Page 308 of 513
PDF/HTML Page 341 of 546
single page version
ధ్యాయామీతి శుద్ధోపయోగలక్షణం జ్ఞాతవ్యమ్
కరనేసే జిసకో శుద్ధోపయోగ సిద్ధ హుఆ హై ఐసా హోతా హుఆ, ఉపయోగాత్మా ద్వారా (ఉపయోగరూప నిజ
స్వరూపసే) ఆత్మామేం హీ సదా నిశ్చలరూపసే ఉపయుక్త రహతా హూఁ
[కారయితా న ] కరానేవాలా నహీం హూఁ; [కర్తృణాం అనుమన్తా న ఏవ ] (ఔర) కర్తాకా అనుమోదక
నహీం హూఁ
కర్తా న, కారయితా న, అనుమంతా హూఁ కర్తానో నహీం. ౧౬౦
Page 309 of 513
PDF/HTML Page 342 of 546
single page version
మతస్వరూపం తన్నాహం భవామి
Page 310 of 513
PDF/HTML Page 343 of 546
single page version
[పుద్గల ద్రవ్యం ] వే పుద్గలద్రవ్య [పరమాణుద్రవ్యాణాం పిణ్డః ] పరమాణుద్రవ్యోంకా పిణ్డ హై
నే తేహ పుద్గలద్రవ్య బహు పరమాణుఓనో పిండ ఛే. ౧౬౧
Page 311 of 513
PDF/HTML Page 344 of 546
single page version
కథంచిదేకత్వేనావభాసనాత
స్వరూపాస్తిత్వ అనేక హోనే పర భీ కథంచిత్ (స్నిగ్ధత్వ
ఇసలియే [అహం న దేహః ] మైం దేహ నహీం హూఁ, [వా ] తథా [తస్య దేహస్య కర్తా ] ఉస దేహకా కర్తా
నహీం హూఁ
తేథీ నథీ హుఁ దేహ వా తే దేహనో కర్తా నథీ. ౧౬౨
Page 312 of 513
PDF/HTML Page 345 of 546
single page version
ద్రవ్యైకపిణ్డపర్యాయపరిణామస్యాకర్తృరనేకపరమాణుద్రవ్యైకపిణ్డపర్యాయపరిణామాత్మకశరీరకర్తృత్వస్య
సర్వథా విరోధాత
నహీం హూఁ, క్యోంకి మైం అనేక పరమాణుద్రవ్యోంకే ఏకపిణ్డ పర్యాయరూప పరిణామకా అకర్తా ఐసా మైం
అనేక పరమాణుద్రవ్యోంకే ఏకపిణ్డపర్యాయరూప
వా ] వహ స్నిగ్ధ అథవా రూక్ష హోతా హుఆ [ద్విప్రదేశాదిత్వమ్ అనుభవతి ] ద్విప్రదేశాదిపనేకా అనుభవ
కరతా హై
తే స్నిగ్ధ రూక్ష బనీ ప్రదేశద్వయాదివత్త్వ అనుభవే. ౧౬౩
Page 313 of 513
PDF/HTML Page 346 of 546
single page version
రూక్షస్థానీయద్వేషభావేన యదా పరిణమతి తదా పరమాగమకథితప్రకారేణ బన్ధమనుభవతి, తథా పరమాణురపి
స్వభావేన బన్ధరహితోపి యదా బన్ధకారణభూతస్నిగ్ధరూక్షగుణేన పరిణతో భవతి తదా పుద్గలాన్తరేణ సహ
విభావపర్యాయరూపం బన్ధమనుభవతీత్యర్థః
పరమాణుద్రవ్యాత్మక శబ్ద పర్యాయకీ వ్యక్తికా (ప్రగటతాకా) అసంభవ హోనేసే అశబ్ద హై
స్నిగ్ధ అథవా రూక్ష హోతా హై, ఇసీలియే ఉసే
Page 314 of 513
PDF/HTML Page 347 of 546
single page version
వ్యాపి స్నిగ్ధత్వం వా రూక్షత్వం వా భవతి
విశుద్ధిసంక్లేశపర్యన్తం వర్ధతే, తథా పుద్గలపరమాణుద్రవ్యేపి స్నిగ్ధత్వం రూక్షత్వం చ బన్ధకారణభూతం
పూర్వోక్తజలాదితారతమ్యశక్తిదృష్టాన్తేనైకగుణసంజ్ఞాం జఘన్యశక్తిమాదిం కృత్వా గుణసంజ్ఞేనావిభాగపరిచ్ఛేద-
తక (స్నిగ్ధత్వం వా రూక్షత్వం) స్నిగ్ధత్వ అథవా రూక్షత్వ హోతా హై ఐసా [భణితమ్ ] (జినేన్ద్రదేవనే)
