Page 228 of 513
PDF/HTML Page 261 of 546
single page version
த்ருதீயா, த்ரவ்யஸ்ய ஸத்தாதிலக்ஷணத்ரயஸூசநரூபேண சதுர்தீதி ஸ்வதந்த்ரகாதாசதுஷ்டயேந பீடிகாஸ்தலம்
ஸத்தாகுணோபீதி கதநரூபேண த்ருதீயா, உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யத்வேபி ஸத்தைவ த்ரவ்யஂ பவதீதி கதநேந சதுர்தீதி
காதாசதுஷ்டயேந ஸத்தாலக்ஷணவிவரணமுக்யதா
பதலதீ ரஹதீ ஹைஂ, இஸப்ரகார) ப்ரகாஶித கரதே ஹைஂ :
நிஷேத கியா ஹை
Page 229 of 513
PDF/HTML Page 262 of 546
single page version
ஸ்யாதத்பாவஸ்ய விவரணரூபேண த்ருதீயா, தஸ்யைவ த்ருடீகரணார்தஂ சதுர்தீதி காதாசதுஷ்டயேந ஸத்தாத்ரவ்யயோர-
பேதவிஷயே யுக்திகதநமுக்யதா
ஸ்வபாவநிஷ்பந்ந க்ரியா நஹீஂ ஹோ ஸோ பாத நஹீஂ ஹை; (அர்தாத் விபாவஸ்வபாவஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலீ ராக-
த்வேஷமய க்ரியா அவஶ்ய ஹை
மநுஷ்யாதிபர்யாயரூப பல உத்பந்ந நஹீஂ கரதீ; ராக -த்வேஷமய க்ரியா தோ அவஶ்ய வஹ பல உத்பந்ந
கரதீ ஹை
டஂகோத்கீர்ண நஹீஂ ஹை; க்யோஂகி வே பர்யாயேஂ பூர்வ -பூர்வ பர்யாயோஂகே நாஶமேஂ ப்ரவர்தமாந க்ரியா பலரூப ஹோநேஸே
Page 230 of 513
PDF/HTML Page 263 of 546
single page version
ஸூத்ரகாதைகா
ராகாதிபரிணாம ஏவ த்ரவ்யகர்மகாரணத்வாத்பாவகர்ம பண்யத இதி பரிணாமமுக்யத்வேந ‘ஆதா கம்மமலிமஸோ’
இத்யாதிஸூத்ரத்வயஂ, ததநந்தரஂ க ர்மபலசேதநா க ர்மசேதநா ஜ்ஞாநசேதநேதி த்ரிவிதசேதநாப்ரதிபாதநரூபேண
‘பரிணமதி சேதணாஏ’ இத்யாதிஸூத்ரத்ரயஂ, ததநந்தரஂ ஶுத்தாத்மபேதபாவநாபலஂ கதயந் ஸந் ‘கத்தாகரணஂ’
இத்யாத்யேகஸூத்ரேணோபஸஂஹரதி
கதயதி
நிஷ்பலா ததாபி நாநாதுஃகதாயகஸ்வகீயகார்யபூதமநுஷ்யாதிபர்யாயநிர்வர்தகத்வாத்ஸபலேதி மநுஷ்யாதி-
பர்யாயநிஷ்பத்திரேவாஸ்யாஃ பலம்
Page 231 of 513
PDF/HTML Page 264 of 546
single page version
தர்மஃ, ஸ கேவலஜ்ஞாநாத்யநந்தசதுஷ்டயவ்யக்திரூபஸ்ய கார்யஸமயஸாரஸ்யோத்பாதகத்வாத்ஸபலோபி நரநாரகாதி-
பர்யாயகாரணபூதஂ ஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மபந்தஂ நோத்பாதயதி, ததஃ காரணாந்நிஷ்பலஃ
நஷ்ட ஹோ கயா ஹை ஐஸே அணுகீ பரிணதி த்விஅணுக கார்யகீ நிஷ்பாதக நஹீஂ ஹை உஸீப்ரகார, மோஹகே
ஸாத மிலநகா நாஶ ஹோநே பர வஹீ க்ரியா
அபிபூத கரீ திர்யஂச, தேவ, மநுஷ்ய வா நாரக கரே. ௧௧௭.
