saukhyalakShaN -bhUtAmAtmanovyatiriktAn bibhrANan kevalamev saukhyam, tata kuta kevalasukhayorvyatireka . ata sarvathA kevalan sukhamaikAntikamanumodanIyam ..60.. cha kevalagnAnAdbhinnapariNAmosti yen khedo bhaviShyati . athavA pariNAmaviShaye dvitIyavyAkhyAnan kriyate ---yugapadanantapadArthaparichchhittipariNAmepi vIryAntarAyaniravasheShakShayAdanantavIryatvAt khedakAraNan nAsti, tathaiv cha shuddhAtmasarvapradesheShu samarasIbhAven pariNamamAnAnAn sahajashuddhAnandaikalakShaNasukh- rasAsvAdapariNatirUpAmAtmana sakAshAdabhinnAmanAkulatAn prati khedo nAsti . sangnAlakShaNaprayojanAdi- bhedepi nishchayenAbhedarUpeN pariNamamAnan kevalagnAnamev sukhan bhaNyate . tata sthitametatkevalagnAnAdbhinnan sukhan nAsti . tat ev kevalagnAne khedo na sambhavatIti ..60.. ath punarapi kevalagnAnasya sukhasvarUpatAn prakArAntareN dRuDhayati — NANan atthantagayan gnAnan kevalagnAnamarthAntagatan gneyAntaprAptan . loyAloesu vitthaDA isaliye AtmAse abhinna aisA sukh -lakShaNabhUt anAkulatAko dhAraN karatA huA kevalagnAn hI sukh hai, isaliye kevalagnAn aur sukhakA vyatirek kahAn hai ?
isase, yah sarvathA anumodan karane yogya hai (-Anandase sammat karane yogya hai) ki ‘kevalagnAn aikAntik sukh hai’ .
bhAvArtha : — kevalagnAnamen bhI pariNAm hote rahanese vahAn bhI thakAn lagegI aur isaliye dukh hogA ata kevalagnAn aikAntik sukh kaise ho sakatA hai? aisI shankAkA samAdhAn yahAn kiyA gayA hai : —
(1) pariNAm mAtra thakAvaT yA dukhakA kAraN nahIn hai, kintu ghAtikarmonke nimittase honevAlA paronmukh pariNAm thakAvaT yA dukhakA kAraN hai, kevalagnAnamen ghAtikarma avidyamAn honese vahAn thakAvaT yA dukh nahIn hai . (2) kevalagnAn svayam hI pariNamanashIl hai; pariNaman kevalagnAnakA svarUp hI hai upAdhi nahIn . yadi pariNAmakA nAsh ho jAye to kevalagnAnakA hI
dvArA khed nahIn ho sakatA — nahIn hotA . (3) kevalagnAn samasta traikAlik lokAlokako AkArako (-samasta padArthonke traikAlik gneyAkArasamUhako) sarvadA aDolarUpase jAnatA huA atyanta niShkamp -sthir -akShubdha -anAkul hai; aur anAkul honese sukhI hai — sukhasvarUp – hai, kyonki anAkulatA sukhakA hI lakShaN hai . isaprakAr kevalagnAn aur akShubdhatA – anAkulatA bhinna nahIn honese kevalagnAn aur sukh bhinna nahIn hain .
isaprakAr (1) ghAtikarmonke abhAvake kAraN, (2) pariNaman koI upAdhi na honese aur (3) kevalagnAn niShkamp -sthir -anAkul honese kevalagnAn sukhasvarUp hI hai ..60..
106pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-