evan viditArtho yo dravyeShu na rAgameti dveShan vA .
upayogavishuddha sa kShapayati dehodbhavan dukham ..78..
yo hi nAm shubhAnAmashubhAnAn cha bhAvAnAmavisheShadarshanen samyakparichchhinna-
vastusvarUpa svaparavibhAgAvasthiteShu samagreShu sasamagraparyAyeShu dravyeShu rAgan dveShan chAsheShamev
parivarjayati sa kilaikAntenopayogavishuddhatayA parityaktaparadravyAlambanognirivAyapiNDA-
dananuShThitAyasAra prachaNDaghanaghAtasthAnIyan shArIran dukhan kShapayati . tato mamAyamevaika sharaNan
shuddhopayoga ..78..
dukhkShayAy shuddhopayogAnuShThAnan svIkaroti — evan vididattho jo evan chidAnandaikasvabhAvan paramAtmatattva-
mevopAdeyamanyadasheShan heyamiti heyopAdeyaparignAnen viditArthatattvo bhUtvA ya davvesu Na rAgamedi dosan vA
nijashuddhAtmadravyAdanyeShu shubhAshubhasarvadravyeShu rAgan dveShan vA na gachchhati uvaogavisuddho so rAgAdirahit-
shuddhAtmAnubhUtilakShaNen shuddhopayogen vishuddha san sa khavedi dehubbhavan dukkhan taptalohapiNDasthAnIy-
dehAdudbhavan anAku latvalakShaNapAramArthik sukhAdvilakShaNan paramAku latvotpAdakan lohapiNDarahitogniriv
ghanaghAtaparamparAsthAnIyadeharahito bhUtvA shArIran dukhan kShapayatItyabhiprAya ..78.. evamupasanhArarUpeN
tRutIyasthale gAthAdvayan gatam . iti shubhAshubhamUDhatvanirAsArthan gAthAdashakaparyantan sthalatrayasamudAyen
anvayArtha : — [evan ] isaprakAr [viditArtha ] vastusvarUpako jAnakar [ya ] jo
[dravyeShu ] dravyonke prati [rAgan dveShan vA ] rAg yA dveShako [na eti ] prApta nahIn hotA, [sa ] vah
[upayogavishuddha ] upayogavishuddha hotA huA [dehodbhavan dukhan ] dohotpanna dukhakA [kShapayati ]
kShay karatA hai ..78..
TIkA : — jo jIv shubh aur ashubh bhAvonke avisheShadarshanase (-samAnatAkI
shraddhAse) vastusvarUpako samyakprakArase jAnatA hai, sva aur par do vibhAgommen rahanevAlI, samasta
paryAyon sahit samasta dravyonke prati rAg aur dveShako niravasheSharUpase chhoDatA hai, vah jIv,
ekAntase upayogavishuddha (-sarvathA shuddhopayogI) honese jisane paradravyakA Alamban chhoD diyA
hai aisA vartatA huA — loheke golemense loheke 1sArakA anusaraN na karanevAlI agnikI
bhAnti — prachanD ghanake AghAt samAn shArIrik dukhakA kShay karatA hai . (jaise agni loheke
tapta golemense loheke satvako dhAraN nahIn karatI isaliye agni par prachanD ghanake prahAr nahIn
hote, usIprakAr paradravyakA Alamban na karanevAle AtmAko shArIrik dukhakA vedan nahIn
hotA .) isaliye yahI ek shuddhopayog merI sharaN hai ..78..
1. sAr = satva, ghanatA, kaThinatA .
kahAnajainashAstramAlA ]
gnAnatattva -pragnApan
133