Page 428 of 513
PDF/HTML Page 461 of 546
single page version
ਸਂਯਮਾਮ੍ਰੁਤਭਾਰਸ੍ਯ ਤਪਸੋਨਵਕਾਸ਼ਤਯਾਸ਼ਕ੍ਯਪ੍ਰਤਿਕਾਰੋ ਮਹਾਨ੍ ਲੇਪੋ ਭਵਤਿ, ਤਨ੍ਨ ਸ਼੍ਰੇਯਾਨਪਵਾਦ-
ਨਿਰਪੇਕ੍ਸ਼ ਉਤ੍ਸਰ੍ਗਃ
ਤਪਸੋਨਵਕਾਸ਼ਤਯਾਸ਼ਕ੍ਯਪ੍ਰਤਿਕਾਰੋ ਮਹਾਨ੍ ਲੇਪੋ ਭਵਤਿ, ਤਨ੍ਨ ਸ਼੍ਰੇਯਾਨੁਤ੍ਸਰ੍ਗਨਿਰਪੇਕ੍ਸ਼ੋਪਵਾਦਃ
ਸਾਪੇਕ੍ਸ਼ੋਤ੍ਸਰ੍ਗਾਪਵਾਦਵਿਜ੍ਰੁਮ੍ਭਿਤਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਃ ਸ੍ਯਾਦ੍ਵਾਦਃ
ਪਥ੍ਯਾਦਿਸਾਵਦ੍ਯਭਯੇਨ ਵ੍ਯਾਧਿਵ੍ਯਥਾਦਿਪ੍ਰਤੀਕਾਰਮਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਂ ਨ ਕਰੋਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਮਹਾਨ੍ ਲੇਪੋ ਭਵਤਿ;
ਅਥਵਾ ਪ੍ਰਤੀਕਾਰੇ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨੋਪਿ ਹਰੀਤਕੀਵ੍ਯਾਜੇਨ ਗੁਡਭਕ੍ਸ਼ਣਵਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਲਾਮ੍ਪਟਯੇਨ ਸਂਯਮਵਿਰਾਧਨਾਂ
ਕਰੋਤਿ ਤਦਾਪਿ ਮਹਾਨ੍ ਲੇਪੋ ਭਵਤਿ
ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਅਲ੍ਪਬਂਧਕੇ ਭਯਸੇ ਉਤ੍ਸਰ੍ਗਕਾ ਹਠ ਕਰਕੇ ਅਪਵਾਦਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਨ ਹੋ ਤੋ), ਅਤਿ ਕਰ੍ਕਸ਼
ਆਚਰਣਰੂਪ ਹੋਕਰ ਅਕ੍ਰਮਸੇ ਸ਼ਰੀਰਪਾਤ ਕਰਕੇ ਦੇਵਲੋਕ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਕੇ ਜਿਸਨੇ ਸਮਸ੍ਤ ਸਂਯਮਾਮ੍ਰੁਤਕਾ
ਸਮੂਹ ਵਮਨ ਕਰ ਡਾਲਾ ਹੈ ਉਸੇ ਤਪਕਾ ਅਵਕਾਸ਼ ਨ ਰਹਨੇਸੇ, ਜਿਸਕਾ ਪ੍ਰਤੀਕਾਰ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੈ ਐਸਾ
ਮਹਾਨ ਲੇਪ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਅਪਵਾਦ
ਤੋ), ਮ੍ਰੁਦੁ ਆਚਰਣਰੂਪ ਹੋਕਰ ਸਂਯਮ ਵਿਰੋਧੀਕੋ
ਔਰ ਅਪਵਾਦਸੇ ਜਿਸਕੀ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ (-ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ, ਕਾਰ੍ਯ) ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਤੀ ਹੈ ਐਸਾ ਸ੍ਯਾਦ੍ਵਾਦ ਸਰ੍ਵਥਾ ਅਨੁਗਮ੍ਯ
(ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ) ਹੈ
Page 429 of 513
PDF/HTML Page 462 of 546
single page version
ਸ਼੍ਚਿਤ੍ਸਾਮਾਨ੍ਯਵਿਸ਼ੇਸ਼ਭਾਸਿਨਿ ਨਿਜਦ੍ਰਵ੍ਯੇ ਕਰੋਤੁ ਸ੍ਥਿਤਿਮ੍
ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਯੇ; ਤਥਾ ਉਤ੍ਸਰ੍ਗਰੂਪ ਧ੍ਯੇਯਕੋ ਚੂਕਕਰ ਮਾਤ੍ਰ ਅਪਵਾਦਕੇ ਆਸ਼੍ਰਯਸੇ ਕੇਵਲ ਮ੍ਰੁਦੁ
ਆਚਰਣਰੂਪ ਸ਼ਿਥਿਲਤਾਕਾ ਭੀ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਯੇ
ਸ੍ਥਿਤਿ ਕਰੋ
Page 430 of 513
PDF/HTML Page 463 of 546
single page version
ਸਾਰ੍ਥਯਾਥਾਤ੍ਮ੍ਯਾਵਗਮਸੁਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ਤਰਂਗਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਵਾਤ
(ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ) ਨਿਸ਼੍ਚਯ [ਆਗਮਤਃ ] ਆਗਮ ਦ੍ਵਾਰਾ ਹੋਤਾ ਹੈ; [ਤਤਃ ] ਇਸਲਿਯੇ [ਆਗਮਚੇਸ਼੍ਟਾ ]
ਆਗਮਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪਾਰ [ਜ੍ਯੇਸ਼੍ਠਾ ] ਮੁਖ੍ਯ ਹੈ
ਵ੍ਯਾਪਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨਤਰ (-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ) ਹੈ; ਦੂਸਰੀ ਗਤਿ (-ਅਨ੍ਯ ਕੋਈ ਮਾਰ੍ਗ) ਨਹੀਂ ਹੈ
ਨਿਸ਼੍ਚਯ ਬਨੇ ਆਗਮ ਵਡੇ, ਆਗਮਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ ਮੁਖ੍ਯ ਛੇ. ੨੩੨
Page 431 of 513
PDF/HTML Page 464 of 546
single page version
ਕਦਾਚਿਚ੍ਚਿਕੀਰ੍ਸ਼ਾਜ੍ਵਰਪਰਵਸ਼ਸ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਵਂ ਸ੍ਵਯਂ ਸਿਸ੍ਰੁਕ੍ਸ਼ੋਰ੍ਵਿਸ਼੍ਵਵ੍ਯਾਪਾਰਪਰਿਣਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਸ਼ਣਵਿਜ੍ਰੁਮ੍ਭ-
ਮਾਣਕ੍ਸ਼ੋਭਤਯਾ, ਕਦਾਚਿਦ੍ਬੁਭੁਕ੍ਸ਼ਾਭਾਵਿਤਸ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਵਂ ਸ੍ਵਯਂ ਭੋਗ੍ਯਤਯੋਪਾਦਾਯ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਦੋਸ਼ਕਲ੍ਮਾਸ਼ਿਤ-
ਚਿਤ੍ਤਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਰਿਸ਼੍ਟਾਨਿਸ਼੍ਟਵਿਭਾਗੇਨ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤਦ੍ਵੈਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਤਿਵਸ੍ਤੁਪਰਿਣਮਮਾਨਸ੍ਯਾਤ੍ਯਨ੍ਤਵਿਸਂਸ਼੍ਠੁਲਤਯਾ, ਕ੍ਰੁਤ-
ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਿਃਕ੍ਰਿਯਨਿਰ੍ਭੋਗਂ ਯੁਗਪਦਾਪੀਤਵਿਸ਼੍ਵਮਪ੍ਯਵਿਸ਼੍ਵਤਯੈਕਂ ਭਗਵਨ੍ਤਮਾਤ੍ਮਾਨਮਪਸ਼੍ਯਤਃ ਸਤਤਂ
ਵੈਯਗ੍
ਪ੍ਰਤ੍ਯਰ੍ਥਵਿਕਲ੍ਪਵ੍ਯਾਵ੍ਰੁਤ੍ਤਚੇਤਸਾ ਸਨ੍ਤਤਂ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਸ੍ਯ ਤਥਾਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਦੁਃਸ੍ਥਿਤਸ੍ਯ ਚੈਕਾਤ੍ਮਪ੍ਰਤੀਤ੍ਯਨੁਭੂਤਿ-
ਦੋਲਾਯਮਾਨ (-ਡਾਵਾਁਡੋਲ) ਹੋਨੇਸੇ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਤਰਲਤਾ (ਚਂਚਲਤਾ) ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤਾ ਹੈ, (੨) ਕਦਾਚਿਤ੍
