यस्तावदत्र कर्मणां स्निग्धरूक्षत्वस्पर्शविशेषैरेकत्वपरिणामः स केवलपुद्गलबन्धः । यस्तु जीवस्यौपाधिकमोहरागद्वेषपर्यायैरेकत्वपरिणामः स केवलजीवबन्धः । यः पुनः जीव- द्रव्यबन्धस्वरूपं चेत्युपदेशः ।।१७६।। एवं भावबन्धकथनमुख्यतया गाथाद्वयेन द्वितीयस्थलं गतम् । अथ पूर्वनवतरपुद्गलद्रव्यकर्मणोः परस्परबन्धो, जीवस्य तु रागादिभावेन सह बन्धो, जीवस्यैव नवतर- द्रव्यकर्मणा सह चेति त्रिविधबन्धस्वरूपं प्रज्ञापयति ---फासेहिं पोग्गलाणं बंधो स्पर्शैः पुद्गलानां बन्धः । पूर्वनवतरपुद्गलद्रव्यकर्मणोर्जीवगतरागादिभावनिमित्तेन स्वकीयस्निग्धरूक्षोपादानकारणेन च परस्पर- स्पर्शसंयोगेन योऽसौ बन्धः स पुद्गलबन्धः । जीवस्स रागमादीहिं जीवस्य रागादिभिः । निरुपराग- परमचैतन्यरूपनिजात्मतत्त्वभावनाच्युतस्य जीवस्य यद्रागादिभिः सह परिणमनं स जीवबन्ध इति । अण्णोण्णस्सवगाहो पुग्गलजीवप्पगो भणिदो अन्योन्यस्यावगाहः पुद्गलजीवात्मको भणितः । निर्विकार- पौद्गलिक कर्म बँधता है । इसप्रकार यह द्रव्यबंधका निमित्त भावबंध है ।।१७६।।
गाथा : १७७ अन्वयार्थ : — [स्पर्शैः ] स्पर्शोंके साथ [पुद्गलानां बंधः ] पुद्गलोंका बंध, [रागादिभिः जीवस्य ] रागादिके साथ जीवका बंध और [अन्योन्यम् अवगाहः ] अन्योन्य अवगाह वह [पुद्गलजीवात्मकः भणितः ] पुद्गलजीवात्मक बंध कहा गया है ।।१७७।।
टीका : — प्रथम तो यहाँ, कर्मोंका जो स्निग्धता – रूक्षतारूप स्पर्शविशेषोंके साथ एकत्वपरिणाम है सो केवल पुद्गलबंध है; और जीवका औपाधिक मोह – राग – द्वेषरूप पर्यायोंके साथ जो एकत्व परिणाम है सो केवल जीवबंध है; और जीव तथा कर्मपुद्गलके
अन्योन्य जे अवगाह तेने बंध उभयात्मक कह्यो. १७७.