pappA iTThe visaye phAsehin samasside sahAveN .
asya khalvAtmana sasharIrAvasthAyAmapi na sharIran sukhasAdhanatAmApadyamAnan pashyAma, yatastadApi pItonmattakarasairiv prakRuShTamohavashavartibhirindriyairimesmAkamiShTA iti krameN viShayArthan vyApAro dRushyate chettat ev gnAyate dukhamastItyabhiprAya ..64.. evan paramArthenendriyasukhasya dukhasthApanArthan gAthAdvayan gatam . ath muktAtmanAn sharIrAbhAvepi sukhamastIti gnApanArthan sharIran sukh- kAraNan na syAditi vyaktIkaroti — pappA prApya . kAn . iTThe visae iShTapanychendriyaviShayAn . kathambhUtAn . marane takakI paravAh na karake kShaNik indriyaviShayommen kUd paDate hain . yadi unhen svabhAvase hI dukh na ho to viShayommen rati hI na honI chAhiye . jisake sharIrakA dAh dukh naShTa ho gayA ho vah bAhya shItopachAramen rati kyon karegA ? isase siddha huA ki parokShagnAniyonke dukh svAbhAvik hI hai ..64..
ab, mukta AtmAke sukhakI prasiddhike liye, sharIr sukhakA sAdhan honekI bAtakA khanDan karate hain . (siddha bhagavAnake sharIrake binA bhI sukh hotA hai yah bAt spaShTa samajhAneke liye, sansArAvasthAmen bhI sharIr sukhakA – indriyasukhakA – sAdhan nahIn hai, aisA nishchit karate hain) : —
anvayArtha : — [sparshai samAshritAn ] sparshanAdik indriyAn jinakA Ashray letI hain aise [iShTAn viShayAn ] iShTa viShayonko [prApya ] pAkar [svabhAven ] (apane shuddha) svabhAvase [pariNamamAna ] pariNaman karatA huA [AtmA ] AtmA [svayamev ] svayam hI [sukh ] sukharUp (-indriyasukharUp) hotA hai [deha na bhavati ] deh sukharUp nahIn hotI ..65..
TIkA : — vAstavamen is AtmAke liye sasharIr avasthAmen bhI sharIr sukhakA sAdhan ho aisA hamen dikhAI nahIn detA; kyonki tab bhI, mAnon unmAdajanak madirAkA pAn kiyA ho
jIv praNamato svayamev sukharUp thAy, deh thato nathI. 65.