ਤੂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਤਥਾਪਿ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਤਬ ਤਕ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੂਁ ਜਬ ਤਕ ਕਿ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਰ ਲੂਁ . ਅਹੋ ਨਿਃਸ਼ਂਕਿਤਤ੍ਵ, ਨਿਕਾਂਕ੍ਸ਼ਿਤਤ੍ਵ, ਨਿਰ੍ਵਿਚਿਕਿਤ੍ਸਤ੍ਵ, ਨਿਰ੍ਮੂਢਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਤ੍ਵ, ਉਪਬ੍ਰੁਂਹਣ, ਸ੍ਥਿਤਿਕਰਣ, ਵਾਤ੍ਸਲ੍ਯ ਔਰ ਪ੍ਰਭਾਵਨਾਸ੍ਵਰੂਪ ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ . ਮੈਂ ਯਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੂਁ ਕਿ ਤੂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਥਾਪਿ ਤੁਝੇ ਤਬ ਤਕ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੂਁ ਜਬ ਤਕ ਕਿ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਰ ਲੂਁ . ਅਹੋ, ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ, ਪਂਚਮਹਾਵ੍ਰਤਸਹਿਤ ਕਾਯ – ਵਚਨ – ਮਨਗੁਪ੍ਤਿ ਔਰ ਈਰ੍ਯਾ – ਭਾਸ਼ਾ – ਏਸ਼ਣ – ਆਦਾਨਨਿਕ੍ਸ਼ੇਪਣ – ਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਠਾਪਨਸਮਿਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ ! ਮੈਂ ਯਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੂਁ ਕਿ ਤੂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਥਾਪਿ ਤੁਝੇ ਤਬ ਤਕ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੂਁ ਜਬ ਤਕ ਕਿ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਰ ਲੂਁ . ਅਹੋ ਅਨਸ਼ਨ, ਅਵਮੌਦਰ੍ਯ, ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਪਰਿਸਂਖ੍ਯਾਨ, ਰਸਪਰਿਤ੍ਯਾਗ, ਵਿਵਿਕ੍ਤ પ્ર. ૪૮

Page 378 of 513
PDF/HTML Page 411 of 546
single page version

ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤ੍ਵਮਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਥਾਪਿ ਤ੍ਵਾਂ ਤਾਵਦਾਸੀਦਾਮਿ ਯਾਵਤ੍ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਮਾਤ੍ਮਾਨਮੁਪਲਭੇ . ਅਹੋ ਸਮਸ੍ਤੇਤਰਾਚਾਰਪ੍ਰਵਰ੍ਤਕਸ੍ਵਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਨਿਗੂਹਨਲਕ੍ਸ਼ਣਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰ, ਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧ- ਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤ੍ਵਮਸੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਥਾਪਿ ਤ੍ਵਾਂ ਤਾਵਦਾਸੀਦਾਮਿ ਯਾਵਤ੍ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਮਾ- ਤ੍ਮਾਨਮੁਪਲਭੇ . ਏਵਂ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਚਾਰਿਤ੍ਰਤਪੋਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਮਾਸੀਦਤਿ ਚ ..੨੦੨.. ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਤਪਸ਼੍ਚਰਣਂ ਕਰੋਮਿ ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਚੁਰੇਣ ਤਪਸ਼੍ਚਰਣਮੇਵ ਨਾਸ੍ਤਿ, ਕਥਮਪਿ ਤਪਸ਼੍ਚਰਣੇ ਗ੍ਰੁਹੀਤੇਪਿ ਯਦਿ ਗੋਤ੍ਰਾਦਿ- ਮਮਤ੍ਵਂ ਕਰੋਤਿ ਤਦਾ ਤਪੋਧਨ ਏਵ ਨ ਭਵਤਿ . ਤਥਾਚੋਕ੍ਤ ਮ੍ — ‘‘ਜੋ ਸਕਲਣਯਰਰਜ੍ਜਂ ਪੁਵ੍ਵਂ ਚਇਊਣ ਕੁਣਇ ਯ ਮਮਤ੍ਤਿਂ . ਸੋ ਣਵਰਿ ਲਿਂਗਧਾਰੀ ਸਂਜਮਸਾਰੇਣ ਣਿਸ੍ਸਾਰੋ’’ ..੨੦੨.. ਅਥ ਜਿਨਦੀਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥੀ ਭਵ੍ਯੋ ਜੈਨਾਚਾਰ੍ਯ- ਮਾਸ਼੍ਰਯਤਿ — ਸਮਣਂ ਨਿਨ੍ਦਾਪ੍ਰਸ਼ਂਸਾਦਿਸਮਚਿਤ੍ਤਤ੍ਵੇਨ ਪੂਰ੍ਵਸੂਤ੍ਰੋਦਿਤਨਿਸ਼੍ਚਯਵ੍ਯਵਹਾਰਪਞ੍ਚਾਚਾਰਸ੍ਯਾਚਰਣਾਚਾਰਣ- ਪ੍ਰਵੀਣਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਮਣਮ੍ . ਗੁਣਡ੍ਢਂ ਚਤੁਰਸ਼ੀਤਿਲਕ੍ਸ਼ਗੁਣਾਸ਼੍ਟਾਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਸ਼ੀਲਸਹਕਾਰਿਕਾਰਣੋਤ੍ਤਮਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਨੁਭੂਤਿ- ਗੁਣੇਨਾਢਯਂ ਭ੍ਰੁਤਂ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣਤ੍ਵਾਦ੍ਗੁਣਾਢਯਮ੍ . ਕੁਲਰੂਵਵਯੋਵਿਸਿਟ੍ਠਂ ਲੋਕਦੁਗੁਂਚ੍ਛਾਰਹਿਤਤ੍ਵੇਨ ਜਿਨਦੀਕ੍ਸ਼ਾਯੋਗ੍ਯਂ ਕੁਲਂ ਸ਼ਯ੍ਯਾਸਨ, ਕਾਯਕ੍ਲੇਸ਼, ਪ੍ਰਾਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤ, ਵਿਨਯ, ਵੈਯਾਵ੍ਰੁਤ੍ਯ, ਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯ, ਧ੍ਯਾਨ ਔਰ ਵ੍ਯੁਤ੍ਸਰ੍ਗਸ੍ਵਰੂਪ ਤਪਾਚਾਰ ! ਮੈਂ ਯਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੂਁ ਕਿ ਤੂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਤੁਝੇ ਤਬ ਤਕ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੂਁ ਜਬ ਤਕ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਰ ਲੂਁ ! ਅਹੋ ਸਮਸ੍ਤ ਇਤਰ (ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਕੇ ਅਤਿਰਿਕ੍ਤ ਅਨ੍ਯ) ਆਚਾਰਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਕਰਾਨੇਵਾਲੀ ਸ੍ਵਸ਼ਕ੍ਤਿਕੇ ਅਗੋਪਨਸ੍ਵਰੂਪ ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰ ! ਮੈਂ ਯਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਜਾਨਤਾ ਹੂਁ ਕਿ ਤੂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਥਾਪਿ ਤੁਝੇ ਤਬ ਤਕ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੂਁ ਜਬ ਤਕ ਕਿ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਰ ਲੂਁ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ, ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ, ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ, ਤਪਾਚਾਰ ਤਥਾ ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ .

(ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਜੀਵ ਅਪਨੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੈ – ਅਨੁਭਵ ਕਰਤਾ ਹੈ ਔਰ ਅਪਨੇਕੋ ਅਨ੍ਯ ਸਮਸ੍ਤ ਵ੍ਯਵਹਾਰਭਾਵੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਜਾਨਤਾ ਹੈ . ਜਬਸੇ ਉਸੇ ਸ੍ਵ – ਪਰਕਾ ਵਿਵੇਕਸ੍ਵਰੂਪ ਭੇਦਵਿਜ੍ਞਾਨ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਆ ਥਾ ਤਭੀ ਸੇ ਵਹ ਸਮਸ੍ਤ ਵਿਭਾਵਭਾਵੋਂਕਾ ਤ੍ਯਾਗ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੈ ਔਰ ਤਭੀਸੇ ਉਸਨੇ ਟਂਕੋਤ੍ਕੀਰ੍ਣ ਨਿਜਭਾਵ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਿਯਾ ਹੈ . ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਨ ਤੋ ਤ੍ਯਾਗ ਕਰਨੇਕੋ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਨ ਕੁਛ ਗ੍ਰਹਣ

— ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਨੇਕੋ ਰਹਾ ਹੈ . ਸ੍ਵਭਾਵਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਐਸਾ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ, ਵਹ ਪਰ੍ਯਾਯਮੇਂ ਪੂਰ੍ਵਬਦ੍ਧ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਉਦਯਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਵਿਭਾਵਭਾਵਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਇਸ ਵਿਭਾਵਪਰਿਣਤਿਕੋ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ ਹੋਤੀ ਨ ਦੇਖਕਰ ਵਹ ਆਕੁਲ – ਵ੍ਯਾਕੁਲ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਔਰ ਵਹ ਸਕਲ ਵਿਭਾਵਪਰਿਣਤਿਕੋ ਦੂਰ ਕਰਨੇਕਾ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਿਯੇ ਬਿਨਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ . ਸਕਲ ਵਿਭਾਵਪਰਿਣਤਿਸੇ ਰਹਿਤ ਸ੍ਵਭਾਵਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੇ ਬਲਸ੍ਵਰੂਪ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਸੇ ਗੁਣਸ੍ਥਾਨੋਂਕੀ ਪਰਿਪਾਟੀਕੇ ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਕ੍ਰਮਾਨੁਸਾਰ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਥਮ ਅਸ਼ੁਭ ਪਰਿਣਤਿਕੀ ਹਾਨਿ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਔਰ ਫਿ ਰ ਧੀਰੇ ਧੀਰੇ ਸ਼ੁਭ ਪਰਿਣਤਿ ਭੀ ਛੂਟਤੀ ਜਾਤੀ ਹੈ . ਐਸਾ ਹੋਨੇਸੇ ਵਹ ਸ਼ੁਭਰਾਗਕੇ ਉਦਯਕੀ ਭੂਮਿਕਾਮੇਂ ਗ੍ਰੁਹਵਾਸਕਾ ਔਰ ਕੁਟੁਮ੍ਬਕਾ ਤ੍ਯਾਗੀ ਹੋਕਰ ਵ੍ਯਵਹਾਰਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਰੂਪ ਪਂਚਾਚਾਰਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ . ਯਦ੍ਯਪਿ ਵਹ ਜ੍ਞਾਨਭਾਵਸੇ ਸਮਸ੍ਤ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਕ੍ਰਿਯਾਓਂਕਾ ਤ੍ਯਾਗੀ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਪਰ੍ਯਾਯਮੇਂ ਸ਼ੁਭਰਾਗ ਨਹੀਂ ਛੂਟਨੇਸੇ ਵਹ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਪਂਚਾਚਾਰਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਤਾ ਹੈ .) ..੨੦੨..