ਕਰਨੇਕੀ ਇਚ੍ਛਾਰੂਪ ਜ੍ਵਰਸੇ ਪਰਵਸ਼ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਵਿਸ਼੍ਵਕੋ (-ਸਮਸ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੋ) ਸ੍ਵਯਂ ਸਰ੍ਜਨ
ਕਰਨੇਕੀ ਇਚ੍ਛਾ ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਵਿਸ਼੍ਵਵ੍ਯਾਪਾਰਰੂਪ (-ਸਮਸ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪ) ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨੇਸੇ
ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਸ਼ਣ ਕ੍ਸ਼ੋਭਕੀ ਪ੍ਰਗਟਤਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਔਰ (੩) ਕਦਾਚਿਤ੍ ਭੋਗਨੇਕੀ ਇਚ੍ਛਾਸੇ ਭਾਵਿਤ ਹੋਤਾ
ਹੁਆ ਵਿਸ਼੍ਵਕੋ ਸ੍ਵਯਂ ਭੋਗ੍ਯਰੂਪ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ, ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪ ਦੋਸ਼ਸੇ ਕਲੁਸ਼ਿਤ ਚਿਤ੍ਤਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕੇ ਕਾਰਣ
(ਵਸ੍ਤੁਓਂਮੇਂ) ਇਸ਼੍ਟ
ਜੀਵਕੇ (੧) ਕ੍ਰੁਤਨਿਸ਼੍ਚਯ, (੨) ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਔਰ (੩) ਨਿਰ੍ਭੋਗ ਐਸੇ ਭਗਵਾਨ ਆਤ੍ਮਾਕੋ
(-ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨ) ਚਿਤ੍ਤ ਸਹਿਤ ਸਤਤ੍ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ਉਸਪ੍ਰਕਾਰਕੀ
Page 432 of 513
PDF/HTML Page 465 of 546
single page version
ਾਾ
ਾ
ਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਰ੍ਭਵਤਿ
ਗਯੇ) ਸ਼ਬ੍ਦਬ੍ਰਹ੍ਮਮੇਂ
ਕਾਰਣ ਏਕਾਗ੍ਰਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ; ਔਰ ਏਕਾਗ੍ਰਤਾਕੇ ਵਿਨਾ ਏਕ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ
ਸਾਰਭੂਤ ਚਿਦਾਨਨ੍ਦ ਏਕ ਪਰਮਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਸ਼੍ਰੁਤਕੋ ‘ਪਰਮਾਗਮ’ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ]
Page 433 of 513
PDF/HTML Page 466 of 546
single page version
ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੋ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਹੁਆ [ਭਿਕ੍ਸ਼ੁਃ ] ਭਿਕ੍ਸ਼ੁ [ਕਰ੍ਮਾਣਿ ] ਕਰ੍ਮੋਂਕੋ [ਕਥਂ ] ਕਿਸਪ੍ਰਕਾਰ
[ਕ੍ਸ਼ਪਯਤਿ ] ਕ੍ਸ਼ਯ ਕਰੇ ?
