kShayopashamasya vinAshanAdviShamamapi prakAshet . alamathavAtivistareN, anivAritaprasaraprakAsh- shAlitayA kShAyikagnAnamavashyamev sarvadA sarvatra sarvathA sarvamev jAnIyAt ..47.. ath sarvamajAnannekamapi na jAnAtIti nishchinoti — jo Na vijANadi jugavan atthe tikkAlige tihuvaNatthe .
padArthamiti visheShyapadam . kimvishiShTam . takkAliyamidaran tAtkAlikan vartamAnamitaran chAtItAnAgatam . kathan jAnAti . jugavan yugapadekasamaye samantado samantata sarvAtmapradeshai sarvaprakAreN vA . katisankhyopetam . savvan samastam . punarapi kimvishiShTam . vichittan nAnAbhedabhinnam . punarapi kinrUpam . visaman mUrtAmUrtachetanAchetanAdijAtyantaravisheShairvisaddashan . tan NANan khAiyan bhaNiyan yadevanguNavishiShTan gnAnan tatkShAyikan kShayake kAraN (-asamAnajAtike padArthonko jAnanevAle gnAnake AvaraNamen nimittabhUt karmonke kShayake kAraN) samAnajAtIy gnAnAvaraNakA kShayopasham (-samAn jAtike hI padArthonko jAnanevAle gnAnake AvaraNamen nimittabhUt karmonkA kShayopasham) naShTa ho jAnese vah viSham ko bhI (-asamAnajAtike padArthonko bhI) prakAshit karatA hai . athavA, ativistArase pUrA paDe (kuchh lAbh nahIn) ? jisakA anivAr (rokA na jA sake aisA amaryAdit) phai lAv hai aisA prakAshamAn honese kShAyik gnAn avashyamev sarvadA sarvatra sarvathA sarvako jAnatA hai .
— ityAdi maryAdAyen mati – shrutAdi kShAyopashamik gnAnamen hI sambhav hain . kShAyikagnAnake amaryAdit honese ek hI sAth sarva Atmapradeshonse tInon kAlakI paryAyonke sAth sarva padArthonko — un padArthonke anek prakArake aur viruddha jAtike hone par bhI jAnatA hai arthAt kevalagnAn ek hI samayamen sarva Atmapradeshonse samasta dravya -kShetra -kAl -bhAvako jAnatA hai ..47..
anvayArtha : — [ya ] jo [yugapad ] ek hI sAth [traikAlikAn tribhuvanasthAn ] traikAlik tribhuvanastha (-tInon kAlake aur tInon lokake) [arthAn ] padArthonko [na
tene saparyay ek paN nahi dravya jANavun shakya chhe .48.
80pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-