Page 232 of 513
PDF/HTML Page 265 of 546
single page version
[நரஂ திர்யஞ்சஂ நைரயிகஂ வா ஸுரஂ ] மநுஷ்ய, திர்யஂச, நாரக அதவா தேவ (-இந பர்யாயோஂகோ) [கரோதி ]
கரதா ஹை
கர்ம ஹை
ஹோநேஸே உஸ (-புத்கலகர்ம) கீ கார்யபூத மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂகா அபாவ ஹோதா ஹை
Page 233 of 513
PDF/HTML Page 266 of 546
single page version
திரஸ்க்ருத்ய வர்திஸ்தாநீயஶரீராதாரேண தீபஶிகாஸ்தாநீயநரநாரகாதிபர்யாயரூபேண பரிணமயதி
பராபவ கரகே கீ ஜாநேவாலீ மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ கர்மகே கார்ய ஹைஂ
மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂகோ உத்பந்ந கரதே ஹைஂ
[தே ந லப்தஸ்வபாவாஃ ] உந்ஹேஂ ஸ்வபாவகீ உபலப்தி நஹீஂ ஹை
நிஜ கர்மரூப பரிணமநதீ ஜ ஸ்வபாவலப்தி ந தேமநே. ௧௧௮.
Page 234 of 513
PDF/HTML Page 267 of 546
single page version
கர்மபரிணமநாந்நாமூர்தத்வநிருபராகவிஶுத்திமத்த்வஸ்வபாவமுபலபதே
மாணிககே ஸ்வபாவகா பராபவ நஹீஂ ஹோதா ததநுஸார
வ்ருக்ஷோஂகீ லம்பீ பஂக்திரூப) பரிணமித ஹோதா ஹுஆ ( அபநே
(அபநே) அமூர்தத்வ ஔர
இஸலியே உஸே அபநே ஸ்வபாவகீ உபலப்தி நஹீஂ ஹை
கரதா, ஔர ஸ்வாதகீ அபேக்ஷாஸே வ்ருக்ஷரூப பரிணமித ஹோதா ஹுஆ அபநே ஸ்வாதிஷ்டபநேரூப ஸ்வபாவகோ
உபலப்த நஹீஂ கரதா, உஸீப்ரகார ஆத்மா பீ ப்ரதேஶகீ அபேக்ஷாஸே ஸ்வகர்மாநுஸார பரிணமித ஹோதா
ஹுஆ அபநே அமூர்தஸ்வரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா ஔர பாவகீ அபேக்ஷாஸே ஸ்வகர்மரூப
பரிணமித ஹோதா ஹுஆ உபராகஸே ரஹித விஶுத்திவாலாபநாரூப அபநே ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ
கரதா
Page 235 of 513
PDF/HTML Page 268 of 546
single page version
லக்ஷணஸுகாம்ருதாஸ்வாதநைர்மல்யாதிஸ்வகீயகுணஸமூஹஂ ந லபத இதி
ஹோதா ஹை; [ஹி ] க்யோஂகி [யஃ பவஃ ஸஃ விலயஃ ] ஜோ உத்பாத ஹை வஹீ விநாஶ ஹை;
[ஸஂபவ -விலயௌ இதி தௌ நாநா ] ஔர உத்பாத ததா விநாஶ, இஸப்ரகார வே அநேக (பிந்ந) பீ
ஹைஂ
காரண ஜநம தே நாஶ சே; வளீ ஜந்ம நாஶ விபிந்ந சே. ௧௧௯.
Page 236 of 513
PDF/HTML Page 269 of 546
single page version
ஸ்வரூபயோரேகத்வாஸஂபவாத்ததுபயாதாரபூதஂ த்ரௌவ்யஂ ஸஂபவதி; ததோ தேவாதிபர்யாயே ஸஂபவதி மநுஷ்யாதி-
பர்யாயே விலீயமாநே ச ய ஏவ ஸஂபவஃ ஸ ஏவ விலய இதி க்ருத்வா ததுபயாதாரபூதஂ
த்ரௌவ்யவஜ்ஜீவத்ரவ்யஂ ஸஂபாவ்யத ஏவ
