Page 88 of 513
PDF/HTML Page 121 of 546
single page version

அத ஜ்ஞாநிநோ ஜ்ஞப்திக்ரியாஸத்பாவேபி க்ரியாபலபூதஂ பந்தஂ ப்ரதிஷேதயந்நுபஸஂஹரதி — ண வி பரிணமதி ண கேண்ஹதி உப்பஜ்ஜதி ணேவ தேஸு அட்டேஸு .

இஹ கலு ‘உதயகதா கம்மஂஸா ஜிணவரவஸஹேஹிஂ ணியதிணா பணியா . தேஸு விமூடோ ரத்தோ துட்டோ வா பஂதமணுபவதி ..’ இத்யத்ர ஸூத்ரே உதயகதேஷு புத்கலகர்மாஂஶேஷு ஸத்ஸு ஸஂசேதயமாநோ மந்த்ரவாதரஸஸித்தயாதீநி யாநி கண்டவிஜ்ஞாநாநி மூடஜீவாநாஂ சித்தசமத்காரகாரணாநி பரமாத்மபாவநா- விநாஶகாநி ச . தத்ராக்ரஹஂ த்யக்த்வா ஜகத்த்ரயகாலத்ரயஸகலவஸ்துயுகபத்ப்ரகாஶகமவிநஶ்வரமகண்டைக- ப்ரதிபாஸரூபஂ ஸர்வஜ்ஞஶப்தவாச்யஂ யத்கேவலஜ்ஞாநஂ தஸ்யைவோத்பத்திகாரணபூதஂ யத்ஸமஸ்தராகாதிவிகல்பஜாலேந ரஹிதஂ ஸஹஜஶுத்தாத்மநோபேதஜ்ஞாநஂ தத்ர பாவநா கர்தவ்யா, இதி தாத்பர்யம் ..௫௧.. ஏவஂ கேவலஜ்ஞாநமேவ ஸர்வஜ்ஞ இதி கதநரூபேண காதைகா, ததநந்தரஂ ஸர்வபதார்தபரிஜ்ஞாநாத்பரமாத்மஜ்ஞாநமிதி ப்ரதமகாதா பரமாத்மஜ்ஞாநாச்ச ஸர்வபதார்தபரிஜ்ஞாநமிதி த்விதீயா சேதி . ததஶ்ச க்ரமப்ரவ்ருத்தஜ்ஞாநேந ஸர்வஜ்ஞோ ந பவதீதி ப்ரதமகாதா, யுகபத்க்ராஹகேண ஸ பவதீதி த்விதீயா சேதி ஸமுதாயேந ஸப்தமஸ்தலே காதாபஞ்சகஂ கதம் . அத பூர்வஂ யதுக்தஂ

அப, ஜ்ஞாநீகே (-கேவலஜ்ஞாநீ ஆத்மாகே) ஜ்ஞப்திக்ரியாகா ஸத்பாவ ஹோநே பர பீ உஸகே க்ரியாகே பலரூப பந்தகா நிஷேத கரதே ஹுஏ உபஸஂஹார கரதே ஹைஂ (அர்தாத் கேவலஜ்ஞாநீ ஆத்மாகே ஜாநநேகீ க்ரியா ஹோநே பர பீ பந்த நஹீஂ ஹோதா, ஐஸா கஹகர ஜ்ஞாந -அதிகார பூர்ண கரதே ஹைஂ) —

அந்வயார்த : – [ஆத்மா ] (கேவலஜ்ஞாநீ) ஆத்மா [தாந் ஜாநந் அபி ] பதார்தோஂகோ ஜாநதா ஹுஆ பீ [ந அபி பரிணமதி ] உஸரூப பரிணமித நஹீஂ ஹோதா, [ந க்ருஹ்ணாதி ] உந்ஹேஂ க்ரஹண நஹீஂ கரதா [தேஷு அர்தேஷு ந ஏவ உத்பத்யதே ] ஔர உந பதார்தோஂகே ரூபமேஂ உத்பந்ந நஹீஂ ஹோதா [தேந ] இஸலியே [அபந்தகஃ ப்ரஜ்ஞப்தஃ ] உஸே அபந்தக கஹா ஹை ..௫௨..

டீகா : — யஹா஁ ‘உதயகதா கம்மஂஸா ஜிநவரவஸஹேஹிஂ ணியதிணா பணியா . தேஸு விமூடோ ரத்தோ துட்டோ வா ௧பந்தமணுபவதி ..’ இஸ காதா ஸூத்ரமேஂ, ‘உதயகத புத்கலகர்மாஂஶோஂகே அஸ்தித்வமேஂ சேதித ஹோநே பர – ஜாநநேபர – அநுபவ கரநே பர மோஹ -ராக -த்வேஷமேஂ பரிணத ஹோநேஸே ஜ்ஞேயார்தபரிணமந-

தே அர்தரூப ந பரிணமே ஜீவ, நவ க்ரஹே, நவ ஊபஜே, ஸௌ அர்தநே ஜாணே சதாஂ, தேதீ அபஂதக ஜிந கஹே.௫௨.

௧. ஜ்ஞாநதத்த்வ – ப்ரஜ்ஞாபநகீ ௪௩வீஂ காதா .

Page 89 of 513
PDF/HTML Page 122 of 546
single page version

மோஹராகத்வேஷபரிணதத்வாத் ஜ்ஞேயார்தபரிணமநலக்ஷணயா க்ரியயா யுஜ்யமாநஃ க்ரியாபலபூதஂ பந்தம- நுபவதி, ந து ஜ்ஞாநாதிதி ப்ரதமமேவார்தபரிணமநக்ரியாபலத்வேந பந்தஸ்ய ஸமர்திதத்வாத், ததா ‘கேண்ஹதி ணேவ ண முஂசதி ண பரஂ பரிணமதி கேவலீ பகவஂ . பேச்சதி ஸமஂததோ ஸோ ஜாணதி ஸவ்வஂ ணிரவஸேஸஂ ..’ இத்யர்தபரிணமநாதிக்ரியாணாமபாவஸ்ய ஶுத்தாத்மநோ நிரூபிதத்வாச்சார்தாநபரிணமதோ- க்ருஹ்ணதஸ்தேஷ்வநுத்பத்யமாநஸ்ய சாத்மநோ ஜ்ஞப்திக்ரியாஸத்பாவேபி ந கலு க்ரியாபலபூதோ பந்தஃ ஸித்தயேத் ..௫௨.. பதார்தபரிச்சித்திஸத்பாவேபி ராகத்வேஷமோஹாபாவாத் கேவலிநாஂ பந்தோ நாஸ்தீதி தமேவார்தஂ ப்ரகாராந்தரேண த்ருடீகுர்வந் ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சாதிகாரமுபஸஂஹரதி ---ண வி பரிணமதி யதா ஸ்வகீயாத்மப்ரதேஶைஃ ஸமரஸீபாவேந ஸஹ பரிணமதி ததா ஜ்ஞேயரூபேண ந பரிணமதி . ண கேண்ஹதி யதைவ சாநந்தஜ்ஞாநாதிசதுஷ்டயரூபமாத்மரூபமாத்மரூபதயா க்ருஹ்ணாதி ததா ஜ்ஞேயரூபஂ ந க்ருஹ்ணாதி . உப்பஜ்ஜதி ணேவ தேஸு அட்டேஸு யதா ச நிர்விகாரபரமாநந்தைகஸுகரூபேண ஸ்வகீயஸித்தபர்யாயேணோத்பத்யதே ததைவ ச ஜ்ஞேயபதார்தேஷு நோத்பத்யதே . கிஂ குர்வந்நபி . ஜாணண்ணவி தே தாந் ஜ்ஞேயபதார்தாந் ஸ்வஸ்மாத் ப்ருதக்ரூபேண ஜாநந்நபி . ஸ கஃ கர்தா . ஆதா முக்தாத்மா . அபஂதகோ தேண பண்ணத்தோ ததஃ காரணாத்கர்மணாமபந்தகஃ ப்ரஜ்ஞப்த இதி . தத்யதா --ராகாதிரஹிதஜ்ஞாநஂ பந்தகாரணஂ ந பவதீதி ஜ்ஞாத்வா ஶுத்தாத்மோபலம்பலக்ஷணமோக்ஷவிபரீதஸ்ய நாரகாதிதுஃககாரணகர்மபந்தஸ்ய காரணாநீந்த்ரியமநோஜநிதாந்யேகதேஶ- ஸ்வரூப க்ரியாகே ஸாத யுக்த ஹோதா ஹுஆ ஆத்மா க்ரியாபலபூத பந்தகா அநுபவ கரதா ஹை, கிந்து ஜ்ஞாநஸே நஹீஂ’ இஸப்ரகார ப்ரதம ஹீ அர்தபரிணமநக்ரியாகே பலரூபஸே பந்தகா ஸமர்தந கியா கயா ஹை (அர்தாத் பந்த தோ பதார்தரூபமேஂ பரிணமநரூப க்ரியாகா பல ஹை ஐஸா நிஶ்சித கியா கயா ஹை) ததா ‘கேண்ஹதி ணேவ ண முஞ்சதி ண பரஂ பரிணமதி கேவலீ பகவஂ . பேச்சதி ஸமஂததோ ஸோ ஜாணாதி ஸவ்வஂ ௧ணிரவஸேஸஂ ..’

இஸ காதா ஸூத்ரமேஂ ஶுத்தாத்மாகே அர்த பரிணமநாதி க்ரியாஓஂகா அபாவ நிரூபித கியா கயா ஹை இஸலியே ஜோ (ஆத்மா) பதார்தரூபமேஂ பரிணமித நஹீஂ ஹோதா உஸே க்ரஹாண நஹீஂ கரதா ஔர உஸரூப உத்பந்ந நஹீஂ ஹோதா உஸ ஆத்மாகே ஜ்ஞப்திக்ரியாகா ஸத்பாவ ஹோநே பர பீ வாஸ்தவமேஂ க்ரியாபலபூத பந்த ஸித்த நஹீஂ ஹோதா .

பாவார்த : — கர்மகே தீந பேத கியே கயே ஹைஂ – ப்ராப்ய – விகார்ய ஔர நிர்வர்த்ய . கேவலீ- பகவாநகே ப்ராப்ய கர்ம, விகார்ய கர்ம ஔர நிர்வர்த்ய கர்ம ஜ்ஞாந ஹீ ஹை, க்யோஂகி வே ஜ்ஞாநகோ ஹீ க்ரஹண கரதே ஹைஂ, ஜ்ஞாநரூப ஹீ பரிணமித ஹோதே ஹைஂ ஔர ஜ்ஞாநரூப ஹீ உத்பந்ந ஹோதே ஹைஂ . இஸ ப்ரகார ஜ்ஞாந ஹீ உநகா கர்ம ஔர ஜ்ஞப்தி ஹீ உநகீ க்ரியா ஹை . ஐஸா ஹோநேஸே கேவலீபகவாநகே பந்த நஹீஂ ஹோதா, க்யோஂகி ஜ்ஞப்திக்ரியா பந்தகா காரண நஹீஂ ஹை கிந்து ஜ்ஞேயார்தபரிணமநக்ரியா அர்தாத் ஜ்ஞேய பதார்தோஂகே ப்ர. ௧௨

௧. ஜ்ஞாநதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபநகீ ௩௨ வீஂ காதா .

Page 90 of 513
PDF/HTML Page 123 of 546
single page version

அத ஜ்ஞாநாதபிந்நஸ்ய ஸௌக்யஸ்ய ஸ்வரூபஂ ப்ரபஂசயந் ஜ்ஞாநஸௌக்யயோஃ ஹேயோபாதேயத்வஂ சிந்தயதி —

விஜ்ஞாநாநி த்யக்த்வா ஸகலவிமலகேவலஜ்ஞாநஸ்ய கர்மபந்தாகாரணபூதஸ்ய யத்பீஜபூதஂ நிர்விகாரஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநஂ தத்ரைவ பாவநா கர்தவ்யேத்யபிப்ராயஃ ..௫௨.. ஏவஂ ராகத்வேஷமோஹரஹிதத்வாத்கேவலிநாஂ பந்தோ நாஸ்தீதி கதநரூபேண ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சஸமாப்திமுக்யத்வேந சைகஸூத்ரேணாஷ்டமஸ்தலஂ கதம் . ஸந்முக வ்ருத்தி ஹோநா (-ஜ்ஞேய பதார்தோஂகே ப்ரதி பரிணமித ஹோநா) வஹ பந்தகா காரண ஹை ..௫௨..

(அப, பூர்வோக்த ஆஶயகோ காவ்யத்வாரா கஹகர, கேவலஜ்ஞாநீ ஆத்மாகீ மஹிமா பதாகர யஹ ஜ்ஞாந -அதிகார பூர்ண கியா ஜாதா ஹை .)

அர்த : — ஜிஸநே கர்மோஂகோ சேத டாலா ஹை ஐஸா யஹ ஆத்மா பூத, பவிஷ்யத ஔர வர்தமாந ஸமஸ்த விஶ்வகோ (அர்தாத் தீநோஂ காலகீ பர்யாயோஂஸே யுக்த ஸமஸ்த பதார்தோஂகோ) ஏக ஹீ ஸாத ஜாநதா ஹுஆ பீ மோஹகே அபாவகே காரண பரரூப பரிணமித நஹீஂ ஹோதா, இஸலியே அப, ஜிஸகே ஸமஸ்த ஜ்ஞேயாகாரோஂகோ அத்யந்த விகஸித ஜ்ஞப்திகே விஸ்தாரஸே ஸ்வயஂ பீ கயா ஹை ஐஸை தீநோஂலோககே பதார்தோஂகோ ப்ருதக் ஔர அப்ருதக் ப்ரகாஶித கரதா ஹுஆ வஹ ஜ்ஞாநமூர்தி முக்த ஹீ ரஹதா ஹை .

