udayagadA kammansA jiNavaravasahehin NiyadiNA bhaNiyA .
sansAriNo hi niyamen tAvadudayagatA pudgalakarmAnshA santyev . ath sa satsu teShu kin kurvantam . kShapayantamanubhavantam . kimev . karmaiv . nirvikArasahajAnandaikasukhasvabhAvAnubhavanashUnya sannudayAgatan svakIyakarmaiv sa anubhavannAste na cha gnAnamityartha . athavA dvitIyavyAkhyAnam — yadi gnAtA pratyarthan pariNamya pashchAdarthan jAnAti tadA arthAnAmAnantyAtsarvapadArthaparignAnan nAsti . athavA tRutIyavyAkhyAnam – bahiranggagneyapadArthAn yadA chhadmasthAvasthAyAn chintayati tadA rAgAdivikalparahitan svasamvedanagnAnan nAsti, tadabhAve kShAyikagnAnamev notpadyate ityabhiprAya ..42.. athAnantapadArtha- parichchhittipariNamanepi gnAnan bandhakAraNan na bhavati, na cha rAgAdirahitakarmodayopIti nishchinoti — udayagadA kammansA jiNavaravasahehin NiyadiNA bhaNiyA udayagatA udayan prAptA karmAnshA
bhAvArtha : — gney padArtharUpase pariNaman karanA arthAt ‘yah harA hai, yah pIlA hai’ ityAdi vikalparUpase gney padArthommen pariNaman karanA vah karmakA bhoganA hai, gnAnakA nahIn . nirvikAr sahaj Anandamen lIn rahakar sahajarUpase jAnate rahanA vahI gnAnakA svarUp hai; gney padArthommen rukanA — unake sanmukh vRutti honA, vah gnAnakA svarUp nahIn hai ..42..
(yadi aisA hai ) to phi ra gney padArtharUp pariNaman jisakA lakShaN hai aisI (gneyArthapariNamanasvarUp) kriyA aur usakA phal kahAnse (kis kAraNase) utpanna hotA hai, aisA ab vivechan karate hain : —
anvayArtha : — [udayagatA karmAnshA ] (sansArI jIvake) udayaprApta karmAnsh (gnAnAvaraNIy Adi pudgalakarmake bhed) [niyatyA ] niyamase [jinavaravRuShabhai ] jinavar vRuShabhonne [bhaNitA] kahe hain . [teShu ] jIv un karmAnshonke hone par [vimUDha rakta duShTa vA ] mohI, rAgI athavA dveShI hotA huA [bandhan anubhavati ] bandhakA anubhav karatA hai ..43..
TIkA : — pratham to, sansArIke niyamase udayagat pudgal karmAnsh hote hI hain . ab
bhAkhyAn jine karmo udayagat niyamathI sansArIne, te karma hotAn mohI -rAgI -dveShI bandh anubhave .43.
72pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-