Page 379 of 513
PDF/HTML Page 412 of 546
single page version

ਸਮਣਂ ਗਣਿਂ ਗੁਣਡ੍ਢਂ ਕੁਲਰੂਵਵਯੋਵਿਸਿਟ੍ਠਮਿਟ੍ਠਦਰਂ .

ਸਮਣੇਹਿਂ ਤਂ ਪਿ ਪਣਦੋ ਪਡਿਚ੍ਛ ਮਂ ਚੇਦਿ ਅਣੁਗਹਿਦੋ ..੨੦੩..

ਤਤੋ ਹਿ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ ਪ੍ਰਣਤੋਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤਸ਼੍ਚ ਭਵਤਿ . ਤਥਾ ਹਿ — ਆਚਰਿਤਾਚਾਰਿਤਸਮਸ੍ਤ- ਵਿਰਤਿਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸਮਾਨਾਤ੍ਮਰੂਪਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਮਣਂ, ਏਵਂਵਿਧਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਚਰਣਾਚਾਰਣਪ੍ਰਵੀਣਤ੍ਵਾਤ੍ ਗੁਣਾਢਯਂ, ਭਣ੍ਯਤੇ . ਅਨ੍ਤਰਙ੍ਗਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਨੁਭੂਤਿਜ੍ਞਾਪਕਂ ਨਿਰ੍ਗ੍ਰਨ੍ਥਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਂ ਰੂਪਮੁਚ੍ਯਤੇ . ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸਂਵਿਤ੍ਤਿਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰਿਵ੍ਰੁਦ੍ਧ- ਬਾਲਯੌਵਨੋਦ੍ਰੇਕਜਨਿਤਬੁਦ੍ਧਿਵੈਕਲ੍ਯਰਹਿਤਂ ਵਯਸ਼੍ਚੇਤਿ . ਤੈਃ ਕੁਲਰੂਪਵਯੋਭਿਰ੍ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਤ੍ਵਾਤ੍ ਕੁਲਰੂਪਵਯੋ- ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਮ੍ . ਇਟ੍ਠਦਰਂ ਇਸ਼੍ਟਤਰਂ ਸਮ੍ਮਤਮ੍ . ਕੈਃ . ਸਮਣੇਹਿਂ ਨਿਜਪਰਮਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਭਾਵਨਾਸਹਿਤਸਮਚਿਤ੍ਤਸ਼੍ਰਮਣੈਰ- ਨ੍ਯਾਚਾਰ੍ਯੈਃ . ਗਣਿਂ ਏਵਂਵਿਧਗੁਣਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ਪਰਮਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਸਾਧਕਦੀਕ੍ਸ਼ਾਦਾਯਕਮਾਚਾਰ੍ਯਮ੍ . ਤਂ ਪਿ ਪਣਦੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਤਮਾਚਾਰ੍ਯਮਾਸ਼੍ਰਿਤੋ ਭਵਤਿ, ਪ੍ਰਣਤੋਪਿ ਭਵਤਿ . ਕੇਨ ਰੂਪੇਣ . ਪਡਿਚ੍ਛ ਮਂ ਹੇ ਭਗਵਨ੍, ਅਨਨ੍ਤਜ੍ਞਾਨਾਦਿ- ਜਿਨਗੁਣਸਂਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਭੂਤਾਯਾ ਅਨਾਦਿਕਾਲੇਤ੍ਯਨ੍ਤਦੁਰ੍ਲਭਾਯਾ ਭਾਵਸਹਿਤਜਿਨਦੀਕ੍ਸ਼ਾਯਾਃ ਪ੍ਰਦਾਨੇਨ ਪ੍ਰਸਾਦੇਨ ਮਾਂ

ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਵਹ ਕੈਸਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਸਕਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਸ਼੍ਰਮਣਂ ] ਜੋ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੈ, [ਗੁਣਾਢਯਂ ] ਗੁਣਾਢਯ ਹੈ, [ਕੁਲਰੂਪਵਯੋ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ] ਕੁਲ, ਰੂਪ ਤਥਾ ਵਯਸੇ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਹੈ, ਔਰ [ਸ਼੍ਰਮਣੈਃ ਇਸ਼੍ਟਤਰਂ ] ਸ਼੍ਰਮਣੋਂਕੋ ਅਤਿ ਇਸ਼੍ਟ ਹੈ [ਤਮ੍ ਅਪਿ ਗਣਿਨਂ ] ਐਸੇ ਗਣੀਕੋ [ਮਾਮ੍ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਛ ਇਤਿ ] ‘ਮੁਝੇ ਸ੍ਵੀਕਾਰ ਕਰੋ’ ਐਸਾ ਕਹਕਰ [ਪ੍ਰਣਤਃ ] ਪ੍ਰਣਤ ਹੋਤਾ ਹੈ (-ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਤਾ ਹੈ ) [ਚ ] ਔਰ [ਅਨੁਗ੍ਰਹੀਤਃ ] ਅਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੩..

ਟੀਕਾ : — ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ ਪ੍ਰਣਤ ਔਰ ਅਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਵਹ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ ਕਿ — ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਮੇਂ ਔਰ ਆਚਰਣ ਕਰਾਨੇਮੇਂ ਆਨੇਵਾਲੀ ਸਮਸ੍ਤ ਵਿਰਤਿਕੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕੇ ੧ਸਮਾਨ ਆਤ੍ਮਰੂਪ — ਐਸੇ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਪਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਜੋ ‘ਸ਼੍ਰਮਣ’ ਹੈ; ਐਸੇ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਮੇਂ ਔਰ ਆਚਰਣ ਕਰਾਨੇਮੇਂ ਪ੍ਰਵੀਣ ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ‘ਗੁਣਾਢਯ’ ਹੈ; ਸਰ੍ਵ ਲੌਕਿਕਜਨੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਨਿਃਸ਼ਂਕਤਯਾ ਸੇਵਾ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੋਨੇਸੇ ਔਰ ਕੁਲਕ੍ਰਮਾਗਤ (ਕੁਲਕ੍ਰਮਸੇ ਉਤਰ ਆਨੇਵਾਲੇ) ਕ੍ਰੂਰਤਾਦਿ ਦੋਸ਼ੋਂਸੇ ਰਹਿਤ ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ‘ਮੁਜਨੇ ਗ੍ਰਹੋ’ ਕਹੀ, ਪ੍ਰਣਤ ਥਈ, ਅਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤ ਥਾਯ ਗਣੀ ਵਡੇ,

੧. ਸਮਾਨ = ਤੁਲ੍ਯ, ਬਰਾਬਰ, ਏਕਸਾ, ਮਿਲਤਾ ਹੁਆ . [ਵਿਰਤਿਕੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕੇ ਤੁਲ੍ਯ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਰੂਪ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵਿਰਤਿਕੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸੇ ਮਿਲਤੀ ਹੁਈ – ਸਮਾਨ ਆਤ੍ਮਦਸ਼ਾ ਸੋ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯ ਹੈ .]

Page 380 of 513
PDF/HTML Page 413 of 546
single page version

ਸਕਲਲੌਕਿਕਜਨਨਿਃਸ਼ਂਕ ਸੇਵਨੀਯਤ੍ਵਾਤ੍ ਕੁਲਕ੍ਰਮਾਗਤਕ੍ਰੌਰ੍ਯਾਦਿਦੋਸ਼ਵਰ੍ਜਿਤਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਕੁਲਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ, ਅਨ੍ਤ- ਰਂਗਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪਾਨੁਮਾਪਕਬਹਿਰਂਗਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪਤ੍ਵਾਤ੍ ਰੂਪਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ, ਸ਼ੈਸ਼ਵਵਾਰ੍ਧਕ੍ਯਕ੍ਰੁ ਤਬੁਦ੍ਧਿਵਿਕ੍ਲਵਤ੍ਵਾਭਾਵਾ- ਦ੍ਯੌਵਨੋਦ੍ਰੇਕ ਵਿਕ੍ਰਿ ਯਾਵਿਵਿਕ੍ਤ ਬੁਦ੍ਧਿਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਵਯੋਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ਨਿਃਸ਼ੇਸ਼ਿਤਯਥੋਕ੍ਤਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਚਰਣਾਚਾਰਣਵਿਸ਼ਯ- ਪੌਰੁਸ਼ੇਯਦੋਸ਼ਤ੍ਵੇਨ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਭਿਰਭ੍ਯੁਪਗਤਤਰਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਮਣੈਰਿਸ਼੍ਟਤਰਂ ਚ ਗਣਿਨਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵੋਪਲਮ੍ਭ- ਸਾਧਕਮਾਚਾਰ੍ਯਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵੋਪਲਮ੍ਭਸਿਦ੍ਧਯਾ ਮਾਮਨੁਗ੍ਰੁਹਾਣੇਤ੍ਯੁਪਸਰ੍ਪਨ੍ ਪ੍ਰਣਤੋ ਭਵਤਿ . ਏਵਮਿਯਂ ਤੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵੋਪਲਮ੍ਭਸਿਦ੍ਧਿਰਿਤਿ ਤੇਨ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਿਤਾਰ੍ਥੇਨ ਸਂਯੁਜ੍ਯਮਾਨੋਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤੋ ਭਵਤਿ ..੨੦੩..