இஸ ப்ரகார ஜ்ஞாந – அதிகார ஸமாப்த ஹுஆ .

அப, ஜ்ஞாநஸே அபிந்ந ஸுககா ஸ்வரூப விஸ்தாரபூர்வக வர்ணந கரதே ஹுஏ ஜ்ஞாந ஔர ஸுககீ ஹேயோபாதேயதாகா (அர்தாத் கௌநஸா ஜ்ஞாந ததா ஸுக ஹேய ஹை ஔர கௌநஸா உபாதேய ஹை வஹ) விசார கரதே ஹைஂ : –

அர்தோநுஂ ஜ்ஞாந அமூர்த, மூர்த, அதீந்த்ரிய நே ஐந்த்ரிய சே, சே ஸுக பண ஏவுஂஜ, த்யாஂ பரதாந ஜே தே க்ராஹ்ய சே. ௫௩.

Page 91 of 513
PDF/HTML Page 124 of 546
single page version

அஸ்த்யமூர்தஂ மூர்தமதீந்த்ரியமைந்த்ரியஂ சார்தேஷு .

ஜ்ஞாநஂ ச ததா ஸௌக்யஂ யத்தேஷு பரஂ ச தத் ஜ்ஞேயம் ..௫௩..

அத்ர ஜ்ஞாநஂ ஸௌக்யஂ ச மூர்தமிந்த்ரியஜஂ சைகமஸ்தி . இதரதமூர்தமதீந்த்ரியஂ சாஸ்தி . தத்ர யதமூர்தமதீந்த்ரியஂ ச தத்ப்ரதாநத்வாதுபாதேயத்வேந ஜ்ஞாதவ்யம் . தத்ராத்யஂ மூர்தாபிஃ க்ஷாயோபஶமிகீபிருப- யோகஶக்திபிஸ்ததாவிதேப்ய இந்த்ரியேப்யஃ ஸமுத்பத்யமாநஂ பராயத்தத்வாத் காதாசித்கஂ க்ரமக்ருதப்ரவ்ருத்தி

அத ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சவ்யாக்யாநாநந்தரஂ ஜ்ஞாநாதாரஸர்வஜ்ஞஂ நமஸ்கரோதி ---

கரேதி கரோதி . ஸ கஃ . லோகோ லோகஃ . கதஂபூதஃ . தேவாஸுரமணுஅராயஸஂபஂதோ தேவாஸுரமநுஷ்ய- ராஜஸஂபந்தஃ . புநரபி கதஂபூதஃ . பத்தோ பக்தஃ . ணிச்சஂ நித்யஂ ஸர்வகாலம் . புநரபி கிஂவிஶிஷ்டஃ . உவஜுத்தோ உபயுக்த உத்யதஃ . இத்தஂபூதோ லோகஃ காஂ கரோதி . ணமாஇஂ நமஸ்யாஂ நமஸ்க்ரியாம் . கஸ்ய . தஸ்ஸ தஸ்ய பூர்வோக்தஸர்வஜ்ஞஸ்ய . தஂ தஹா வி அஹஂ தஂ ஸர்வஜ்ஞஂ ததா தேநைவ ப்ரகாரேணாஹமபி க்ரந்தகர்தா நமஸ்கரோமீதி . அயமத்ரார்தஃ ---யதா தேவேந்த்ரசக்ரவர்த்யாதயோநந்தாக்ஷயஸுகாதிகுணாஸ்பதஂ ஸர்வஜ்ஞஸ்வரூபஂ நமஸ்குர்வந்தி, ததைவாஹ- மபி தத்பதாபிலாஷீ பரமபக்த்யா ப்ரணமாமி ..★௨.. ஏவமஷ்டாபிஃ ஸ்தலைர்த்வாத்ரிஂஶத்காதாஸ்ததநந்தரஂ நமஸ்கார- காதா சேதி ஸமுதாயேந த்ரயஸ்த்ரிஂஶத்ஸூத்ரைர்ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சநாமா த்ருதீயோந்தராதிகாரஃ ஸமாப்தஃ . அத ஸுக- ப்ரபஞ்சாபிதாநாந்தராதிகாரேஷ்டாதஶ காதா பவந்தி . அத்ர பஞ்சஸ்தலாநி, தேஷு ப்ரதமஸ்தலே ‘அத்தி அமுத்தஂ’

அந்வயார்த : — [அர்தேஷு ஜ்ஞாநஂ ] பதார்த ஸம்பந்தீ ஜ்ஞாந [அமூர்தஂ மூர்தஂ ] அமூர்த யா மூர்த, [அதீந்த்ரியஂ ஐந்த்ரியஂ ச அஸ்தி ] அதீந்த்ரிய யா ஐந்த்ரிய ஹோதா ஹை; [ச ததா ஸௌக்யஂ ] ஔர இஸீப்ரகார (அமூர்த யா மூர்த, அதீந்த்ரிய யா ஐந்த்ரிய) ஸுக ஹோதா ஹை . [தேஷு ச யத் பரஂ ] உஸமேஂ ஜோ ப்ரதாந – உத்க்ருஷ்ட ஹை [தத் ஜ்ஞேயஂ ] வஹ உபாதேயரூப ஜாநநா ..௫௩..

டீகா : — யஹா஁, (ஜ்ஞாந ததா ஸுக தோ ப்ரகாரகா ஹை – ) ஏக ஜ்ஞாந ததா ஸுக மூர்த ஔர அதீந்த்ரிய ஹை வஹ ப்ரதாந ஹோநேஸே உபாதேயரூப ஜாநநா .

வஹா஁, பஹலா ஜ்ஞாந ததா ஸுக மூர்தரூப ஐஸீ க்ஷாயோபஶமிக உபயோகஶக்தியோஂஸே உஸ- உஸ ப்ரகாரகீ இந்த்ரியோஂகே த்வாரா உத்பந்ந ஹோதா ஹுஆ பராதீந ஹோநேஸே ௨காதாசித்க, க்ரமஶஃ

௧இந்த்ரியஜ ஹை; ஔர தூஸரா (ஜ்ஞாந ததா ஸுக) அமூர்த ஔர அதீந்த்ரிய ஹை . உஸமேஂ ஜோ அமூர்த ஔர

௧. இந்த்ரியஜ = இந்த்ரியோஂ த்வாரா உத்பந்ந ஹோநேவாலா; ஐந்த்ரிய .

௨. காதாசித்க = கதாசித் – கபீ கபீ ஹோநேவாலா; அநித்ய ..

Page 92 of 513
PDF/HTML Page 125 of 546
single page version

ஸப்ரதிபக்ஷஂ ஸஹாநிவ்ருத்தி ச கௌணமிதி க்ருத்வா ஜ்ஞாநஂ ச ஸௌக்யஂ ச ஹேயம் . இதரத்புநரமூர்தாபி- ஶ்சைதந்யாநுவிதாயிநீபிரேகாகிநீபிரேவாத்மபரிணாமஶக்திபிஸ்ததாவிதேப்யோதீந்த்ரியேப்யஃ ஸ்வாபாவிக- சிதாகாரபரிணாமேப்யஃ ஸமுத்பத்யமாநமத்யந்தமாத்மாயத்தத்வாந்நித்யஂ யுகபத்க்ருதப்ரவ்ருத்தி நிஃப்ரதிபக்ஷ- மஹாநிவ்ருத்தி ச முக்யமிதி க்ருத்வா ஜ்ஞாநஂ ஸௌக்யஂ சோபாதேயம் ..௫௩.. இத்யாத்யதிகாரகாதாஸூத்ரமேகஂ, ததநந்தரமதீந்த்ரியஜ்ஞாநமுக்யத்வேந ‘ஜஂ பேச்சதோ’ இத்யாதி ஸூத்ரமேகஂ, அதேந்த்ரியஜ்ஞாநமுக்யத்வேந ‘ஜீவோ ஸயஂ அமுத்தோ’ இத்யாதி காதாசதுஷ்டயஂ, ததநந்தரமதீந்த்ரியஸுகமுக்யதயா ‘ஜாதஂ ஸயஂ’ இத்யாதி காதாசதுஷ்டயஂ, அதாநந்தரமிந்த்ரியஸுகப்ரதிபாதநரூபேண காதாஷ்டகம், தத்ராப்யஷ்டகமத்யே ப்ரதமத இந்த்ரியஸுகஸ்ய துஃகத்வஸ்தாபநார்தஂ ‘மணுஆஸுரா’ இத்யாதி காதாத்வயஂ, அத முக்தாத்மநாஂ தேஹாபாவேபி ஸுகமஸ்தீதி ஜ்ஞாபநார்தஂ தேஹஃ ஸுககாரணஂ ந பவதீதி கதநரூபேண ‘பப்பா இட்டே விஸயே’ இத்யாதி ஸூத்ரத்வயஂ, ததநந்தரமிந்த்ரியவிஷயா அபி ஸுககாரணஂ ந பவந்தீதி கதநேந ‘திமிரஹரா’ இத்யாதி காதாத்வயம், அதோபி ஸர்வஜ்ஞநமஸ்காரமுக்யத்வேந ‘தேஜோதிட்டி’ இத்யாதி காதாத்வயம் . ஏவஂ பஞ்சமஸ்தலே அந்தரஸ்தலசதுஷ்டயஂ பவதீதி ஸுகப்ரபஞ்சாதிகாரே ஸமுதாயபாதநிகா .. அதாதீந்த்ரியஸுகஸ்யோபாதேயபூதஸ்ய ஸ்வரூபஂ ப்ரபஞ்ச- யந்நதீந்த்ரியஜ்ஞாநமதீந்த்ரியஸுகஂ சோபாதேயமிதி, யத்புநரிந்த்ரியஜஂ ஜ்ஞாநஂ ஸுகஂ ச தத்தேயமிதி ப்ரதிபாதநரூபேண ப்ரதமதஸ்தாவததிகாரஸ்தலகாதயா ஸ்தலசதுஷ்டயஂ ஸூத்ரயதி — அத்தி அஸ்தி வித்யதே . கிஂ கர்த்ரு . ணாணஂ ஜ்ஞாநமிதி பிந்நப்ரக்ரமோ வ்யவஹிதஸம்பந்தஃ . கிஂவிஶிஷ்டம் . அமுத்தஂ முத்தஂ அமூர்தஂ மூர்தஂ ச . புநரபி கிஂவிஶிஷ்டம் . அதிஂதியஂ இஂதியஂ ச யதமூர்தஂ தததீந்த்ரியஂ மூர்தஂ புநரிந்த்ரியஜம் . இத்தஂபூதஂ ஜ்ஞாநமஸ்தி . கேஷு விஷயேஷு . அத்தேஸு ஜ்ஞேயபதார்தேஷு, தஹா ஸோக்கஂ ச ததைவ ஜ்ஞாநவதமூர்தமதீந்த்ரியஂ மூர்தமிந்த்ரியஜஂ ச ஸுகமிதி . ஜஂ தேஸு பரஂ ச தஂ ணேயஂ யத்தேஷு பூர்வோக்தஜ்ஞாநஸுகேஷு மத்யே பரமுத்க்ருஷ்டமதீந்த்ரியஂ ததுபாதேயமிதி ஜ்ஞாதவ்யம் . ததேவ ஹேய ஹை அர்தாத் சோ஡நே யோக்ய ஹை; ஔர தூஸரா ஜ்ஞாந ததா ஸுக அமூர்தரூப ஐஸீ சிதாகார -பரிணாமோஂகே த்வாரா உத்பந்ந ஹோதா ஹுஆ அத்யந்த ஆத்மாதீந ஹோநேஸே நித்ய யுகபத் ப்ரவர்தமாந, நிஃப்ரதிபக்ஷ ஔர ஹாநிவ்ருத்திஸே ரஹித ஹை, இஸலியே முக்ய ஹை, ஐஸா ஸமஜகர வஹ (ஜ்ஞாந ஔர ஸுக) உபாதேய அர்தாத் க்ரஹண கரநே யோக்ய ஹை ..௫௩..

௧ப்ரவ்ருத்த ஹோநேவாலா, ௨ஸப்ரதிபக்ஷ ஔர ௩ஸஹாநிவ்ருத்தி ஹை இஸலியே கௌண ஹை ஐஸா ஸமஜகர வஹ

௪சைதந்யாநுவிதாயீ ஐகாகீ ஆத்மபரிணாம ஶக்தியோஂஸே ததாவித அதீந்த்ரிய ஸ்வாபாவிக-

௧. மூர்திக இந்த்ரியஜ ஜ்ஞாந க்ரமஸே ப்ரவ்ருத்த ஹோதா ஹை; யுகபத் நஹீஂ ஹோதா; ததா மூர்திக இந்த்ரியஜ ஸுக பீ க்ரமஶஃ ஹோதா ஹை, ஏக ஹீ ஸாத ஸர்வ இந்த்ரியோஂகே த்வாரா யா ஸர்வ ப்ரகாரஸே நஹீஂ ஹோதா .