ஜகதி கஶ்சிதபி, தஸ்மாந்நைவ ஜாயதே ந சோத்பத்யத இதி ஹேதுஂ வததி
ஔர உத்பாதகா பக்ஷ பலித ஹோதா ஹை
ஹை வஹீ விநாஶ ஹை’ ஐஸா கஹா ஜாநே பர உத்பாத ஔர விநாஶகே ஸ்வரூபகா ஏகபநா அஸம்பவ ஹோநேஸே
உந தோநோஂகா ஆதாரபூத த்ரௌவ்ய ப்ரகட ஹோதா ஹை; இஸலியே தேவாதிபர்யாயகே உத்பந்ந ஹோநே ஔர
மநுஷ்யாதிபர்யாயகே நஷ்ட ஹோநே பர, ‘ஜோ உத்பாத ஹை வஹீ விலய ஹை’ ஐஸா மாநநேஸே (இஸ அபேக்ஷாஸே)
உந தோநோஂகா ஆதாரபூத த்ரௌவ்யவாந் ஜீவத்ரவ்ய ப்ரகட ஹோதா ஹை (-லக்ஷமேஂ ஆதா ஹை ) இஸலியே ஸர்வதா
த்ரவ்யபநேஸே ஜீவ டஂகோத்கீர்ண ரஹதா ஹை
(-தோநோஂகா பிந்ந -பிந்ந) ஸ்வரூப ப்ரகட ஹோதா ஹை, உஸீப்ரகார ‘அந்ய உத்பாத ஹை ஔர அந்ய வ்யய
Page 237 of 513
PDF/HTML Page 270 of 546
single page version
சாந்யஃ ஸஂபவோந்யோ விலய இதி க்ருத்வா ஸஂபவவிலயவந்தௌ தேவாதிமநுஷ்யாதிபர்யாயௌ ஸஂபாவ்யேதே ஏவ
ததஃ ப்ரதிக்ஷணஂ பர்யாயைர்ஜீவோநவஸ்திதஃ
ஔர வ்யயகா ஸ்வரூப ப்ரகட ஹோதா ஹை; இஸலியே தேவாதிபர்யாயகே உத்பந்ந ஹோநே பர ஔர
மநுஷ்யாதிபர்யாயகே நஷ்ட ஹோநே பர, ‘அந்ய உத்பாத ஹை ஔர அந்ய வ்யய ஹை’ ஐஸா மாநநேஸே (இஸ
அபேக்ஷாஸே) உத்பாத ஔர வ்யயவாலீ தேவாதிபர்யாய ஔர மநுஷ்யாதிபர்யாய ப்ரகட ஹோதீ ஹை (-லக்ஷமேஂ
ஆதீ ஹை ); இஸலியே ஜீவ ப்ரதிக்ஷண பர்யாயோஂஸே அநவஸ்தித ஹை
கிஸீகா ஸ்வபாவ கேவல ஏகரூப ரஹநேவாலா நஹீஂ ஹை ); [ஸஂஸாரஃ புநஃ ] ஔர ஸஂஸார தோ
[ஸஂஸரதஃ ] ஸஂஸரண கரதே ஹுயே (கோல பி ரதே ஹுயே, பரிவர்தித ஹோதே ஹுயே) [த்ரவ்யஸ்ய ] த்ரவ்யகீ
[க்ரியா ] க்ரியா ஹை
ஸஂஸார தோ ஸஂஸரண கரதா த்ரவ்ய கேரீ சே க்ரியா. ௧௨௦.
Page 238 of 513
PDF/HTML Page 271 of 546
single page version
ஸ்வபாவ கேவல அவிசல
ஹீ வைஸா ஹை, (அர்தாத் ஸஂஸாரகா ஸ்வரூப ஹீ ஐஸா ஹை ) உஸமேஂ பரிணமந கரதே ஹுயே த்ரவ்யகா
பூர்வோத்தரதஶாகா த்யாகக்ரஹணாத்மக ஐஸா ஜோ க்ரியா நாமகா பரிணாம ஹை வஹ ஸஂஸாரகா ஸ்வரூப
ஹை
தேதீ கரம பஂதாய சே; பரிணாம தேதீ கர்ம சே. ௧௨௧.
Page 239 of 513
PDF/HTML Page 272 of 546
single page version
கரதா ஹை
தோஷ ஆதா ஹை
Page 240 of 513
PDF/HTML Page 273 of 546
single page version
ஹீ ஹை, ஔர ஆத்மா பீ அபநே பரிணாமகா கர்த்தா ஹோநேஸே த்ரவ்யகர்மகா கர்த்தா பீ உபசாரஸே
ஹை
இதி மதா ] கர்ம மாநா கயா ஹை; [தஸ்மாத் ] இஸலியே ஆத்மா [கர்மணஃ கர்தா து ந ] த்ரவ்யகர்மகா
கர்த்தா தோ நஹீஂ ஹை
கிரியா கணீ சே கர்ம; தேதீ கர்மநோ கர்தா நதீ. ௧௨௨.