ਭਿਕ੍ਸ਼ੁ ਪਦਾਰ੍ਥ
Page 434 of 513
PDF/HTML Page 467 of 546
single page version
ਸ਼ਰੀਰਾਦਿਦ੍ਰਵ੍ਯੇਸ਼ੂਪਯੋਗਮਿਸ਼੍ਰਿਤਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵੇਸ਼ੁ ਚ ਸ੍ਵਪਰਨਿਸ਼੍ਚਾਯਕਾਗਮੋਪਦੇਸ਼ਪੂਰ੍ਵਕਸ੍ਵਾਨੁਭਵਾ-
ਭਾਵਾਦਯਂ ਪਰੋਯਮਾਤ੍ਮੇਤਿ ਜ੍ਞਾਨਂ ਸਿਦ੍ਧਯੇਤ
ਸ੍ਵਾਨੁਭਵਾਭਾਵਾਤ
ਮਾਕਲਯਤੋ ਵਧ੍ਯਘਾਤਕਵਿਭਾਗਾਭਾਵਾਨ੍ਮੋਹਾਦਿਦ੍ਰਵ੍ਯਭਾਵਕਰ੍ਮਣਾਂ ਕ੍ਸ਼ਪਣਂ ਨ ਸਿਦ੍ਧਯੇਤ
ਸ਼ਬ੍ਦਾਭਿਧੇਯੈ ਰਾਗਾਦਿਨਾਨਾਵਿਕਲ੍ਪਜਾਲੈਰ੍ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਕਰ੍ਮਭਿਃ ਸਹ ਭੇਦਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਥੈਵ ਕਰ੍ਮਾਰਿਵਿਧ੍ਵਂਸਕ-
ਤਥਾ ਉਪਯੋਗਮਿਸ਼੍ਰਿਤ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵੋਂਮੇਂ ‘ਯਹ ਪਰ ਹੈ ਔਰ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ (-ਸ੍ਵ) ਹੈ’ ਐਸਾ ਜ੍ਞਾਨ
ਸਿਦ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ; ਤਥਾ ਉਸੇ,
Page 435 of 513
PDF/HTML Page 468 of 546
single page version
ਮਨ੍ਤਰੇਣਾਨਿਵਾਰ੍ਯਪਰਿਵਰ੍ਤਤਯਾ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਪਰਿਵਰ੍ਤਰੂਪਕਰ੍ਮਣਾਂ ਕ੍ਸ਼ਪਣਮਪਿ ਨ ਸਿਦ੍ਧਯੇਤ
ਅਨਿਵਾਰ੍ਯ ਹੋਨੇਸੇ, ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਪਰਿਵਰ੍ਤਨਰੂਪ ਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਭੀ ਸਿਦ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ‘ਯੇ ਜੋ ਉਪਯੋਗ ਹੈ ਸੋ ਮੈਂ ਹੂਁ ਔਰ ਯੇ ਉਪਯੋਗਮਿਸ਼੍ਰਿਤ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਦਿਭਾਵ ਹੈਂ ਸੋ ਪਰ ਹੈ’
ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਸ੍ਵ
ਮੋਹਾਦਿਦ੍ਰਵ੍ਯਭਾਵਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਤਥਾ (੨) ਪਰਮਾਤ੍ਮਨਿਸ਼੍ਠਤਾਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕਾ
ਪਰਿਵਰ੍ਤਨ ਨਹੀਂ ਟਲਨੇਸੇ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਪਰਿਵਰ੍ਤਨਰੂਪ ਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਭੀ ਕ੍ਸ਼ਯ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਛੇ ਦੇਵ ਅਵਧਿਚਕ੍ਸ਼ੁ ਨੇ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰਚਕ੍ਸ਼ੁ ਸਿਦ੍ਧ ਛੇ
Page 436 of 513
PDF/HTML Page 469 of 546
single page version
ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਸਂਵੇਦਨਸਾਧ੍ਯਂ ਸਰ੍ਵਤਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼ੁਸ੍ਤ੍ਵਂ ਨ ਸਿਦ੍ਧਯੇਤ
[ਅਵਧਿਚਕ੍ਸ਼ੁਸ਼ਃ ] ਅਵਧਿਚਕ੍ਸ਼ੁ