௨. ஸப்ரதிபக்ஷ = ப்ரதிபக்ஷ – விரோதீ ஸஹித . (மூர்த -இந்த்ரியஜ ஜ்ஞாந அபநே ப்ரதிபக்ஷ அஜ்ஞாநஸஹித ஹீ ஹோதா ஹை, ஔர மூர்த இந்த்ரியஜ ஸுக உஸகே ப்ரதிபக்ஷபூத துஃக ஸஹித ஹீ ஹோதா ஹை .

௩. ஸஹாநிவ்ருத்தி = ஹாநிவ்ருத்தி ஸஹித .

௪. சைதந்யாநுவிதாயீ = சைதந்யகே அநுஸார வர்தநேவாலீ; சைதந்யகே அநுகூலரூபஸே – விருத்தரூபஸே நஹீஂ வர்தநேவாலீ .

Page 93 of 513
PDF/HTML Page 126 of 546
single page version

அதீந்த்ரியஂ ஹி ஜ்ஞாநஂ யதமூர்தஂ யந்மூர்தேஷ்வப்யதீந்த்ரியஂ யத்ப்ரச்சந்நஂ ச தத்ஸகலஂ விவ்ரியதே — அமூர்தாபிஃ க்ஷாயிகீபிரதீந்த்ரியாபிஶ்சிதாநந்தைகலக்ஷணாபிஃ ஶுத்தாத்மஶக்திபிருத்பந்நத்வா- ததீந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ஸுகஂ சாத்மாதீநத்வேநாவிநஶ்வரத்வாதுபாதேயமிதி; பூர்வோக்தாமூர்தஶுத்தாத்மஶக்திப்யோ விலக்ஷணாபிஃ க்ஷாயோபஶமிகேந்த்ரியஶக்திபிருத்பந்நத்வாதிந்த்ரியஜஂ ஜ்ஞாநஂ ஸுகஂ ச பராயத்தத்வேந விநஶ்வரத்வாத்தேயமிதி தாத்பர்யம் ..௫௩.. ஏவமதிகாரகாதயா ப்ரதமஸ்தலஂ கதம் . அத பூர்வோக்தமுபாதேயபூதமதீந்த்ரியஜ்ஞாநஂ விஶேஷேண வ்யக்தீகரோதி — ஜஂ யததீந்த்ரியஂ ஜ்ஞாநஂ கர்த்ரு . பேச்சதோ ப்ரேக்ஷமாணபுருஷஸ்ய ஜாநாதி . கிம் . அமுத்தஂ அமூர்த- மதீந்த்ரியநிருபராகஸதாநந்தைகஸுகஸ்வபாவஂ யத்பரமாத்மத்ரவ்யஂ தத்ப்ரப்ருதி ஸமஸ்தாமூர்தத்ரவ்யஸமூஹஂ முத்தேஸு அதிஂதியஂ ச மூர்தேஷு புத்கலத்ரவ்யேஷு யததீந்த்ரியஂ பரமாண்வாதி . பச்சண்ணஂ காலாணுப்ரப்ருதித்ரவ்யரூபேண ப்ரச்சந்நஂ வ்யவஹித- மந்தரிதஂ, அலோகாகாஶப்ரதேஶப்ரப்ருதி க்ஷேத்ரப்ரச்சந்நஂ, நிர்விகாரபரமாநந்தைகஸுகாஸ்வாதபரிணதிரூபபரமாத்மநோ வர்தமாநஸமயகதபரிணாமாஸ்தத்ப்ரப்ருதயோ யே ஸமஸ்தத்ரவ்யாணாஂ வர்தமாநஸமயகதபரிணாமாஸ்தே காலப்ரச்சந்நாஃ, தஸ்யைவ பரமாத்மநஃ ஸித்தரூபஶுத்தவ்யஞ்ஜநபர்யாயஃ ஶேஷத்ரவ்யாணாஂ ச யே யதாஸஂபவஂ வ்யஞ்ஜநபர்யாயாஸ்தேஷ்வந்த-

அப, அதீந்த்ரிய ஸுககா ஸாதநபூத (-காரணரூப) அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாந உபாதேய ஹை — இஸப்ரகார உஸகீ ப்ரஶஂஸா கரதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [ப்ரேக்ஷமாணஸ்ய யத் ] தேகநேவாலேகா ஜோ ஜ்ஞாந [அமூர்தஂ ] அமூர்தகோ, [மூர்தேஷு ] மூர்த பதார்தோஂமேஂ பீ [அதீந்த்ரியஂ ] அதீந்த்ரியகோ, [ச ப்ரச்சந்நஂ ] ஔர ப்ரச்சந்நகோ, [ஸகலஂ ] இந ஸபகோ — [ஸ்வகஂ ச இதரத ] ஸ்வ ததா பரகோ — தேகதா ஹை, [தத் ஜ்ஞாநஂ ] வஹ ஜ்ஞாந [ப்ரத்யக்ஷஂ பவதி ] ப்ரத்யக்ஷ ஹை ..௫௪..

டீகா : — ஜோ அமூர்த ஹை, ஜோ மூர்த பதார்தோஂமேஂ பீ அதீந்த்ரிய ஹை, ஔர ஜோ ௧ப்ரச்சந்ந ஹை, உஸ ஸபகோ — ஜோ கி ஸ்வ ஔர பர இந தோ பேதோஂமேஂ ஸமா ஜாதா ஹை உஸே — அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாந அவஶ்ய தேகதா

தேகே அமூர்திக, மூர்தமாஂய அதீந்த்ரி நே, ப்ரச்சந்நநே, தே ஸர்வநே — பர கே ஸ்வகீயநே, ஜ்ஞாந தே ப்ரத்யக்ஷ சே. ௫௪.

௧. ப்ரச்சந்ந = குப்த; அந்தரித; டகா ஹுஆ .

Page 94 of 513
PDF/HTML Page 127 of 546
single page version

ஸ்வபரவிகல்பாந்தஃபாதி ப்ரேக்ஷத ஏவ . தஸ்ய கல்வமூர்தேஷு தர்மாதர்மாதிஷு, மூர்தேஷ்வப்யதீந்த்ரியேஷு பரமாண்வாதிஷு, த்ரவ்யப்ரச்சந்நேஷு காலாதிஷு, க்ஷேத்ரப்ரச்சந்நேஷ்வலோகாகாஶப்ரதேஶாதிஷு, காலப்ரச்சந்நேஷ்வ- ஸாஂப்ரதிகபர்யாயேஷு, பாவப்ரச்சந்நேஷு ஸ்தூலபர்யாயாந்தர்லீநஸூக்ஷ்மபர்யாயேஷு ஸர்வேஷ்வபி ஸ்வபரவ்யவஸ்தா- வ்யவஸ்திதேஷ்வஸ்தி த்ரஷ்ட்ருத்வஂ, ப்ரத்யக்ஷத்வாத் . ப்ரத்யக்ஷஂ ஹி ஜ்ஞாநமுத்பிந்நாநந்தஶுத்திஸந்நிதாநமநாதி- ஸித்தசைதந்யஸாமாந்யஸஂபந்தமேகமேவாக்ஷநாமாநமாத்மாநஂ ப்ரதி நியதமிதராஂ ஸாமக்ரீமம்ருகயமாண- மநந்தஶக்திஸத்பாவதோநந்ததாமுபகதஂ தஹநஸ்யேவ தாஹ்யாகாராணாஂ ஜ்ஞாநஸ்ய ஜ்ஞேயாகாராணாமந- ர்பூதாஃ ப்ரதிஸமயப்ரவர்தமாநஷட்ப்ரகாரப்ரவ்ருத்திஹாநிரூபா அர்தபர்யாயா பாவப்ரச்சந்நா பண்யந்தே . ஸயலஂ தத்பூர்வோக்தஂ ஸமஸ்தஂ ஜ்ஞேயஂ த்விதா பவதி . கதமிதி சேத் . ஸகஂ ச இதரஂ கிமபி யதாஸஂபவஂ ஸ்வத்ரவ்யகதஂ இதரத்பரத்ரவ்யகதஂ ச . ததுபயஂ யதஃ காரணாஜ்ஜாநாதி தேந காரணேந தஂ ணாணஂ தத்பூர்வோக்தஜ்ஞாநஂ ஹவதி பவதி . கதஂபூதம் . பச்சக்கஂ ப்ரத்யக்ஷமிதி . அத்ராஹஂ ஶிஷ்யஃ — ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சாதிகாரஃ பூர்வமேவ கதஃ, அஸ்மிந் ஸுகப்ரபஞ்சாதிகாரே ஸுகமேவ கதநீயமிதி . பரிஹாரமாஹ — யததீந்த்ரியஂ ஜ்ஞாநஂ பூர்வஂ பணிதஂ ததேவாபேதநயேந ஸுகஂ பவதீதி ஜ்ஞாபநார்தஂ, அதவா ஜ்ஞாநஸ்ய முக்யவ்ருத்த்யா தத்ர ஹேயோபாதேயசிந்தா நாஸ்தீதி ஜ்ஞாபநார்தஂ வா . ஏவமதீந்த்ரியஜ்ஞாநமுபாதேயமிதி ஹை . அமூர்த தர்மாஸ்திகாய, அதர்மாஸ்திகாய இத்யாதி, மூர்த பதார்தோஂமேஂ பீ அதீந்த்ரிய பரமாணு இத்யாதி, ததா த்ரவ்யமேஂ ப்ரச்சந்ந கால இத்யாதி (-த்ரவ்ய அபேக்ஷாஸே குப்த ஐஸே ஜோ கால தர்மாஸ்திகாய வகைரஹ), க்ஷேத்ரமேஂ ப்ரச்சந்ந அலோகாகாஶகே ப்ரதேஶ இத்யாதி, காலமேஂ ப்ரச்சந்ந ௧அஸாம்ப்ரதிக (அதீத -அநாகத) பர்யாயேஂ ததா பாவ -ப்ரச்சந்ந ஸ்தூல பர்யாயோஂமேஂ ௨அந்தர்லீந ஸூக்ஷ்ம பர்யாயேஂ ஹைஂ, உந ஸபகா — ஜோ கி ஸ்வ ஔர பரகே பேதஸே விபக்த ஹைஂ உநகா வாஸ்தவமேஂ உஸ அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாநகே த்ருஷ்டாபந ஹை; (அர்தாத் உந ஸபகோ வஹ அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாந தேகதா ஹை) க்யோஂகி வஹ (அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாந) ப்ரத்யக்ஷ ஹை . ஜிஸே அநந்த ஶுத்திகா ஸத்பாவ ப்ரகட ஹுஆ ஹை, ஐஸே சைதந்யஸாமாந்யகே ஸாத அநாதிஸித்த ஸம்பந்தவாலே ஏக ஹீ ஆத்மாகே த்வாரா ஸீதா ப்ரவ்ருத்தி கரதா ஹை), ஜோ (இந்த்ரியாதிக) அந்ய ஸாமக்ரீகோ நஹீஂ டூ஁டதா ஔர ஜோ அநந்தஶக்திகே ஸத்பாவகே காரண அநந்ததாகோ (-பேஹததாகோ) ப்ராப்த ஹை, ஐஸே உஸ ப்ரத்யக்ஷ ஜ்ஞாநகோ — ஜைஸே தாஹ்யாகார தஹநகா அதிக்ரமண நஹீஂ கரதே உஸீப்ரகார ஜ்ஞேயாகார ஜ்ஞாநகா ௪அதிக்ரம (உல்லஂகந) ந கரநேஸே — யதோக்த ப்ரபாவகா அநுபவ கரதே ஹுஏ (-உபர்யுக்த பதார்தோஂகோ ஜாநதே ஹுஏ) கௌந ரோக

ப்ரத்யக்ஷ ஜ்ஞாந அக்ஷ அர்தாத் ஆத்மாகே த்வாரா ஹீ ஜாநதா ஹை .)

௩‘அக்ஷ’ நாமக ஆத்மாகே ப்ரதி ஜோ நியத ஹை (அர்தாத் ஜோ ஜ்ஞாந ஆத்மாகே ஸாத ஹீ லகா ஹுஆ ஹை —

௧. அஸாஂப்ரதிக = அதாத்காலிக ; வர்தமாநகாலீந நஹி ஐஸா; அதீத – அநாகத.

௨. அந்தர்லீந = அந்தர லீந ஹுஏ; அந்தர்மக்ந .

௩. அக்ஷ = ஆத்மாகா நாம ‘அக்ஷ’ பீ ஹை . (இந்த்ரியஜ்ஞாந அக்ஷ = அர்தாத் இந்த்ரியோஂகே த்வாரா ஜாநதா ஹை; அதீந்த்ரிய

௪. ஜ்ஞேயாகார ஜ்ஞாநகோ பார நஹீஂ கர ஸகதே — ஜ்ஞாநகீ ஹத பாஹர ஜா நஹீஂ ஸகதே, ஜ்ஞாநமேஂ ஜாந ஹீ லேதே ஹை .

Page 95 of 513
PDF/HTML Page 128 of 546
single page version

திக்ரமாத்யதோதிதாநுபாவமநுபவத்தத் கேந நாம நிவார்யேத . அதஸ்ததுபாதேயம் ..௫௪..

ஜீவோ ஸயஂ அமுத்தோ முத்திகதோ தேண முத்திணா முத்தஂ .