ਣਾਹਂ ਹੋਮਿ ਪਰੇਸਿਂ ਣ ਮੇ ਪਰੇ ਣਤ੍ਥਿ ਮਜ੍ਝਮਿਹ ਕਿਂਚਿ .

ਇਦਿ ਣਿਚ੍ਛਿਦੋ ਜਿਦਿਂਦੋ ਜਾਦੋ ਜਧਜਾਦਰੂਵਧਰੋ ..੨੦੪.. ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਛ ਸ੍ਵੀਕੁਰੁ . ਚੇਦਿ ਅਣੁਗਹਿਦੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਪ੍ਰਣਤੋ ਭਵਤਿ, ਤੇਨਾਚਾਰ੍ਯੇਣਾਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤਃ ਸ੍ਵੀਕ੍ਰੁਤਸ਼੍ਚ ਭਵਤਿ . ਹੇ ਭਵ੍ਯ, ਨਿਸ੍ਸਾਰਸਂਸਾਰੇ ਦੁਰ੍ਲਭਬੋਧਿਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਰੂਪਯਾ ਨਿਸ਼੍ਚਯਚਤੁਰ੍ਵਿਧਾਰਾਧਨਯਾ ਮਨੁਸ਼੍ਯਜਨ੍ਮ ਸਫਲਂ ਕੁਰ੍ਵਿਤ੍ਯਨੇਨ ਪ੍ਰਕਾਰੇਣਾਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ..੨੦੩.. ਅਥ ਗੁਰੁਣਾ ਸ੍ਵੀਕ੍ਰੁਤਃ ਸਨ੍ ਕੀਦ੍ਰੁਸ਼ੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯੁਪਦਿਸ਼ਤਿ — ਣਾਹਂ ਹੋਮਿ ਪਰੇਸਿਂ ਨਾਹਂ ਭਵਾਮਿ ਪਰੇਸ਼ਾਮ੍ . ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨਃ ਸਕਸ਼ਾਤ੍ਪਰੇਸ਼ਾਂ ਭਿਨ੍ਨਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਂ ‘ਕੁਲਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਹੈ; ਅਂਤਰਂਗ ਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪਕਾ ਅਨੁਮਾਨ ਕਰਾਨੇਵਾਲਾ ਬਹਿਰਂਗ ਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪ ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ‘ਰੂਪਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ’ ਹੈ, ਬਾਲਕਤ੍ਵ ਔਰ ਵ੍ਰੁਦ੍ਧਤ੍ਵਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲੀ ੧ਬੁਦ੍ਧਿਵਿਕ੍ਲਵਤਾਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਤਥਾ ੨ਯੌਵਨੋਦ੍ਰੇਕਕੀ ਵਿਕ੍ਰਿਯਾਸੇ ਰਹਿਤ ਬੁਦ੍ਧਿ ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ‘ਵਯਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ’ ਹੈ; ਔਰ ਯਥੋਕ੍ਤ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇ ਤਥਾ ਆਚਰਣ ਕਰਾਨੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ੩ਪੌਰੁਸ਼ੇਯ ਦੋਸ਼ੋਂਕੋ ਨਿਃਸ਼ੇਸ਼ਤਯਾ ਨਸ਼੍ਟ ਕਰ ਦੇਨੇਸੇ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਓਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ (ਪ੍ਰਾਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤਾਦਿਕੇ ਲਿਯੇ) ਜਿਨਕਾ ਬਹੁਆਸ਼੍ਰਯ ਲਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਜੋ ‘ਸ਼੍ਰਮਣੋਂਕੋ ਅਤਿਇਸ਼੍ਟ’ ਹੈ, ਐਸੇ ਗਣੀਕੇ ਨਿਕਟ — ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੀ ਉਪਲਬ੍ਧਿਕੇ ਸਾਧਕ ਆਚਾਰ੍ਯਕੇ ਨਿਕਟ — ‘ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੀ ਉਪਲਬ੍ਧਿਰੂਪ ਸਿਦ੍ਧਿਸੇ ਮੁਝੇ ਅਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤ ਕਰੋ’ ਐਸਾ ਕਹਕਰ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) ਜਾਤਾ ਹੁਆ ਪ੍ਰਣਤ ਹੋਤਾ ਹੈ . ‘ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਯਹ ਤੁਝੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੀ ਉਪਲਬ੍ਧਿਰੂਪ ਸਿਦ੍ਧਿ’ ਐਸਾ (ਕਹਕਰ) ਉਸ ਗਣੀਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ (ਵਹ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) ੪ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਿਤ ਅਰ੍ਥਸੇ ਸਂਯੁਕ੍ਤ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੁਆ ਅਨੁਗ੍ਰੁਹੀਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੩..

ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਵਹ ਕੈਸਾ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਸੋ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : — ਪਰਨੋ ਨ ਹੁਂ, ਪਰ ਛੇ ਨ ਮੁਜ, ਮਾਰੁਂ ਨਥੀ ਕਂਈ ਪਣ ਜਗੇ,

੧. ਵਿਕ੍ਲਵਤਾ = ਅਸ੍ਥਿਰਤਾ; ਵਿਕਲਤਾ . ੨. ਯੌਵਨੋਦ੍ਰੇਕ = ਯੌਵਨਕਾ ਜੋਸ਼, ਯੌਵਨਕੀ ਅਤਿਸ਼ਯਤਾ .

੩. ਪੌਰੁਸ਼ੇਯ = ਮਨੁਸ਼੍ਯਕੇ ਲਿਯੇ ਸਂਭਵਿਤ . ੪. ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਿਤ ਅਰ੍ਥ = ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਨਾ ਕਰਕੇ ਮਾਁਗੀ ਗਈ ਵਸ੍ਤੁ .

Page 381 of 513
PDF/HTML Page 414 of 546
single page version

ਤਤੋਪਿ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰੋ ਭਵਤਿ . ਤਥਾ ਹਿ — ਅਹਂ ਤਾਵਨ੍ਨ ਕਿਂਚਿਦਪਿ ਪਰੇਸ਼ਾਂ ਭਵਾਮਿ, ਪਰੇਪਿ ਨ ਕਿਂਚਿਦਪਿ ਮਮ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਂ ਪਰੈਃ ਸਹ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ਸਮਸ੍ਤਸਮ੍ਬਨ੍ਧਸ਼ੂਨ੍ਯਤ੍ਵਾਤ੍ . ਤਦਿਹ ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਤ੍ਮਕੇ ਲੋਕੇ ਨ ਮਮ ਕਿਂਚਿਦਪ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋਨ੍ਯਦਸ੍ਤੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਮਤਿਃ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਵਸ੍ਵਾਮਿਸਮ੍ਬਨ੍ਧਨਿਬਨ੍ਧਨਾਨਾਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨੋਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਜਯੇਨ ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚ ਸਨ੍ ਧ੍ਰੁਤਯਥਾਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪਤ੍ਵੇਨ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰੋ ਭਵਤਿ ..੨੦੪.. ਸਂਬਨ੍ਧੀ ਨ ਭਵਾਮ੍ਯਹਮ੍ . ਣ ਮੇ ਪਰੇ ਨ ਮੇ ਸਂਬਨ੍ਧੀਨਿ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ . ਣਤ੍ਥਿ ਮਜ੍ਝਮਿਹ ਕਿਂਚਿ ਨਾਸ੍ਤਿ ਮਮੇਹ ਕਿਂਚਿਤ੍ . ਇਹ ਜਗਤਿ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨੋ ਭਿਨ੍ਨਂ ਕਿਂਚਿਦਪਿ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਂ ਮਮ ਨਾਸ੍ਤਿ . ਇਦਿ ਣਿਚ੍ਛਿਦੋ ਇਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਮਤਿਰ੍ਜਾਤਃ . ਜਿਦਿਂਦੋ ਜਾਦੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮਨੋਜਨਿਤਵਿਕਲ੍ਪਜਾਲਰਹਿਤਾਨਨ੍ਤਜ੍ਞਾਨਾਦਿਗੁਣਸ੍ਵਰੂਪਨਿਜਪਰਮਾਤ੍ਮ- ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਦ੍ਵਿਪਰੀਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨੋਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਜਯੇਨ ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚ ਸਂਜਾਤਃ ਸਨ੍ ਜਧਜਾਦਰੂਵਧਰੋ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਃ, ਵ੍ਯਵਹਾਰੇਣ ਨਗ੍ਨਤ੍ਵਂ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਂ, ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਤੁ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮਰੂਪਂ, ਤਦਿਤ੍ਥਂਭੂਤਂ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਂ ਧਰਤੀਤਿ ਯਥਾਜਾਤ- ਰੂਪਧਰਃ ਨਿਰ੍ਗ੍ਰਨ੍ਥੋ ਜਾਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ..੨੦੪.. ਅਥ ਤਸ੍ਯ ਪੂਰ੍ਵਸੂਤ੍ਰੋਦਿਤਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਗ੍ਰਨ੍ਥਸ੍ਯਾਨਾਦਿ- ਕਾਲਦੁਰ੍ਲਭਾਯਾਃ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮੋਪਲਬ੍ਧਿਲਕ੍ਸ਼ਣਸਿਦ੍ਧੇਰ੍ਗਮਕਂ ਚਿਹ੍ਨਂ ਬਾਹ੍ਯਾਭ੍ਯਨ੍ਤਰਲਿਙ੍ਗਦ੍ਵਯਮਾਦਿਸ਼ਤਿ — ਜਧਜਾਦਰੂਵਜਾਦਂ ਪੂਰ੍ਵਸੂਤ੍ਰੋਕ੍ਤ ਲਕ੍ਸ਼ਣਯਥਾਜਾਤਰੂਪੇਣ ਨਿਰ੍ਗ੍ਰਨ੍ਥਤ੍ਵੇਨ ਜਾਤਮੁਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਜਾਤਮ੍ . ਉਪ੍ਪਾਡਿਦਕੇਸਮਂਸੁਗਂ

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਅਹਂ ] ਮੈਂ [ਪਰੇਸ਼ਾਂ ] ਦੂਸਰੋਂਕਾ [ਨ ਭਵਾਮਿ ] ਨਹੀਂ ਹੂਁ [ਪਰੇ ਮੇ ਨ ] ਪਰ ਮੇਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈਂ, [ਇਹ ] ਇਸ ਲੋਕਮੇਂ [ਮਮ ] ਮੇਰਾ [ਕਿਂਚਿਤ੍ ] ਕੁਛ ਭੀ [ਨ ਅਸ੍ਤਿ ] ਨਹੀਂ ਹੈ — [ਇਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਃ ] ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਯਵਾਨ੍ ਔਰ [ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ] ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਹੋਤਾ ਹੁਆ [ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਃ ] ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ (ਸਹਜਰੂਪਧਾਰੀ) [ਜਾਤਃ ] ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੪..