ਦੇਖਤੇ ਹੈਂ ਇਸਲਿਯੇ ਉਨ੍ਹੇਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਚਕ੍ਸ਼ੁਵਾਲੋਂਸੇ ਅਲਗ ਨ ਕਿਯਾ ਜਾਯ ਤੋ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਚਕ੍ਸ਼ੁ ਹੀ ਹੈਂ
ਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਜ੍ਞਾਤ ਨ ਹੋਂ ਐਸਾ ਕਰਨਾ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੈ ) ਤਥਾਪਿ ਵੇ ਉਸ ਆਗਮਚਕ੍ਸ਼ੁਸੇ ਸ੍ਵਪਰਕਾ ਵਿਭਾਗ ਕਰਕੇ,
ਮਹਾਮੋਹਕੋ ਜਿਨਨੇ ਭੇਦ ਡਾਲਾ ਹੈ ਐਸੇ ਵਰ੍ਤਤੇ ਹੁਏ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਕੋ ਪਾਕਰ, ਸਤਤ ਜ੍ਞਾਨਨਿਸ਼੍ਠ ਹੀ ਰਹਤੇ ਹੈਂ
Page 437 of 513
PDF/HTML Page 470 of 546
single page version
ਹੈਂ
ਤੇ ਸਰ੍ਵਨੇ ਜਾਣੇ ਸ਼੍ਰਮਣ ਏ ਦੇਖੀਨੇ ਆਗਮ ਵਡੇ. ੨੩੫
Page 438 of 513
PDF/HTML Page 471 of 546
single page version
ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗੀਭੂਯ ਵਿਪਰਿਣਮਨਾਤ
(-ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੋ ਜਾਨਨੇਵਾਲੇ) ਅਨੇਕਾਨ੍ਤਾਤ੍ਮਕ
Page 439 of 513
PDF/HTML Page 472 of 546
single page version
ਕ੍ਰਮਾਕ੍ਰਮਣਨਿਰਰ੍ਗਲਜ੍ਞਪ੍ਤਿਤਯਾ ਜ੍ਞਾਨਰੂਪਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵੈਕਾਗ੍
ਨਹੀਂ ਹੈ, [ਇਤਿ ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਸੂਤ੍ਰਂ ਭਣਤਿ ] ਸੂਤ੍ਰ ਕਹਤਾ ਹੈ; ਔਰ [ਅਸਂਯਤਃ ] ਅਸਂਯਤ ਵਹ
[ਸ਼੍ਰਮਣਃ ] ਸ਼੍ਰਮਣ [ਕਥਂ ਭਵਤਿ ] ਕੈਸੇ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ?
ਅਧ੍ਯਵਸਾਯ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਐਸੇ ਵੇ ਜੀਵ,
ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕਾ ਅਭਾਵ ਹੈ
ਹੋ, ਤਥਾਪਿ ਕਾਯਾ ਔਰ ਕਸ਼ਾਯਕੇ ਸਾਥ ਏਕਤ੍ਵ ਮਾਨਨੇਵਾਲੇ ਉਨ ਜੀਵੋਂਕੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕੇ ਵਿਸ਼ਯੋਂਕੀ
ਅਭਿਲਾਸ਼ਾਕਾ ਨਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹਿਂਸਾਕਾ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ ਅਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਪਰਭਾਵਸੇ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ
ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਨਹੀਂ ਹੈ
Page 440 of 513
PDF/HTML Page 473 of 546
single page version
ਕਰੋਤਿ, ਨ ਕਿਮਪਿ
ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਭੀ [ਅਸਂਯਤਃ ਵਾ ] ਯਦਿ ਅਸਂਯਤ ਹੋ ਤੋ [ਨ ਨਿਰ੍ਵਾਤਿ ] ਨਿਰ੍ਵਾਣਕੋ
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਨਿਰ੍ਵਾਣ ਨਹਿ ਅਰ੍ਥੋ ਤਣੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਥੀ, ਜੋ ਸਂਯਮ ਨਹੀਂ. ੨੩੭
Page 441 of 513
PDF/HTML Page 474 of 546
single page version