இந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ஹி மூர்தோபலம்பகஂ மூர்தோபலப்யஂ ச . தத்வாந் ஜீவஃ ஸ்வயமமூர்தோபி கதநமுக்யத்வேநைககாதயா த்விதீயஸ்தலஂ கதம் ..௫௪.. அத ஹேயபூதஸ்யேந்த்ரியஸுகஸ்ய காரணத்வாதல்ப- விஷயத்வாச்சேந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ஹேயமித்யுபதிஶதி ---ஜீவோ ஸயஂ அமுத்தோ ஜீவஸ்தாவச்சக்திரூபேண ஶுத்தத்ரவ்யார்திக- ஸகதா ஹை ? (அர்தாத் கோஈ நஹீஂ ரோக ஸகதா .) இஸலியே வஹ (அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாந) உபாதேய ஹை ..௫௪..

அப, இந்த்ரியஸுககா ஸாதநபூத (-காரணரூப) இந்த்ரியஜ்ஞாந ஹேய ஹை — இஸப்ரகார உஸகீ நிந்தா கரதே ஹைஂ —

அந்வயார்த : — [ஸ்வயஂ அமூர்தஃ ] ஸ்வயஂ அமூர்த ஐஸா [ஜீவஃ ] ஜீவ [மூர்திகதஃ ] மூர்த ஶரீரகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹுஆ [தேந மூர்தேந ] உஸ மூர்த ஶரீரகே த்வாரா [யோக்ய மூர்தஂ ] யோக்ய மூர்த பதார்தகோ [அவக்ரஹ்ய ] ௧அவக்ரஹ கரகே ( — இந்த்ரியக்ரஹணயோக்ய மூர்த பதார்தகா அவக்ரஹ கரகே) [தத் ] உஸே [ஜாநாதி ] ஜாநதா ஹை [வா ந ஜாநாதி ] அதவா நஹீஂ ஜாநதா ( — கபீ ஜாநதா ஹை ஔர கபீ நஹீஂ ஜாநதா) ..௫௫..

டீகா : — இந்த்ரியஜ்ஞாநகோ ௨உபலம்பக பீ மூர்த ஹை ஔர ௩உபலப்ய பீ மூர்த ஹை . வஹ

௧. அவக்ரஹ = மதிஜ்ஞாநஸே கிஸீ பதார்தகோ ஜாநநேகா ப்ராரம்ப ஹோநே பர பஹலே ஹீ அவக்ரஹ ஹோதா ஹை க்யோஂகி மதிஜ்ஞாந அவக்ரஹ, ஈஹா, அவாய ஔர தாரணா — இஸ க்ரமஸே ஜாநதா ஹை .

௨. உபலம்பக = பதாநேவாலா, ஜாநநேமேஂ நிமித்தபூத . (இந்த்ரியஜ்ஞாநகோ பதார்தோஂகே ஜாநநேமேஂ நிமித்தபூத மூர்த பஂசேந்த்ரியாத்மக ஶரீர ஹை) .

௩. உபலப்ய = ஜநாநே யோக்ய .

Page 96 of 513
PDF/HTML Page 129 of 546
single page version

பஂசேந்த்ரியாத்மகஂ ஶரீரஂ மூர்தமுபாகதஸ்தேந ஜ்ஞப்திநிஷ்பத்தௌ பலாதாநநிமித்ததயோபலம்பகேந மூர்தேந மூர்தஂ ஸ்பர்ஶாதிப்ரதாநஂ வஸ்தூபலப்யதாமுபாகதஂ யோக்யமவக்ருஹ்ய கதாசித்ததுபர்யுபரி ஶுத்திஸஂபவாதவகச்சதி, கதாசித்ததஸஂபவாந்நாவகச்சதி, பரோக்ஷத்வாத் . பரோக்ஷஂ ஹி ஜ்ஞாநமதித்ருடதராஜ்ஞாநதமோக்ரந்திகுண்ட- நாந்நிமீலிதஸ்யாநாதிஸித்தசைதந்யஸாமாந்யஸஂபந்தஸ்யாப்யாத்மநஃ ஸ்வயஂ பரிச்சேத்துமர்தமஸமர்தஸ்யோ- பாத்தாநுபாத்தபரப்ரத்யயஸாமக்ரீமார்கணவ்யக்ரதயாத்யந்தவிஸஂஷ்டுலத்வமவலம்பமாநமநந்தாயாஃ ஶக்தேஃ பரி- ஸ்கலநாந்நிதாந்தவிக்லவீபூதஂ மஹாமோஹமல்லஸ்ய ஜீவதவஸ்தத்வாத் பரபரிணதிப்ரவர்திதாபிப்ராயமபி பதே பதே ப்ராப்தவிப்ரலம்பமநுபலஂபஸஂபாவநாமேவ பரமார்ததோர்ஹதி . அதஸ்தத்தேயம் ..௫௫.. நயேநாமூர்தாதீந்த்ரியஜ்ஞாநஸுகஸ்வபாவஃ, பஶ்சாதநாதிபந்தவஶாத் வ்யவஹாரநயேந முத்திகதோ மூர்தஶரீரகதோ மூர்தஶரீரபரிணதோ பவதி . தேண முத்திணா தேந மூர்தஶரீரேண மூர்தஶரீராதாரோத்பந்நமூர்தத்ரவ்யேந்த்ரியபாவேந்த்ரியாதாரேண முத்தஂ மூர்தஂ வஸ்து ஓகேண்ஹித்தா அவக்ரஹாதிகேந க்ரமகரணவ்யவதாநரூபஂ க்ருத்வா ஜோக்கஂ தத்ஸ்பர்ஶாதிமூர்தஂ வஸ்து . இந்த்ரியஜ்ஞாநவாலா ஜீவ ஸ்வயஂ அமூர்த ஹோநே பர பீ மூர்த -பஂசேந்த்ரியாத்மக ஶரீரகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹுஆ, ஜ்ஞப்தி உத்பந்ந கரநேமேஂ பல -தாரணகா நிமித்த ஹோநேஸே ஜோ உபலம்பக ஹை ஐஸே உஸ மூர்த (ஶரீர) கே த்வாரா மூர்த ஐஸீ ௧ஸ்பர்ஶாதிப்ரதாந வஸ்துகோ — ஜோ கி யோக்ய ஹோ அர்தாத் ஜோ (இந்த்ரியோஂகே த்வாரா) உபலப்ய ஹோ உஸே — அவக்ரஹ கரகே, கதாசித உஸஸே ஆகே – ஆகேகீ ஶுத்திகே ஸத்பாவகே காரண உஸே ஜாநதா ஹை ஔர கதாசித அவக்ரஹஸே ஆகே ஆகேகீ ஶுத்திகே அஸத்பாவகே காரண நஹீஂ ஜாநதா, க்யோஂகி வஹ (இந்த்ரிய ஜ்ஞாந) பரோக்ஷ ஹை . பரோக்ஷஜ்ஞாந, சைதந்யஸாமாந்யகே ஸாத (ஆத்மாகா) அநாதிஸித்த ஸம்பந்த ஹோநே பர பீ ஜோ அதி த்ரு஢தர அஜ்ஞாநரூப தமோக்ரந்தி (அந்தகாரஸமூஹ) த்வாரா ஆவ்ருத ஹோ கயா ஹை, ஐஸா ஆத்மா பதார்தகோ ஸ்வயஂ ஜாநநேகே லியே அஸமர்த ஹோநேஸே ௨உபாத்த ஔர அநந்தஶக்திஸே ச்யுத ஹோநேஸே அத்யந்த ௪விக்லவ வர்ததா ஹுஆ, மஹாமோஹ -மல்லகே ஜீவித ஹோநேஸே பரபரிணதிகா (-பரகோ பரிணமித கரநேகா) அபிப்ராய கரநே பர பீ பத பத பர டகாதா ஹுஆ, பரமார்ததஃ அஜ்ஞாநமேஂ கிநே ஜாநே யோக்ய ஹை . இஸலியே வஹ ஹேய ஹை .

பாவார்த : — இந்த்ரியஜ்ஞாந இந்த்ரியோஂகே நிமித்தஸே மூர்த ஸ்தூல இந்த்ரியகோசர பதார்தோஂகோ ஹீ க்ஷாயோபஶமிக ஜ்ஞாநகே அநுஸார ஜாந ஸகதா ஹை . பரோக்ஷபூத வஹ இந்த்ரிய ஜ்ஞாந இந்த்ரிய, ப்ரகாஶ, ஆதி பாஹ்ய ஸாமக்ரீகோ டூ஁஢நேகீ வ்யக்ரதாகே (-அஸ்திரதாகே) காரண அதிஶய சஂசல -க்ஷுப்த

௩அநுபாத்த பரபதார்தரூப ஸாமக்ரீகோ டூ஁஢நேகீ வ்யக்ரதாஸே அத்யந்த சஂசல -தரல -அஸ்திர வர்ததா ஹுஆ,

௧. ஸ்பர்ஶாதிப்ரதாந = ஜிஸமேஂ ஸ்பர்ஶ, ரஸ, கஂத ஔர வர்ண முக்ய ஹைஂ , ஐஸீ .

௨. உபாத்த = ப்ராப்த (இந்த்ரிய, மந இத்யாதி உபாத்த பர பதார்த ஹைஂ )
௩. அநுபாத்த = அப்ராப்த (ப்ரகாஶ இத்யாதி அநுபாத்த பர பதார்த ஹைஂ )
௪. விக்லவ = கிந்ந; துஃகீ, கபராயா ஹுஆ

Page 97 of 513
PDF/HTML Page 130 of 546
single page version

பாஸோ ரஸோ ய கஂதோ வண்ணோ ஸத்தோ ய போக்கலா ஹோஂதி .

இந்த்ரியாணாஂ ஹி ஸ்பர்ஶரஸகந்தவர்ணப்ரதாநாஃ ஶப்தஶ்ச க்ரஹணயோக்யாஃ புத்கலாஃ . அதேந்த்ரியைர்யுக- கதஂபூதம் . இந்த்ரியக்ரஹணயோக்யஇந்த்ரியக்ரஹணயோக்யம் . ஜாணதி வா தஂ ண ஜாணாதி ஸ்வாவரணக்ஷயோபஶமயோக்யஂ கிமபி ஸ்தூலஂ ஜாநாதி, விஶேஷக்ஷயோபஶமாபாவாத் ஸூக்ஷ்மஂ ந ஜாநாதீதி . அயமத்ர பாவார்தஃ — இந்த்ரியஜ்ஞாநஂ யத்யபி வ்யவஹாரேண ப்ரத்யக்ஷஂ பண்யதே, ததாபி நிஶ்சயேந கேவலஜ்ஞாநாபேக்ஷயா பரோக்ஷமேவ . பரோக்ஷஂ து யாவதாஂஶேந ஸூக்ஷ்மார்தஂ ந ஜாநாதி தாவதாஂஶேந சித்தகேதகாரணஂ பவதி . கேதஶ்ச துஃகஂ, ததோ துஃகஜநகத்வாதிந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ஹேயமிதி ..௫௫.. அத சக்ஷுராதீந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ரூபாதிஸ்வவிஷயமபி யுகபந்ந ஜாநாதி தேந காரணேந ஹேயமிதி ஹை, அல்ப ஶக்திவாந ஹோநேஸே கேத கிந்ந ஹை, பரபதார்தோஂகோ பரிணமித கராநேகா அபிப்ராய ஹோநே பர பீ பத பத பர டகா ஜாதா ஹை (க்யோஂகி பர பதார்த ஆத்மாகே ஆதீந பரிணமித நஹீஂ ஹோதே) இஸலியே பரமார்தஸே வஹ ஜ்ஞாந ‘அஜ்ஞாந’ நாமகே ஹீ யோக்ய ஹை . இஸலியே வஹ ஹேய ஹை ..௫௫..

அப, இந்த்ரியா஁ மாத்ர அபநே விஷயோஂமேஂ பீ யுகபத் ப்ரவ்ருத்த நஹீஂ ஹோதீஂ, இஸலியே இந்த்ரியஜ்ஞாந ஹேய ஹீ ஹை, ஐஸா நிஶ்சய கரதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [ஸ்பர்ஶஃ ] ஸ்பர்ஶ, [ரஸஃ ச ] ரஸ, [கஂதஃ ] கஂத, [வர்ணஃ ] வர்ண [ஶப்தஃ ச ] ஔர ஶப்த [புத்கலாஃ ] புத்கல ஹைஂ, வே [அக்ஷாணாஂ பவந்தி ] இந்த்ரியோஂகே விஷய ஹைஂ [தாநி அக்ஷாணி ] (பரந்து ) வே இந்த்ரியா஁ [தாந் ] உந்ஹேஂ (பீ) [யுகபத் ] ஏக ஸாத [ந ஏவ க்ருஹ்ணந்தி ] க்ரஹண நஹீஂ கரதீஂ (நஹீஂ ஜாந ஸகதீஂ) ..௫௬..

டீகா : — ௧முக்ய ஐஸே ஸ்பர்ஶ -ரஸ -கஂத -வர்ண ததா ஶப்த — ஜோ கி புத்கல ஹைஂ வே —

௧.* ஸ்பர்ஶ, ரஸ, கஂத ஔர வர்ண – யஹ புத்கலகே முக்ய குண ஹைஂ .