ਟੀਕਾ : — ਔਰ ਤਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ ੧ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਵਹ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ : — ‘ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਮੈਂ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ ਭੀ ਪਰਕਾ ਨਹੀਂ ਹੂਁ, ਪਰ ਭੀ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ ਮੇਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈਂ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸਮਸ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ੨ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ਪਰਕੇ ਸਾਥ ਸਮਸ੍ਤ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਰਹਿਤ ਹੈਂ; ਇਸਲਿਯੇ ਇਸ ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਤ੍ਮਕ ਲੋਕਮੇਂ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਅਨ੍ਯ ਕੁਛ ਭੀ ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ;’ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਮਤਿਵਾਲਾ (ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੁਆ) ਔਰ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਸਾਥ ਸ੍ਵ – ਸ੍ਵਾਮਿਸਂਬਂਧ ਜਿਨਕਾ ਆਧਾਰ ਹੈ ਐਸੀ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂ ਔਰ ਨੋ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਕੇ ਜਯਸੇ ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਵਹ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) ਆਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾ ੩ਯਥਾਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪ ਧਾਰਣ ਕਰਨੇਸੇ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੪..

੧. ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ = (ਆਤ੍ਮਾਕਾ) ਜੈਸਾ, ਮੂਲਭੂਤ ਰੂਪ ਹੈ ਵੈਸਾ (-ਸਹਜ, ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕ) ਰੂਪ ਧਾਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ .

੨. ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ = ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ; ਤਤ੍ਤ੍ਵਕੀ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਸੇ; ਪਰਮਾਰ੍ਥਤਃ .

੩. ਯਥਾਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ = ਜੈਸਾ ਬਨਾ ਹੁਆ ਹੈ ਵੈਸਾ, ਸਹਜ, ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕ .

Page 382 of 513
PDF/HTML Page 415 of 546
single page version

ਅਥੈਤਸ੍ਯ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਤ੍ਵਸ੍ਯਾਸਂਸਾਰਾਨਭ੍ਯਸ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਤ੍ਯਨ੍ਤਮਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਸ੍ਯਾਭਿਨਵਾਭ੍ਯਾਸ- ਕੌਸ਼ਲੋਪਲਭ੍ਯਮਾਨਾਯਾਃ ਸਿਦ੍ਧੇਰ੍ਗਮਕਂ ਬਹਿਰਂਗਾਨ੍ਤਰਂਗਲਿਂਗਦ੍ਵੈਤਮੁਪਦਿਸ਼ਤਿ —

ਕੇਸ਼ਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਸਂਸ੍ਕਾਰੋਤ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗਾਦਿਦੋਸ਼ਵਰ੍ਜਨਾਰ੍ਥਮੁਤ੍ਪਾਟਿਤਕੇਸ਼ਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾਦੁਤ੍ਪਾਟਿਤਕੇਸ਼ਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਕਮ੍ . ਸੁਦ੍ਧਂ ਨਿਰਵਦ੍ਯ- ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਵਿਸਦ੍ਰਸ਼ੇਨ ਸਰ੍ਵਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗੇਨ ਰਹਿਤਤ੍ਵਾਚ੍ਛੁਦ੍ਧਮ੍ . ਰਹਿਦਂ ਹਿਂਸਾਦੀਦੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪਨਿਸ਼੍ਚਯ- ਪ੍ਰਾਣਹਿਂਸਾਕਾਰਣਭੂਤਾਯਾ ਰਾਗਾਦਿਪਰਿਣਤਿਲਕ੍ਸ਼ਣਨਿਸ਼੍ਚਯਹਿਂਸਾਯਾ ਅਭਾਵਾਤ੍ ਹਿਂਸਾਦਿਰਹਿਤਮ੍ . ਅਪ੍ਪਡਿਕਮ੍ਮਂ ਹਵਦਿ ਪਰਮੋਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸਂਯਮਬਲੇਨ ਦੇਹਪ੍ਰਤਿਕਾਰਰਹਿਤਤ੍ਵਾਦਪ੍ਰਤਿਕਰ੍ਮ ਭਵਤਿ . ਕਿਮ੍ . ਲਿਂਗਂ ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ਲਿਙ੍ਗਂ

ਅਬ, ਅਨਾਦਿ ਸਂਸਾਰਸੇ ਅਨਭ੍ਯਸ੍ਤ ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਅਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧ ਹੈ ਔਰ ੧ਅਭਿਨਵ ਅਭ੍ਯਾਸਮੇਂ ਕੌਸ਼ਲ੍ਯ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਸਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿ ਉਪਲਬ੍ਧ ਹੋਤੀ ਹੈ ਐਸੇ ਇਸ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਪਨੇਕੇ ਬਹਿਰਂਗ ਔਰ ਅਂਤਰਂਗ ਦੋ ਲਿਂਗੋਂਕਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਜਾਤਮ੍ ] ਜਨ੍ਮਸਮਯਕੇ ਰੂਪ ਜੈਸਾ ਰੂਪਵਾਲਾ, [ਉਤ੍ਪਾਟਿਤਕੇਸ਼ਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਕਂ ] ਸਿਰ ਔਰ ਡਾਢੀ – ਮੂਛਕੇ ਬਾਲੋਂਕਾ ਲੋਂਚ ਕਿਯਾ ਹੁਆ, [ਸ਼ੁਦ੍ਧਂ ] ਸ਼ੁਦ੍ਧ (ਅਕਿਂਚਨ), [ਹਿਂਸਾਦਿਤਃ ਰਹਿਤਮ੍ ] ਹਿਂਸਾਦਿਸੇ ਰਹਿਤ ਔਰ [ਅਪ੍ਰਤਿਕਰ੍ਮ ] ਪ੍ਰਤਿਕਰ੍ਮ (ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁਂਗਾਰ)ਸੇ ਰਹਿਤ — [ਲਿਂਗਂ ਭਵਤਿ ] ਐਸਾ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕਾ ਬਹਿਰਂਗ) ਲਿਂਗ ਹੈ ..੨੦੫ -੨੦੬.. ਜਨ੍ਮ੍ਯਾ ਪ੍ਰਮਾਣੇ ਰੂਪ, ਲੁਂਚਨ ਕੇ ਸ਼ਨੁਂ, ਸ਼ੁਦ੍ਧਤ੍ਵ ਨੇ ਹਿਂਸਾਦਿਥੀ ਸ਼ੂਨ੍ਯਤ੍ਵ, ਦੇਹ – ਅਸਂਸ੍ਕਰਣ — ਏ ਲਿਂਗ ਛੇ. ੨੦੫.

੧. ਅਭਿਨਵ = ਬਿਲਕੁਲ ਨਯਾ . (ਅਨਾਦਿ ਸਂਸਾਰਸੇ ਅਨਭ੍ਯਸ੍ਤ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਪਨਾ ਅਭਿਨਵ ਅਭ੍ਯਾਸਮੇਂ ਪ੍ਰਵੀਣਤਾਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਿਦ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ .)