కహా హై
స్నిగ్ధత్వ వా రూక్షత్వ ఏ పరిణామథీ పరమాణునే. ౧౬౪
Page 315 of 513
PDF/HTML Page 348 of 546
single page version
ప్రకారకే గుణోంవాలా హై
Page 316 of 513
PDF/HTML Page 349 of 546
single page version
చ సతి జలవాలుకయోరివ జీవస్య బన్ధో న భవతి, తథా పుద్గలపరమాణోరపి జఘన్యస్నిగ్ధ-
రూక్షశక్తిప్రస్తావే బన్ధో న భవతీత్యభిప్రాయః
పరిహీనాః ] జఘన్యాంశవాలే నహీం బంధతే
వహ పరిణామక (పరిణమన కరానేవాలా) హోనేసే బంధకా కారణ హై
హై; అథవా దశ అంశ స్నిగ్ధతావాలా పరమాణు బారహ అంశ స్నిగ్ధతావాలే పరమాణుకే సాథ బంధకర స్కంధ బననే
పర, దశ అంశ స్నిగ్ధతావాలా పరమాణు బారహ అంశ స్నిగ్ధతారూప పరిణమిత హో జాతా హై; ఇసలియే కమ
అంశవాలా పరమాణు పరిణమ్య హై ఔర దో అధిక అంశవాలా పరమాణు పరిణామక హై
పరిణమ్య భీ నహీం హై
Page 317 of 513
PDF/HTML Page 350 of 546
single page version
జ్ఞాతవ్యమ్
బంధకా అనుభవ కరతా హై
అథవా దో రూక్ష పరమాణుఓంకే అథవా దో స్నిగ్ధ
Page 318 of 513
PDF/HTML Page 351 of 546
single page version
స్నిగ్ధకా (దో అధిక అంశవాలే) రూక్ష పరమాణుకే సాథ బంధ హోతా హై
స్నిగ్ధతావాలా పరమాణు ౯౩ అంశ రూక్షతావాలే పరమాణుకే సాథ బంధతా హై; ౫౩౩ అంశ రూక్షతావాలా
పరమాణు ౫౩౫ అంశ రూక్షతావాలే పరమాణుకే సాథ బంధతా హై; ౭౦౦౬ అంశ రూక్షతావాలా పరమాణు
౭౦౦౮ అంశ స్నిగ్ధతావాలే పరమాణుకే సాథ బంధతా హై
బంధతా
సాథ నహీం బంధతా
Page 319 of 513
PDF/HTML Page 352 of 546
single page version
ప్రథమస్థలే గాథాచతుష్టయం గతమ్
[ససంస్థానాః ] సంస్థానోం (ఆకారోం) సహిత హోతే హైం వే
విశిష్ట ఆకార ధారణ కరనేకీ శక్తికే వశ హోకర విచిత్ర సంస్థాన గ్రహణ కియే హైం వే
తే పృథ్వీ
Page 320 of 513
PDF/HTML Page 353 of 546
single page version
పుద్గలస్కంధోంకే ద్వారా [అవగాఢగాఢనిచితః ] (విశిష్ట ప్రకారసే) అవగాహిత హోకర గాఢ
(
ఆ లోక బాదర
Page 321 of 513
PDF/HTML Page 354 of 546
single page version
పుద్గలకాయైర్గాఢం నిచితో లోకః, తతోవధార్యతే న పుద్గలపిణ్డానామానేతా పురుషోస్తి
భృతస్తిష్ఠతి తథా పుద్గలైరపి
పరిణత హోనేకీ శక్తిసే రహిత
హి తే జీవేన పరిణమితాః ] జీవ ఉనకో నహీం పరిణమాతా
కర్మత్వనే పామే; నహి జీవ పరిణమావే తేమనే. ౧౬౯
Page 322 of 513
PDF/HTML Page 355 of 546
single page version
తతోవధార్యతే న పుద్గలపిణ్డానాం కర్మత్వకర్తా పురుషోస్తి
జీవ ఉన్హేం కర్మరూప పరిణమిత నహీం కరతా
శరీరో బనే ఛే జీవనే, సంక్రాంతి పామీ దేహనీ. ౧౭౦
Page 323 of 513
PDF/HTML Page 356 of 546
single page version
స్వయమేవ చ శరీరాణి జాయన్తే