Page 98 of 513
PDF/HTML Page 131 of 546
single page version

பத்தேபி ந க்ருஹ்யந்தே, ததாவிதக்ஷயோபஶமநஶக்தேரஸஂபவாத் . இந்த்ரியாணாஂ ஹி க்ஷயோபஶமஸஂஜ்ஞிகாயாஃ பரிச்சேத்ர்யாஃ ஶக்தேரந்தரஂகாயாஃ காகாக்ஷிதாரகவத் க்ரமப்ரவ்ருத்திவஶாதநேகதஃ ப்ரகாஶயிதுமஸமர்தத்வா- த்ஸத்ஸ்வபி த்ரவ்யேந்த்ரியத்வாரேஷு ந யௌகபத்யேந நிகிலேந்த்ரியார்தாவபோதஃ ஸித்தயேத், பரோக்ஷத்வாத் ..௫௬.. நிஶ்சிநோதி — பாஸோ ரஸோ ய கஂதோ வண்ணோ ஸத்தோ ய போக்கலா ஹோஂதி ஸ்பர்ஶரஸகந்தவர்ணஶப்தாஃ புத்கலா மூர்தா பவந்தி . தே ச விஷயாஃ . கேஷாம் . அக்காணஂ ஸ்பர்ஶநாதீந்த்ரியாணாஂ . தே அக்கா தாந்யக்ஷாணீந்த்ரியாணீ கர்த்ருணி ஜுகவஂ தே ணேவ கேண்ஹஂதி யுகபத்தாந் ஸ்வகீயவிஷயாநபி ந க்ருஹ்ணந்தி ந ஜாநந்தீதி . அயமத்ராபிப்ராயஃ — யதா ஸர்வப்ரகாரோபாதேயபூதஸ்யாநந்தஸுகஸ்யோபாதாநகாரணபூதஂ கே வலஜ்ஞாநஂ யுகபத்ஸமஸ்தஂ வஸ்து ஜாநத்ஸத் ஜீவஸ்ய ஸுககாரணஂ பவதி, ததேதமிந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ஸ்வகீயவிஷயேபி யுகபத்பரிஜ்ஞாநாபாவாத்ஸுககாரணஂ ந பவதி ......௫௬...... இந்த்ரியோஂகே த்வாரா க்ரஹண ஹோநே யோக்ய (-ஜ்ஞாத ஹோநே யோக்ய), ஹைஂ . (கிந்து) இந்த்ரியோஂகே த்வாரா வே பீ யுகபத் (ஏக ஸாத) க்ரஹண நஹீஂ ஹோதே (-ஜாநநேமேஂ நஹீஂ ஆதே) க்யோஂகி க்ஷயோபஶமகீ உஸப்ரகாரகீ ஶக்தி நஹீஂ ஹை . இந்த்ரியோஂகே ஜோ க்ஷயோபஶம நாமகீ அந்தரஂக ஜ்ஞாத்ருஶக்தி ஹை வஹ கௌவேகீ ஆ஁ககீ புதலீகீ பா஁தி க்ரமிக ப்ரவ்ருத்திவாலீ ஹோநேஸே அநேகதஃ ப்ரகாஶகே லியே (-ஏக ஹீ ஸாத அநேக விஷயோஂகோ ஜாநநேகே லியே) அஸமர்த ஹை, இஸலியே த்ரவ்யேந்த்ரியத்வாரோஂகே வித்யமாந ஹோநே பர பீ ஸமஸ்த இந்த்ரியோஂகே விஷயோஂகா (-விஷயபூத பதார்தோஂகா) ஜ்ஞாந ஏக ஹீ ஸாத நஹீஂ ஹோதா, க்யோஂகி இந்த்ரிய ஜ்ஞாந பரோக்ஷ ஹை .

பாவார்த : — கௌவேகீ தோ ஆ஁கேஂ ஹோதீ ஹைஂ கிந்து புதலீ ஏக ஹீ ஹோதீ ஹை . கௌவேகோ ஜிஸ ஆ஁கஸே தேகநா ஹோ உஸ ஆ஁கமேஂ புதலீ ஆ ஜாதீ ஹை; உஸ ஸமய வஹ தூஸரீ ஆ஁கஸே நஹீஂ தேக ஸகதா . ஐஸா ஹோநே பர பீ வஹ புதலீ இதநீ ஜல்தீ தோநோஂ ஆ஁கோஂமேஂ ஆதீஜாதீ ஹை கி லோகோஂகோ ஐஸா மாலூம ஹோதா ஹை கி தோநோஂ ஆ஁கோஂமேஂ தோ பிந்ந -பிந்ந புதலியா஁ ஹைஂ; கிந்து வாஸ்தவமேஂ வஹ ஏக ஹீ ஹோதீ ஹை . ஐஸீ ஹீ தஶா க்ஷாயோபஶமிக ஜ்ஞாநகீ ஹை . த்ரவ்ய -இந்த்ரியரூபீ த்வார தோ பா஁ச ஹைஂ, கிந்து க்ஷாயோபஶமிக ஜ்ஞாந ஏக ஸமய ஏக இந்த்ரிய த்வாரா ஹீ ஜாந ஸகதா ஹை; உஸ ஸமய தூஸரீ இந்த்ரியோஂகே த்வாரா கார்ய நஹீஂ ஹோதா . ஜப க்ஷாயோபஶமிக ஜ்ஞாந நேத்ரகே த்வாரா வர்ணகோ தேகநேகா கார்ய கரதா ஹை தப வஹ ஶப்த, கஂத, ரஸ யா ஸ்பர்ஶகோ நஹீஂ ஜாந ஸகதா; அர்தாத் ஜப உஸ ஜ்ஞாநகா உபயோக நேத்ரகே த்வாரா வர்ணகே தேகநேமேஂ லகா ஹோதா ஹை தப காநமேஂ கௌநஸே ஶப்த ப஡தே ஹைஂ யா நாகமேஂ கைஸீ கந்த ஆதீ ஹை இத்யாதி க்யால நஹீஂ ரஹதா . யத்யபி ஜ்ஞாநகா உபயோக ஏக விஷயமேஂஸே தூஸரேமேஂ அத்யந்த ஶீக்ரதாஸே பதலதா ஹை, இஸலியே ஸ்தூலத்ருஷ்டிஸே தேகநேமேஂ ஐஸா லகதா ஹை கி மாநோஂ ஸபீ விஷய ஏக ஹீ ஸாத ஜ்ஞாத ஹோதே ஹோஂ, ததாபி ஸூக்ஷ்ம த்ருஷ்டிஸே தேகநே பர க்ஷாயோபஶமிக ஜ்ஞாந ஏக ஸமயமேஂ ஏக ஹீ இந்த்ரியகே த்வாரா ப்ரவர்தமாந ஹோதா ஹுஆ ஸ்பஷ்டதயா பாஸித ஹோதா ஹை . இஸப்ரகார இந்த்ரியா஁ அபநே விஷயோஂமேஂ பீ க்ரமஶஃ ப்ரவர்தமாந ஹோநேஸே பரோக்ஷபூத இந்த்ரியஜ்ஞாந ஹேய ஹை ..௫௬..

Page 99 of 513
PDF/HTML Page 132 of 546
single page version

பரதவ்வஂ தே அக்கா ணேவ ஸஹாவோ த்தி அப்பணோ பணிதா .

ஆத்மாநமேவ கேவலஂ ப்ரதி நியதஂ கில ப்ரத்யக்ஷம் . இதஂ து வ்யதிரிக்தாஸ்தித்வயோகிதயா பரத்ரவ்யதாமுபகதைராத்மநஃ ஸ்வபாவதாஂ மநாகப்யஸஂஸ்ப்ருஶத்பிரிந்த்ரியைருபலப்யோபஜந்யமாநஂ ந நாமாத்மநஃ ப்ரத்யக்ஷஂ பவிதுமர்ஹதி ..௫௭.. அதேந்த்ரியஜ்ஞாநஂ ப்ரத்யக்ஷஂ ந பவதீதி வ்யவஸ்தாபயதி — பரதவ்வஂ தே அக்கா தாநி ப்ரஸித்தாந்யக்ஷாணீந்த்ரியாணி பர- த்ரவ்யஂ பவந்தி . கஸ்ய . ஆத்மநஃ . ணேவ ஸஹாவோ த்தி அப்பணோ பணிதா யோஸௌ விஶுத்தஜ்ஞாநதர்ஶநஸ்வபாவ ஆத்மநஃ ஸஂபந்தீ தத்ஸ்வபாவாநி நிஶ்சயேந ந பணிதாநீந்த்ரியாணி . கஸ்மாத் . பிந்நாஸ்தித்வநிஷ்பந்நத்வாத் . உவலத்தஂ தேஹி உபலப்தஂ ஜ்ஞாதஂ யத்பஞ்சேந்த்ரியவிஷயபூதஂ வஸ்து தைரிந்த்ரியைஃ கதஂ பச்சக்கஂ அப்பணோ ஹோதி தத்வஸ்து கதஂ ப்ரத்யக்ஷஂ பவத்யாத்மநோ, ந கதமபீதி . ததைவ ச நாநாமநோரதவ்யாப்திவிஷயே ப்ரதிபாத்யப்ரதிபாதகாதிவிகல்ப- ஜாலரூபஂ யந்மநஸ்ததபீந்த்ரியஜ்ஞாநவந்நிஶ்சயேந பரோக்ஷஂ பவதீதி ஜ்ஞாத்வா கிஂ கர்தவ்யம் . ஸகலைகாகண்டப்ரத்யக்ஷ-

அப, யஹ நிஶ்சய கரதே ஹைஂ கி இந்த்ரியஜ்ஞாந ப்ரத்யக்ஷ நஹீஂ ஹை : —

அந்வயார்த : — [தாநி அக்ஷாணி ] வே இந்த்ரியா஁ [பரத்ரவ்யஂ ] பர த்ரவ்ய ஹைஂ [ஆத்மநஃ ஸ்வபாவஃ இதி ] உந்ஹேஂ ஆத்மஸ்வபாவரூப [ந ஏவ பணிதாநி ] நஹீஂ கஹா ஹை; [தைஃ ] உநகே த்வாரா [உபலப்தஂ ] ஜ்ஞாத [ஆத்மநஃ ] ஆத்மாகோ [ப்ரத்யக்ஷஂ ] ப்ரத்யக்ஷ [கதஂ பவதி ] கைஸே ஹோ ஸகதா ஹை ?..௫௭..

டீகா : — ஜோ கேவல ஆத்மாகே ப்ரதி ஹீ நியத ஹோ வஹ (ஜ்ஞாந) வாஸ்தவமேஂ ப்ரத்யக்ஷ ஹை . யஹ (இந்த்ரியஜ்ஞாந) தோ, ஜோ பிந்ந அஸ்தித்வவாலீ ஹோநேஸே பரத்ரவ்யத்வகோ ப்ராப்த ஹுஈ ஹை, ஔர ஆத்மஸ்வபாவத்வகோ கிஂசித்மாத்ர ஸ்பர்ஶ நஹீஂ கரதீஂ (ஆத்மஸ்வபாவரூப கிஂசித்மாத்ர பீ நஹீஂ ஹைஂ ) ஐஸீ இந்த்ரியோஂகே த்வாரா உபலப்தி கரகே (-ஐஸீ இந்த்ரியோஂகே நிமித்தஸே பதார்தோஂகோ ஜாநகர) உத்பந்ந ஹோதா ஹை, இஸலியே வஹ (இந்த்ரியஜ்ஞாந) ஆத்மாகே லியே ப்ரத்யக்ஷ நஹீஂ ஹோ ஸகதா .

பாவார்த : — ஜோ ஸீதா ஆத்மாகே த்வாரா ஹீ ஜாநதா ஹை வஹ ஜ்ஞாந ப்ரத்யக்ஷ ஹை . இந்த்ரியஜ்ஞாந

Page 100 of 513
PDF/HTML Page 133 of 546
single page version

ஜஂ பரதோ விண்ணாணஂ தஂ து பரோக்கஂ தி பணிதமட்டேஸு .

யத்து கலு பரத்ரவ்யபூதாதந்தஃகரணாதிந்த்ரியாத்பரோபதேஶாதுபலப்தேஃ ஸஂஸ்காராதாலோகாதேர்வா ப்ரதிபாஸமயபரமஜ்யோதிஃகாரணபூதே ஸ்வஶுத்தாத்மஸ்வரூபபாவநாஸமுத்பந்நபரமாஹ்லாதைகலக்ஷணஸுகஸஂவித்த்யாகார- பரிணதிரூபே ராகாதிவிகல்போபாதிரஹிதே ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநே பாவநா கர்தவ்யா இத்யபிப்ராயஃ ..௫௭.. அத புநரபி ப்ரகாராந்தரேண ப்ரத்யக்ஷபரோக்ஷலக்ஷணஂ கதயதி — ஜஂ பரதோ விண்ணாணஂ தஂ து பரோக்கஂ தி பணிதஂ யத்பரதஃ ஸகாஶாத்விஜ்ஞாநஂ பரிஜ்ஞாநஂ பவதி தத்புநஃ பரோக்ஷமிதி பணிதம் . கேஷு விஷயேஷு . அட்டேஸு ஜ்ஞேயபதார்தேஷு . ஜதி பரத்ரவ்யரூப இந்த்ரியோஂகே த்வாரா ஜாநதா ஹை இஸலியே வஹ ப்ரத்யக்ஷ நஹீஂ ஹை ..௫௭..