Page 383 of 513
PDF/HTML Page 416 of 546
single page version

ਆਤ੍ਮਨੋ ਹਿ ਤਾਵਦਾਤ੍ਮਨਾ ਯਥੋਦਿਤਕ੍ਰਮੇਣ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਸ੍ਯ ਜਾਤਸ੍ਯਾਯਥਾਜਾਤਰੂਪ- ਧਰਤ੍ਵਪ੍ਰਤ੍ਯਯਾਨਾਂ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵਾਨਾਂ ਭਵਤ੍ਯੇਵਾਭਾਵਃ, ਤਦਭਾਵਾਤ੍ਤੁ ਤਦ੍ਭਾਵਭਾਵਿਨੋ ਨਿਵਸਨ- ਭੂਸ਼ਣਧਾਰਣਸ੍ਯ ਮੂਰ੍ਧਜਵ੍ਯਂਜਨਪਾਲਨਸ੍ਯ ਸਕਿਂਚਨਤ੍ਵਸ੍ਯ ਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਸ੍ਯ ਸ਼ਰੀਰਸਂਸ੍ਕਾਰ- ਕਰਣਤ੍ਵਸ੍ਯ ਚਾਭਾਵਾਦ੍ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਤ੍ਵਮੁਤ੍ਪਾਟਿਤਕੇਸ਼ਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਤ੍ਵਂ ਹਿਂਸਾਦਿਰਹਿਤਤ੍ਵਮਪ੍ਰਤਿਕਰ੍ਮਤ੍ਵਂ ਚ ਭਵਤ੍ਯੇਵ, ਤਦੇਤਦ੍ਬਹਿਰਂਗ ਲਿਂਗਮ੍ . ਤਥਾਤ੍ਮਨੋ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਤ੍ਵਾਪਸਾਰਿਤਾਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਤ੍ਵਪ੍ਰਤ੍ਯਯ- ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵਾਨਾਮਭਾਵਾਦੇਵ ਤਦ੍ਭਾਵਭਾਵਿਨੋ ਮਮਤ੍ਵਕਰ੍ਮਪ੍ਰਕਮਪਰਿਣਾਮਸ੍ਯ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭੋਪਰਕ੍ਤੋ- ਦ੍ਰਵ੍ਯਲਿਙ੍ਗਂ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਮਿਤਿ ਪ੍ਰਥਮਗਾਥਾ ਗਤਾ .. ਮੁਚ੍ਛਾਰਂਭਵਿਮੁਕ੍ਕਂ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼ਾਰਹਿਤਨਿਰ੍ਮੋਹਪਰਮਾਤ੍ਮਜ੍ਯੋਤਿ- ਰ੍ਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾ ਬਾਹ੍ਯਦ੍ਰਵ੍ਯੇ ਮਮਤ੍ਵਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾ ਭਣ੍ਯਤੇ, ਮਨੋਵਾਕ੍ਕਾਯਵ੍ਯਾਪਾਰਰਹਿਤਚਿਚ੍ਚਮਤ੍ਕਾਰਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ਭੂਤ ਆਰਮ੍ਭੋ ਵ੍ਯਾਪਾਰਸ੍ਤਾਭ੍ਯਾਂ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਰਮ੍ਭਾਭ੍ਯਾਂ ਵਿਮੁਕ੍ਤਂ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਰਮ੍ਭਵਿਮੁਕ੍ਤ ਮ੍ . ਜੁਤ੍ਤਂ ਉਵਓਗਜੋਗਸੁਦ੍ਧੀਹਿਂ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਸ੍ਵ- ਸਂਵੇਦਨਲਕ੍ਸ਼ਣ ਉਪਯੋਗਃ, ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਮਾਧਿਰ੍ਯੋਗਃ, ਤਯੋਰੁਪਯੋਗਯੋਗਯੋਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧਿਰੁਪਯੋਗਯੋਗਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸ੍ਤਯਾ ਯੁਕ੍ਤ ਮ੍ . ਣ ਪਰਾਵੇਕ੍ਖਂ ਨਿਰ੍ਮਲਾਨੁਭੂਤਿਪਰਿਣਤੇਃ ਪਰਸ੍ਯ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਯਾਪੇਕ੍ਸ਼ਯਾ ਰਹਿਤਂ, ਨ ਪਰਾਪੇਕ੍ਸ਼ਮ੍ . ਅਪੁਣਬ੍ਭਵਕਾਰਣਂ ਪੁਨਰ੍ਭਵਵਿਨਾਸ਼ਕਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਾਵਿਪਰੀਤਾਪੁਨਰ੍ਭਵਸ੍ਯ ਮੋਕ੍ਸ਼ਸ੍ਯ ਕਾਰਣਮਪੁਨਰ੍ਭਵਕਾਰਣਮ੍ . ਜੇਣ੍ਹਂ ਜਿਨਸ੍ਯ ਸਂਬਨ੍ਧੀਦਂ ਜਿਨੇਨ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਂ ਵਾ ਜੈਨਮ੍ . ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ਭਵਤਿ . ਕਿਮ੍ . ਲਿਂਗਂ ਭਾਵਲਿਙ੍ਗਮਿਤਿ . ਇਤਿ

[ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਰਮ੍ਭਵਿਯੁਕ੍ਤਮ੍ ] ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾ (ਮਮਤ੍ਵ) ਔਰ ਆਰਮ੍ਭ ਰਹਿਤ, [ਉਪਯੋਗਯੋਗਸ਼ੁਦ੍ਧਿਭ੍ਯਾਂ ਯੁਕ੍ਤਂ ] ਉਪਯੋਗ ਔਰ ਯੋਗਕੀ ਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸੇ ਯੁਕ੍ਤ ਤਥਾ [ਨ ਪਰਾਪੇਕ੍ਸ਼ਂ ] ਪਰਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਰਹਿਤ — ਐਸਾ [ਜੈਨਂ ] ਜਿਨੇਨ੍ਦ੍ਰਦੇਵਕਥਿਤ [ਲਿਂਗਮ੍ ] (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕਾ ਅਂਤਰਂਗ) ਲਿਂਗ ਹੈ [ਅਪੁਨਰ੍ਭਵਕਾਰਣਮ੍ ] ਜੋ ਕਿ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਕਾਰਣ ਹੈ .

ਟੀਕਾ : — ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਅਪਨੇਸੇ, ਯਥੋਕ੍ਤਕ੍ਰਮਸੇ ੧ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ ਹੁਏ ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ, ਜੋ ਕਿ ਉਨਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਮੇਂ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਐਸੇ (੧) ਵਸ੍ਤ੍ਰਾਭੂਸ਼ਣਕਾ ਧਾਰਣ, (੨) ਸਿਰ ਔਰ ਡਾਢੀ – ਮੂਛੋਂਕੇ ਬਾਲੋਂਕਾ ਰਕ੍ਸ਼ਣ, (੩) ਸਕਿਂਚਨਤ੍ਵ, (੪) ਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗਸੇ ਯੁਕ੍ਤਤਾ ਤਥਾ (੫) ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਸਂਸ੍ਕਾਰਕਾ ਕਰਨਾ, ਇਨ (ਪਾਁਚੋਂ) ਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਜਿਸਸੇ (ਉਸ ਆਤ੍ਮਾਕੇ) (੧) ਜਨ੍ਮਸਮਯਕੇ ਰੂਪ ਜੈਸਾ ਰੂਪ, (੨) ਸਿਰ ਔਰ ਡਾਢੀ – ਮੂਛਕੇ ਬਾਲੋਂਕਾ ਲੋਂਚ, (੩) ਸ਼ੁਦ੍ਧਤ੍ਵ, (੪) ਹਿਂਸਾਦਿਰਹਿਤਤਾ ਤਥਾ (੫) ਅਪ੍ਰਤਿਕਰ੍ਮਤ੍ਵ (ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁਂਗਾਰ – ਸਂਸ੍ਕਾਰਕਾ ਅਭਾਵ) ਹੋਤਾ ਹੀ ਹੈ . ਇਸਲਿਯੇ ਯਹ ਬਹਿਰਂਗ ਲਿਂਗ ਹੈ .

ਔਰ ਫਿ ਰ, ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਪਨੇਸੇ ਦੂਰ ਕਿਯਾ ਗਯਾ ਜੋ ਅਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਪਨਾ, ਉਸਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵੋਂਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਹੀ ਜੋ ਉਨਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਮੇਂ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਐਸੇ ਜੋ

੨ਅਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਪਨੇਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵੋਂਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਤਾ ਹੀ ਹੈ; ਔਰ ਉਨਕੇ

੧. ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ = (ਆਤ੍ਮਾਕਾ) ਸਹਜਰੂਪ ਧਾਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ .

੨. ਅਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰ = (ਆਤ੍ਮਾਕਾ) ਅਸਹਜਰੂਪ ਧਾਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ .

੩. ਸਕਿਂਚਨ = ਜਿਸਕੇ ਪਾਸ ਕੁਛ ਭੀ (ਪਰਿਗ੍ਰਹ) ਹੋ ਐਸਾ .

Page 384 of 513
PDF/HTML Page 417 of 546
single page version

ਪਯੋਗਤਤ੍ਪੂਰ੍ਵਕਤਥਾਵਿਧਯੋਗਾਸ਼ੁਦ੍ਧਿਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਸ੍ਯ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸਾਪੇਕ੍ਸ਼ਤ੍ਵਸ੍ਯ ਚਾਭਾਵਾਨ੍ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਰਮ੍ਭਵਿਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵ- ਮੁਪਯੋਗਯੋਗਸ਼ੁਦ੍ਧਿਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਮਪਰਾਪੇਕ੍ਸ਼ਤ੍ਵਂ ਚ ਭਵਤ੍ਯੇਵ, ਤਦੇਤਦਨ੍ਤਰਂਗ ਲਿਂਗਮ੍ ..੨੦੫.੨੦੬..

ਅਥੈਤਦੁਭਯਲਿਂਗਮਾਦਾਯੈਤਦੇਤਤ੍ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਤੀਤਿ ਭਵਤਿਕ੍ਰਿਯਾਯਾਂ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਪ੍ਰਚ੍ਛਨ- ਕ੍ਰਿਯਾਦਿਸ਼ੇਸ਼ਸਕਲਕ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਚੈਕਕਰ੍ਤ੍ਰੁਕਤ੍ਵਮੁਦ੍ਯੋਤਯਨ੍ਨਿਯਤਾ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ਤਿਰ੍ਭਵਤੀਤ੍ਯੁਪਦਿਸ਼ਤਿ — ਆਦਾਯ ਤਂ ਪਿ ਲਿਂਗਂ ਗੁਰੁਣਾ ਪਰਮੇਣ ਤਂ ਣਮਂਸਿਤ੍ਤਾ .