ਸ਼ੂਨ੍ਯਤਯਾ ਯਥੋਦਿਤਮਾਤ੍ਮਾਨਮਨਨੁਭਵਨ੍ ਕਥਂ ਨਾਮ ਜ੍ਞੇਯਨਿਮਗ੍ਨੋ ਜ੍ਞਾਨਵਿਮੂਢੋ ਜ੍ਞਾਨੀ ਸ੍ਯਾਤ
ਸ੍ਵਸ੍ਮਿਨ੍ਨੇਵ ਸਂਯਮ੍ਯ ਨ ਵਰ੍ਤਯਤਿ, ਤਦਾਨਾਦਿਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਵਾਸਨੋਪਜਨਿਤਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਚਙ੍ਕ੍ਰਮਣਸ੍ਵੈਰਿਣ੍ਯਾ-
ਸ਼੍ਚਿਦ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਃ ਸ੍ਵਸ੍ਮਿਨ੍ਨੇਵ ਸ੍ਥਾਨਾਨ੍ਨਿਰ੍ਵਾਸਨਨਿਸ਼੍ਕਮ੍ਪੈਕਤਤ੍ਤ੍ਵਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਚਿਦ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤ੍ਯਭਾਵਾਤ੍ਕਥਂ ਨਾਮ ਸਂਯਤਃ ਸ੍ਯਾਤ
ਆਗਮਃ ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਕਿਮਪਿ
ਹੋ ਤੋ ਸਿਦ੍ਧਿ
ਯਥੋਕ੍ਤ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਐਸਾ ਵਹ ਜ੍ਞੇਯਨਿਮਗ੍ਨ ਜ੍ਞਾਨਵਿਮੂਢ ਜੀਵ ਕੈਸੇ ਜ੍ਞਾਨੀ ਹੋਗਾ ?
(ਨਹੀਂ ਹੋਗਾ, ਵਹ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਹੀ ਹੋਗਾ
ਇਸਲਿਯੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਸ਼ੂਨ੍ਯ ਆਗਮਸੇ ਸਿਦ੍ਧਿ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ
ਹੀ ਸਂਯਮਿਤ (-ਅਂਕੁਸ਼ਿਤ) ਹੋਕਰ ਨਹੀਂ ਰਹਤਾ, ਤੋ ਅਨਾਦਿ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਕੀ ਵਾਸਨਾਸੇ ਜਨਿਤ ਜੋ
ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ ਭ੍ਰਮਣ
ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ, ਵਹ ਕੈਸੇ ਸਂਯਤ ਹੋਗਾ ? (ਨਹੀਂ ਹੋਗਾ, ਅਸਂਯਤ ਹੀ ਹੋਗਾ) ਔਰ ਅਸਂਯਤਕੋ, ਯਥੋਕ੍ਤ
Page 442 of 513
PDF/HTML Page 475 of 546
single page version
ਕੁਰ੍ਯਾਤ
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਵਾ ਕਿਂ ਕੁਰ੍ਯਾਤ੍, ਨ ਕਿਮਪੀਤਿ
ਇਸਲਿਯੇ ਸਂਯਮਸ਼ੂਨ੍ਯ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਸੇ ਯਾ ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਸਿਦ੍ਧਿ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ
ਪ੍ਰਕਾਰ (ਮਨ
ਤੇ ਕਰ੍ਮ ਜ੍ਞਾਨੀ ਤ੍ਰਿਗੁਪ੍ਤ ਬਸ ਉਚ੍ਛ੍ਵਾਸਮਾਤ੍ਰਥੀ ਕ੍ਸ਼ਯ ਕਰੇ. ੨੩੮
Page 443 of 513
PDF/HTML Page 476 of 546
single page version
ਤਦੇਵ ਜ੍ਞਾਨੀ ਸ੍ਯਾਤ੍ਕਾਰਕੇਤਨਾਗਮਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਸਂਯਤਤ੍ਵਯੌਗਪਦ੍ਯਾਤਿਸ਼ਯਪ੍ਰਸਾਦਾਸਾਦਿਤਸ਼ੁਦ੍ਧ-
ਜ੍ਞਾਨਮਯਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿਲਕ੍ਸ਼ਣਜ੍ਞਾਨਿਤ੍ਵਸਦ੍ਭਾਵਾਤ੍ਕਾਯਵਾਙ੍ਮਨਃਕਰ੍ਮੋਪਰਮਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਤ੍ਰਿਗੁਪ੍ਤਤ੍ਵਾਤ
ਭਾਵਸ੍ਯਾਪਿ ਵਿਨਾਸ਼ਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ
ਸਮਾਧਿਲਕ੍ਸ਼ਣਮਾਤ੍ਮਜ੍ਞਾਨਂ, ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਤਦੇਵ ਮੁਕ੍ਤਿਕਾਰਣਮਿਤਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯਤਿ
ਪਰਿਜ੍ਞਾਨਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਂ ਤਦ੍ਗੁਣਸ੍ਮਰਣਾਨੁਕੂਲਮਨੁਸ਼੍ਠਾਨਂ ਚੇਤਿ ਤ੍ਰਯਂ, ਤਤ੍ਤ੍ਰਯਾਧਾਰੇਣੋਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਿਸ਼ਦਾਖਣ੍ਡੈਕਜ੍ਞਾਨਾਕਾਰੇ
ਸ੍ਵਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਰੂਪਂ ਸਵਿਕਲ੍ਪਜ੍ਞਾਨਂ ਸ੍ਵਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮੋਪਾਦੇਯਭੂਤਰੁਚਿਵਿਕਲ੍ਪਰੂਪਂ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਂ ਤਤ੍ਰੈਵਾਤ੍ਮਨਿ
ਰਾਗਾਦਿਵਿਕਲ੍ਪਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪਂ ਸਵਿਕਲ੍ਪਚਾਰਿਤ੍ਰਮਿਤਿ ਤ੍ਰਯਮ੍
ਪੁਨਃ ਸਂਤਾਨਕੋ ਆਰੋਪਿਤ ਕਰਤਾ ਜਾਯ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ, ਲਕ੍ਸ਼ਕੋਟਿਭਵੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਚਾਹੇ ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ (-ਮਹਾ
ਕਸ਼੍ਟਸੇ) ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਪਾਰ ਕਰ ਜਾਤਾ ਹੈ, ਵਹੀ ਕਰ੍ਮ, (ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਸ੍ਯਾਤ੍ਕਾਰਕੇਤਨ ਆਗਮਜ੍ਞਾਨ,
ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ ਔਰ ਸਂਯਤਤ੍ਤ੍ਵਕੇ ਯੁਗਪਤ੍ਪਨੇਕੇ ਅਤਿਸ਼ਯਪ੍ਰਸਾਦਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕੀ ਹੁਈ ਸ਼ੁਦ੍ਧਜ੍ਞਾਨਮਯ
ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਕੀ ਅਨੁਭੂਤਿ ਜਿਸਕਾ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ ਐਸੇ ਜ੍ਞਾਨੀਪਨਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਕਾਯ
Page 444 of 513
PDF/HTML Page 477 of 546
single page version
ਮੁਚ੍ਛ੍ਵਾਸਮਾਤ੍ਰੇਣੈਵ ਲੀਲਯੈਵ ਪਾਤਯਤਿ
ਸਂਵੇਦਨਜ੍ਞਾਨਸ੍ਯੈਵ ਪ੍ਰਧਾਨਤ੍ਵਮਿਤਿ
ਹੈ ਤਥਾ ਜ੍ਞਾਨੀਕੇ ਸੁਖਦੁਃਖਾਦਿਵਿਕਾਰਰੂਪ ਪਰਿਣਮਨ ਨ ਹੋਨੇਸੇ ਵਹ ਕ ਰ੍ਮ ਪੁਨਃ ਨੂਤਨ ਕਰ੍ਮਰੂਪ ਸਂਤਤਿਕੋ
ਨਹੀਂ ਛੋੜਤਾ ਜਾਤਾ
ਤੋ ਸਰ੍ਵਆਗਮਧਰ ਭਲੇ ਪਣ ਨਵ ਲਹੇ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਵਨੇ. ੨੩੯
Page 445 of 513
PDF/HTML Page 478 of 546
single page version
ਯੌਗਪਦ੍ਯੇਪਿ ਮਨਾਙ੍ਮੋਹਮਲੋਪਲਿਪ੍ਤਤ੍ਵਾਤ
ਭਿਰਵਿਮੁਚ੍ਯਮਾਨੋ ਨ ਸਿਦ੍ਧਯਤਿ
ਸ ਸਿਦ੍ਧਿਂ ਮੁਕ੍ਤਿਂ ਨ ਲਭਤੇ
ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਸਮਾਧਿਲਕ੍ਸ਼ਣਂ ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕਂ ਸ੍ਵਸਂਵੇਦਨਜ੍ਞਾਨਂ ਨਾਸ੍ਤੀਤਿ