அப, பரோக்ஷ ஔர ப்ரத்யக்ஷகே லக்ஷண பதலாதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [பரதஃ ] பரகே த்வாரா ஹோநேவாலா [யத் ] ஜோ [அர்தேஷு விஜ்ஞாநஂ ] பதார்த ஸம்பந்தீ விஜ்ஞாந ஹை [தத் து ] வஹ தோ [பரோக்ஷஂ இதி பணிதஂ ] பரோக்ஷ கஹா கயா ஹை, [யதி ] யதி [கேவலேந ஜீவேண ] மாத்ர ஜீவகே த்வாரா ஹீ [ஜ்ஞாதஂ பவதி ஹி ] ஜாநா ஜாயே தோ [ப்ரத்யக்ஷஂ ] வஹ ஜ்ஞாந ப்ரத்யக்ஷ ஹை ..௫௮..

டீகா : — நிமித்ததாகோ ப்ராப்த (நிமித்தரூப பநே ஹுஏ) ஐஸே ஜோ பரத்ரவ்யபூத அஂதஃகரண (மந), இந்த்ரிய, ௧பரோபதேஶ, ௨உபலப்தி, ௩ஸஂஸ்கார யா ௪ப்ரகாஶாதிக ஹைஂ உநகே த்வாரா ஹோநேவாலா

அர்தோ தணுஂ ஜே ஜ்ஞாந பரதஃ தாய தேஹ பரோக்ஷ சே; ஜீவமாத்ரதீ ஜ ஜணாய ஜோ , தோ ஜ்ஞாந தே ப்ரத்யக்ஷ சே. ௫௮.

௧. பரோபதேஶ = அந்யகா உபதேஶ.
௨. உபலப்தி = ஜ்ஞாநாவரணீய கர்மகே க்ஷயோபஶமகே நிமித்தஸே உத்பந்ந பதார்தோஂகோ ஜாநநேகீ ஶக்தி . (யஹ ‘லப்த’ ஶக்தி ஜப ‘உபர்யுக்த’ ஹோதீ ஹை, தபீ பதார்த ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை .)

௩. ஸஂஸ்கார = பூர்வ ஜ்ஞாத பதார்தகீ தாரணா.
௪. சக்ஷுஇந்த்ரிய த்வாரா ரூபீ பதார்தகோ தேகநேமேஂ ப்ரகாஶ பீ நிமித்தரூப ஹோதா ஹை.

Page 101 of 513
PDF/HTML Page 134 of 546
single page version

நிமித்ததாமுபகதாத் ஸ்வவிஷயமுபகதஸ்யார்தஸ்ய பரிச்சேதநஂ தத் பரதஃ ப்ராதுர்பவத்பரோக்ஷமித்யா- லக்ஷ்யதே . யத்புநரந்தஃகரணமிந்த்ரியஂ பரோபதேஶமுபலப்திஂ ஸஂஸ்காரமாலோகாதிகஂ வா ஸமஸ்தமபி பரத்ரவ்யமநபேக்ஷ்யாத்மஸ்வபாவமேவைகஂ காரணத்வேநோபாதாய ஸர்வத்ரவ்யபர்யாயஜாதமேகபத ஏவாபிவ்யாப்ய ப்ரவர்தமாநஂ பரிச்சேதநஂ தத் கேவலாதேவாத்மநஃ ஸஂபூதத்வாத் ப்ரத்யக்ஷமித்யாலக்ஷ்யதே . இஹ ஹி ஸஹஜஸௌக்யஸாதநீபூதமிதமேவ மஹாப்ரத்யக்ஷமபிப்ரேதமிதி ..௫௮..

கேவலேண ணாதஂ ஹவதி ஹி யதி கேவலேநாஸஹாயேந ஜ்ஞாதஂ பவதி ஹி ஸ்பு டம் . கேந கர்த்ருபூதேந . ஜீவேண ஜீவேந . தர்ஹி பச்சக்கஂ ப்ரத்யக்ஷஂ பவதீதி . அதோ விஸ்தரஃ — இந்த்ரியமநஃபரோபதேஶாலோகாதிபஹிரங்கநிமித்தபூதாத்ததைவ ச ஜ்ஞாநாவரணீயக்ஷயோபஶமஜநிதார்தக்ரஹணஶக்திரூபாயா உபலப்தேரர்தாவதாரணரூபஸஂஸ்காராச்சாந்தரங்ககாரணபூதாத்- ஸகாஶாதுத்பத்யதே யத்விஜ்ஞாநஂ தத்பராதீநத்வாத்பரோக்ஷமித்யுச்யதே . யதி புநஃ பூர்வோக்தஸமஸ்தபரத்ரவ்யமநபேக்ஷ்ய கேவலாச்சுத்தபுத்தைகஸ்வபாவாத்பரமாத்மநஃ ஸகாஶாத்ஸமுத்பத்யதே ததோக்ஷநாமாநமாத்மாநஂ ப்ரதீத்யோத்பத்யமாநத்வா- த்ப்ரத்யக்ஷஂ பவதீதி ஸூத்ராபிப்ராயஃ ..௫௮.. ஏவஂ ஹேயபூதேந்த்ரியஜ்ஞாநகதநமுக்யதயா காதாசதுஷ்டயேந த்ருதீயஸ்தலஂ கதம் . அதாபேதநயேந பஞ்சவிஶேஷணவிஶிஷ்டஂ கேவலஜ்ஞாநமேவ ஸுகமிதி ப்ரதிபாதயதி — ஜாதஂ ஜாதஂ ஜோ ஸ்வவிஷயபூத பதார்தகா ஜ்ஞாந, வஹ பரகே த்வாரா ௧ப்ராதுர்பாவகோ ப்ராப்த ஹோநேஸே ‘பரோக்ஷ’-கே ரூபமேஂ ஜாநா ஜாதா ஹை, ஔர அஂதஃகரண, இந்த்ரிய, பரோபதேஶ, உபலப்தி ஸஂஸ்கார யா ப்ரகாஶாதிக — ஸப பரத்ரவ்யகீ அபேக்ஷா ரகே பிநா ஏகமாத்ர ஆத்மஸ்வபாவகோ ஹீ காரணரூபஸே க்ரஹண கரகே ஸர்வ த்ரவ்ய -பர்யாயோஂகே ஸமூஹமேஂ ஏக ஸமய ஹீ வ்யாப்த ஹோகர ப்ரவர்தமாந ஜ்ஞாந வஹ கேவல ஆத்மாகே த்வாரா ஹீ உத்பந்ந ஹோநேஸே ‘ப்ரத்யக்ஷ’ கே ரூபமேஂ ஜாநா ஜாதா ஹை .

யஹா஁ (இஸ காதாமேஂ ) ஸஹஜ ஸுககா ஸாதநபூத ஐஸா யஹீ மஹாப்ரத்யக்ஷ ஜ்ஞாந இச்சநீய மாநா கயா ஹை — உபாதேய மாநா கயா ஹை (ஐஸா ஆஶய ஸமஜநா) ..௫௮..

ஸ்வயமேவ ஜாத, ஸமஂத, அர்த அநஂதமாஂ விஸ்த்ருத நே அவக்ரஹ -ஈஹாதி ரஹித, நிர்மல ஜ்ஞாந ஸுக ஏகாஂத சே. ௫௯.

௧ ப்ராதுர்பாவகோ ப்ராப்த = ப்ரகட உத்பந்ந .

Page 102 of 513
PDF/HTML Page 135 of 546
single page version

ஸ்வயஂ ஜாதத்வாத், ஸமந்தத்வாத், அநந்தார்தவிஸ்த்ருதத்வாத், விமலத்வாத், அவக்ரஹாதி- ரஹிதத்வாச்ச ப்ரத்யக்ஷஂ ஜ்ஞாநஂ ஸுகமைகாந்திகமிதி நிஶ்சீயதே, அநாகுலத்வைகலக்ஷணத்வாத்ஸௌக்யஸ்ய . யதோ ஹி பரதோ ஜாயமாநஂ பராதீநதயா, அஸமஂதமிதரத்வாராவரணேந, கதிபயார்தப்ரவ்ருத்தமிதரார்த- புபுத்ஸயா, ஸமலமஸம்யகவபோதேந, அவக்ரஹாதிஸஹிதஂ க்ரமக்ருதார்தக்ரஹணகேதேந பரோக்ஷஂ ஜ்ஞாநமத்யந்த- உத்பந்நம் . கிஂ கர்த்ரு . ணாணஂ கேவலஜ்ஞாநம் . கதஂ ஜாதம் . ஸயஂ ஸ்வயமேவ . புநரபி கிஂவிஶிஷ்டம் . ஸமஂதஂ பரிபூர்ணம் . புநரபி கிஂரூபம் . அணஂதத்தவித்தடஂ அநந்தார்தவிஸ்தீர்ணம் . புநஃ கீத்ருஶம் . விமலஂ ஸஂஶயாதிமல-

அப, இஸீ ப்ரத்யக்ஷஜ்ஞாநகோ பாரமார்திக ஸுகரூப பதலாதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [ஸ்வயஂ ஜாதஂ ] அபநே ஆப ஹீ உத்பந்ந [ஸமஂதஂ ] ஸமஂத (ஸர்வ ப்ரதேஶோஂஸே ஜாநதா ஹுஆ) [அநந்தார்தவிஸ்த்ருதஂ ] அநந்த பதார்தோஂமேஂ விஸ்த்ருத [விமலஂ ] விமல [து ] ஔர [அவக்ரஹாதிபிஃ ரஹிதஂ ] அவக்ரஹாதிஸே ரஹித — [ஜ்ஞாநஂ ] ஐஸா ஜ்ஞாந [ஐகாந்திகஂ ஸுகஂ ] ஐகாந்திக ஸுக ஹை [இதி பணிதஂ ] ஐஸா (ஸர்வஜ்ஞதேவநே) கஹா ஹை ..௫௯..

டீகா : — (௧) ‘ஸ்வயஂ உத்பந்ந’ ஹோநேஸே, (௨) ‘ஸமஂத’ ஹோநேஸே, (௩) ‘அநந்த -பதார்தோஂமேஂ விஸ்த்ருத’ ஹோநேஸே, (௪) ‘விமல’ ஹோநேஸே ஔர (௫) ‘அவக்ரஹாதி ரஹித’ ஹோநேஸே, ப்ரத்யக்ஷஜ்ஞாந

(இஸீ பாதகோ விஸ்தாரபூர்வக ஸமஜாதே ஹைஂ : — )

(௧) ‘பரகே த்வாரா உத்பந்ந’ ஹோதா ஹுஆ பராதீநதாகே காரண (௨) ௩‘அஸமஂத’ ஹோநேஸே ௪இதர த்வாரோஂகே ஆவரணகே காரண (௩) ‘மாத்ர குச பதார்தோஂமேஂ ப்ரவர்தமாந’ ஹோதா ஹுஆ அந்ய பதார்தோஂகோ ஜாநநேகீ இச்சாகே காரண, (௪) ‘ஸமல’ ஹோநேஸே அஸம்யக் அவபோதகே காரண ( — கர்மமலயுக்த ஹோநேஸே ஸஂஶய -விமோஹ -விப்ரம ஸஹித ஜாநநேகே காரண), ஔர (௫) ‘அவக்ரஹாதி ஸஹித’ ஹோநேஸே க்ரமஶஃ ஹோநேவாலே ௫பதார்தக்ரஹணகே கேதகே காரண (-இந காரணோஂகோ லேகர), பரோக்ஷ ஜ்ஞாந அத்யந்த

௨ஐகாந்திக ஸுக ஹை யஹ நிஶ்சித ஹோதா ஹை, க்யோஂகி ஏக மாத்ர அநாகுலதா ஹீ ஸுககா லக்ஷண ஹை .

௧. ஸமந்த = சாரோஂ ஓர -ஸர்வ பாகோஂமேஂ வர்தமாந; ஸர்வ ஆத்மப்ரதேஶோஂஸே ஜாநதா ஹுஆ; ஸமஸ்த; ஸம்பூர்ண, அகண்ட .

௨. ஐகாந்திக = பரிபூர்ண; அந்திம, அகேலா; ஸர்வதா .

௩. பரோக்ஷ ஜ்ஞாந கஂடித ஹை அர்தாத் வஹ அமுக ப்ரதேஶோஂகே த்வாரா ஹீ ஜாநதா ஹை; ஜைஸே -வர்ண ஆ஁க ஜிதநே ப்ரதேஶோஂகே த்வாரா ஹீ (இந்த்ரியஜ்ஞாநஸே) ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை; அந்ய த்வார பந்த ஹைஂ .

௪. இதர = தூஸரே; அந்ய; உஸகே ஸிவாயகே .

௫. பதார்தக்ரஹண அர்தாத் பதார்தகா போத ஏக ஹீ ஸாத ந ஹோநே பர அவக்ரஹ, ஈஹா இத்யாதி க்ரமபூர்வக ஹோநேஸே கேத ஹோதா ஹை .