ਦ੍ਰਵ੍ਯਲਿਙ੍ਗਭਾਵਲਿਙ੍ਗਸ੍ਵਰੂਪਂ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਮ੍ ..੨੦੫.੨੦੬.. ਅਥੈਤਲਿਙ੍ਗਦ੍ਵੈਤਮਾਦਾਯ ਪੂਰ੍ਵਂ ਭਾਵਿਨੈਗਮਨਯੇਨ ਯਦੁਕ੍ਤਂ ਪਞ੍ਚਾਚਾਰਸ੍ਵਰੂਪਂ ਤਦਿਦਾਨੀਂ ਸ੍ਵੀਕ੍ਰੁਤ੍ਯ ਤਦਾਧਾਰੇਣੋਪਸ੍ਥਿਤਃ ਸ੍ਵਸ੍ਥੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਤਿ — ਆਦਾਯ ਤਂ ਪਿ ਲਿਂਗਂ ਆਦਾਯ ਗ੍ਰੁਹੀਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਂ ਲਿਙ੍ਗਦ੍ਵਯਮਪਿ . ਕ ਥਂਭੂਤਮ੍ . ਦਤ੍ਤਮਿਤਿ ਕ੍ਰਿ ਯਾਧ੍ਯਾਹਾਰਃ . ਕੇ ਨ ਦਤ੍ਤਮ੍ . (੧) ਮਮਤ੍ਵਕੇ ਔਰ ਕਰ੍ਮਪ੍ਰਕ੍ਰਮਕੇ ਪਰਿਣਾਮ, (੨) ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਉਪਰਕ੍ਤ ਉਪਯੋਗ ਔਰ ਤਤ੍ਪੂਰ੍ਵਕ ਤਥਾਵਿਧ ਯੋਗਕੀ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸੇ ਯੁਕ੍ਤਤਾ ਤਥਾ (੩) ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸੇ ਸਾਪੇਕ੍ਸ਼ਤਾ; ਇਸ (ਤੀਨੋਂ) ਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਇਸਲਿਯੇ (ਉਸ ਆਤ੍ਮਾਕੇ) (੧) ਮੂਰ੍ਛਾ ਔਰ ਆਰਮ੍ਭਸੇ ਰਹਿਤਤਾ, (੨) ਉਪਯੋਗ ਔਰ ਯੋਗਕੀ ਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸੇ ਯੁਕ੍ਤਤਾ ਤਥਾ (੩) ਪਰਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਰਹਿਤਤਾ ਹੋਤੀ ਹੀ ਹੈ . ਇਸਲਿਯੇ ਯਹ ਅਂਤਰਂਗ ਲਿਂਗ ਹੈ ..੨੦੫ – ੨੦੬..

ਅਬ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) ਇਨ ਦੋਨੋਂ ਲਿਂਗੋਂਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ ਔਰ ਇਤਨਾ – ਇਤਨਾ ਕਰਕੇ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਤਾ ਹੈ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ੩ਭਵਤਿਕ੍ਰਿਯਾਮੇਂ, ਬਂਧੁਵਰ੍ਗਸੇ ਵਿਦਾ ਲੇਨੇਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਸੇ ਲੇਕਰ ਸ਼ੇਸ਼ ਸਭੀ ਕ੍ਰਿਯਾਓਂਕਾ ਏਕ ਕਰ੍ਤਾ ਦਿਖਲਾਤੇ ਹੁਏ, ਇਤਨੇਸੇ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਇਤਨਾ ਕਰਨੇਸੇ) ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕੀ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਐਸਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਪਰਮੇਣ ਗੁਰੁਣਾ ] ਪਰਮ ਗੁਰੁਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪ੍ਰਦਤ੍ਤ [ਤਦਪਿ ਲਿਂਗਮ੍ ] ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਲਿਂਗੋਂਕੋ [ਆਦਾਯ ] ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ, [ਸਂ ਨਮਸ੍ਕ੍ਰੁਤ੍ਯ ] ਉਨ੍ਹੇਂ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕਰਕੇ [ਸਵ੍ਰਤਾਂ ਕ੍ਰਿਯਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ] ਵ੍ਰਤ ਸਹਿਤ ਕ੍ਰਿਯਾਕੋ ਸੁਨਕਰ [ਉਪਸ੍ਥਿਤਃ ] ਉਪਸ੍ਥਿਤ (ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਸਮੀਪ ਸ੍ਥਿਤ) ਹੋਤਾ ਹੁਆ [ਸਃ ] ਵਹ [ਸ਼੍ਰਮਣਃ ਭਵਤਿ ] ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੭.. ਗ੍ਰਹੀ ਪਰਮਗੁਰੁ – ਦੀਧੇਲ ਲਿਂਗ, ਨਮਸ੍ਕਰਣ ਕਰੀ ਤੇਮਨੇ,

੧. ਕਰ੍ਮਪ੍ਰਕ੍ਰਮ = ਕਾਮਕੋ ਅਪਨੇ ਊ ਪਰ ਲੇਨਾ; ਕਾਮਮੇਂ ਯੁਕ੍ਤ ਹੋਨਾ, ਕਾਮਕੀ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾ .

੨. ਤਤ੍ਪੂਰ੍ਵਕ = ਉਪਰਕ੍ਤ (ਮਲਿਨ) ਉਪਯੋਗਪੂਰ੍ਵਕ . ੩. ਭਵਤਿਕ੍ਰਿਯਾ = ਹੋਨੇਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾ .

Page 385 of 513
PDF/HTML Page 418 of 546
single page version

ਤਤੋਪਿ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਿਤੁਮਿਚ੍ਛਨ੍ ਲਿਂਗਦ੍ਵੈਤਮਾਦਤ੍ਤੇ, ਗੁਰੁਂ ਨਮਸ੍ਯਤਿ, ਵ੍ਰਤਕ੍ਰਿਯੇ ਸ਼੍ਰੁਣੋਤਿ, ਅਥੋਪਤਿਸ਼੍ਠਤੇ; ਉਪਸ੍ਥਿਤਸ਼੍ਚ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਸਾਮਗ੍ਰੀਕਃ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਤਿ . ਤਥਾ ਹਿ — ਤਤ ਇਦਂ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਤ੍ਵਸ੍ਯ ਗਮਕਂ ਬਹਿਰਂਗਮਨ੍ਤਰਂਗਮਪਿ ਲਿਂਗਂ ਪ੍ਰਥਮਮੇਵ ਗੁਰੁਣਾ ਪਰਮੇਣਾਰ੍ਹਦ੍ਭਟ੍ਟਾਰਕੇਣ ਤਦਾਤ੍ਵੇ ਚ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਚਾਰ੍ਯੇਣ ਤਦਾਦਾਨਵਿਧਾਨਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕਤ੍ਵੇਨ ਵ੍ਯਵਹਾਰਤੋ ਦੀਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦ੍ਦਤ੍ਤਮਾਦਾਨਕ੍ਰਿਯਯਾ ਸਮ੍ਭਾਵ੍ਯ ਤਨ੍ਮਯੋ ਭਵਤਿ . ਤਤੋ ਭਾਵ੍ਯਭਾਵਕਭਾਵਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਤਰੇਤਰਸਂਵਲਨਪ੍ਰਤ੍ਯਸ੍ਤਮਿਤਸ੍ਵਪਰਵਿਭਾਗਤ੍ਵੇਨ ਦਤ੍ਤਸਰ੍ਵਸ੍ਵਮੂਲੋਤ੍ਤਰਪਰਮਗੁਰੁਨਮਸ੍ਕ੍ਰਿਯਯਾ ਸਮ੍ਭਾਵ੍ਯ ਭਾਵਸ੍ਤਵਵਨ੍ਦਨਾਮਯੋ ਭਵਤਿ . ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਸਾਵਦ੍ਯ- ਯੋਗਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਲਕ੍ਸ਼ਣੈਕਮਹਾਵ੍ਰਤਸ਼੍ਰਵਣਾਤ੍ਮਨਾ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨੇਨ ਸਮਯੇ ਭਵਨ੍ਤਮਾਤ੍ਮਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ ਸਾਮਾਯਿਕ- ਗੁਰੁਣਾ ਪਰਮੇਣ ਦਿਵ੍ਯਧ੍ਵਨਿਕਾਲੇ ਪਰਮਾਗਮੋਪਦੇਸ਼ਰੂਪੇਣਾਰ੍ਹਦ੍ਭਟ੍ਟਾਰਕੇਣ, ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਕਾਲੇ ਤੁ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਗੁਰੁਣਾ . ਲਿਙ੍ਗਗ੍ਰਹਣਾਨਨ੍ਤਰਂ ਤਂ ਣਮਂਸਿਤ੍ਤਾ ਤਂ ਗੁਰੁਂ ਨਮਸ੍ਕ੍ਰੁਤ੍ਯ, ਸੋਚ੍ਚਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ . ਕਾਮ੍ . ਕਿਰਿਯਂ ਕ੍ਰਿਯਾਂ ਬ੍ਰੁਹਤ੍ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣਾਮ੍ . ਕਿਂਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਮ੍ . ਸਵਦਂ ਸਵ੍ਰਤਾਂ ਵ੍ਰਤਾਰੋਪਣਸਹਿਤਾਮ੍ . ਉਵਟ੍ਠਿਦੋ ਤਤਸ਼੍ਚੋਪਸ੍ਥਿਤਃ ਸ੍ਵਸ੍ਥਃ ਸਨ੍ ਹੋਦਿ ਸੋ ਸਮਣੋ ਸ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਸ੍ਤਪੋਧਨ ਇਦਾਨੀਂ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਤੀਤਿ . ਇਤੋ ਵਿਸ੍ਤਰਃ — ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਲਿਙ੍ਗਦ੍ਵਯ- ਗ੍ਰਹਣਾਨਨ੍ਤਰਂ ਪੂਰ੍ਵਸੂਤ੍ਰੋਕ੍ਤਪਞ੍ਚਾਚਾਰਮਾਸ਼੍ਰਯਤਿ, ਤਤਸ਼੍ਚਾਨਨ੍ਤਜ੍ਞਾਨਾਦਿਗੁਣਸ੍ਮਰਣਰੂਪੇਣ ਭਾਵਨਮਸ੍ਕਾਰੇਣ ਤਥੈਵ ਤਦ੍ਗੁਣਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕਵਚਨਰੂਪੇਣ ਦ੍ਰਵ੍ਯਨਮਸ੍ਕਾਰੇਣ ਚ ਗੁਰੁਂ ਨਮਸ੍ਕਰੋਤਿ . ਤਤਃ ਪਰਂ ਸਮਸ੍ਤਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਪਰਿਣਾਮ- ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪਂ ਸ੍ਵਸ੍ਵਰੂਪੇ ਨਿਸ਼੍ਚਲਾਵਸ੍ਥਾਨਂ ਪਰਮਸਾਮਾਯਿਕਵ੍ਰਤਮਾਰੋਹਤਿ ਸ੍ਵੀਕਰੋਤਿ . ਮਨੋਵਚਨਕਾਯੈਃ ਕ੍ਰੁਤਕਾਰਿਤਾਨੁਮਤੈਸ਼੍ਚ ਜਗਤ੍ਤ੍ਰਯੇ ਕਾਲਤ੍ਰਯੇਪਿ ਸਮਸ੍ਤਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਕਰ੍ਮਭ੍ਯੋ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਪਰਿਣਤਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾ ਯਾ ਤੁ ਕ੍ਰਿਯਾ ਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਬ੍ਰੁਹਤ੍ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣਾ ਭਣ੍ਯਤੇ . ਵ੍ਰਤਾਰੋਪਣਾਨਨ੍ਤਰਂ ਤਾਂ ਚ ਸ਼੍ਰੁਣੋਤਿ . ਤਤੋ