Page 241 of 513
PDF/HTML Page 274 of 546
single page version
பரிணாமாதநந்யத்வாத
பாதநிகாத்வயஂ மநஸி ஸஂப்ரதார்ய ஸூத்ரமிதஂ நிரூபயதி
ததாவித பரிணாம ஹை வஹ ஜீவமயீ ஹீ க்ரியா ஹை, க்யோஂகி ஸர்வ த்ரவ்யோஂகீ பரிணாமலக்ஷணக்ரியா
ஆத்மமயதா (நிஜமயதா) ஸே ஸ்வீகார கீ கஈ ஹை; ஔர பி ர, ஜோ (ஜீவமயீ) க்ரியா ஹை வஹ
ஆத்மாகே த்வாரா ஸ்வதஂத்ரதயா
அநந்ய ஹை; ஔர ஜோ உஸகா (-புத்கலகா) ததாவிதி பரிணாம ஹை வஹ புத்கலமயீ ஹீ க்ரியா
ஹை, க்யோஂகி ஸர்வ த்ரவ்யோஂகீ பரிணாமஸ்வரூப க்ரியா நிஜமய ஹோதீ ஹை, ஐஸா ஸ்வீகார கியா கயா
ஹை; ஔர பி ர, ஜோ (புத்கலமயீ) க்ரியா ஹை வஹ புத்கலகே த்வாரா ஸ்வதஂத்ரதயா ப்ராப்ய ஹோநேஸே கர்ம
ஹை
Page 242 of 513
PDF/HTML Page 275 of 546
single page version
கர்மபல ஸஂபஂதீ
தே ஜ்ஞாநவிஷயக, கர்மவிஷயக, கர்மப ளவிஷயக கஹீ. ௧௨௩.
Page 243 of 513
PDF/HTML Page 276 of 546
single page version
பீ பரிணாம சேதநாகோ கிஂசித்மாத்ர பீ நஹீஂ சோதா
கர்மபலபரிணதி வஹ கர்மபலசேதநா ஹை
ரஹா ஹோ [கர்ம ] வஹ கர்ம ஹை, [தத் அநேகவிதஂ ] வஹ அநேக ப்ரகாரகா ஹை; [ஸௌக்யஂ வா துஃகஂ வா ]
ஸுக அதவா துஃக [பலஂ இதி பணிதம் ] வஹ கர்மபல கஹா கயா ஹை
Page 244 of 513
PDF/HTML Page 277 of 546
single page version
த்ரவ்யகர்மோபாதிஸாந்நித்யஸத்பாவாத்கர்ம தஸ்ய பலஂ ஸௌக்யலக்ஷணாபாவாத்விக்ருதிபூதஂ துஃகம்
ஏக ஹீ ஸாத ப்ரகாஶித ஹோதே ஹைஂ, உஸீப்ரகார) ஜிஸமேஂ ஏக ஹீ ஸாத ஸ்வ -பராகார அவபாஸித ஹோதே
ஹைஂ, ஐஸா அர்தவிகல்ப வஹ ஜ்ஞாந ஹை
Page 245 of 513
PDF/HTML Page 278 of 546
single page version
ராகரூபஂ ஶுபோபயோகலக்ஷணஂ கர்ம தஸ்ய பலஂ சக்ரவர்த்யாதிபஞ்சேந்த்ரியபோகாநுபவரூபஂ, தச்சாஶுத்தநிஶ்சயேந
ஸுகமப்யாகுலோத்பாதகத்வாத் ஶுத்தநிஶ்சயேந துஃகமேவ
கர்ம
ஜிஸகா லக்ஷண ஹை ஐஸா ஸ்வபாவபூத ஸுக ஹை; ஔர த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிமேஂ யுக்த ஹோநேஸே ஜோ
ஔபாதிக ஶுபாஶுபபாவரூப கர்ம ஹோதா ஹை, உஸகா பல விகாரபூத துஃக ஹை, க்யோஂகி உஸமேஂ
அநாகுலதா நஹீஂ, கிந்து ஆகுலதா ஹை
தேதீ கரமப ள, கர்ம தேம ஜ ஜ்ஞாந ஆத்மா ஜாணஜே. ௧௨௫.
Page 246 of 513
PDF/HTML Page 279 of 546
single page version
சேதநாஸ்வரூப ஹோநேஸே ஜ்ஞாந, கர்ம ஔர கர்மபலரூப ஹோநேகே ஸ்வபாவவாலா ஹை, க்யோஂகி சேதநா தந்மய
(ஜ்ஞாநமய, கர்மமய அதவா கர்மபலமய) ஹோதீ ஹை
ஹுஏ (அர்தாத் ஆத்மாகீ ஶுத்ததாகே நிர்ணயகீ ப்ரஶஂஸா கரதே ஹுஏ
Page 247 of 513
PDF/HTML Page 280 of 546
single page version
ஹுஆ [அந்யத் ] அந்யரூப [ந ஏவ பரிணமதி ] பரிணமித ஹீ நஹீஂ ஹோ, [ஶுத்தஂ ஆத்மாநஂ ] தோ வஹ
ஶுத்த ஆத்மாகோ [லபதே ] உபலப்த கரதா ஹை
கரதா ஹை; பரந்து அந்ய கோஈ (புருஷ) ஐஸே ஶுத்த ஆத்மாகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா
தூஸரீ
முநி அந்யரூப நவ பரிணமே, ப்ராப்தி கரே ஶுத்தாத்மநீ. ௧௨௬.