Page 103 of 513
PDF/HTML Page 136 of 546
single page version

மாகுலஂ பவதி . ததோ ந தத் பரமார்ததஃ ஸௌக்யம் . இதஂ து புநரநாதிஜ்ஞாநஸாமாந்ய- ஸ்வபாவஸ்யோபரி மஹாவிகாஶேநாபிவ்யாப்ய ஸ்வத ஏவ வ்யவஸ்திதத்வாத்ஸ்வயஂ ஜாயமாநமாத்மாதீநதயா, ஸமந்தாத்மப்ரதேஶாந் பரமஸமக்ஷஜ்ஞாநோபயோகீபூயாபிவ்யாப்ய வ்யவஸ்திதத்வாத்ஸமந்தம் அஶேஷத்வாரா- பாவரணேந, ப்ரஸபஂ நிபீதஸமஸ்தவஸ்துஜ்ஞேயாகாரஂ பரமஂ வைஶ்வரூப்யமபிவ்யாப்ய வ்யவஸ்திதத்வாதநந்தார்த- விஸ்த்ருதஂ ஸமஸ்தார்தாபுபுத்ஸயா, ஸகலஶக்திப்ரதிபந்தககர்மஸாமாந்யநிஷ்க்ராந்ததயா பரிஸ்பஷ்ட- ப்ரகாஶபாஸ்வரஂ ஸ்வபாவமபிவ்யாப்ய வ்யவஸ்திதத்வாத்விமலஂ ஸம்யகவபோதேந, யுகபத்ஸமர்பித- த்ரைஸமயிகாத்மஸ்வரூபஂ லோகாலோகமபிவ்யாப்ய வ்யவஸ்திதத்வாதவக்ரஹாதிரஹிதஂ க்ரமக்ருதார்தக்ரஹண- கேதாபாவேந ப்ரத்யக்ஷஂ ஜ்ஞாநமநாகுலஂ பவதி . ததஸ்தத்பாரமார்திகஂ கலு ஸௌக்யம் ..௫௯.. ரஹிதம் . புநரபி கீத்ருக் . ரஹியஂ து ஓக்கஹாதிஹிஂ அவக்ரஹாதிரஹிதஂ சேதி . ஏவஂ பஞ்சவிஶேஷணவிஶிஷ்டஂ யத்கேவலஜ்ஞாநஂ ஸுஹஂ தி ஏகஂதியஂ பணிதஂ தத்ஸுகஂ பணிதம் . கதஂபூதம் . ஐகாந்திகஂ நியமேநேதி . ததாஹி — பரநிரபேக்ஷத்வேந சிதாநந்தைகஸ்வபாவஂ நிஜஶுத்தாத்மாநமுபாதாநகாரணஂ க்ருத்வா ஸமுத்பத்யமாநத்வாத்ஸ்வயஂ ஜாயமாநஂ ஆகுல ஹை; இஸலியே வஹ பரமார்தஸே ஸுக நஹீஂ ஹை .

ஔர யஹ ப்ரத்யக்ஷ ஜ்ஞாந தோ அநாகுல ஹை, க்யோஂகி — (௧) அநாதி ஜ்ஞாநஸாமாந்யரூப ஸ்வபாவ பர மஹா விகாஸஸே வ்யாப்த ஹோகர ஸ்வதஃ ஹீ ரஹநேஸே ‘ஸ்வயஂ உத்பந்ந ஹோதா ஹை,’ இஸலியே ஆத்மாதீந ஹை, (ஔர ஆத்மாதீந ஹோநேஸே ஆகுலதா நஹீஂ ஹோதீ); (௨) ஸமஸ்த ஆத்மப்ரதேஶோஂமேஂ பரம ௧ஸமக்ஷ ஜ்ஞாநோபயோகரூப ஹோகர, வ்யாப்த ஹோநேஸே ‘ஸமஂத ஹை’, இஸலியே அஶேஷ த்வார குலே ஹுஏ ஹைஂ (ஔர இஸப்ரகார கோஈ த்வார பந்த ந ஹோநேஸே ஆகுலதா நஹீஂ ஹோதீ); (௩) ஸமஸ்த வஸ்துஓஂகே ஜ்ஞேயாகாரோஂகோ ஸர்வதா பீ ஜாநேஸே ௨பரம விவிததாமேஂ வ்யாப்த ஹோகர ரஹநேஸே ‘அநந்த பதார்தோஂமேஂ விஸ்த்ருத ஹை,’ இஸலியே ஸர்வ பதார்தோஂகோ ஜாநநேகீ இச்சாகா அபாவ ஹை (ஔர இஸப்ரகார கிஸீ பதார்தகோ ஜாநநேகீ இச்சா ந ஹோநேஸே ஆகுலதா நஹீஂ ஹோதீ); (௪) ஸகல ஶக்திகோ ரோகநேவாலா கர்மஸாமாந்ய (ஜ்ஞாநமேஂஸே) நிகல ஜாநேஸே (ஜ்ஞாந) அத்யந்த ஸ்பஷ்ட ப்ரகாஶகே த்வாரா ப்ரகாஶமாந (-தேஜஸ்வீ) ஸ்வபாவமேஂ வ்யாப்த ஹோகர ரஹநேஸே ‘விமல ஹை’ இஸலியே ஸம்யக்ரூபஸே (-பராபர) ஜாநதா ஹை (ஔர இஸப்ரகார ஸஂஶயாதி ரஹிததாஸே ஜாநநேகே காரண ஆகுலதா நஹீஂ ஹோதீ); ததா (௫) ஜிநநே த்ரிகாலகா அபநா ஸ்வரூப யுகபத் ஸமர்பித கியா ஹை (-ஏக ஹீ ஸமய பதாயா ஹை) ஐஸே லோகாலோகமேஂ வ்யாப்த ஹோகர ரஹநேஸே ‘அவக்ரஹாதி ரஹித ஹை’ இஸலியே க்ரமஶஃ ஹோநேவாலே பதார்த க்ரஹணகே கேதகா அபாவ ஹை . — இஸப்ரகார (உபரோக்த பா஁ச காரணோஂஸே) ப்ரத்யக்ஷ ஜ்ஞாந அநாகுல ஹை . இஸலியே வாஸ்தவமேஂ வஹ பாரமார்திக ஸுக ஹை .

௧. ஸமக்ஷ = ப்ரத்யக்ஷ
௨. பரமவிவிததா = ஸமஸ்த பதார்தஸமூஹ ஜோ கி அநந்த விவிததாமய ஹை

Page 104 of 513
PDF/HTML Page 137 of 546
single page version

அத கேவலஸ்யாபி பரிணாமத்வாரேண கேதஸ்ய ஸஂபவாதைகாந்திகஸுகத்வஂ நாஸ்தீதி ப்ரத்யாசஷ்டே —

அத்ர கோ ஹி நாம கேதஃ, கஶ்ச பரிணாமஃ கஶ்ச கேவலஸுகயோர்வ்யதிரேகஃ, யதஃ கேவலஸ்யைகாந்திக ஸுகத்வஂ ந ஸ்யாத் . கேதஸ்யாயதநாநி காதிகர்மாணி, ந நாம கேவலஂ பரிணாம- ஸத், ஸர்வஶுத்தாத்மப்ரதேஶாதாரத்வேநோத்பந்நத்வாத்ஸமஸ்தஂ ஸர்வஜ்ஞாநாவிபாகபரிச்சேதபரிபூர்ணஂ ஸத், ஸமஸ்தாவரண- க்ஷயேநோத்பந்நத்வாத்ஸமஸ்தஜ்ஞேயபதார்தக்ராஹகத்வேந விஸ்தீர்ணஂ ஸத், ஸஂஶயவிமோஹவிப்ரமரஹிதத்வேந ஸூக்ஷ்மாதிபதார்த- பரிச்சித்திவிஷயேத்யந்தவிஶதத்வாத்விமலஂ ஸத், க்ரமகரணவ்யவதாநஜநிதகேதாபாவாதவக்ரஹாதிரஹிதஂ ச ஸத், யதேவஂ பஞ்சவிஶேஷணவிஶிஷ்டஂ க்ஷாயிகஜ்ஞாநஂ ததநாகுலத்வலக்ஷணபரமாநந்தைகரூபபாரமார்திகஸுகாத்ஸஂஜ்ஞாலக்ஷண- ப்ரயோஜநாதிபேதேபி நிஶ்சயேநாபிந்நத்வாத்பாரமார்திகஸுகஂ பண்யதே – இத்யபிப்ராயஃ ..௫௯.. அதாநந்தபதார்த- பரிச்சேதநாத்கேவலஜ்ஞாநேபி கேதோஸ்தீதி பூர்வபக்ஷே ஸதி பரிஹாரமாஹ – ஜஂ கேவலஂ தி ணாணஂ தஂ ஸோக்கஂ

பாவார்த : — க்ஷாயிகஜ்ஞாந -கேவலஜ்ஞாந ஏகாந்த ஸுகஸ்வரூப ஹைஂ ..௫௯..

அப, ஐஸே அபிப்ராயகா கஂடந கரதே ஹைஂ கி ‘கேவலஜ்ஞாநகோ பீ பரிணாமகே த்வாரா ௧கேதகா ஸம்பவ ஹோநேஸே கேவலஜ்ஞாந ஐகாந்திக ஸுக நஹீஂ ஹை : —

அந்வயார்த : — [யத் ] ஜோ [கேவலஂ இதி ஜ்ஞாநஂ ] ‘கேவல’ நாமகா ஜ்ஞாந ஹை [தத் ஸௌக்யஂ ] வஹ ஸுக ஹை [பரிணாமஃ ச ] பரிணாம பீ [ஸஃ ச ஏவ ] வஹீ ஹை [தஸ்ய கேதஃ ந பணிதஃ ] உஸே கேத நஹீஂ கஹா ஹை (அர்தாத் கேவலஜ்ஞாநமேஂ ஸர்வஜ்ஞதேவநே கேத நஹீஂ கஹா) [யஸ்மாத் ] க்யோஂகி [காதீநி ] காதிகர்ம [க்ஷயஂ ஜாதாநி ] க்ஷயகோ ப்ராப்த ஹுஏ ஹைஂ ..௬௦..

டீகா : — யஹா஁ (கேவலஜ்ஞாநகே ஸம்பந்தமேஂ), கேத க்யா, (௨) பரிணாம க்யா ததா (௩) கேவலஜ்ஞாந ஔர ஸுககா வ்யதிரேக (-பேத) க்யா, கி ஜிஸஸே கேவலஜ்ஞாநகோ ஐகாந்திக ஸுகத்வ ந ஹோ ?

௧. கேத = தகாவட; ஸஂதாப; துஃக

Page 105 of 513
PDF/HTML Page 138 of 546
single page version

மாத்ரம் . காதிகர்மாணி ஹி மஹாமோஹோத்பாதகத்வாதுந்மத்தகவததஸ்மிஂஸ்தத்புத்திமாதாய பரிச்சேத்யமர்தஂ ப்ரத்யாத்மாநஂ யதஃ பரிணாமயந்தி, ததஸ்தாநி தஸ்ய ப்ரத்யர்தஂ பரிணம்ய பரிணம்ய ஶ்ராம்யதஃ கேதநிதாநதாஂ ப்ரதிபத்யந்தே . ததபாவாத்குதோ ஹி நாம கேவலே கேதஸ்யோத்பேதஃ . யதஶ்ச த்ரிஸமயா- வச்சிந்நஸகலபதார்தபரிச்சேத்யாகாரவைஶ்வரூப்யப்ரகாஶநாஸ்பதீபூதஂ சித்ரபித்திஸ்தாநீயமநந்தஸ்வரூபஂ ஸ்வயமேவ பரிணமத் கேவலமேவ பரிணாமஃ, ததஃ குதோந்யஃ பரிணாமோ யத்த்வாரேண கேதஸ்யாத்ம- லாபஃ . யதஶ்ச ஸமஸ்தஸ்வபாவப்ரதிகாதாபாவாத்ஸமுல்லஸிதநிரஂகு ஶாநந்தஶக்திதயா ஸகலஂ த்ரைகாலிகஂ லோகாலோகாகாரமபிவ்யாப்ய கூடஸ்தத்வேநாத்யந்தநிஷ்பகம்பஂ வ்யவஸ்திதத்வாதநாகுலதாஂ யத்கேவலமிதி ஜ்ஞாநஂ தத்ஸௌக்யஂ பவதி, தஸ்மாத் கேதோ தஸ்ஸ ண பணிதோ தஸ்ய கேவலஜ்ஞாநஸ்ய கேதோ துஃகஂ ந பணிதம் . ததபி கஸ்மாத் . ஜம்ஹா காதீ கயஂ ஜாதா யஸ்மாந்மோஹாதிகாதிகர்மாணி க்ஷயஂ கதாநி . தர்ஹி தஸ்யாநந்தபதார்தபரிச்சித்திபரிணாமோ துஃககாரணஂ பவிஷ்யதி . நைவம் . பரிணமஂ ச ஸோ சேவ தஸ்ய கேவலஜ்ஞாநஸ்ய ஸஂபந்தீ பரிணாமஶ்ச ஸ ஏவ ஸுகரூப ஏவேதி . இதாநீஂ விஸ்தரஃ — ஜ்ஞாநதர்ஶநாவரணோதயே ஸதி யுகபதர்தாந் ஜ்ஞாதுமஶக்யத்வாத் க்ரமகரணவ்யவதாநக்ரஹணே கேதோ பவதி, ஆவரணத்வயாபாவே ஸதி யுகபத்க்ரஹணே கேவலஜ்ஞாநஸ்ய கேதோ நாஸ்தீதி ஸுகமேவ . ததைவ தஸ்ய பகவதோ ஜகத்த்ரயகாலத்ரயவர்திஸமஸ்தபதார்த- யுகபத்பரிச்சித்திஸமர்தமகண்டைகரூபஂ ப்ரத்யக்ஷபரிச்சித்திமயஂ ஸ்வரூபஂ பரிணமத்ஸத் கேவலஜ்ஞாநமேவ பரிணாமோ, ந