ਟੀਕਾ : — ਤਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਨੇਕਾ ਇਚ੍ਛੁਕ ਦੋਨੋਂ ਲਿਂਗੋਂਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਗੁਰੁਕੋ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਵ੍ਰਤ ਤਥਾ ਕ੍ਰਿਯਾਕੋ ਸੁਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਕੀ ਸਾਮਗ੍ਰੀ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤ (ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ) ਹੋਨੇਸੇ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਵਹ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ : —

ਪਰਮ ਗੁਰੁ — ਪ੍ਰਥਮ ਹੀ ਅਰ੍ਹਂਤਭਟ੍ਟਾਰਕ ਔਰ ਉਸ ਸਮਯ (ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਕਾਲਮੇਂ) ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਚਾਰ੍ਯ — ਇਸ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਧਰਤ੍ਵਕੇ ਸੂਚਕ ਬਹਿਰਂਗ ਤਥਾ ਅਂਤਰਂਗ ਲਿਂਗਕੇ ਗ੍ਰਹਣਕੀ – ਵਿਧਿਕੇ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕ ਹੋਨੇਸੇ, ਵ੍ਯਵਹਾਰਸੇ ਉਸ ਲਿਂਗਕੇ ਦੇਨੇਵਾਲੇ ਹੈਂ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਉਨਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਦਿਯੇ ਗਯੇ ਉਨ ਲਿਂਗੋਂਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕ੍ਰਿਯਾਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਂਭਾਵਿਤ – ਸਮ੍ਮਾਨਿਤ ਕਰਕੇ (ਸ਼੍ਰਾਮਣ੍ਯਾਰ੍ਥੀ) ਤਨ੍ਮਯ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਔਰ ਫਿ ਰ ਜਿਨ੍ਹੋਂਨੇ ਸਰ੍ਵਸ੍ਵ ਦਿਯਾ ਹੈ ਐਸੇ ੧ਮੂਲ ਔਰ ਉਤ੍ਤਰ ਪਰਮਗੁਰੁਕੋ, ੨ਭਾਵ੍ਯਭਾਵਕਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤ ✽ਇਤਰੇਤਰਮਲਿਨਕੇ ਕਾਰਣ ਜਿਸਮੇਂਸੇ ਸ੍ਵ – ਪਰਕਾ ਵਿਭਾਗ ਅਸ੍ਤ ਹੋ ਗਯਾ ਹੈ ਐਸੀ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕ੍ਰਿਯਾਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਂਭਾਵਿਤ ਕਰਕੇ – ਸਮ੍ਮਾਨਿਤ ਕਰਕੇ ੩ਭਾਵਸ੍ਤੁਤਿ ਵਨ੍ਦਨਾਮਯ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸਰ੍ਵ ਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗਕੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਸ੍ਵਰੂਪ ਪ੍ਰ. ੪੯

੧. ਮੂਲ ਪਰਮਗੁਰੁ ਅਰ੍ਹਨ੍ਤਦੇਵ ਤਥਾ ਉਤ੍ਤਰਪਰਮਗੁਰੁ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਚਾਰ੍ਯਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਆਰਾਧ੍ਯਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਆਰਾਧ੍ਯ ਪਰਮਗੁਰੁ ਔਰ ਆਰਾਧਕ ਐਸੇ ਨਿਜਕਾ ਭੇਦ ਅਸ੍ਤ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ .

੨. ਭਾਵ੍ਯ ਔਰ ਭਾਵਕਕੇ ਅਰ੍ਥਕੇ ਲਿਯੇ ਦੇਖੋ ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਠ ੮ ਕਾ ਪਾਦ ਟਿਪ੍ਪਣ .

✽ਇਸਕਾ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟੀਕਰਣ ਪ੍ਰਥਮਕੀ ੫ ਗਾਥਾਓਂਕੇ ਟੀਪ੍ਪਣ ਪਤ੍ਰਮੇਂ ਦੇਖਿਯੇ .

੩. ਭਾਵਸ੍ਤੁਤਿਵਨ੍ਦਨਾਮਯ = ਭਾਵਸ੍ਤੁਤਿਮਯ ਔਰ ਭਾਵਵਨ੍ਦਨਾਮਯ .

Page 386 of 513
PDF/HTML Page 419 of 546
single page version

ਮਧਿਰੋਹਤਿ . ਤਤਃ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣਾਲੋਚਨਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਲਕ੍ਸ਼ਣਕ੍ਰਿਯਾਸ਼੍ਰਵਣਾਤ੍ਮਨਾ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨੇਨ ਤ੍ਰੈਕਾਲਿਕ- ਕਰ੍ਮਭ੍ਯੋ ਵਿਵਿਚ੍ਯਮਾਨਮਾਤ੍ਮਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਨਤੀਤਪ੍ਰਤ੍ਯੁਤ੍ਪਨ੍ਨਾਨੁਪਸ੍ਥਿਤਕਾਯਵਾਙ੍ਮਨਃਕਰ੍ਮਵਿਵਿਕ੍ਤ ਤ੍ਵਮਧਿ- ਰੋਹਤਿ . ਤਤਃ ਸਮਸ੍ਤਾਵਦ੍ਯਕਰ੍ਮਾਯਤਨਂ ਕਾਯਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁਜ੍ਯ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਂ ਸ੍ਵਰੂਪਮੇਕਮੇਕਾਗ੍ਰੇਣਾਲਮ੍ਬ੍ਯ ਵ੍ਯਵ- ਤਿਸ਼੍ਠਮਾਨ ਉਪਸ੍ਥਿਤੋ ਭਵਤਿ . ਉਪਸ੍ਥਿਤਸ੍ਤੁ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਤ੍ਵਾਤ੍ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਚ੍ਛ੍ਰਮਣੋ ਭਵਤਿ ..੨੦੭.. ਅਥਾਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਾਮਾਯਿਕਾਧਿਰੂਢੋਪਿ ਸ਼੍ਰਮਣਃ ਕਦਾਚਿਚ੍ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਨਮਰ੍ਹਤੀਤ੍ਯੁਪਦਿਸ਼ਤਿ — ਵਦਸਮਿਦਿਂਦਿਯਰੋਧੋ ਲੋਚਾਵਸ੍ਸਯਮਚੇਲਮਣ੍ਹਾਣਂ .

ਏਦੇ ਖਲੁ ਮੂਲਗੁਣਾ ਸਮਣਾਣਂ ਜਿਣਵਰੇਹਿਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਾ .

ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਮਾਧਿਬਲੇਨ ਕਾਯਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁਜ੍ਯੋਪਸ੍ਥਿਤੋ ਭਵਤਿ . ਤਤਸ਼੍ਚੈਵਂ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣਸ਼੍ਰਮਣਸਾਮਗ੍ਯਾਂ ਸਤ੍ਯਾਂ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ- ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ..੨੦੭.. ਏਵਂ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਭਿਮੁਖਪੁਰੁਸ਼ਸ੍ਯ ਦੀਕ੍ਸ਼ਾਵਿਧਾਨਕਥਨਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰਥਮਸ੍ਥਲੇ ਏਕ ਮਹਾਵ੍ਰਤਕੋ ਸੁਨਨੇਰੂਪ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਮਯਮੇਂ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤੇ ਹੁਏ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੁਆ ਸੁਨਨੇਰੂਪ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਤ੍ਰੈਕਾਲਿਕ ਕਰ੍ਮੋਂਸੇ ਵਿਵਿਕ੍ਤ (ਭਿਨ੍ਨ) ਕਿਯੇ ਜਾਨੇਵਾਲੇ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੁਆ, ਅਤੀਤ – ਅਨਾਗਤ – ਵਰ੍ਤਮਾਨ, ਮਨ – ਵਚਨ – ਕਾਯਸਂਬਂਧੀ ਕਰ੍ਮੋਂਸੇ ਵਿਵਿਕ੍ਤਤਾ (ਭਿਨ੍ਨਤਾ)ਮੇਂ ਆਰੂਢ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸਮਸ੍ਤ ਸਾਵਦ੍ਯ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ੩ਆਯਤਨਭੂਤ ਕਾਯਕਾ ਉਤ੍ਸਰ੍ਗ (ਉਪੇਕ੍ਸ਼ਾ) ਕਰਕੇ ਯਥਾਜਾਤਰੂਪਵਾਲੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕੋ, ਏਕਕੋ ਏਕਾਗ੍ਰਤਯਾ ਅਵਲਮ੍ਬਿਤ ਕਰਕੇ ਰਹਤਾ ਹੁਆ, ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਔਰ ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ, ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਪਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਮਣ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੭..

ਅਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨ ਸਾਮਾਯਿਕਮੇਂ ਆਰੂਢ ਹੁਆ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਸ਼੍ਰਮਣ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਨਾਕੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ, ਐਸਾ ਅਬ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : — ਵ੍ਰਤ, ਸਮਿਤਿ, ਲੁਂਚਨ, ਆਵਸ਼੍ਯਕ, ਅਣਚੇਲ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧਨਂ, ਨਹਿ ਸ੍ਨਾਨ – ਦਾਤਣ, ਏਕ ਭੋਜਨ, ਭੂਸ਼ਯਨ, ਸ੍ਥਿਤਿਭੋਜਨਂ. ੨੦੮. – ਆ ਮੂਲ਼ਗੁਣ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਤਥਾ ਜਿਨਦੇਵਥੀ ਪ੍ਰਜ੍ਞਪ੍ਤ ਛੇ,

੧ਸਾਮਾਯਿਕਮੇਂ ਆਰੂਢ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ੨ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣ – ਆਲੋਚਨਾ – ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ – ਸ੍ਵਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕੋ

੧. ਸਮਯਮੇਂ (ਆਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ, ਨਿਜਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ) ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨਾ ਸੋ ਸਾਮਾਯਿਕ ਹੈ
੨. ਅਤੀਤ – ਵਰ੍ਤਮਾਨ – ਅਨਾਗਤ ਕਾਯ – ਵਚਨ – ਮਨਸਂਬਂਧੀ ਕਰ੍ਮੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਪਰਿਣਤਿ ਵਹ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣ – ਆਲੋਚਨਾ – ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਰੂਪ ਕਿਯਾ ਹੈ . ੩. ਆਯਤਨ = ਸ੍ਥਾਨ, ਨਿਵਾਸ .

Page 387 of 513
PDF/HTML Page 420 of 546
single page version

ਸਰ੍ਵਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਲਕ੍ਸ਼ਣੈਕਮਹਾਵ੍ਰਤਵ੍ਯਕ੍ਤਿਵਸ਼ੇਨ ਹਿਂਸਾਨ੍ਰੁਤਸ੍ਤੇਯਾਬ੍ਰਹ੍ਮਪਰਿਗ੍ਰਹਵਿਰਤ੍ਯਾ- ਤ੍ਮਕਂ ਪਂਚਤਯਂ ਵ੍ਰਤਂ, ਤਤ੍ਪਰਿਕਰਸ਼੍ਚ ਪਂਚਤਯੀ ਸਮਿਤਿਃ ਪਂਚਤਯ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧੋ ਲੋਚਃ ਸ਼ਟ੍ਤਯਮਾ- ਵਸ਼੍ਯਕਮਚੇਲਕ੍ਯਮਸ੍ਨਾਨਂ ਕ੍ਸ਼ਿਤਿਸ਼ਯਨਮਦਨ੍ਤਧਾਵਨਂ ਸ੍ਥਿਤਿਭੋਜਨਮੇਕਭਕ੍ਤਸ਼੍ਚੈਵਂ ਏਤੇ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪ- ਗਾਥਾਸਪ੍ਤਕਂ ਗਤਮ੍ . ਅਥ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਾਮਾਯਿਕਸਂਯਮੇ ਯਦਾ ਚ੍ਯੁਤੋ ਭਵਤਿ ਤਦਾ ਸਵਿਕਲ੍ਪਂ ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਨ- ਚਾਰਿਤ੍ਰਮਾਰੋਹਤੀਤਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯਤਿ — ਵਦਸਮਿਦਿਂਦਿਯਰੋਧੋ ਵ੍ਰਤਾਨਿ ਚ ਸਮਿਤਯਸ਼੍ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧਸ਼੍ਚ ਵ੍ਰਤਸਮਿਤੀਨ੍ਦ੍ਰਯ- ਰੋਧਃ . ਲੋਚਾਵਸ੍ਸਯਂ ਲੋਚਸ਼੍ਚਾਵਸ਼੍ਯਕਾਨਿ ਚ ਲੋਚਾਵਸ਼੍ਯਕਂ, ‘‘ਸਮਾਹਾਰਸ੍ਯੈਕਵਚਨਮ੍’’ . ਅਚੇਲਮਣ੍ਹਾਣਂ ਖਿਦਿਸਯਣਮਦਂਤਵਣਂ ਠਿਦਿਭੋਯਣਮੇਗਭਤ੍ਤਂ ਚ ਅਚੇਲਕਾਸ੍ਨਾਨਕ੍ਸ਼ਿਤਿਸ਼ਯਨਾਦਨ੍ਤਧਾਵਨਸ੍ਥਿਤਿਭੋਜਨੈਕਭਕ੍ਤਾਨਿ . ਏਦੇ ਖਲੁ ਮੂਲਗੁਣਾ ਸਮਣਾਣਂ ਜਿਣਵਰੇਹਿਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਏਤੇ ਖਲੁ ਸ੍ਫੁ ਟਂ ਅਸ਼੍ਟਾਵਿਂਸ਼ਤਿਮੂਲਗੁਣਾਃ ਸ਼੍ਰਮਣਾਨਾਂ ਜਿਨਵਰੈਃ ਪ੍ਰਜ੍ਞਪ੍ਤਾਃ . ਤੇਸੁ ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਣੋ ਛੇਦੋਵਟ੍ਠਾਵਗੋ ਹੋਦਿ ਤੇਸ਼ੁ ਮੂਲਗੁਣੇਸ਼ੁ ਯਦਾ ਪ੍ਰਮਤ੍ਤਃ ਚ੍ਯੁਤੋ ਭਵਤਿ . ਸਃ ਕਃ . ਸ਼੍ਰਮਣਸ੍ਤਪੋਧਨਸ੍ਤਦਾਕਾਲੇ ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਕੋ ਭਵਤਿ . ਛੇਦੇ ਵ੍ਰਤਖਣ੍ਡਨੇ ਸਤਿ ਪੁਨਰਪ੍ਯੁਪਸ੍ਥਾਪਕਸ਼੍ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਕ ਇਤਿ . ਤਥਾਹਿ — ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਮੂਲਮਾਤ੍ਮਾ, ਤਸ੍ਯ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਾਦ੍ਯਨਨ੍ਤਗੁਣਾ ਮੂਲਗੁਣਾਸ੍ਤੇ ਚ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਮਾਧਿਰੂਪੇਣ

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਵ੍ਰਤਸਮਿਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧਃ ] ਵ੍ਰਤ, ਸਮਿਤਿ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧ, [ਲੋਚਾਵਸ਼੍ਯਕਮ੍ ] ਲੋਚ, ਆਵਸ਼੍ਯਕ, [ਅਚੇਲਮ੍ ] ਅਚੇਲਪਨਾ, [ਅਸ੍ਨਾਨਂ ] ਅਸ੍ਨਾਨ, [ਕ੍ਸ਼ਿਤਿਸ਼ਯਨਮ੍ ] ਭੂਮਿਸ਼ਯਨ, [ਅਦਂਤਧਾਵਨਂ ] ਅਦਂਤਧਾਵਨ, [ਸ੍ਥਿਤਿਭੋਜਨਮ੍ ] ਖੜੇ – ਖੜੇ ਭੋਜਨ, [ਚ ] ਔਰ [ਏਕਭਕ੍ਤਂ ] ਏਕਬਾਰ ਆਹਾਰ — [ਏਤੇ ] ਯੇ [ਖਲੁ ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ [ਸ਼੍ਰਮਣਾਨਾਂ ਮੂਲਗੁਣਾਃ ] ਸ਼੍ਰਮਣੋਂਕੇ ਮੂਲਗੁਣ [ਜਿਨਵਰੈਃ ਪ੍ਰਜ੍ਞਪ੍ਤਾਃ ] ਜਿਨਵਰੋਂਨੇ ਕਹੇ ਹੈਂ; [ਤੇਸ਼ੁ ] ਉਨਮੇਂ [ਪ੍ਰਮਤ੍ਤਃ ] ਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ [ਸ਼੍ਰਮਣਃ ] ਸ਼੍ਰਮਣ [ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਕਃ ਭਵਤਿ ] ਛੇਦੋਪਸ੍ਥਾਪਕ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੦੮ -੨੦੯..

ਟੀਕਾ : — ਸਰ੍ਵ ਸਾਵਦ੍ਯਯੋਗਕੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਸ੍ਵਰੂਪ ਏਕ ਮਹਾਵ੍ਰਤਕੀ ਵ੍ਯਕ੍ਤਿਯਾਁ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼, ਪ੍ਰਗਟਤਾਏਁ) ਹੋਨੇਸੇ ਹਿਂਸਾ, ਅਸਤ੍ਯ, ਚੋਰੀ, ਅਬ੍ਰਹ੍ਮ ਔਰ ਪਰਿਗ੍ਰਹਕੀ ਵਿਰਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਪਾਁਚ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਵ੍ਰਤ ਤਥਾ ਉਸਕੀ ੧ਪਰਿਕਰਭੂਤ ਪਾਁਚ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਸਮਿਤਿ, ਪਾਁਚ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧ, ਲੋਚ, ਛਹ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਆਵਸ਼੍ਯਕ, ੨ਅਚੇਲਪਨਾ, ਅਸ੍ਨਾਨ, ਭੂਮਿਸ਼ਯਨ, ਅਦਂਤਧਾਵਨ (ਦਾਤੁਨ ਨ ਕਰਨਾ), ਖੜੇ – ਖੜੇ ਭੋਜਨ, ਔਰ ਏਕਬਾਰ ਆਹਾਰ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਯੇ (ਅਟ੍ਠਾਈਸ) ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪ ਸਾਮਾਯਿਕਸਂਯਮਕੇ ਵਿਕਲ੍ਪ (ਭੇਦ)

੧. ਪਰਿਕਰ = ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਸਮੁਦਾਯ; ਅਨੁਚਰਸਮੂਹ; [ਸਮਿਤਿ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੋਧ, ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਪਾਂਚ ਵ੍ਰਤੋਂਕੇ ਪੀਛੇ – ਪੀਛੇ ਹੋਤੇ ਹੀ ਹੈਂ, ਇਸਲਿਯੇ ਸਮਿਤਿ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗੁਣ ਪਾਁਚ ਵ੍ਰਤੋਂਕਾ ਪਰਿਕਰ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਨੁਚਰ ਸਮੂਹ ਹੈ] .]

੨. ਅਚੇਲਪਨਾ = ਵਸ੍ਤ੍ਰਰਹਿਤਪਨਾ, ਦਿਗਮ੍ਬਰਪਨਾ .