నోకర్మపుద్గలా ఔదారికాదిశరీరాకారేణ స్వయమేవ పరిణమన్తి
[పునః అపి ] పునః
(భవాంతర) రూప పరివర్తనకా ఆశ్రయ లేకర వే
స్వయమేవ శరీరరూప పరిణమిత హోతే హైం
Page 324 of 513
PDF/HTML Page 357 of 546
single page version
శరీర
Page 325 of 513
PDF/HTML Page 358 of 546
single page version
విభాగసాధనమరసత్వమరూపత్వమగన్ధత్వమవ్యక్త త్వమశబ్దత్వమలింగగ్రాహ్యత్వమసంస్థానత్వం చాస్తి
గాథాత్రయమ్
[అలింగగ్రహణమ్ ] అలింగగ్రహణ (లింగ ద్వారా గ్రహణ న హోనే యోగ్య) ఔర [అనిర్దిష్టసంస్థానమ్ ]
జిసకా కోఈ సంస్థాన నహీం కహా గయా హై ఐసా [జానీహి ] జానో
స్పర్శగుణరూప వ్యక్తతాకే అభావరూప స్వభావవాలా హోనేసే, (౫) శబ్దపర్యాయకే అభావరూప
స్వభావవాలా హోనేసే, తథా (౬) ఇన సబకే కారణ (అర్థాత్ రస
స్వభావవాలా హోనేసే, ఆత్మాకో పుద్గలద్రవ్యసే విభాగకా సాధనభూత (౧) అరసపనా, (౨)
అరూపపనా, (౩) అగంధపనా, (౪) అవ్యక్తపనా, (౫) అశబ్దపనా, (౬) అలింగగ్రాహ్యపనా ఔర
(౭) అసంస్థానపనా హై
హుఆ, ఆత్మాకా శేష అన్య ద్రవ్యోంసే విభాగ (భేద) సిద్ధ కరతా హై
Page 326 of 513
PDF/HTML Page 359 of 546
single page version
ఇసప్రకార ‘ఆత్మా అతీన్ద్రియజ్ఞానమయ’ హై ఇస అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
‘ఆత్మా ఇన్ద్రియప్రత్యక్షకా విషయ నహీం హై’ ఇస అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
చిహ్న) ద్వారా జిసకా గ్రహణ నహీం హోతా వహ అలింగగ్రహణ హై
అనుమానసే హీ జ్ఞాత హోనే యోగ్య) నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
కరనేవాలా హో) నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
పదార్థోంకా ఆలమ్బనవాలా జ్ఞాన నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా జో కహీంసే నహీం లాయా జాతా ఐసే జ్ఞానవాలా హై’ ఐసే అర్థకీ
ప్రాప్తి హోతీ హై
Page 327 of 513
PDF/HTML Page 360 of 546
single page version
జ్ఞానకా హరణ నహీం కియా జా సకతా’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా శుద్ధోపయోగస్వభావీ హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
నహీం హై, వహ అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా ద్రవ్యకర్మసే అసంయుక్త (అసంబద్ధ) హై’ ఐసే
అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
ఔర ఆర్తవకో అనువిధాయీ (-అనుసార హోనేవాలా) నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా లౌకికసాధనమాత్ర నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై
హై సో అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా పాఖణ్డియోంకే ప్రసిద్ధ సాధనరూప ఆకారవాలా