(௧) கேதகே ஆயதந (-ஸ்தாந) காதிகர்ம ஹைஂ, கேவல பரிணாமமாத்ர நஹீஂ . காதிகர்ம மஹா மோஹகே உத்பாதக ஹோநேஸே ததூரேகீ பா஁தி ௧அதத்மேஂ தத் புத்தி தாரண கரவாகர ஆத்மாகோ ஜ்ஞேயபதார்தகே ப்ரதி பரிணமந கராதே ஹைஂ; இஸலியே வே காதிகர்ம, ப்ரத்யேக பதார்தகே ப்ரதி பரிணமித ஹோ- ஹோகர தகநேவாலே ஆத்மாகே லியே கேதகே காரண ஹோதே ஹைஂ . உநகா (காதிகர்மோஂகா) அபாவ ஹோநேஸே கேவலஜ்ஞாநமேஂ கேத கஹா஁ஸே ப்ரகட ஹோகா ? (௨) ஔர தீநகாலரூப தீந பேத ஜிஸமேஂ கியே ஜாதே ஹைஂ ஐஸே ஸமஸ்த பதார்தோஂகீ ஜ்ஞேயாகாரரூப (விவிததாகோ ப்ரகாஶித கரநேகா ஸ்தாநபூத கேவலஜ்ஞாந, சித்ரித் தீவாரகீ பா஁தி, ஸ்வயஂ) ஹீ அநந்தஸ்வரூப ஸ்வயமேவ பரிணமித ஹோநேஸே கேவலஜ்ஞாந ஹீ பரிணாம ஹை . இஸலியே அந்ய பரிணாம கஹா஁ ஹைஂ கி ஜிநஸே கேதகீ உத்பத்தி ஹோ ? (௩) ஔர, கேவலஜ்ஞாந ஸமஸ்த ஸ்வபாவப்ரதிகாதகே௨ அபாவகே காரண நிரஂகுஶ அநந்த ஶக்திகே உல்லஸித ஹோநேஸே ஸமஸ்த த்ரைகாலிக லோகாலோககே -ஆகாரமேஂ வ்யாப்த ஹோகர ௩கூடஸ்ததயா அத்யந்த நிஷ்கஂப ஹை, ப்ர. ௧௪

௧. அதத்மேஂ தத்புத்தி = வஸ்து ஜிஸஸ்வரூப நஹீஂ ஹை உஸ ஸ்வரூப ஹோநேகீ மாந்யதா; ஜைஸே கி — ஜ஡மேஂ சேதநபுத்தி (அர்தாத் ஜ஡மேஂ சேதநகீ மாந்யதா) துஃகமேஂ ஸுகபுத்தி வகைரஹ .

௨. ப்ரதிகாத = விக்ந; ருகாவட; ஹநந; காத .

௩. கூடஸ்த = ஸதா ஏகரூப ரஹநேவாலா; அசல (கேவலஜ்ஞாந ஸர்வதா அபரிணாமீ நஹீஂ ஹை, கிந்து வஹ ஏக ஜ்ஞேயஸே தூஸரே ஜ்ஞேயகே ப்ரதி நஹீஂ பதலதா – ஸர்வதா தீநோஂ காலகே ஸமஸ்த ஜ்ஞேயாகாரோஂகோ ஜாநதா ஹை, இஸலியே உஸே கூடஸ்த கஹா ஹை)

Page 106 of 513
PDF/HTML Page 139 of 546
single page version

ஸௌக்யலக்ஷண -பூதாமாத்மநோவ்யதிரிக்தாஂ பிப்ராணஂ கேவலமேவ ஸௌக்யம், ததஃ குதஃ கேவலஸுகயோர்வ்யதிரேகஃ . அதஃ ஸர்வதா கேவலஂ ஸுகமைகாந்திகமநுமோதநீயம் ..௬௦.. ச கேவலஜ்ஞாநாத்பிந்நபரிணாமோஸ்தி யேந கேதோ பவிஷ்யதி . அதவா பரிணாமவிஷயே த்விதீயவ்யாக்யாநஂ க்ரியதே ---யுகபதநந்தபதார்தபரிச்சித்திபரிணாமேபி வீர்யாந்தராயநிரவஶேஷக்ஷயாதநந்தவீர்யத்வாத் கேதகாரணஂ நாஸ்தி, ததைவ ச ஶுத்தாத்மஸர்வப்ரதேஶேஷு ஸமரஸீபாவேந பரிணமமாநாநாஂ ஸஹஜஶுத்தாநந்தைகலக்ஷணஸுக- ரஸாஸ்வாதபரிணதிரூபாமாத்மநஃ ஸகாஶாதபிந்நாமநாகுலதாஂ ப்ரதி கேதோ நாஸ்தி . ஸஂஜ்ஞாலக்ஷணப்ரயோஜநாதி- பேதேபி நிஶ்சயேநாபேதரூபேண பரிணமமாநஂ கேவலஜ்ஞாநமேவ ஸுகஂ பண்யதே . ததஃ ஸ்திதமேதத்கேவலஜ்ஞாநாத்பிந்நஂ ஸுகஂ நாஸ்தி . தத ஏவ கேவலஜ்ஞாநே கேதோ ந ஸஂபவதீதி ..௬௦.. அத புநரபி கேவலஜ்ஞாநஸ்ய ஸுகஸ்வரூபதாஂ ப்ரகாராந்தரேண த்ருடயதி — ணாணஂ அத்தஂதகயஂ ஜ்ஞாநஂ கேவலஜ்ஞாநமர்தாந்தகதஂ ஜ்ஞேயாந்தப்ராப்தஂ . லோயாலோஏஸு வித்தடா இஸலியே ஆத்மாஸே அபிந்ந ஐஸா ஸுக -லக்ஷணபூத அநாகுலதாகோ தாரண கரதா ஹுஆ கேவலஜ்ஞாந ஹீ ஸுக ஹை, இஸலியே கேவலஜ்ஞாந ஔர ஸுககா வ்யதிரேக கஹா஁ ஹை ?

இஸஸே, யஹ ஸர்வதா அநுமோதந கரநே யோக்ய ஹை (-ஆநந்தஸே ஸஂமத கரநே யோக்ய ஹை) கி ‘கேவலஜ்ஞாந ஐகாந்திக ஸுக ஹை’ .

பாவார்த : — கேவலஜ்ஞாநமேஂ பீ பரிணாம ஹோதே ரஹநேஸே வஹா஁ பீ தகாந லகேகீ ஔர இஸலியே துஃக ஹோகா அதஃ கேவலஜ்ஞாந ஐகாந்திக ஸுக கைஸே ஹோ ஸகதா ஹை? ஐஸீ ஶஂகாகா ஸமாதாந யஹா஁ கியா கயா ஹை : —

(௧) பரிணாம மாத்ர தகாவட யா துஃககா காரண நஹீஂ ஹை, கிந்து காதிகர்மோஂகே நிமித்தஸே ஹோநேவாலா பரோந்முக பரிணாம தகாவட யா துஃககா காரண ஹை, கேவலஜ்ஞாநமேஂ காதிகர்ம அவித்யமாந ஹோநேஸே வஹா஁ தகாவட யா துஃக நஹீஂ ஹை . (௨) கேவலஜ்ஞாந ஸ்வயஂ ஹீ பரிணமநஶீல ஹை; பரிணமந கேவலஜ்ஞாநகா ஸ்வரூப ஹீ ஹை உபாதி நஹீஂ . யதி பரிணாமகா நாஶ ஹோ ஜாயே தோ கேவலஜ்ஞாநகா ஹீ

த்வாரா கேத நஹீஂ ஹோ ஸகதா — நஹீஂ ஹோதா . (௩) கேவலஜ்ஞாந ஸமஸ்த த்ரைகாலிக லோகாலோககோ ஆகாரகோ (-ஸமஸ்த பதார்தோஂகே த்ரைகாலிக ஜ்ஞேயாகாரஸமூஹகோ) ஸர்வதா அடோலரூபஸே ஜாநதா ஹுஆ அத்யந்த நிஷ்கஂப -ஸ்திர -அக்ஷுப்த -அநாகுல ஹை; ஔர அநாகுல ஹோநேஸே ஸுகீ ஹை — ஸுகஸ்வரூப – ஹை, க்யோஂகி அநாகுலதா ஸுககா ஹீ லக்ஷண ஹை . இஸப்ரகார கேவலஜ்ஞாந ஔர அக்ஷுப்ததா – அநாகுலதா பிந்ந நஹீஂ ஹோநேஸே கேவலஜ்ஞாந ஔர ஸுக பிந்ந நஹீஂ ஹைஂ .

இஸப்ரகார (௧) காதிகர்மோஂகே அபாவகே காரண, (௨) பரிணமந கோஈ உபாதி ந ஹோநேஸே ஔர (௩) கேவலஜ்ஞாந நிஷ்கஂப -ஸ்திர -அநாகுல ஹோநேஸே கேவலஜ்ஞாந ஸுகஸ்வரூப ஹீ ஹை ..௬௦..

Page 107 of 513
PDF/HTML Page 140 of 546
single page version

ணாணஂ அத்தஂதகயஂ லோயாலோஏஸு வித்தடா திட்டீ .

ஸ்வபாவப்ரதிகாதாபாவஹேதுகஂ ஹி ஸௌக்யம் . ஆத்மநோ ஹி த்ருஶிஜ்ஞப்தீ ஸ்வபாவஃ, தயோர்லோகா- லோகவிஸ்த்ருதத்வேநார்தாந்தகதத்வேந ச ஸ்வச்சந்தவிஜ்ரும்பிதத்வாத்பவதி ப்ரதிகாதாபாவஃ . ததஸ்தத்தேதுகஂ ஸௌக்யமபேதவிவக்ஷாயாஂ கேவலஸ்ய ஸ்வரூபம் . கிஂச கேவலஂ ஸௌக்யமேவ; ஸர்வாநிஷ்டப்ரஹாணாத், திட்டீ லோகாலோகயோர்விஸ்த்ருதா த்ருஷ்டிஃ கேவலதர்ஶநம் . ணட்டமணிட்டஂ ஸவ்வஂ அநிஷ்டஂ துஃகமஜ்ஞாநஂ ச தத்ஸர்வஂ நஷ்டஂ . இட்டஂ புண ஜஂ ஹி தஂ லத்தஂ இஷ்டஂ புநர்யத் ஜ்ஞாநஂ ஸுகஂ ச ஹி ஸ்பு டஂ தத்ஸர்வஂ லப்தமிதி . தத்யதா – ஸ்வபாவப்ரதிகாதாபாவ- ஹேதுகஂ ஸுகஂ பவதி . ஸ்வபாவோ ஹி கேவலஜ்ஞாநதர்ஶநத்வயஂ, தயோஃ ப்ரதிகாத ஆவரணத்வயஂ, தஸ்யாபாவஃ கேவலிநாஂ, ததஃ காரணாத்ஸ்வபாவப்ரதிகாதாபாவஹேதுகமக்ஷயாநந்தஸுகஂ பவதி . யதஶ்ச பரமாநந்தைகலக்ஷண-

அப, புநஃ ‘கேவல (அர்தாத் கேவலஜ்ஞாந) ஸுகஸ்வரூப ஹை’ ஐஸா நிரூபண கரதே ஹுஏ உபஸஂஹார கரதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [ஜ்ஞாநஂ ] ஜ்ஞாந [அர்தாந்தகதஂ ] பதார்தோஂகே பாரகோ ப்ராப்த ஹை [த்ருஷ்டிஃ ] ஔர தர்ஶந [லோகாலோகேஷு விஸ்த்ருதாஃ ] லோகாலோகமேஂ விஸ்த்ருத ஹை; [ஸர்வஂ அநிஷ்டஂ ] ஸர்வ அநிஷ்ட [நஷ்டஂ ] நஷ்ட ஹோ சுகா ஹை [புநஃ ] ஔர [யத் து ] ஜோ [இஷ்டஂ ] இஷ்ட ஹை [தத் ] வஹ ஸப [லப்தஂ ] ப்ராப்த ஹுஆ ஹை . [இஸலியே கேவல (அர்தாத் கேவலஜ்ஞாந) ஸுகஸ்வரூப ஹை .] ..௬௧..

டீகா : — ஸுககா காரண ஸ்வபாவப்ரதிகாதகா அபாவ ஹை . ஆத்மாகா ஸ்வபாவ தர்ஶந- ஜ்ஞாந ஹை; (கேவலதஶாமேஂ) உநகே (-தர்ஶந -ஜ்ஞாநகே) ப்ரதிகாதகா அபாவ ஹை, க்யோஂகி தர்ஶந லோகாலோகமேஂ விஸ்த்ருத ஹோநேஸே ஔர ஜ்ஞாந பதார்தோஂகே பாரகோ ப்ராப்த ஹோநேஸே வே (தர்ஶந -ஜ்ஞாந) ஸ்வச்சந்ததாபூர்வக (-ஸ்வதஂத்ரதாபூர்வக, பிநா அஂகுஶ, கிஸீஸே பிநா தபே) விகஸித ஹைஂ (இஸப்ரகார தர்ஶந -ஜ்ஞாநரூப ஸ்வபாவகே ப்ரதிகாதகா அபாவ ஹை) இஸலியே ஸ்வபாவகே ப்ரதிகாதகா அபாவ ஜிஸகா காரண ஹை ஐஸா ஸுக அபேதவிவக்ஷாஸே கேவலஜ்ஞாநகா ஸ்வரூப ஹை .

அர்தாந்தகத சே ஜ்ஞாந, லோகாலோகவிஸ்த்ருத த்ருஷ்டி சே; சே நஷ்ட ஸர்வ அநிஷ்ட நே ஜே இஷ்ட தே ஸௌ ப்ராப்த சே. ௬௧.