[ਸਰ੍ਵਾਗਮਧਰਃ ਅਪਿ ] ਭਲੇ ਹੀ ਸਰ੍ਵਾਗਮਕਾ ਧਾਰੀ ਹੋ ਤਥਾਪਿ [ਸਿਦ੍ਧਿਂ ਨ ਲਭਤੇ ] ਸਿਦ੍ਧਿਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ
ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਉਸ ਪੁਰੁਸ਼ਕੇ ਆਗਮਜ੍ਞਾਨ
ਹੋਤਾ
Page 446 of 513
PDF/HTML Page 479 of 546
single page version
[ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਸਮਗ੍ਰਃ ] ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਸੇ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ
ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਥੀ ਤੇ ਸ਼੍ਰਮਣਨੇ ਸਂਯਤ ਕਹ੍ਯੋ. ੨੪੦
Page 447 of 513
PDF/HTML Page 480 of 546
single page version
ਭੂਤ੍ਵਾ ਚਿਦ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਃ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਚਂਙ੍ਕ੍ਰ ਮਣਨਿਮਿਤ੍ਤਮਤ੍ਯਨ੍ਤਮਾਤ੍ਮਨਾ ਸਮਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸਂਵਲਨਾਦੇਕੀਭੂਤਮਪਿ
ਸ੍ਵਭਾਵਭੇਦਾਤ੍ਪਰਤ੍ਵੇਨ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨੈਵ ਕੁਸ਼ਲੋ ਮਲ੍ਲ ਇਵ ਸੁਨਿਰ੍ਭਰਂ ਨਿਸ਼੍ਪੀਡਯ ਨਿਸ਼੍ਪੀਡਯ
ਕਸ਼ਾਯਚਕ੍ਰਮਕ੍ਰਮੇਣ ਜੀਵਂ ਤ੍ਯਾਜਯਤਿ, ਸ ਖਲੁ ਸਕਲਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸ਼ੂਨ੍ਯੋਪਿ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਦ੍ਰੁਸ਼ਿਜ੍ਞਪ੍ਤਿਮਾਤ੍ਰ-
ਸ੍ਵਭਾਵਭੂਤਾਵਸ੍ਥਾਪਿਤਾਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵੋਪਜਾਤਨਿਤ੍ਯਨਿਸ਼੍ਚਲਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਤਯਾ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ਸਂਯਤ ਏਵ ਸ੍ਯਾਤ
ਗ੍ਰਾਹ੍ਯਮਿਤਿ ਸਵਿਕਲ੍ਪਯੌਗਪਦ੍ਯਂ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਾਤ੍ਮਜ੍ਞਾਨਂ ਚ ਘਟਤ ਇਤਿ
ਲਕ੍ਸ਼ਣਮਿਤ੍ਯੁਪਦਿਸ਼ਤਿ
ਬਨਾਯੇ ਹੁਏ ਸ਼ਰੀਰਪਾਤ੍ਰਕੋ ਪਾਁਚ ਸਮਿਤਿਯੋਂਸੇ ਅਂਕੁਸ਼ਿਤ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤ ਕਰਤਾ ਹੁਆ, ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ
ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਕੇ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਨਿਰੋਧ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਸਕੇ ਕਾਯ
ਮਿਲਨਕੇ ਕਾਰਣ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਏਕਰੂਪ ਹੋ ਜਾਨੇ ਪਰ ਭੀ ਸ੍ਵਭਾਵਭੇਦਕੇ ਕਾਰਣ ਉਸੇ ਪਰਰੂਪਸੇ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ
ਕਰਕੇ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਹੀ ਕੁਸ਼ਲ ਮਲ੍ਲਕੀ ਭਾਁਤਿ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